معوقین در فقه سیاسی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

کارشکنان و بازدارندگان[۱]. تعویق یعنی بازداشتن و منصرف کردن از خیر[۲]، به‌تأخیر انداختن و انصراف از خیر[۳].

قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الْمُعَوِّقِينَ مِنْكُمْ وَالْقَائِلِينَ لِإِخْوَانِهِمْ هَلُمَّ إِلَيْنَا[۴].

معوقون گروهی از منافقان بودند که اصحاب پیامبر a را از یاری او، به‌ویژه در برابر "احزاب" بر حذر می‌داشتند[۵]. خداوند در قرآن کریم آنان را مذمت و اهداف پشت پرده آنان را افشا کرده است: قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الْمُعَوِّقِينَ مِنكُمْ وَالْقَائِلِينَ لإِخْوَانِهِمْ هَلُمَّ إِلَيْنَا وَلا يَأْتُونَ الْبَأْسَ إِلاَّ قَلِيلا[۶]؛ یعنی خداوند بازدارندگان و منصرف‌کنندگان مردم از جنگ را می‌شناسد که به دوستان خود از منافقان یا مسلمانان سست‌ ایمان می‌گویند که در جنگ شرکت نکنید و اینان به پیروزی مسلمانان بخل می‌ورزند و آن را ناخوش دارند[۷].

از توطئه‌های منافقان که در این آیه شریفه "معوقین" خوانده شده‌اند، ایجاد تزلزل روحی و کارشکنی در جهاد مسلمانان، به‌ویژه هنگام جنگ‌های سرنوشت‌ساز بوده است که هر بار خداوند توطئه آنان را افشا و مسلمانان را از آنان بر حذر می‌داشت.[۸]

منابع

پانویس

  1. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۸۵.
  2. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۹۷.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۲۶۲.
  4. «بی‌گمان خداوند از میان شما کارشکنان (جنگ) را خوب می‌شناسد و (نیز) کسانی را که به برادران خویش می‌گویند: به ما بپیوندید و جز اندکی در جنگ شرکت نمی‌کنند؛» سوره احزاب، آیه ۱۸.
  5. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۴۲۰.
  6. «بی‌گمان خداوند از میان شما کارشکنان (جنگ) را خوب می‌شناسد و (نیز) کسانی را که به برادران خویش می‌گویند: به ما بپیوندید و جز اندکی در جنگ شرکت نمی‌کنند؛» سوره احزاب، آیه ۱۸.
  7. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص۲۸۸.
  8. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۸۷-۴۸۸.