وحی پیامبرانه رسول اکرم و تفاوت آن با تجربههای عارفان و شاعران (مقاله)
وحی پیامبرانه رسول اکرم(ص) و تفاوت آن با تجربههای عارفان و شاعران | |
---|---|
رتبه علمی | علمی ترویجی |
زبان | فارسی |
نویسنده | عبدالمجید طالبتاش |
موضوع | وحی، الهام |
مذهب | شیعه |
منتشر شده در | فصلنامه علوم اسلامی |
وابسته به | دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه |
محل نشر | ساوه، ایران |
تاریخ نشر | تابستان ۱۳۸۹ |
شماره | ۱۸ |
شماره صفحات | از صفحه ۷۹ تا ۱۰۰ مجله |
ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
وحی پیامبرانه رسول اکرم(ص) و تفاوت آن با تجربههای عارفان و شاعران عنوان مقالهای است که به بررسی پدیده وحی و تفاوت آن با تجربههای عارفان و شاعران میپردازد. این مقاله ۲۲ صفحهای به قلم عبدالمجید طالبتاش نگاشته شده و در فصلنامه علوم اسلامی (شماره ۱۸، تابستان ۱۳۸۹) منتشر گشته است.[۱]
چکیده مقاله
- نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود مینویسد: «تجربه وحیانی پیامبران، مهمترین حادثه تاریخی در جوامع بشری به شمار میآید که ارمغان آن، دریافت آیین و شریعت آسمانی و آشنایی انسان زمینی با مبدأ هستی و آفریدگار خویش است. اما این مسأله که پیامبران چگونه مفاهیم وحی را دریافت میکنند و ارتباط وحیانی آنها از چه مکانیسم و کیفیتی برخوردار است، پیوسته توجه متفکران و اندیشمندان را به خود جلب کرده است. بر اساس آیات قرآن تجربه وحیانی یک ارتباط دو سویه است که میان افق اعلی و نفس پیامبر رخ مینماید، و در فرآیند وحی پیام الهی توسط خداوند و یا از طریق فرشته وحی بر نفس پیامبر فرود میآید تا آن را بدون کم و زیاد به مردم ابلاغ نماید».
- نویسنده در ادامه چکیده مقاله خود مینویسد: «امروزه کسانی در باره چگونگی مکانیسم وحی، به تحلیل روانشناختی پرداختهاند و در نتیجه آن را از نوع الهام شاعرانه و عارفانه به شمار آوردهاند. نتیجه چنین تفکری این است که متن وحی از نفس پیامبر برمیخیزد و چون پیامبر در متن واقعیت اجتماعی تکون یافته در نتیجه متن وحی تحت تأثیر فرهنگ عصر نزول تدوین گشته است. طرح این مسایل در عصر حاضر، پژوهش درباره مکانیسم وحی و تفاوت آن با تجربه عارفان و شاعران را ضروری مینماید. در این مقاله که به روش تحلیلی توصیفی و با استناد به آیات قرآن پژوهش شده است تفاوتهای دریافت وحیانی پیامبر اسلام با تجربه شاعران و عارفان مورد بررسی قرار گرفته است و به این دستاورد علمی دست یافته است که خاستگاه شعر و عرفان نفس شاعر و عارف و فرهنگ اجتماعی آنهاست اما منشأ و خاستگاه وحی، علم خداوند است و نفس پیامبر یا فرهنگ عصر نزول تأثیری در تولید قرآن ندارد»[۱].
فهرست مقاله
- چکیده؛
- طرح مسأله؛
- شبهه همسانی وحی با شعر و عرفان؛
- تفاوتهای وحی پیامبرانه با الهام شاعرانه؛
- استدلالهای قرآن مبنی بر عدم دخالت پیامبر در تولید آیات:
- قرآن و شخصیت امی پیامبر اسلام(ص)؛
- وجود اختلاف در متون بشری؛
- تأخیر در نزول وحی (فترت وحی)؛
- قرآن و ارتباط آن با فرهنگ قومی پیامبر؛
- مواجهه اسلام با فرهنگ عربی؛
- نتیجهگیری؛
- فهرست منابع.
دربارهٔ پدیدآورنده
در مورد پدیدآورنده اطلاعاتی در دست نیست.