مکتب تأویلی و گفتمان وحی (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
مکتب تأویلی و گفتمان وحی
(واکاوی آرای قرآن‌شناختی نصر حامد ابو زید)
زبانفارسی
نویسندهمیثم توکلی‌ بینا
موضوعوحی
مذهبشیعه
ناشرانتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
سال نشر۱۳۹۶ ش
تعداد صفحه۴۸۳
شابک‮۹۷۸-۶۰۰-۱۰۸-۳۹۹-۰‬‬‬
شماره ملی۴۹۹۷۹۲۴

مکتب تأویلی و گفتمان وحی (واکاوی آرای قرآن‌شناختی نصر حامد ابو زید)، کتابی است که با زبان فارسی به موشکافی و تدقیق دیدگاه نصر حامد ابو زید ـ اندیشمند فقید مصری ـ درباره وحی می‌پردازد. این کتاب اثر میثم توکلی‌ بینا است و انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است[۱].

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده که در خلال مرحله‌ تحقیقات و در ابتدای نگارش همین کتاب از دنیا رفت و در زمان حیاتش از یک مقاله‌ ارسالی خود او بهره بردیم، متفکری جنجال‌آفرین و مشهور بود که بر اثر رد درخواست ارتقای دانشگاهی‌اش و نیز صدور حکم ارتداد، در کانون توجه عربی قرار گرفت. وی به موضوع تأویل علاقه‌ای وافر داشت و آن را راه نجات فرهنگ عربی می‌دید. تمرکز او بر مباحث وحی هم به دنبال نیّات تأویلی او است و ارزش اولیه ندارد. وی معتقد بود نباید چنین باشد که وحی بر تمام جوانب زندگی عربی و یا اسلامی سیطره یابد. او تفسیر و تبیینی دیگرگونه از دین، قرآن و پیامبر (ص) داشت. از آنجا که او متخصص در ادبیات عرب بود، رویکردی ادبی و گفتمانی به دین اتخاذ کرد و از این منظر به نقد باورداشت‌های اسلامی رایج پرداخت. وی که منتقد سلفی‌گری و نص‌گرایی بریده از عقلانیت در دنیای اهل تسنن بود، پایه اصلاحات دینی را بر فاصله گرفتن از نگاه اشعری و روی آوردن به نگاه اعتزالی عقل‌گرا گذاشت. و جامعه مخاطب خود را به اعتزال نو فرا خواند. وی در این باره تألیفات بنام و مؤثری داشت که برخی از آنها به زبان فارسی ترجمه شد. اندیشه‌های ابو زید در بین اصحاب اندیشه فارسی زبان طرفداران و منتقدانی پیدا کرد و انتقادهایی بر دیدگاه‌های وی بیان شد. اما جامعه علمی ایران فاقد متنی جامع دیدگاه‌های وی در همه آثار به همراه ارزیابی کامل و نقد آن بود، که در این کتاب با متنی محققانه و جامع به آن پرداخته شد»[۱].

فهرست کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورنده

میثم توکلی بینا
دکتر میثم توکلی بینا، (متولد ۱۳۵۷ ش، تهران)، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری رشته فلسفه دین واحد علوم و تحقیقات تهران به اتمام رساند. عضو گروه قرآن و زبان‌شناسی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، عضو هیئت مؤسس مؤسسه فرهنگ و هنر شیعه، تدریس در دانشگاه قم از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر در آورده است. «حدیث غضب»، «حدیث منزلت»، «مطالعه انتقادی دیدگاه نصر حامد ابوزید در باب ماهیت وحی»، «مکتب تأویلی و گفتمان وحی» و «اعتبار معرفتی وحی از دیدگاه نصر حامد ابوزید» برخی از این آثار است.[۲]

پانویس