سند حدیث غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = حدیث غدیر

و می‌گوید:این حدیث {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ}} حسن و بسیار عالی السند است و متن و مضمون آن نیز [[متواتر]] است<ref>{{عربی|"هذا حدیث حسن عال جدا و متنه فمتواتر"}}؛ سیر أعلام النبلاء، ج۸، ص۳۳۵؛ و لاحظ: شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج۱۴، ص۲۰۷.</ref>؛

[[شمس الدین شافعی]] در باره حدیث غدیر می‌گوید:این [[حدیث]] از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به [[تواتر]] رسیده، و البته از [[پیامبر]]{{صل}} نیز [[متواتر]] نقل شده است. عدّه بسیاری از [[محدّثان]] آن را نقل کرده‌اند. و تلاش بعضی از افراد - که در این [[علم]] تخصّصی ندارند - برای [[تضعیف]] این حدیث بی‌فایده است<ref>{{عربی|"تواتر عن أمیر المؤمنین و هو متواتر أیضاً عن النبی - صلّی الله علیه [و آله] و سلّم - رواه الجمّ الغفیر و لا عبره بمن حاول تضعیفه ممّن لا اطلاع له فی هذا العلم"}}؛ أسنی المطالب، ص۴۷.</ref>.

[[قرطبی]] می‌گوید:[[حدیث مواخاه]] (اُخوّت و [[برادری]]) و [[روایت]] [[خیبر]] و [[حدیث غدیر]]، تماما از [[احادیث]] و آثار ثابت و مسلّم است<ref>{{عربی|"حدیث المواخاه و روایه خیبر و الغدیر هذه کلّها آثار ثابته"}}؛ الاستیعاب، ج۲، ص۳۷۳.</ref>.

باری، اکابر [[محدّثین]] و مورّخین و مفسّرین، [[واقعه غدیر خم]] را نقل نموده‌اند و کثرت عدد طرق حدیث به حدّی است که محتاج به صحّت سند نیست<ref>بعضی از مصادر شیعه عبارتند از: الهدایه للصدوق، ص۱۴۹ و ۱۵۰؛ رسائل المرتضی، ج۳، ص۲۰ و ۱۳۰؛ الاقتصاد للطوسی، ص۲۱۶؛ الرسائل العشر للشیخ الطوسی، ص۱۳۳؛ الکافی، ج۱، ص۲۸۷ و ۲۹۴؛ ج۴، ص۵۶۷؛ ج۸، ص۲۷؛ من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۱۴۸، حدیث ۶۸۶؛ ج۲، ص۳۳۵، حدیث ۱۵۵۸؛ علل الشرایع، ج۱، ص۱۴۳؛ عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۵۲ و ۶۴ و ۱۶۴؛ ج۲، ص۵۸؛ الخصال، ص۶۶ و ۲۱۱ و ۲۱۹ و ۳۱۱؛ الأمالی للصدوق، ص۴۹ و ۱۴۹ و ۱۸۴ و ۱۸۵ و ۱۸۶ و ۴۲۸ و ۶۷۰؛ کمال الدین، ص۲۷۶ و ۳۳۷؛ التوحید، ص۲۱۲؛ معانی الأخبار، ص۶۵ و ۶۶ و ۶۷. برخی از مصادر عامه عبارتند از: فضائل الصحابه، ص۱۴؛ مسند احمد، ج۱، ص۸۴ و ۱۱۸ و ۱۱۹ و ۱۵۲ و ۳۳۱؛ ج۴، ص۲۸۱ و ۳۶۸ و ۳۷۰ و ۳۷۲؛ ج۵، ص۳۴۷ و ۳۶۶ و ۳۷۰ و ۴۱۹؛ سنن ابن ماجه، ج۱، ص۴۵؛ المستدرک علی الصّحیحین، ج۳، ص۱۱۶؛ فتح الباری، ج۷، ص۶۱؛ السنن الکبری للنسائی، ج۵، ص۴۵ و ۱۰۸ و ۱۳۰؛ خصائص امیرالمؤمنین{{ع}}، ص۵۰ و ۶۴ و ۹۴؛ مسند ابی یعلی، ج۱، ص۴۲۹؛ ج۱۱، ص۳۰۷؛ المعجم الصغیر، ج۱، ص۶۵ و ۷۱؛ المعجم الأوسط، ج۱، ص۱۱۲؛ ج۲، ص۲۶؛ شرح نهج البلاغه لابن ابی الحدید، ج۳، ص۲۰۸؛ ج۴، ص۷۴؛ ج۶، ص۱۶۸؛ ج۸، ص۲۱؛ کنز العمال، ج۱، ص۱۸۷؛ ج۵، ص۲۹۰؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۰۰ و ۲۵۱ و ۳۵۲ و ۳۸۱؛ تفسیر ابن کثیر، ج۲، ص۱۵؛ الدر المنثور، ج۲، ص۲۵۹.</ref>.

و مسلم می‌گوید: هر چیزی که نزد من است صحیح نیست و من قرار دادم آنچه بر آن [[اجماع]] کرده‌اند<ref>{{عربی|لیس کلّ شیء عندی صحیح و صنعته ههنا و إنّما وضعت ما أجمعوا علیه}}؛ المنهل الروی فی علم اصول حدیث النبی{{صل}}، ص۶؛ مقدمه ابن الصلاح، ص۱۶؛ تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی، عبدالرحمن بن ابی بکر السیوطی، ج۱، ص۹۸؛ الغدیر، ج۱، ص۳۱۸.</ref>؛

و شیخ [[عبد الحق دهلوی]] در مقدّمه شرح [[فارسی]] (مشکوه) گفته است: [[احادیث صحیح]] منحصر به منقولات صحیح بخاری و مسلم نیست، و تمام [[احادیث]] صحیحه را ایشان نقل نکرده‌اند بلکه بعضی [[صحاح]] بنا بر شروطی که ایشان نموده‌اند، در صحاح‌شان آورده نشده است، تا چه رسد به مطلق صحاح<ref>ترجمه المشکاة لعبد الحق الدهلوی.</ref>.

۴. صاحب عبقات در مجلد [[غدیر]]، جماعتی را نام برده و [[احادیث]] ایشان را نیز نقل کرده که به مراجعت [[حضرت امیرالمؤمنین]]{{ع}} از یمن تصریح نموده‌اند، و فهرست اسامی ایشان به شرح زیر است:

# [[بخاری]] در صحیح<ref>صحیح بخاری، ج۲، ص۱۷۲. {{عربی|قال البخاری: «قدم علی علی النبی{{صل}}}}.</ref>.

# [[ابن ماجه]] در صحیح<ref>سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۰۲۴. قال ابن ماجه: {{عربی|و قدم علیّ ببدن علی النبی{{صل}}}}.</ref>.

# [[ابو داود]] در صحیح<ref>سنن ابی داود، ج۲، ص۱۵۸. قال أبوداود: {{عربی|و قدم علیّ من الیمن ببدن النبی{{صل}}}}».</ref>.

[[رده:حدیث غدیر]]