مقاتل بن سلیمان
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام باقر است. مقاتل بن سلیمان از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مقاتل بن سلیمان در علوم قرآنی - مقاتل بن سلیمان در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردآشنایی اجمالی
ابوالحسن مقاتل بن سلیمان بن بشیر خراسانی بلخی مروزی ازدی اهل بلخ بود،[۱] ولی به بصره رفت.[۲] از اصحاب امام باقر و امام صادق (ع) بود.[۳] از راویانی مانند ضحاک بن مزاحم، عطاء و ابن سیرین روایت نموده و در زمینه تفسیر از کلبی استفاده کرد.[۴]
در موضوعاتی که قرآن، یهود و نصاری را تأیید کرده، از عالمان یهود و نصاری استفاده کرده است. [۵] راویانی مانند عبدالرزاق بن همام[۶] و حسن بن محبوب[۷] از او روایت کرده‌اند. از عالمان جلیل‌القدر،[۸] محدث، قاری قرآن[۹] و بزرگ مفسّر عصر خویش[۱۰] بود و دیگران در زمینه تفسیر به او احتیاج داشتند. در بغداد حدیث نقل کرده است.[۱۱] وی در کتب رجالی شیعه تضعیف شده [۱۲] و رجال‌نویسان اهل سنت او را کذّاب و جاعل حدیث دانسته‌اند.[۱۳] کشی او را زیدی، [۱۴] و برقی او را از اهل سنت[۱۵] دانسته است. مقاتل در سال ۱۵۰هـ در بصره چشم از جهان فرو بست،[۱۶]
آثار وی عبارت‌اند از: تفسیر القرآن (الکبیر)، تفسیر خمسماة آیة من القرآن، الآیات المتشابهات، التقدیم و التأخیر، کتاب القراءات الوجوه و النظائر متشابه، القرآن نوادر التفسیر، الردّ علی القدریة، [[تفسیر مقاتل بن سلیمان (کتاب)|تفسیر مقاتل بن سلیمان، الأقسام و اللّغات الجوابات فی القرآن و الناسخ والمنسوخ [۱۷].[۱۸]
جستارهای وابسته
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ وفیات الاعیان، ج5، ص ۲۵۶
- ↑ تهذیب الکمال، ج28، ص ۴۵۰.
- ↑ رجال الطوسی، ص ۳۱۳.
- ↑ تهذیب الکمال، ج28، ص ۴۴۰.
- ↑ وفیات الاعیان، ج5، ص ۲۵۷.
- ↑ الجرح و التعدیل، ج8، ص ۳۵۴.
- ↑ تنقیح المقال، ج3، ص ۲۴۴.
- ↑ وفیات الاعیان، ج5، ص ۱۵۵.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص ۲۲۷.
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج7، ص ۲۰۱.
- ↑ وفیات الاعیان، ج5، ص ۲۵۵.
- ↑ خلاصة الاقوال، ص ۲۶۰.
- ↑ تهذیب الکمال، ج28، ص ۴۴۹.
- ↑ اختیار معرفة الرجال، ص ۳۹۰.
- ↑ رجال البرقی، ص ۴۶.
- ↑ تهذیب الکمال، ج28، ص ۴۵۰.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص ۲۲۷.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۷۷۸.