ادله حجیت سیره: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵
جز (جایگزینی متن - ']]' به ' [[') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ادله حجیت سیره در حدیث]] - [[ادله حجیت سیره در اخلاق اسلامی]]| پرسش مرتبط = ادله حجیت سیره (پرسش)}} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ادله حجیت سیره در حدیث]] - [[ادله حجیت سیره در اخلاق اسلامی]]| پرسش مرتبط = ادله حجیت سیره (پرسش)}} | ||
==مبانی و ادله حجیت سیره== | == مبانی و ادله حجیت سیره == | ||
برای تبیین مبانی و [[ادله]] [[حجیت]] [[سیره]]، می‌توان شواهد فراوانی از [[قرآن کریم]]، [[روایات]] و [[ادله عقلی]] بیان کرد که در این بخش به اختصار، این مقوله را مورد بررسی قرار می‌دهیم. | برای تبیین مبانی و [[ادله]] [[حجیت]] [[سیره]]، می‌توان شواهد فراوانی از [[قرآن کریم]]، [[روایات]] و [[ادله عقلی]] بیان کرد که در این بخش به اختصار، این مقوله را مورد بررسی قرار می‌دهیم. | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
بدیهی است وقتی [[سخن گفتن]] از آثار اهل‌بیت{{عم}} در جمعی دو نفره تا این اندازه مهم و مورد سفارش است، جمع‌آوری و شناخت آثار، نوشته‌ها و [[رفتار]] آن بزرگان برای استفاده جمعی و عمل به آنها از اهمیتی دو چندان برخوردار خواهد بود.<ref>[[محمد ملک‌زاده|ملک‌زاده، محمد]]، [[سیره سیاسی معصومان در عصر حاکمیت جور (کتاب)|سیره سیاسی معصومان در عصر حاکمیت جور]] ص ۳۰.</ref>. | بدیهی است وقتی [[سخن گفتن]] از آثار اهل‌بیت{{عم}} در جمعی دو نفره تا این اندازه مهم و مورد سفارش است، جمع‌آوری و شناخت آثار، نوشته‌ها و [[رفتار]] آن بزرگان برای استفاده جمعی و عمل به آنها از اهمیتی دو چندان برخوردار خواهد بود.<ref>[[محمد ملک‌زاده|ملک‌زاده، محمد]]، [[سیره سیاسی معصومان در عصر حاکمیت جور (کتاب)|سیره سیاسی معصومان در عصر حاکمیت جور]] ص ۳۰.</ref>. | ||
==[[استنباط]] از متون و منابع برای [[فهم]] سیره== | == [[استنباط]] از متون و منابع برای [[فهم]] سیره == | ||
با توجه به گذشت بیش از چهارده قرن از طلیعه و [[ظهور اسلام]]، به ابزاری نیازمندیم تا بتوانیم نسبت به انبوهی از [[معارف دینی]]، سیره و سنت پیشوایان معصوم [[شناختی]] صحیح حاصل کنیم. این ابزار که امروزه در قالب متون مختلف در دسترس ما قرار گرفته‌اند، به چند گروه تقسیم می‌شوند: | با توجه به گذشت بیش از چهارده قرن از طلیعه و [[ظهور اسلام]]، به ابزاری نیازمندیم تا بتوانیم نسبت به انبوهی از [[معارف دینی]]، سیره و سنت پیشوایان معصوم [[شناختی]] صحیح حاصل کنیم. این ابزار که امروزه در قالب متون مختلف در دسترس ما قرار گرفته‌اند، به چند گروه تقسیم می‌شوند: | ||
===[[قرآن کریم]]=== | === [[قرآن کریم]] === | ||
[[کلام]] [[وحی]] و [[روایات]] وارده در ذیل آن، به عنوان [[تفسیر]] بطون، تمثیلات، [[شأن]] نزول‌ها و [[آیات متشابه]]، نخستین و مهم‌ترین متن و منبع [[دینی]] برای [[فهم]] [[سیره]] [[پیشوای معصوم]] شمرده می‌شوند. کتب [[تفسیری]] معتبر، دربردارنده انبوهی از روایات هستند که می‌توانند به عنوان پشتوانه، ما را در فهم [[آیات الهی]] و تجزیه و تحلیل [[سیره معصومان]]{{عم}} [[یاری]] رسانند<ref>برای نمونه، تفسیر روایی البرهان فی تفسیر القرآن مشتمل بر حدود دوازده‌هزار روایت است و یا در تفسیر المیزان قریب به پنج هزار روایت نقل و تحقیق شده است.</ref>. | [[کلام]] [[وحی]] و [[روایات]] وارده در ذیل آن، به عنوان [[تفسیر]] بطون، تمثیلات، [[شأن]] نزول‌ها و [[آیات متشابه]]، نخستین و مهم‌ترین متن و منبع [[دینی]] برای [[فهم]] [[سیره]] [[پیشوای معصوم]] شمرده می‌شوند. کتب [[تفسیری]] معتبر، دربردارنده انبوهی از روایات هستند که می‌توانند به عنوان پشتوانه، ما را در فهم [[آیات الهی]] و تجزیه و تحلیل [[سیره معصومان]]{{عم}} [[یاری]] رسانند<ref>برای نمونه، تفسیر روایی البرهان فی تفسیر القرآن مشتمل بر حدود دوازده‌هزار روایت است و یا در تفسیر المیزان قریب به پنج هزار روایت نقل و تحقیق شده است.</ref>. | ||
===متون [[اعتقادی]] و [[کلامی]]=== | === متون [[اعتقادی]] و [[کلامی]] === | ||
[[متون دینی]] ما مشتمل بر گنجینه‌ای گران‌بها در زمینه [[اعتقادات]] و [[احتجاجات]] در مسائل کلامی و [[عقلی]] است که کمتر نظیری برای آن در ذخایر و [[مواریث]] [[مذاهب]] و مکاتب [[اقوام]] دیگر می‌توان یافت. روشن است این مجموعه [[ارزشمند]]، [[کارایی]] بسیاری در فهم [[معارف دینی]] ما خواهد داشت<ref>تنها در یک مجلد از کتاب الکافی اثر مرحوم کلینی، ۱۴۳۷ روایت در مباحث اعتقادی وجود دارد که بخش اندکی از معارف موجود ما را در این باب تشکیل می‌دهد.</ref>. | [[متون دینی]] ما مشتمل بر گنجینه‌ای گران‌بها در زمینه [[اعتقادات]] و [[احتجاجات]] در مسائل کلامی و [[عقلی]] است که کمتر نظیری برای آن در ذخایر و [[مواریث]] [[مذاهب]] و مکاتب [[اقوام]] دیگر می‌توان یافت. روشن است این مجموعه [[ارزشمند]]، [[کارایی]] بسیاری در فهم [[معارف دینی]] ما خواهد داشت<ref>تنها در یک مجلد از کتاب الکافی اثر مرحوم کلینی، ۱۴۳۷ روایت در مباحث اعتقادی وجود دارد که بخش اندکی از معارف موجود ما را در این باب تشکیل می‌دهد.</ref>. | ||
===متون [[اخلاقی]]=== | === متون [[اخلاقی]] === | ||
[[نصوص]] موجود در زمینه مسائل اخلاقی و [[اخلاقیات]]، حجم وسیعی از متون [[اسلامی]] را تشکیل می‌دهند. با توجه به [[ارتباط]] نزدیک و تنگاتنگ میان [[اخلاق]] و [[سیاست]] در [[اسلام]]، آشنایی و فهم این متون و احاطه بر مجموعه آنها، کمک شایان توجهی به فهم و تجزیه و تحلیل [[سیره سیاسی]] [[پیشوایان معصوم]] خواهد بود. | [[نصوص]] موجود در زمینه مسائل اخلاقی و [[اخلاقیات]]، حجم وسیعی از متون [[اسلامی]] را تشکیل می‌دهند. با توجه به [[ارتباط]] نزدیک و تنگاتنگ میان [[اخلاق]] و [[سیاست]] در [[اسلام]]، آشنایی و فهم این متون و احاطه بر مجموعه آنها، کمک شایان توجهی به فهم و تجزیه و تحلیل [[سیره سیاسی]] [[پیشوایان معصوم]] خواهد بود. | ||
===[[دستورات]] عملی اسلام=== | === [[دستورات]] عملی اسلام === | ||
[[مکتب اسلام]] حاوی دستورات عملی مفصل برای تنظیم برنامه و [[نظام]] [[زندگی]] [[انسان]] است. [[شناخت]] این [[دستورها]] احاطه بایدها و نبایدهای دینی، ابزار مناسبی برای فهم و تفسیر سیره سیاسی [[معصومان]]{{عم}} به شمار می‌آید<ref>کتاب وسائل‌الشیعه محتوی ۳۵۸۵۰ حدیث است که درباره حقوق اسلام و مسائل عملی آن وارد شده است و یا در همین زمینه در کتاب مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل حدود ۲۳۰۰۰ حدیث جمع‌آوری شده است.</ref>. | [[مکتب اسلام]] حاوی دستورات عملی مفصل برای تنظیم برنامه و [[نظام]] [[زندگی]] [[انسان]] است. [[شناخت]] این [[دستورها]] احاطه بایدها و نبایدهای دینی، ابزار مناسبی برای فهم و تفسیر سیره سیاسی [[معصومان]]{{عم}} به شمار می‌آید<ref>کتاب وسائل‌الشیعه محتوی ۳۵۸۵۰ حدیث است که درباره حقوق اسلام و مسائل عملی آن وارد شده است و یا در همین زمینه در کتاب مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل حدود ۲۳۰۰۰ حدیث جمع‌آوری شده است.</ref>. | ||
===[[ادعیه]] و [[زیارات]]=== | === [[ادعیه]] و [[زیارات]] === | ||
یکی از ابزارهای مورد استفاده در این [[پژوهش]]، بهره‌گیری از متون ادعیه است که به عنوان نمونه‌ای ممتاز در [[معارف]] عالیه [[اسلام]] و [[استنباط]] [[سیره سیاسی]] [[پیشوایان معصوم]] قلمداد می‌شود. بررسی متون ادعیه که از [[پیامبر]]{{صل}} و ائمه{{عم}} در این زمینه [[نقل]] شده‌اند، ما را با عالی‌ترین سطوح معارف اسلام و [[اهل‌بیت]]{{عم}} آشنا می‌سازد<ref>یکی از عالی‌ترین و محکم‌ترین ذخایر دعای شیعه از نظر متن و سند، دعای سجادیه از امام زین‌العابدین{{ع}} است که مضامین عالیه اخلاقی، عرفانی و سیاسی را در خود جای داده است. شناخت سیره سیاسی امام سجاد{{ع}} بدون توجه به مضامین عالیه این متن ممکن نخواهد بود.</ref>. | یکی از ابزارهای مورد استفاده در این [[پژوهش]]، بهره‌گیری از متون ادعیه است که به عنوان نمونه‌ای ممتاز در [[معارف]] عالیه [[اسلام]] و [[استنباط]] [[سیره سیاسی]] [[پیشوایان معصوم]] قلمداد می‌شود. بررسی متون ادعیه که از [[پیامبر]]{{صل}} و ائمه{{عم}} در این زمینه [[نقل]] شده‌اند، ما را با عالی‌ترین سطوح معارف اسلام و [[اهل‌بیت]]{{عم}} آشنا می‌سازد<ref>یکی از عالی‌ترین و محکم‌ترین ذخایر دعای شیعه از نظر متن و سند، دعای سجادیه از امام زین‌العابدین{{ع}} است که مضامین عالیه اخلاقی، عرفانی و سیاسی را در خود جای داده است. شناخت سیره سیاسی امام سجاد{{ع}} بدون توجه به مضامین عالیه این متن ممکن نخواهد بود.</ref>. | ||
===[[سیره]] و [[تاریخ]] عصر [[معصوم]]=== | === [[سیره]] و [[تاریخ]] عصر [[معصوم]] === | ||
تاریخ عصر معصوم دوره‌ای است که [[پیشوای معصوم]] در آن می‌زیسته است. برای [[شناخت]] و تحلیل سیره سیاسی پیشوایان معصوم باید اوضاع [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[اخلاقی]] و [[فکری]] [[حاکم]] بر این دوران را شناخت تا بتوان به علت رفتارهای [[اجتماعی]] و فردی ایشان پی برد؛ بنابراین یکی از منابع و متون مورد استفاده برای [[فهم]] سیره پیشوایان معصوم متونی است که در این زمینه به [[نگارش]] در آمده‌اند<ref>برای مطالعه بیشتر ر.ک: محمد ملک‌زاده، سیره سیاسی معصومان{{عم}} در عصر حاکمیت، ص۲۱.</ref><ref>[[محمد ملک‌زاده|ملک‌زاده، محمد]]، [[سیره سیاسی معصومان در عصر حاکمیت جور (کتاب)|سیره سیاسی معصومان در عصر حاکمیت جور]] ص ۳۱-۳۴.</ref>. | تاریخ عصر معصوم دوره‌ای است که [[پیشوای معصوم]] در آن می‌زیسته است. برای [[شناخت]] و تحلیل سیره سیاسی پیشوایان معصوم باید اوضاع [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[اخلاقی]] و [[فکری]] [[حاکم]] بر این دوران را شناخت تا بتوان به علت رفتارهای [[اجتماعی]] و فردی ایشان پی برد؛ بنابراین یکی از منابع و متون مورد استفاده برای [[فهم]] سیره پیشوایان معصوم متونی است که در این زمینه به [[نگارش]] در آمده‌اند<ref>برای مطالعه بیشتر ر. ک: محمد ملک‌زاده، سیره سیاسی معصومان{{عم}} در عصر حاکمیت، ص۲۱.</ref><ref>[[محمد ملک‌زاده|ملک‌زاده، محمد]]، [[سیره سیاسی معصومان در عصر حاکمیت جور (کتاب)|سیره سیاسی معصومان در عصر حاکمیت جور]] ص ۳۱-۳۴.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||