بحث:مقام تأیید الهی: تفاوت میان نسخه‌ها
←سید مجتبی بحرینی
| خط ۶: | خط ۶: | ||
با نگرشی به موارد استعمال روح در قرآن شریف درمی‌یابیم مجموعاً بیست و یک مرتبه کلمۀ روح در قرآن با تعبیرات روح القدس، روح منه، بالروح، عن الروح، الروح الامین، الروح من امره، الروح من امر ربّی، الملائکة و الروح، روحنا، روحاً من امرنا، من روحی، من روحه آمده است. | با نگرشی به موارد استعمال روح در قرآن شریف درمی‌یابیم مجموعاً بیست و یک مرتبه کلمۀ روح در قرآن با تعبیرات روح القدس، روح منه، بالروح، عن الروح، الروح الامین، الروح من امره، الروح من امر ربّی، الملائکة و الروح، روحنا، روحاً من امرنا، من روحی، من روحه آمده است. | ||
تعبیر زیارت در این جا بِرُوحِه است که در قرآن چنین تعبیری نیامده است و بعید نیست اگر بگوییم این روح امری است بالاتر از همۀ آنچه گفته‌اند و فوق آنچه در آیات آمده است؛ زیرا مکرّر گفته‌ایم این تعبیرات زیارت در مقام بیان کمالات خاصّه این خاندان است، و حال آن که تأیید بروح منه شامل اهل ایمان نیز می‌شود: وَ أَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ.<ref>سورۀ مجادله: ۲۲.</ref> | تعبیر زیارت در این جا بِرُوحِه است که در قرآن چنین تعبیری نیامده است و بعید نیست اگر بگوییم این روح امری است بالاتر از همۀ آنچه گفته‌اند و فوق آنچه در آیات آمده است؛ زیرا مکرّر گفته‌ایم این تعبیرات زیارت در مقام بیان کمالات خاصّه این خاندان است، و حال آن که تأیید بروح منه شامل اهل ایمان نیز می‌شود: {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَ أَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ}}﴾}}.<ref>« با روحی از خویش تأییدشان کرده است»؛ سورۀ مجادله: ۲۲.</ref> | ||
و تأیید به روح القدس در حقّ عیسی {{ع}} نیز رسیده است: وَآتَیْنَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ.<ref>سورۀ بقره: ۸۷.</ref> | و تأیید به روح القدس در حقّ [[عیسی]]{{ع}} نیز رسیده است: {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَآتَیْنَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ}}﴾}}.<ref>«و به عیسی پسر مریم برهان‌ها (ی روشن) دادیم و او را با روح القدس نیرومند کردیم»؛ سورۀ بقره: ۸۷.</ref> | ||
و من روحه و من روحی در حقّ حضرت آدم {{ع}} آمده است. همین طور سایر تعبیرات قرآنی روح اختصاصی حضراتشان نیست، بلکه نوعاً راجع به غیر آنان است. | و من روحه و من روحی در حقّ [[حضرت آدم]]{{ع}} آمده است. همین طور سایر تعبیرات قرآنی روح اختصاصی حضراتشان نیست، بلکه نوعاً راجع به غیر آنان است. | ||
از طرفی گفتن این سخن که مقصود از این روح خود آن ذوات مقدّس هستند خلاف ظاهر است؛ چون ظاهر مقتضی تعدّد است؛ یعنی مؤیّد باید غیر از مؤیّد باشد، مگر تعدد اعتباری را کافی بدانیم. | از طرفی گفتن این سخن که مقصود از این روح خود آن ذوات مقدّس هستند خلاف ظاهر است؛ چون ظاهر مقتضی تعدّد است؛ یعنی مؤیّد باید غیر از مؤیّد باشد، مگر تعدد اعتباری را کافی بدانیم. | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
و یا بگوییم: مقصود از اَیَّدکم بروحه –در عین این که مؤیّد بودن حضراتشان به روح القدس امری مسلّم و مفروغ عنه است- تأیید به امر آخری است. امّا آن روح خدایی که حضراتشان مؤیّد به آن هستند، چیست؟ نمی‌دانیم. همین‌قدر می‌دانیم مرتبه‌ای است فوق جمیع مراتب، که منسوب است به جناب حقّ متعال بدون هیچ واسطه‌ای، حتّی وساطت حرفی چون مِن و یا لفظی چون لفظ قدس. بلکه ارتباط آن با ذات قدّوس الهی ارتباط ضمیر «ه» در بروحه است که شاید اشاره به مقام هوهویّت حق تعالی داشته باشد. | و یا بگوییم: مقصود از اَیَّدکم بروحه –در عین این که مؤیّد بودن حضراتشان به روح القدس امری مسلّم و مفروغ عنه است- تأیید به امر آخری است. امّا آن روح خدایی که حضراتشان مؤیّد به آن هستند، چیست؟ نمی‌دانیم. همین‌قدر می‌دانیم مرتبه‌ای است فوق جمیع مراتب، که منسوب است به جناب حقّ متعال بدون هیچ واسطه‌ای، حتّی وساطت حرفی چون مِن و یا لفظی چون لفظ قدس. بلکه ارتباط آن با ذات قدّوس الهی ارتباط ضمیر «ه» در بروحه است که شاید اشاره به مقام هوهویّت حق تعالی داشته باشد. | ||
در مورد حضرت آدم {{ع}} فِيهِ مِن رُّوحِهِ <ref>سورۀ سجده: ۹.</ref> نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي <ref>سورۀ حجر: ۲۹.</ref> آمده است. بر فرض اتّحاد هر دو روح، بون بعید و فاصلۀ کثیری است میان مِن رُوحِهِ حضرت آدم و بِرُوحِه این حضرات، که اگر نباشد هیچ تفاوتی مگر همان تفاوت که میان جزء و کلّ موجود است، در مقام فرق کافی است. مضاف بر این، چه بسا ممکن است در اصل، روحِ مِن رُوحِهِ و روحِ اَیَّدَکُم بِرُوحِهِ متفاوت باشند. | در مورد حضرت آدم {{ع}} {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|فِيهِ مِن رُّوحِهِ}}﴾}}<ref>«از روح خویش در او دمید»؛ سورۀ سجده: ۹.</ref> {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي}}﴾}}<ref>«در او از روان خویش دمیدم»؛ سورۀ حجر: ۲۹.</ref> آمده است. بر فرض اتّحاد هر دو روح، بون بعید و فاصلۀ کثیری است میان مِن رُوحِهِ حضرت آدم و بِرُوحِه این حضرات، که اگر نباشد هیچ تفاوتی مگر همان تفاوت که میان جزء و کلّ موجود است، در مقام فرق کافی است. مضاف بر این، چه بسا ممکن است در اصل، روحِ مِن رُوحِهِ و روحِ اَیَّدَکُم بِرُوحِهِ متفاوت باشند. | ||
در هر حال گاهی آدمی متحیّر می‌ماند چه بگوید؛ چون می‌بیند لفظی برای گفتار و بیانی برای اظهار ندارد جز این که خود آن جمله را تکرار کرده، در شرح و توضیح جملۀ و ایّدکم بروحه، ایّدکم بروحه بگوید؛ خاندانی که نفس نفیس و ذات قدّوس قیّوم ازلی و دیموم سرمدی مؤیّد آنان بوده و هست و خواهد بود. | در هر حال گاهی آدمی متحیّر می‌ماند چه بگوید؛ چون می‌بیند لفظی برای گفتار و بیانی برای اظهار ندارد جز این که خود آن جمله را تکرار کرده، در شرح و توضیح جملۀ و ایّدکم بروحه، ایّدکم بروحه بگوید؛ خاندانی که نفس نفیس و ذات قدّوس قیّوم ازلی و دیموم سرمدی مؤیّد آنان بوده و هست و خواهد بود. | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
ص۳۴۵ | ص۳۴۵ | ||
==سید علی حسینی میلانی== | ==سید علی حسینی میلانی== | ||
در کتاب: با پیشوایان هدایتگر جلد ۲ | در کتاب: با پیشوایان هدایتگر جلد ۲ | ||