منتظَر در معارف مهدویت

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

در احادیث اهل بیت (ع) حضرت مهدی موعود (ع) علاوه بر این که "منتظر" نامیده شده‌اند، عنوان "منتظر" هم برای ایشان به کار رفته است. یکی از این موارد دعایی است که در روز عید فطر، هنگام خروج از منزل برای ادای نماز عید، خوانده می‌شود. «"اللّهمَّ صلِّ علی ولیِّکَ المُنتَظَرِ أمرِکَ المُنتَظَرِ لِفرَج أولیائِکَ"»[۱]. در این دعای شریف، امام زمان (ع) منتظر دو چیز معرفی شده‌اند، یکی امر خداوند که همان اذن ظهور ایشان است و دوم فرج و گشایش دوستان خدا که همان مؤمنان هستند. این دو امر با هم تحقق پیدا می کنند، چون فرج دوستان خداوند – به طور فراگیر و عمومی، نه به صورت خاص و موردی – فقط با اذن خداوند به قیام امام زمان (ع) که فرج کلی است – تحقق پیدا می‌کند. امام (ع) خود در انتظار این زمان هستند تا هم رفع گرفتاری از شیعیان بشود – که بخش عمده‌ای از گرفتاری‌های خود ایشان است – و هم رفع گرفتاری از خودشان.

در دعایی که امام صادق (ع) در صبح روز بیست و یکم ماه رمضان، پس از ادای فریضه صبح در سجده خواندند، چنین آمده است: «"اسالک... انَّ تصلی علی مُحَمَّدٍ (ص) وَ أَهْلُ بیته وَ انَّ تاذن لَفَرَّجَ مِنْ یفرجه فَرْجُ اولیائک وَ اصفیائک مِنْ خلقک"»[۲]. از این حدیث هم می‌توان استفاده کرد که فرج همه مؤمنان – در طول تاریخ، نه فقط در عصر غیبت امام زمان (ع) – به فرج خود امام (ع) که با اذن پروردگار به ظهور ایشان، انجام می‌شود، محقق می‌گردد.

مورد دیگری در احادیث که اطلاق "منتظر" به امام (ع) شده، دعایی است که از ناحیه مقدس خود حضرت توسط نایب خاص ایشان در زمان غیبت کبری صادر شده است. یکی از عبارات دعا این است: «"اللَّهُمَّ . . . ثبتنی علی طَاعَةِ ولی امرک الذی سترتة عَنْ خلقک فباذنک غَابَ عَنْ بریتک وَ امرک ینتظر"»[۳].

نتیجه نهایی این که امام غایب (ع) خود از منتظران فرج خویش هستند و با توضیحاتی که ارائه شد، می‌توان گفت بالاترین و شدیدترین درجه انتظار فرج، از آن امام "منتظر" می‌باشد[۴].

پرسش مستقیم

منابع

پانویس

  1. «خدایا، درود بفرست بر ولی خودت که در انتظار امر تو و در انتظار فرج دوستان تو است» اقبال الاعمال، باب ۳۷، ص ۲۸۴.
  2. «(خدایا) از تو می‌خواهم... تا بر حضرت محمد (ص) و اهل بیت ایشان درود بفرستی و اجازه فرمایی برای فرج آن که فرج همه اولیا و برگزیدگان تو از آفریدگانت، به فرج اوست» بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۱۵۸.
  3. «خدایا... مرا در اطاعت از ولی امر خود که او را از خلق خویش پنهان ساخته‌ای، ثابت قدم بدار. او با اجازه تو از مخلوقات غایب شده و در انتظار امر تو است» جمال الاسبوع، فصل ۴۷، ص ۳۱۶.
  4. بنی‌هاشمی، سید محمد، انتظار فرج، ص ۹۸.