پرش به محتوا

معانی القرآن و اعرابه (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان           = معانی القرآن و اعرابه
| عنوان = معانی القرآن و اعرابه
| عنوان اصلی     =  
| عنوان اصلی =  
| تصویر           = IM010127.jpg
| تصویر = IM010127.jpg
| اندازه تصویر   = 200px
| اندازه تصویر = 200px
| از مجموعه   =  
| از مجموعه =  
| زبان           = عربی
| زبان = عربی
|زبان اصلی    =
|زبان اصلی    =
| نویسنده         = [[ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سری زجاج بغدادی]] معروف به [[زجاج]]
| نویسنده = [[ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سری زجاج بغدادی]] معروف به [[زجاج]]
| نویسندگان         =  
| نویسندگان =  
| تحقیق یا تدوین   =
| تحقیق یا تدوین =
| زیر نظر           =  
| زیر نظر =  
| به کوشش           =
| به کوشش =
| مترجم             =
| مترجم =
| مترجمان           =
| مترجمان =
| ویراستار         =
| ویراستار =
| ویراستاران       =
| ویراستاران =
| موضوع           =   
| موضوع =   
| مذهب           =  
| مذهب =  
| ناشر           = [[انتشارات عالم الکتب]]
| ناشر = [[انتشارات عالم الکتب]]
| به همت           =
| به همت =
| وابسته به         =  
| وابسته به =  
| محل نشر   = بیروت، لبنان
| محل نشر = بیروت، لبنان
| سال نشر       =  ۱۴۰۸ ق، ۱۹۸۸ م، ۱۳۶۷ ش
| سال نشر =  ۱۴۰۸ ق، ۱۹۸۸ م، ۱۳۶۷ ش
| تعداد جلد         = ۵
| تعداد جلد = ۵
| صفحه            =  
| تعداد صفحات =  
| قطع             =  وزیری
| قطع =  وزیری
| نوع جلد       =   
| نوع جلد =   
| شابک          
| شابک = 
| رده‌بندی کنگره     = ‭
| رده‌بندی کنگره = ‭
| رده‌بندی دیویی     =
| رده‌بندی دیویی =
| شماره ملی         =
| شماره ملی =
}}
}}
'''معانی القرآن و اعرابه''' کتابی است به زبان عربی که مشتمل بر [[تأویل]] و [[تفسیر]] [[قرآن کریم]] می‌‏باشد. این کتاب اثر [[ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سری زجاج بغدادی]] معروف به [[زجاج]] است و [[انتشارات عالم الکتب]] انتشار آن را به عهده داشته‌ است.<ref name=p1>[https://www.neelwafurat.com/itempage.aspx?id=lbb252659-236812&search=books وبگاه نیل و فرات]</ref>
'''معانی القرآن و اعرابه''' کتابی است به زبان عربی که مشتمل بر [[تأویل]] و [[تفسیر]] [[قرآن کریم]] می‌‏باشد. این کتاب اثر [[ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سری زجاج بغدادی]] معروف به [[زجاج]] است و [[انتشارات عالم الکتب]] انتشار آن را به عهده داشته‌ است.<ref name=p1>[https://www.neelwafurat.com/itempage.aspx?id=lbb252659-236812&search=books وبگاه نیل و فرات]</ref>
خط ۴۵: خط ۴۵:
در [[سوره بقره]] درباره برخی جمله‌ها مانند {{متن قرآن|وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ}}<ref>«و به جهان واپسین یقین دارند» سوره نمل، آیه ۳.</ref> و {{متن قرآن|وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«و عذابی سترگ خواهند داشت» سوره بقره، آیه ۷.</ref>. سخنی ندارد<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۷۴.</ref> و در [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ}}<ref>«سرور شما تنها خداوند است و پیامبر او و (نیز) آنانند که ایمان آورده‌اند، همان کسان که نماز برپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند» سوره مائده، آیه ۵۵.</ref> با اینکه بیان معنای «ولی» و اعراب {{متن قرآن|وَهُمْ رَاكِعُونَ}} لازم و مهم بوده، درباره آن دو سخنی نگفته است<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۲، ص۱۸۳-۱۸۴.</ref> و در سوره‌های فلق و ناس فقط‍ معنای برخی واژه‌ها مانند {{متن قرآن|الْفَلَقِ}}، {{متن قرآن|غَاسِقٍ}}، {{متن قرآن|النَّفَّاثَاتِ}}، {{متن قرآن|الْوَسْوَاسِ}}، {{متن قرآن|الْخَنَّاسِ}} و {{متن قرآن|الْجَنَّةَ}} بیان شده است<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۵، ص۳۷۹.</ref>.
در [[سوره بقره]] درباره برخی جمله‌ها مانند {{متن قرآن|وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ}}<ref>«و به جهان واپسین یقین دارند» سوره نمل، آیه ۳.</ref> و {{متن قرآن|وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«و عذابی سترگ خواهند داشت» سوره بقره، آیه ۷.</ref>. سخنی ندارد<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۷۴.</ref> و در [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ}}<ref>«سرور شما تنها خداوند است و پیامبر او و (نیز) آنانند که ایمان آورده‌اند، همان کسان که نماز برپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند» سوره مائده، آیه ۵۵.</ref> با اینکه بیان معنای «ولی» و اعراب {{متن قرآن|وَهُمْ رَاكِعُونَ}} لازم و مهم بوده، درباره آن دو سخنی نگفته است<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۲، ص۱۸۳-۱۸۴.</ref> و در سوره‌های فلق و ناس فقط‍ معنای برخی واژه‌ها مانند {{متن قرآن|الْفَلَقِ}}، {{متن قرآن|غَاسِقٍ}}، {{متن قرآن|النَّفَّاثَاتِ}}، {{متن قرآن|الْوَسْوَاسِ}}، {{متن قرآن|الْخَنَّاسِ}} و {{متن قرآن|الْجَنَّةَ}} بیان شده است<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۵، ص۳۷۹.</ref>.


در بیان مطالب، فراوان به [[آیات]]<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۵۱، ۷۲، ۷۳، ۸۶، ۹۰-۹۳، ۲۷۸، ۳۷۸ و ۴۰۱.</ref>، اشعار [[عرب]]<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۴۴، ۴۸، ۵۲، ۷۶، ۸۱-۸۴، ۸۷ و ۸۸؛ ج۵، ص۳۷۷ و ۳۷۸.</ref>، گفته‌های لغت‌دانان و ادیبان عرب مانند [[خلیل]]<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۴۲، ۸۰.</ref>، سیبویه <ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۴۰، ۴۲، ۵۰، ۸۰.</ref>، ابو عمرو<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۴۲.</ref>، اخفش<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۶۶.</ref>، قطرب<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۵۵.</ref> و گاهی نیز به [[روایات]]<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۲، ص۴۸، ج۵، ص۳۷۸ و ۳۸۱.</ref> و آرای برخی [[صحابه]]<ref>مانند ابن عباس ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۲، ص۵۶، ۶۲.</ref> و [[تابعین]]<ref>مانند شعبی ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۲، ص۵۶.</ref> استناد کرده است. گاهی [[تفسیر]] برخی [[آیات]] را از [[مفسران]] نقل می‌کند و به ندرت به سبب یا [[شأن نزول]] برخی آیات نیز اشاره دارد<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۴، ص۳۹۸ و ۴۴۷.</ref>. بنابراین، می‌توان این کتاب را [[تفسیر ترتیبی]] ادبی [[قرآن کریم]] نامید و از نظر گستره محتوایی هرچند توضیح ادبی لازم برای همه واژه‌ها و جمله‌های [[قرآن]] را دربر ندارد، ولی در میان معانی القرآن‌ها و تفسیرهای ادبی تألیف شده در قرون نخستین که به دست ما رسیده است، این کتاب از کتاب‌های دیگر گسترده‌تر می‌باشد و بیان معانی و [[اعراب]] آیات بیشتری را دربر دارد<ref>معانی القرآن فرّاء (۲۰۷ ه‍‌.ق) و معانی القرآن اخفش (۲۱۵ ه‍‌.ق) پیش از این کتاب تألیف شده و اکنون موجود است ولی آن دو کتاب به گستردگی این کتاب نمی‌باشد.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۵۰۹-۵۱۱.</ref>
در بیان مطالب، فراوان به [[آیات]]<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۵۱، ۷۲، ۷۳، ۸۶، ۹۰-۹۳، ۲۷۸، ۳۷۸ و ۴۰۱.</ref>، اشعار [[عرب]]<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۴۴، ۴۸، ۵۲، ۷۶، ۸۱-۸۴، ۸۷ و ۸۸؛ ج۵، ص۳۷۷ و ۳۷۸.</ref>، گفته‌های لغت‌دانان و ادیبان عرب مانند [[خلیل]]<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۴۲، ۸۰.</ref>، سیبویه <ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۴۰، ۴۲، ۵۰، ۸۰.</ref>، ابو عمرو<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۴۲.</ref>، اخفش<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۶۶.</ref>، قطرب<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۱، ص۵۵.</ref> و گاهی نیز به [[روایات]]<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۲، ص۴۸، ج۵، ص۳۷۸ و ۳۸۱.</ref> و آرای برخی [[صحابه]]<ref>مانند ابن عباس ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۲، ص۵۶، ۶۲.</ref> و [[تابعین]]<ref>مانند شعبی ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۲، ص۵۶.</ref> استناد کرده است. گاهی [[تفسیر]] برخی [[آیات]] را از [[مفسران]] نقل می‌کند و به ندرت به سبب یا [[شأن نزول]] برخی آیات نیز اشاره دارد<ref>ر.ک: زجاج، معانی القرآن و اعرابه، ج۴، ص۳۹۸ و ۴۴۷.</ref>. بنابراین، می‌توان این کتاب را [[تفسیر ترتیبی]] ادبی [[قرآن کریم]] نامید و از نظر گستره محتوایی هرچند توضیح ادبی لازم برای همه واژه‌ها و جمله‌های [[قرآن]] را دربر ندارد، ولی در میان معانی القرآن‌ها و تفسیرهای ادبی تألیف شده در قرون نخستین که به دست ما رسیده است، این کتاب از کتاب‌های دیگر گسترده‌تر می‌باشد و بیان معانی و [[اعراب]] آیات بیشتری را دربر دارد<ref>معانی القرآن فرّاء (۲۰۷ ه‍‌.ق) و معانی القرآن اخفش (۲۱۵ ه‍‌.ق) پیش از این کتاب تألیف شده و اکنون موجود است ولی آن دو کتاب به گستردگی این کتاب نمی‌باشد.</ref><ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۵۰۹-۵۱۱.</ref>


== فهرست کتاب ==
== فهرست کتاب ==
خط ۵۶: خط ۵۶:


== دریافت متن ==
== دریافت متن ==
*[https://lib.efatwa.ir/41788/1/37 دریافت متن دیجیتال کتاب از کتابخانه مدرسه فقاهت]
* [https://lib.efatwa.ir/41788/1/37 دریافت متن دیجیتال کتاب از کتابخانه مدرسه فقاهت]
*[https://waqfeya.net/book.php?bid=1404 دریافت متن دیجیتال کتاب از المکتبة الوقفیة]
* [https://waqfeya.net/book.php?bid=1404 دریافت متن دیجیتال کتاب از المکتبة الوقفیة]
*[https://www.noor-book.com/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88%D8%A5%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%87-pdf دریافت متن PDF کتاب از مکتبة نور]
* [https://www.noor-book.com/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88%D8%A5%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%87-pdf دریافت متن PDF کتاب از مکتبة نور]
*[https://quranpedia.net/ar/book/26648 دریافت متن دیجیتال کتاب از الموسوعة القرآنیة]
* [https://quranpedia.net/ar/book/26648 دریافت متن دیجیتال کتاب از الموسوعة القرآنیة]
*[https://shamela.ws/book/922 دریافت متن دیجیتال کتاب از المکتبة الشاملة]
* [https://shamela.ws/book/922 دریافت متن دیجیتال کتاب از المکتبة الشاملة]


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش