پرش به محتوا

تولی در معارف و سیره فاطمی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۲: خط ۲:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[تولی در لغت]] - [[تولی در فقه اسلامی]] - [[تولی در کلام اسلامی]] - [[تولی در معارف و سیره فاطمی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[تولی در لغت]] - [[تولی در فقه اسلامی]] - [[تولی در کلام اسلامی]] - [[تولی در معارف و سیره فاطمی]]| پرسش مرتبط  = }}


==نشانه [[دوستی]] [[فاطمه]]{{س}}==
== نشانه [[دوستی]] [[فاطمه]] {{س}} ==
بنا بر آموزه [[قرآنی]] بر [[مردمان]] است که فاطمه{{س}} را [[دوست]] بدارند و [[رفتار]] و اعمالی را در پیش بگیرند که [[خشنودی]] وی را موجب شود. این مسئله برای کسانی که به آن [[حضرت]] [[عشق]] می‌ورزند و [[محبت]] می‌کنند، [[سود]] [[دنیوی]] و [[اخروی]] خواهد داشت<ref>{{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ}} «بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را و هر کس کاری نیک انجام دهد برای او در آن پاداشی نیک بیفزاییم که خداوند آمرزنده‌ای سپاس‌پذیر است» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>. البته دوستی آن حضرت تنها به ابراز ارادت [[قلبی]] نیست، بلکه بالاتر به [[پیروی]] از آن حضرت و عمل به رفتار و [[کردار]] اوست. بنابراین کسی که می‌کوشد تا به [[حکم]] [[تکلیف]] و [[وظیفه]]، دوستی خویش را به آن حضرت نشان دهد، می‌بایست رفتار، [[منش]] و کنش آن حضرت را نیز سرلوحه [[زندگی]] خویش قرار دهد.
بنا بر آموزه [[قرآنی]] بر [[مردمان]] است که فاطمه {{س}} را [[دوست]] بدارند و [[رفتار]] و اعمالی را در پیش بگیرند که [[خشنودی]] وی را موجب شود. این مسئله برای کسانی که به آن [[حضرت]] [[عشق]] می‌ورزند و [[محبت]] می‌کنند، [[سود]] [[دنیوی]] و [[اخروی]] خواهد داشت<ref>{{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ}} «بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را و هر کس کاری نیک انجام دهد برای او در آن پاداشی نیک بیفزاییم که خداوند آمرزنده‌ای سپاس‌پذیر است» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>. البته دوستی آن حضرت تنها به ابراز ارادت [[قلبی]] نیست، بلکه بالاتر به [[پیروی]] از آن حضرت و عمل به رفتار و [[کردار]] اوست. بنابراین کسی که می‌کوشد تا به [[حکم]] [[تکلیف]] و [[وظیفه]]، دوستی خویش را به آن حضرت نشان دهد، می‌بایست رفتار، [[منش]] و کنش آن حضرت را نیز سرلوحه [[زندگی]] خویش قرار دهد.


[[قرآن]] به دو مورد از نتایج دوستی به آن حضرت و [[اهل بیت]] اشاره می‌کند که چگونه دوستی و محبت به ایشان موجب می‌شود [[انسان]] از [[آمرزش]] و [[لطف الهی]] برخوردار گردد<ref>{{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ}} «بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را و هر کس کاری نیک انجام دهد برای او در آن پاداشی نیک بیفزاییم که خداوند آمرزنده‌ای سپاس‌پذیر است» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>؛ نیز از [[پاداش]] [[خالص]] [[الهی]] بهره‌مند شود<ref>{{متن قرآن|قُلْ مَا سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ}} «بگو هر پاداشی از شما خواسته باشم از آن خودتان باد! پاداش من جز با خداوند نیست و او به هر چیزی گواه است» سوره سبأ، آیه ۴۷.</ref>.
[[قرآن]] به دو مورد از نتایج دوستی به آن حضرت و [[اهل بیت]] اشاره می‌کند که چگونه دوستی و محبت به ایشان موجب می‌شود [[انسان]] از [[آمرزش]] و [[لطف الهی]] برخوردار گردد<ref>{{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ}} «بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را و هر کس کاری نیک انجام دهد برای او در آن پاداشی نیک بیفزاییم که خداوند آمرزنده‌ای سپاس‌پذیر است» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>؛ نیز از [[پاداش]] [[خالص]] [[الهی]] بهره‌مند شود<ref>{{متن قرآن|قُلْ مَا سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ}} «بگو هر پاداشی از شما خواسته باشم از آن خودتان باد! پاداش من جز با خداوند نیست و او به هر چیزی گواه است» سوره سبأ، آیه ۴۷.</ref>.


[[امام باقر]]{{ع}} در این باره به توضیح و تبیین این مسئله می‌پردازد که چرا در آیه‌ای [[پیامبر]] مزدی برای [[رسالت]] نمی‌خواهد، ولی در [[آیه]] ۲۳ [[شوری]] از [[مردم]] مزد رسالتی خواسته شده که همان [[محبت به اهل بیت]] است. [[امام]] با توجه به آیه ۴۷ [[سوره سبا]] می‌فرماید که جمله {{متن قرآن|فَهُوَ لَكُمْ}}<ref>«از آن خودتان باد!» سوره سبأ، آیه ۴۷.</ref> بیان می‌دارد که این مزد برای خود [[مردمان]] است و آنان خود از آثار این مزد بهره‌مند می‌شود<ref>تفسیر القمی، علی بن ابراهیم بن هاشم قمی، ذیل آیه ۴۷ سوره سبأ.</ref>.
[[امام باقر]] {{ع}} در این باره به توضیح و تبیین این مسئله می‌پردازد که چرا در آیه‌ای [[پیامبر]] مزدی برای [[رسالت]] نمی‌خواهد، ولی در [[آیه]] ۲۳ [[شوری]] از [[مردم]] مزد رسالتی خواسته شده که همان [[محبت به اهل بیت]] است. [[امام]] با توجه به آیه ۴۷ [[سوره سبا]] می‌فرماید که جمله {{متن قرآن|فَهُوَ لَكُمْ}}<ref>«از آن خودتان باد!» سوره سبأ، آیه ۴۷.</ref> بیان می‌دارد که این مزد برای خود [[مردمان]] است و آنان خود از آثار این مزد بهره‌مند می‌شود<ref>تفسیر القمی، علی بن ابراهیم بن هاشم قمی، ذیل آیه ۴۷ سوره سبأ.</ref>.  


از دیگر آثاری که [[قرآن]] بر می‌شمارد، امکان [[توسل]] به آن [[حضرت]] و بهره‌مندی از [[مقام]] ایشان برای [[رفع گرفتاری‌ها]] و رسیدن به خواسته‌های [[مشروع]] است؛ چنان که [[حضرت آدم]] برای توبه‌پذیری به ایشان و خانواده‌اش [[تمسک]] جسته و خود را رهانیده است<ref>{{متن قرآن|فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ}} «آنگاه آدم از پروردگارش کلماتی فرا گرفت و (پروردگار) از او در گذشت که او بسیار توبه‌پذیر بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۳۷.</ref>.
از دیگر آثاری که [[قرآن]] بر می‌شمارد، امکان [[توسل]] به آن [[حضرت]] و بهره‌مندی از [[مقام]] ایشان برای [[رفع گرفتاری‌ها]] و رسیدن به خواسته‌های [[مشروع]] است؛ چنان که [[حضرت آدم]] برای توبه‌پذیری به ایشان و خانواده‌اش [[تمسک]] جسته و خود را رهانیده است<ref>{{متن قرآن|فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ}} «آنگاه آدم از پروردگارش کلماتی فرا گرفت و (پروردگار) از او در گذشت که او بسیار توبه‌پذیر بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۳۷.</ref>.
خط ۱۳: خط ۱۳:
در برخی از توصیه‌ها آمده است که ذکر {{متن حدیث|إللهم بحقّ فاطمة و أبيها و بعلها و بنيها و السرّ المستودع فيها}}، می‌تواند در توسل به [[حق]] نقش مفید و تأثیرگذاری را ایفا کند و این مسئله از سوی بسیاری به عنوان تجربه‌ای نتیجه‌بخش، یاد شده است. حضرت، [[مستجاب الدعوه]] است و اگر در پیشگاه [[خدا]] [[نفرین]] یا دعایی کند [[مستجاب]] می‌شود. حضور ایشان در [[داستان مباهله]]<ref>{{متن قرآن|فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ}} «بنابراین، پس از دست یافتن تو به دانش، به هر کس که با تو به چالش برخیزد؛ بگو: بیایید تا فرزندان خود و فرزندان شما و زنان خود و زنان شما و خودی‌های خویش و خودی‌های شما را فرا خوانیم آنگاه (به درگاه خداوند) زاری کنیم تا لعنت خداوند را بر دروغگویان نهیم» سوره آل عمران، آیه ۶۱.</ref> بیانگر [[مقام]] والای ایشان است.
در برخی از توصیه‌ها آمده است که ذکر {{متن حدیث|إللهم بحقّ فاطمة و أبيها و بعلها و بنيها و السرّ المستودع فيها}}، می‌تواند در توسل به [[حق]] نقش مفید و تأثیرگذاری را ایفا کند و این مسئله از سوی بسیاری به عنوان تجربه‌ای نتیجه‌بخش، یاد شده است. حضرت، [[مستجاب الدعوه]] است و اگر در پیشگاه [[خدا]] [[نفرین]] یا دعایی کند [[مستجاب]] می‌شود. حضور ایشان در [[داستان مباهله]]<ref>{{متن قرآن|فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ}} «بنابراین، پس از دست یافتن تو به دانش، به هر کس که با تو به چالش برخیزد؛ بگو: بیایید تا فرزندان خود و فرزندان شما و زنان خود و زنان شما و خودی‌های خویش و خودی‌های شما را فرا خوانیم آنگاه (به درگاه خداوند) زاری کنیم تا لعنت خداوند را بر دروغگویان نهیم» سوره آل عمران، آیه ۶۱.</ref> بیانگر [[مقام]] والای ایشان است.


همچنین اثر دیگر [[دوستی]] [[فاطمه]]{{س}} [[رهایی]] از [[ترس]] [[قیامت]] و [[نجات]] از عقبات قیامت است که [[قرآن]] در [[آیات]] ۷- ۱۰ [[سوره انسان]] بدان پرداخته است.
همچنین اثر دیگر [[دوستی]] [[فاطمه]] {{س}} [[رهایی]] از [[ترس]] [[قیامت]] و [[نجات]] از عقبات قیامت است که [[قرآن]] در [[آیات]] ۷- ۱۰ [[سوره انسان]] بدان پرداخته است.
[[صلوات]] هم در [[حقیقت]] یادکرد همیشگی مقام ایشان و بهره‌مندی از روش و [[منش]] این [[خاندان]] است که از سوی [[خدا]] و [[فرشتگان]] صادر و به [[مؤمنان]] نیز گوشزد می‌شود. {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.</ref>.<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[فرهنگنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۳۶۹.</ref>
[[صلوات]] هم در [[حقیقت]] یادکرد همیشگی مقام ایشان و بهره‌مندی از روش و [[منش]] این [[خاندان]] است که از سوی [[خدا]] و [[فرشتگان]] صادر و به [[مؤمنان]] نیز گوشزد می‌شود. {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.</ref>.<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[فرهنگنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۳۶۹.</ref>


۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش