پرش به محتوا

انصاف در معارف و سیره رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[رفتار]] همراه با [[عدالت]] و [[خیرخواهی]]. [[انصاف]] در لغت به معنای دادن نصفی از شیء به دیگری است<ref>الفروق فی اللغة، ص۲۲۸.</ref>. مُنصف هر خیری را که برای خود می‌پسندد برای دیگران [[پسندیده]] و هر ضرری که برای خود نمی‌پسندد برای دیگران هم نمی‌پسندد<ref>زیبایی‌های اخلاق، ص۳۸۲.</ref>. گرچه واژه انصاف در [[قرآن]] به کار نرفته است اما در روایت‌های [[اسلامی]] و [[فرهنگ شیعه]]، به عنوان یک اصل عملی مورد توجه و اهمیت بسیاری قرار گرفته و ضمن بیان ماهیت و مصادیق آن، افراد را به انجام آن [[ترغیب]] کرده است.
[[رفتار]] همراه با [[عدالت]] و [[خیرخواهی]]. [[انصاف]] در لغت به معنای دادن نصفی از شیء به دیگری است<ref>الفروق فی اللغة، ص۲۲۸.</ref>. مُنصف هر خیری را که برای خود می‌پسندد برای دیگران [[پسندیده]] و هر ضرری که برای خود نمی‌پسندد برای دیگران هم نمی‌پسندد<ref>زیبایی‌های اخلاق، ص۳۸۲.</ref>. گرچه واژه انصاف در [[قرآن]] به کار نرفته است اما در روایت‌های [[اسلامی]] و [[فرهنگ شیعه]]، به عنوان یک اصل عملی مورد توجه و اهمیت بسیاری قرار گرفته و ضمن بیان ماهیت و مصادیق آن، افراد را به انجام آن [[ترغیب]] کرده است.


[[امام رضا]]{{ع}} یکی از ویژگی‌های ائمه‌{{عم}} را، [[میانه‌روی]] و انصاف معرفی می‌کند<ref>بحار الأنوار، ج۹۹، ص۱۸۷.</ref>. در [[حدیثی]] از امام رضا{{ع}} آمده است که شخصی [[خدمت]] [[پیامبر]]{{صل}} رسید و از ایشان خواست که چیزی به او یاد دهد تا فاصله او تا [[بهشت]] کم شود، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: «[[خشم]] و [[غضب]] را رها کن، از [[مردم]] چیزی مخواه و در پایان فرمود: هر خیری را که برای خود می‌خواهی برای دیگران هم بخواه (انصاف)»<ref>الأمالی، طوسی، ص۵۰۸.</ref>. امام رضا{{ع}} در [[مناظره]] و [[احتجاج]]، ضمن رعایت انصاف، شخص مقابل را نیز به این کار [[دعوت]] می‌نمود. [[عمران صابی]] بعد از این که امام رضا{{ع}} دیگران را به [[پرسش]] دعوت نمود، برخاست و گفت: «ای عالم مردم! اگر شما (مردم را) دعوت به پرسش نکرده بودی، من [[اقدام]] به پرسش نمی‌کردم». [[حضرت]] فرمود: «اگر در بین [[جمعیت]] عمران صابی حاضر باشد، حتماً تو هستی، گفت: بله خودم هستم. آن‌گاه [[حضرت رضا]]{{ع}} یکی از مهم‌ترین شرایط مناظره را بیان کرد و فرمود: «ای عمران! بپرس ولی انصاف را از دست مده و از سخن [[باطل]] و [[فاسد]] و [[منحرف]] از [[حق]] بپرهیز»<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۱۶۸.</ref>.
[[امام رضا]] {{ع}} یکی از ویژگی‌های ائمه‌{{عم}} را، [[میانه‌روی]] و انصاف معرفی می‌کند<ref>بحار الأنوار، ج۹۹، ص۱۸۷.</ref>. در [[حدیثی]] از امام رضا {{ع}} آمده است که شخصی [[خدمت]] [[پیامبر]] {{صل}} رسید و از ایشان خواست که چیزی به او یاد دهد تا فاصله او تا [[بهشت]] کم شود، [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: «[[خشم]] و [[غضب]] را رها کن، از [[مردم]] چیزی مخواه و در پایان فرمود: هر خیری را که برای خود می‌خواهی برای دیگران هم بخواه (انصاف)»<ref>الأمالی، طوسی، ص۵۰۸.</ref>. امام رضا {{ع}} در [[مناظره]] و [[احتجاج]]، ضمن رعایت انصاف، شخص مقابل را نیز به این کار [[دعوت]] می‌نمود. [[عمران صابی]] بعد از این که امام رضا {{ع}} دیگران را به [[پرسش]] دعوت نمود، برخاست و گفت: «ای عالم مردم! اگر شما (مردم را) دعوت به پرسش نکرده بودی، من [[اقدام]] به پرسش نمی‌کردم». [[حضرت]] فرمود: «اگر در بین [[جمعیت]] عمران صابی حاضر باشد، حتماً تو هستی، گفت: بله خودم هستم. آن‌گاه [[حضرت رضا]] {{ع}} یکی از مهم‌ترین شرایط مناظره را بیان کرد و فرمود: «ای عمران! بپرس ولی انصاف را از دست مده و از سخن [[باطل]] و [[فاسد]] و [[منحرف]] از [[حق]] بپرهیز»<ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۶۸.</ref>.


گرچه رعایت انصاف کار [[دشواری]] است<ref>الکافی، ج۲، ص۱۴۵. </ref> اما آثار و [[برکات]] فراوانی در [[روایت‌ها]] برای انصاف ذکر شده است که از جمله: رفع [[عذاب]] و [[خشم الهی]] از [[جامعه]]<ref>مکارم الأخلاق، ص۴۵۷.</ref>، [[اصلاح امور جامعه]]، [[رفع اختلاف]] در بین [[مردم]]، ایجاد [[محبت]] در [[دل‌ها]]<ref>غرر الحکم، ص۸۸، ص۶۰.</ref>، افزایش روزی و [[خردمندی]] و تاخیر [[مرگ]] است<ref>أعلام الدین، ص۲۶۵.</ref><ref>[[سید محمد رضا وحدتی شبیری|وحدتی شبیری، سید محمد رضا]]، [[انصاف - وحدتی شبیری (مقاله)|مقاله «انصاف»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۲]] ص ۶۰۷.</ref>
گرچه رعایت انصاف کار [[دشواری]] است<ref>الکافی، ج۲، ص۱۴۵. </ref> اما آثار و [[برکات]] فراوانی در [[روایت‌ها]] برای انصاف ذکر شده است که از جمله: رفع [[عذاب]] و [[خشم الهی]] از [[جامعه]]<ref>مکارم الأخلاق، ص۴۵۷.</ref>، [[اصلاح امور جامعه]]، [[رفع اختلاف]] در بین [[مردم]]، ایجاد [[محبت]] در [[دل‌ها]]<ref>غرر الحکم، ص۸۸، ص۶۰.</ref>، افزایش روزی و [[خردمندی]] و تاخیر [[مرگ]] است<ref>أعلام الدین، ص۲۶۵.</ref><ref>[[سید محمد رضا وحدتی شبیری|وحدتی شبیری، سید محمد رضا]]، [[انصاف - وحدتی شبیری (مقاله)|مقاله «انصاف»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۲]] ص ۶۰۷.</ref>
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش