منظور از نیابت خاصه چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۳
جز (جایگزینی متن - '.(...) ::::::' به '.(...) ') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۳) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی | | موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | ||
| موضوع فرعی | | موضوع فرعی = منظور از [[نیابت خاصه]] چیست؟ | ||
| تصویر | | تصویر = 7626626268.jpg | ||
| اندازه تصویر | | اندازه تصویر = 200px | ||
| مدخل بالاتر | | مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[عصر غیبت صغری]] / [[نیابت خاصه (سفیران امام مهدی)]] | ||
| مدخل اصلی | | مدخل اصلی = [[نیابت خاص]] | ||
| مدخل وابسته | | مدخل وابسته = | ||
| پاسخدهنده | | پاسخدهنده = | ||
| پاسخدهندگان | | پاسخدهندگان = 3 پاسخ | ||
}} | }} | ||
'''منظور از [[نیابت خاصه]] چیست؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''منظور از [[نیابت خاصه]] چیست؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
*اما [[نیابت خاص]]، آن است که [[امام]] در شرایط ویژه، شخص معین و مشخصی را [[نایب]] خود قرار دهد و به اسم و رسم او را معرفی کند. | *اما [[نیابت خاص]]، آن است که [[امام]] در شرایط ویژه، شخص معین و مشخصی را [[نایب]] خود قرار دهد و به اسم و رسم او را معرفی کند. | ||
*البته از آنجایی که آغاز [[نیابت خاص]] با آغاز [[غیبت]] آن [[حضرت]] همزمان بود، [[نصب]] نخستین [[نائب]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} پیش از آن به دست پدر بزرگوار آن [[حضرت]] [[امام عسکری]]{{ع}} صورت گرفته بود. | *البته از آنجایی که آغاز [[نیابت خاص]] با آغاز [[غیبت]] آن [[حضرت]] همزمان بود، [[نصب]] نخستین [[نائب]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} پیش از آن به دست پدر بزرگوار آن [[حضرت]] [[امام عسکری]]{{ع}} صورت گرفته بود. | ||
*[[امام حسن عسکری]]{{ع}} دراینباره فرمود: "عمری و پسرش [[عثمان بن سعید]]، [[نائب]] اوّل و [[محمد بن عثمان]] [[نائب]] دوم مورد اعتماد هستند، هرچه آنان به تو برسانند، از من میرسانند و آنچه به تو بگویند از سوی من میگویند"<ref>{{متن حدیث|الْعَمْرِيُ وَ ابْنُهُ ثِقَتَانِ فَمَا أَدَّيَا إِلَيْكَ عَنِّي فَعَنِّي يُؤَدِّيَانِ وَ مَا قَالا لَكَ فَعَنِّي يَقُولَان}}؛ شیخ کلینی، کافی، ج ۱، ص ۳۲۹، ح ۱؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۳، ص ۳۶۰.</ref>. و در جای دیگر فرمود: "[[گواه]] و [[شاهد]] باشید که [[عثمان بن سعید عمری]] [[وکیل]] من و فرزندش [[محمد بن عثمان]] [[وکیل]] [[فرزند من]] [[مهدی]] شما است"<ref>{{متن حدیث|وَ اشْهَدُوا عَلَى أَنَ عُثْمَانَ بْنَ سَعِيدٍ الْعَمْرِيَ وَكِيلِي وَ أَنَ ابْنَهُ مُحَمَّداً وَكِيلُ ابْنِي مَهْدِيِّكُم}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۵.</ref> اما پس از آن، خود [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، [[نایبان]] پس از [[عثمان بن سعید]] را معین و به وسیله [[نایب]] قبل به [[مردم]] معرفی میفرمود<ref> ر. ک: علی غفارزاده، پژوهشی پیرامون زندگانی [[نواب خاص]] امام زمان{{ع}}، ص ۳۴.</ref> | * [[امام حسن عسکری]]{{ع}} دراینباره فرمود: "عمری و پسرش [[عثمان بن سعید]]، [[نائب]] اوّل و [[محمد بن عثمان]] [[نائب]] دوم مورد اعتماد هستند، هرچه آنان به تو برسانند، از من میرسانند و آنچه به تو بگویند از سوی من میگویند"<ref>{{متن حدیث|الْعَمْرِيُ وَ ابْنُهُ ثِقَتَانِ فَمَا أَدَّيَا إِلَيْكَ عَنِّي فَعَنِّي يُؤَدِّيَانِ وَ مَا قَالا لَكَ فَعَنِّي يَقُولَان}}؛ شیخ کلینی، کافی، ج ۱، ص ۳۲۹، ح ۱؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۳، ص ۳۶۰.</ref>. و در جای دیگر فرمود: "[[گواه]] و [[شاهد]] باشید که [[عثمان بن سعید عمری]] [[وکیل]] من و فرزندش [[محمد بن عثمان]] [[وکیل]] [[فرزند من]] [[مهدی]] شما است"<ref>{{متن حدیث|وَ اشْهَدُوا عَلَى أَنَ عُثْمَانَ بْنَ سَعِيدٍ الْعَمْرِيَ وَكِيلِي وَ أَنَ ابْنَهُ مُحَمَّداً وَكِيلُ ابْنِي مَهْدِيِّكُم}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۵.</ref> اما پس از آن، خود [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، [[نایبان]] پس از [[عثمان بن سعید]] را معین و به وسیله [[نایب]] قبل به [[مردم]] معرفی میفرمود<ref> ر. ک: علی غفارزاده، پژوهشی پیرامون زندگانی [[نواب خاص]] امام زمان{{ع}}، ص ۳۴.</ref> | ||
*[[سفارت]] و [[نیابت]] از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} در دوران [[غیبت صغرا]]، از مسؤولیتهای مهم به شمار میرفت. در [[نیابت خاص]]، [[حضرت]] اشخاص معین و مشخصی را [[نایب]] خود قرار داده و به اسم و رسم، آنان را معرفی کرده است. | * [[سفارت]] و [[نیابت]] از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} در دوران [[غیبت صغرا]]، از مسؤولیتهای مهم به شمار میرفت. در [[نیابت خاص]]، [[حضرت]] اشخاص معین و مشخصی را [[نایب]] خود قرار داده و به اسم و رسم، آنان را معرفی کرده است. | ||
*از مهمترین ویژگیهای [[نواب خاص]] در این دوران سرّ نگهداری بود. از اینرو میتوان ویژگیهای دیگر را در درجه دوم اهمیت دانست. | *از مهمترین ویژگیهای [[نواب خاص]] در این دوران سرّ نگهداری بود. از اینرو میتوان ویژگیهای دیگر را در درجه دوم اهمیت دانست. | ||
*در این باره [[نقل]] است: عدهای از [[ابو سهل نوبختی]] پرسیدند چه شد که امر "[[نیابت]]" به [[ابو القاسم حسین بن روح]] واگذار شد، ولی به تو واگذار نگردید؟ او پاسخ داد: آنان "[[ائمه]]{{عم}}" بهتر از هرکس میدانند چه کسی را به این [[مقام]] برگزینند. من [[آدمی]] هستم که با [[دشمنان]] رفت وآمد دارم و با ایشان [[مناظره]] میکنم. اگر آنچه را که [[ابو القاسم بن روح]] درباره [[امام]] میداند، میدانستم؛ شاید در بحثهایم با [[دشمنان]] و جدال با آنان، میکوشیدم تا دلیلهای بنیادی را بر [[وجود امام]] ارائه دهم و در نتیجه محل اقامت او را [[آشکار]] سازم! اما اگر [[ابو القاسم]]، [[امام]] را در زیر جامه خود پنهان کرده باشد، و بدنش را با قیچی قطعه قطعه کنند تا او را نشان دهد، هرگز چنین نخواهد کرد"<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۳۹۱، ح ۳۵۸.</ref> | *در این باره [[نقل]] است: عدهای از [[ابو سهل نوبختی]] پرسیدند چه شد که امر "[[نیابت]]" به [[ابو القاسم حسین بن روح]] واگذار شد، ولی به تو واگذار نگردید؟ او پاسخ داد: آنان "[[ائمه]]{{عم}}" بهتر از هرکس میدانند چه کسی را به این [[مقام]] برگزینند. من [[آدمی]] هستم که با [[دشمنان]] رفت وآمد دارم و با ایشان [[مناظره]] میکنم. اگر آنچه را که [[ابو القاسم بن روح]] درباره [[امام]] میداند، میدانستم؛ شاید در بحثهایم با [[دشمنان]] و جدال با آنان، میکوشیدم تا دلیلهای بنیادی را بر [[وجود امام]] ارائه دهم و در نتیجه محل اقامت او را [[آشکار]] سازم! اما اگر [[ابو القاسم]]، [[امام]] را در زیر جامه خود پنهان کرده باشد، و بدنش را با قیچی قطعه قطعه کنند تا او را نشان دهد، هرگز چنین نخواهد کرد"<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۳۹۱، ح ۳۵۸.</ref> | ||
*[[نمایندگی امام مهدی|نمایندگی]] و [[نیابت امام زمان]]{{ع}}، در دوران [[غیبت صغرا]] دو [[هدف]] اساسی را دنبال میکرد: | * [[نمایندگی امام مهدی|نمایندگی]] و [[نیابت امام زمان]]{{ع}}، در دوران [[غیبت صغرا]] دو [[هدف]] اساسی را دنبال میکرد: | ||
#آماده کردن [[مردم]] برای "[[غیبت کبرا]]" و عادت دادن تدریجی آنها به [[پنهان زیستی]] [[امام]] و جلوگیری از غافل گیر شدن آنها در موضوع [[غیبت]]. بدون [[تردید]] اگر [[امام مهدی]]{{ع}} به طور ناگهانی [[غیبت]] میکرد، چه بسا باعث [[انکار]] مطلق وجود آن [[حضرت]] و [[انحراف]] افکار عمومی میشد. [[نمایندگان]] خاص [[امام زمان]]{{ع}} در دوران [[غیبت صغرا]]، به این [[هدف]] و غرض نایل آمدند و افکار و اذهان عمومی برای "[[غیبت کبرا]]" آماده ساختند. | #آماده کردن [[مردم]] برای "[[غیبت کبرا]]" و عادت دادن تدریجی آنها به [[پنهان زیستی]] [[امام]] و جلوگیری از غافل گیر شدن آنها در موضوع [[غیبت]]. بدون [[تردید]] اگر [[امام مهدی]]{{ع}} به طور ناگهانی [[غیبت]] میکرد، چه بسا باعث [[انکار]] مطلق وجود آن [[حضرت]] و [[انحراف]] افکار عمومی میشد. [[نمایندگان]] خاص [[امام زمان]]{{ع}} در دوران [[غیبت صغرا]]، به این [[هدف]] و غرض نایل آمدند و افکار و اذهان عمومی برای "[[غیبت کبرا]]" آماده ساختند. | ||
#[[انسجام]] بخشی به دوستداران و طرفداران [[امام زمان]]{{ع}}. | # [[انسجام]] بخشی به دوستداران و طرفداران [[امام زمان]]{{ع}}. | ||
*در این دوره کمبودی که از [[ناحیه]] عدم حضور و فقدان [[امام]] در اجتماع [[شیعیان]] پیدا شده بود، با این [[نیابت]] پر شد و [[امام زمان]]{{ع}} توانست به وسیله [[نایبان خاص]] [[رهبری]] خویش را در [[جامعه]] اعمال کند و خسارتهای ناشی از عدم حضور مستقیم خود را جبران کرده و [[مصالح اجتماعی]] آن زمان و دوستداران را- در سختترین و پیچیدهترین شرایط [[اجتماعی]] و سیاسی- حفظ کند و نگذارد [[شیعیان]] [[منحرف]] شده و متلاشی گردند<ref>ر. ک: سید محمّد صدر، تاریخ الغیبة الصغری، ص ۴۲۶.</ref><ref> ابراهیم امینی، دادگستر جهان، ص ۱۲۳- ۱۲۴.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۰۱ - ۱۰۳.</ref>. | *در این دوره کمبودی که از [[ناحیه]] عدم حضور و فقدان [[امام]] در اجتماع [[شیعیان]] پیدا شده بود، با این [[نیابت]] پر شد و [[امام زمان]]{{ع}} توانست به وسیله [[نایبان خاص]] [[رهبری]] خویش را در [[جامعه]] اعمال کند و خسارتهای ناشی از عدم حضور مستقیم خود را جبران کرده و [[مصالح اجتماعی]] آن زمان و دوستداران را- در سختترین و پیچیدهترین شرایط [[اجتماعی]] و سیاسی- حفظ کند و نگذارد [[شیعیان]] [[منحرف]] شده و متلاشی گردند<ref>ر. ک: سید محمّد صدر، تاریخ الغیبة الصغری، ص ۴۲۶.</ref><ref> ابراهیم امینی، دادگستر جهان، ص ۱۲۳- ۱۲۴.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۰۱ - ۱۰۳.</ref>. | ||
*«در دوره [[غیبت صغرا]]، [[حضرت مهدی]] {{ع}} به واسطه چهار نفر [[نایبان خاص]] خود با [[شیعیان]] در رابطه بود و امور آنان را سروسامان میداد. این امور، افزون بر مسایل مالی، شامل مسایل عقیدتی و فقهی نیز میشد. رابطان میان آن [[حضرت]] و [[شیعیان]]، چهار نفر از [[اصحاب]] با سابقه و مورد اعتماد [[امامان]] پیشین بودند که یکی پس از دیگری این [[وظیفه]] مهم را بر عهده داشتند. آنان، به "[[نواب خاص]]" آن [[حضرت]] معروفند. این افراد، با [[وکیلان]] [[حضرت]] در دورترین نقاط شهرهای اسلامی در تماس بوده و [[نامهها]] و خواستههای [[شیعیان]] را به محضر [[مقدس]] او میرساندند و در جواب، توقیعاتی از طرف آن [[حضرت]] صادر میشد. | *«در دوره [[غیبت صغرا]]، [[حضرت مهدی]] {{ع}} به واسطه چهار نفر [[نایبان خاص]] خود با [[شیعیان]] در رابطه بود و امور آنان را سروسامان میداد. این امور، افزون بر مسایل مالی، شامل مسایل عقیدتی و فقهی نیز میشد. رابطان میان آن [[حضرت]] و [[شیعیان]]، چهار نفر از [[اصحاب]] با سابقه و مورد اعتماد [[امامان]] پیشین بودند که یکی پس از دیگری این [[وظیفه]] مهم را بر عهده داشتند. آنان، به "[[نواب خاص]]" آن [[حضرت]] معروفند. این افراد، با [[وکیلان]] [[حضرت]] در دورترین نقاط شهرهای اسلامی در تماس بوده و [[نامهها]] و خواستههای [[شیعیان]] را به محضر [[مقدس]] او میرساندند و در جواب، توقیعاتی از طرف آن [[حضرت]] صادر میشد. | ||
خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
#نص صریح و تصریح خود [[امام زمان]] {{ع}}؛ | #نص صریح و تصریح خود [[امام زمان]] {{ع}}؛ | ||
#نص صریح و تصریح [[نایب خاص امام]] {{ع}}؛ | #نص صریح و تصریح [[نایب خاص امام]] {{ع}}؛ | ||
#[[آشکار]] شدن و وقوع [[کرامات]] و امور خارق عادت، از طرف مدعی [[نیابت خاصه]]، که نشانه ربط و ارتباط خاص او با [[خداوند متعال]] و آن [[حضرت]]، و تأیید اوست. | # [[آشکار]] شدن و وقوع [[کرامات]] و امور خارق عادت، از طرف مدعی [[نیابت خاصه]]، که نشانه ربط و ارتباط خاص او با [[خداوند متعال]] و آن [[حضرت]]، و تأیید اوست. | ||
هریک از [[نواب خاص امام]] {{ع}} در عصر [[غیبت صغری]]، یا با نصّ خود [[امام]] و یا تصریح [[نایب خاص]] پیشین او [[منصوب]] شدهاند. در عصر [[غیبت کبری]]، حصول این سه طریق بعید است<ref>[[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۴۸.</ref>. | هریک از [[نواب خاص امام]] {{ع}} در عصر [[غیبت صغری]]، یا با نصّ خود [[امام]] و یا تصریح [[نایب خاص]] پیشین او [[منصوب]] شدهاند. در عصر [[غیبت کبری]]، حصول این سه طریق بعید است<ref>[[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۴۸.</ref>. |