کرامت در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

کرامت در اخلاق اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۰۷

۱۸ بایت حذف‌شده ، ‏۱ اوت ۲۰۲۲

جز

وظیفهٔ شمارهٔ ۵

دیداریویکی‌متن

HeydariBot

۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش

@@ خط ۱۷: / خط ۱۷: @@
 *کوتاه سخن آنکه این [[فضیلت]]، از آثاری بهره‌مند است که هریک را آثاری دیگر در پی می‌باشد؛ از این رو می‌توان آن را [[مادر]] [[فضائل]] و منبع آنان دانست.
 *در این میان، اگر تنها اثر آن را [[آزادگی]] و سرباز زدن از [[سلطه]] طاغوت‌های جنّی و اِنسی برشماریم، کافی است تا به [[برتری]] آن نسبت به دیگر [[فضائل نفسانی]] [[آگاه]] شویم. [[قرآن کریم]] به‌خوبی [[راهنمائی]] می‌فرماید که، هرکس [[سلطنت]] و فرمانروائی بیگانگان را بپذیرد، بهره‌ای از [[بزرگواری]] و حرّیت نداشته نزد [[خداوند متعال]] به چیزی شمرده نمی‌شود: {{متن قرآن|لَا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي شَيْءٍ إِلَّا أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقَاةً وَيُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ}}<ref>«مؤمنان نباید کافران را به جای مؤمنان دوست گیرند و هر که چنین کند با خداوند هیچ رابطه‌ای ندارد مگر آنکه (بخواهید) به گونه‌ای از آنان تقیّه کنید و خداوند، شما را از خویش پروا می‌دهد و بازگشت (هر چیز) به سوی خداوند است» سوره آل عمران، آیه ۲۸.</ref>.
-*و باز از همین رو، به‌صراحت متذکّر می‌شود که [[مؤمن]] [[پرهیزگار]]، [[سلطه]] [[شیطان]] را نمی‌پذیرد؛ چه [[بزرگواری نفس]] او اجازه نمی‌دهد که خود را در برابر این بیگانه پلید کوچک شمارد: {{متن قرآن|إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ * إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ}}<ref>«که او را بر آنان که ایمان دارند و بر پروردگارشان توکّل می‌کنند چیرگی نیست * چیرگی او تنها بر کسانی است که دوستش می‌دارند » سوره نحل، آیه ۹۹-۱۰۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۴-۲۵.</ref>.
+*و باز از همین رو، به‌صراحت متذکّر می‌شود که [[مؤمن]] [[پرهیزگار]]، [[سلطه]] [[شیطان]] را نمی‌پذیرد؛ چه [[بزرگواری نفس]] او اجازه نمی‌دهد که خود را در برابر این بیگانه پلید کوچک شمارد: {{متن قرآن|إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ * إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ}}<ref>«که او را بر آنان که ایمان دارند و بر پروردگارشان توکّل می‌کنند چیرگی نیست * چیرگی او تنها بر کسانی است که دوستش می‌دارند» سوره نحل، آیه ۹۹-۱۰۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۴-۲۵.</ref>.
-*[[راز]] این مطلب، در آن نهفته است که [[انسان]] گناهکاری که در [[حقّ]] [[مردمان]] ظلمی می‌دارد، پیش از آنکه به آنان [[ستم]] روادارد، خویشتن را کوچک شمرده انجام چنان فعلی را در خور خود دانسته است؛ ورنه اگر او را نفسی بزرگوار بود، نه به خود چنین اهانتی می‌نمود، و نه به [[مردمان]] چنان ظلمی روا می‌داشت.
+* [[راز]] این مطلب، در آن نهفته است که [[انسان]] گناهکاری که در [[حقّ]] [[مردمان]] ظلمی می‌دارد، پیش از آنکه به آنان [[ستم]] روادارد، خویشتن را کوچک شمرده انجام چنان فعلی را در خور خود دانسته است؛ ورنه اگر او را نفسی بزرگوار بود، نه به خود چنین اهانتی می‌نمود، و نه به [[مردمان]] چنان ظلمی روا می‌داشت.
-*[[حضرت حق]] با اشاره به همین [[بزرگواری نفس]] پرهیزگاران، می‌فرماید: {{متن قرآن|إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ}}<ref>«بی‌گمان گرامی‌ترین شما نزد خداوند پرهیزگارترین شماست» سوره حجرات، آیه ۱۳.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۵.</ref>.
+* [[حضرت حق]] با اشاره به همین [[بزرگواری نفس]] پرهیزگاران، می‌فرماید: {{متن قرآن|إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ}}<ref>«بی‌گمان گرامی‌ترین شما نزد خداوند پرهیزگارترین شماست» سوره حجرات، آیه ۱۳.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۵.</ref>.
 ==مراتب [[بزرگواری نفس]] و انواع آن==
@@ خط ۳۵: / خط ۳۵: @@
 *بزرگی [[نفس]] و بزرگواریِ آن، گاه ذاتی است. بدین معنی که نفسْ خود به این صفات آراسته بوده، از [[ثبات]] و [[استقامت]] به هنگام [[هجوم]] [[سختی‌ها]]، و نیز سعه صدر و [[تواضع]] و [[آزادگی]] بهره‌مند است.
 *گاه امّا این [[کمالات]] در او نهفته نبوده به‌تدریج برای [[آدمی]] حاصل می‌شود. از این‌رو بر اوست که از کمالاتی که برای این [[فضیلت]] در رتبه مقدّمه قرار دارد آغاز کرده، پلّه پلّه این مسیر را طی نماید؛ تا سرانجام به [[بزرگواری]] و شخصیّت لازم دست یابد.
-*[[دانشمندان]] [[علم]] [[اخلاق]] [[اسلامی]]، هرگاه سخن از بزرگ‌منشی و [[بزرگواری]] به میان آورده‌اند، معمولاً همین نوع دوّم را در نظر داشته‌اند. پیش از این اشاره کردیم که در نظر [[قرآن کریم]]، [[برترین]] [[انسان‌ها]] که از [[برترین]] مراتب [[بزرگواری]] برخوردارند، متّقیان آراسته به زینت دانش‌اند: {{متن قرآن|يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ}}<ref>«خداوند (پایگاه) مؤمنان از شما و فرهیختگان را چند پایه بالا برد» سوره مجادله، آیه ۱۱.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۷.</ref>.
+* [[دانشمندان]] [[علم]] [[اخلاق]] [[اسلامی]]، هرگاه سخن از بزرگ‌منشی و [[بزرگواری]] به میان آورده‌اند، معمولاً همین نوع دوّم را در نظر داشته‌اند. پیش از این اشاره کردیم که در نظر [[قرآن کریم]]، [[برترین]] [[انسان‌ها]] که از [[برترین]] مراتب [[بزرگواری]] برخوردارند، متّقیان آراسته به زینت دانش‌اند: {{متن قرآن|يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ}}<ref>«خداوند (پایگاه) مؤمنان از شما و فرهیختگان را چند پایه بالا برد» سوره مجادله، آیه ۱۱.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۷.</ref>.
 == منابع ==
@@ خط ۴۵: / خط ۴۵: @@
 {{پانویس}}
-[[رده:مدخل]]
 [[رده: کرامت]]