پرش به محتوا

آزمایش الهی در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سلسله' به 'سلسله'
جز (جایگزینی متن - 'سلسله' به 'سلسله')
خط ۳۹: خط ۳۹:


[[لزوم]] ابتلاء به عنوان فعل [[الهی]] را از راه‌های مختلف می‌‌توان نشان داد؛ از جمله:
[[لزوم]] ابتلاء به عنوان فعل [[الهی]] را از راه‌های مختلف می‌‌توان نشان داد؛ از جمله:
#هر موجودی با توجه به استعدادها، مقدّرات و هدفی که از خلقتش ملحوظ است کمال و غایتی دارد و [[خداوند]] [[متعهد]] شده که موجودات را به [[غایت خلقت]] و [[کمال نهایی]] آنها برساند: {{متن قرآن|وَإِنَّ لَنَا لَلْآخِرَةَ وَالْأُولَى}}<ref>«و به راستی جهان پیشین و جهان واپسین از آن ماست» سوره لیل، آیه ۱۳.</ref>، {{متن قرآن|وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى}}<ref>«و آنکه اندازه کرد و راه نمود،» سوره اعلی، آیه ۳.</ref>، {{متن قرآن|قَالَ رَبُّنَا الَّذِي أَعْطَى كُلَّ شَيْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَى}}<ref>«گفت: پروردگار ما کسی است که آفرینش هر چیز را به (فراخور) او، ارزانی داشته سپس راهنمایی کرده است» سوره طه، آیه ۵۰.</ref> و بدون آن، [[خلقت]]، [[باطل]] و [[بریده]] از [[غایت]] خواهد بود که به شدت مورد [[انکار]] خداست {{متن قرآن|مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُسَمًّى وَالَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ}}<ref>«ما آسمان‌ها و زمین و آنچه میان آنهاست  جز به حق و در زمانی معین  نیافریده‌ایم و کافران از آنچه بیمشان داده‌اند رویگردانند» سوره احقاف، آیه ۳.</ref>، {{متن قرآن|مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«ما آن دو را جز به حقّ نیافریده‌ایم ولی بیشتر آنان نمی‌دانند» سوره دخان، آیه ۳۹.</ref>،  {{متن قرآن|أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ}}<ref>«آیا پنداشته‌اید که ما شما را بیهوده آفریده‌ایم و شما به سوی ما بازگردانده نمی‌شوید؟» سوره مؤمنون، آیه ۱۱۵.</ref>، و از طرفی [[انسان]] به گونه‌ای [[خلق]] شده که تنها در صورتی که در معرض یک [[سلسله]] [[افعال]] اختیاری ارادی برخاسته از [[اعتقادات]] نظری و عملی قرار گیرد به کمال نهایی و غایت خلقتش می‌‌رسد. در نتیجه ناگزیر باید با [[ابتلای الهی]] استعدادهایش به فعلیت برسد تا آنچه در وجودش پنهان است آشکار گردد و به [[سعادت]] یا [[شقاوت]] نایل شود. <ref>المیزان، ج۴، ص۳۳ـ ۳۸</ref>.
#هر موجودی با توجه به استعدادها، مقدّرات و هدفی که از خلقتش ملحوظ است کمال و غایتی دارد و [[خداوند]] [[متعهد]] شده که موجودات را به [[غایت خلقت]] و [[کمال نهایی]] آنها برساند: {{متن قرآن|وَإِنَّ لَنَا لَلْآخِرَةَ وَالْأُولَى}}<ref>«و به راستی جهان پیشین و جهان واپسین از آن ماست» سوره لیل، آیه ۱۳.</ref>، {{متن قرآن|وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى}}<ref>«و آنکه اندازه کرد و راه نمود،» سوره اعلی، آیه ۳.</ref>، {{متن قرآن|قَالَ رَبُّنَا الَّذِي أَعْطَى كُلَّ شَيْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَى}}<ref>«گفت: پروردگار ما کسی است که آفرینش هر چیز را به (فراخور) او، ارزانی داشته سپس راهنمایی کرده است» سوره طه، آیه ۵۰.</ref> و بدون آن، [[خلقت]]، [[باطل]] و [[بریده]] از [[غایت]] خواهد بود که به شدت مورد [[انکار]] خداست {{متن قرآن|مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُسَمًّى وَالَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ}}<ref>«ما آسمان‌ها و زمین و آنچه میان آنهاست  جز به حق و در زمانی معین  نیافریده‌ایم و کافران از آنچه بیمشان داده‌اند رویگردانند» سوره احقاف، آیه ۳.</ref>، {{متن قرآن|مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«ما آن دو را جز به حقّ نیافریده‌ایم ولی بیشتر آنان نمی‌دانند» سوره دخان، آیه ۳۹.</ref>،  {{متن قرآن|أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ}}<ref>«آیا پنداشته‌اید که ما شما را بیهوده آفریده‌ایم و شما به سوی ما بازگردانده نمی‌شوید؟» سوره مؤمنون، آیه ۱۱۵.</ref>، و از طرفی [[انسان]] به گونه‌ای [[خلق]] شده که تنها در صورتی که در معرض یک سلسله [[افعال]] اختیاری ارادی برخاسته از [[اعتقادات]] نظری و عملی قرار گیرد به کمال نهایی و غایت خلقتش می‌‌رسد. در نتیجه ناگزیر باید با [[ابتلای الهی]] استعدادهایش به فعلیت برسد تا آنچه در وجودش پنهان است آشکار گردد و به [[سعادت]] یا [[شقاوت]] نایل شود. <ref>المیزان، ج۴، ص۳۳ـ ۳۸</ref>.
#مقصود اصلی از خلق، کمال آن است؛ زیرا [[اراده خداوند]] در اصل به [[کامل‌ترین]] چیز تعلق می‌‌گیرد، و موجودی بدان کمال دست می‌‌یابد که در جانب علم و عمل، به [[رشد]] نهایی برسد، و با توجه به رابطه ابتلاء و عمل، بدون ابتلاء، هستی، [[ابتر]] و ناقص می‌‌ماند. <ref>المیزان، ج۱۰، ص۱۴۵ و ج۴، ص۱۳؛ تفسیر ملاصدرا، سوره سجده و حدید، ص۲۶۵؛ المبدأ والمعاد، ج۱، ص۳۳۵</ref>.
#مقصود اصلی از خلق، کمال آن است؛ زیرا [[اراده خداوند]] در اصل به [[کامل‌ترین]] چیز تعلق می‌‌گیرد، و موجودی بدان کمال دست می‌‌یابد که در جانب علم و عمل، به [[رشد]] نهایی برسد، و با توجه به رابطه ابتلاء و عمل، بدون ابتلاء، هستی، [[ابتر]] و ناقص می‌‌ماند. <ref>المیزان، ج۱۰، ص۱۴۵ و ج۴، ص۱۳؛ تفسیر ملاصدرا، سوره سجده و حدید، ص۲۶۵؛ المبدأ والمعاد، ج۱، ص۳۳۵</ref>.
از آنچه گذشت می‌‌توان امور ذیل را نتیجه گرفت:
از آنچه گذشت می‌‌توان امور ذیل را نتیجه گرفت:
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش