پرش به محتوا

حبیب بن مخنف غامدی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
خط ۲: خط ۲:
| موضوع مرتبط = اصحاب پیامبر
| موضوع مرتبط = اصحاب پیامبر
| عنوان مدخل  = حبیب بن مخنف غامدی
| عنوان مدخل  = حبیب بن مخنف غامدی
| مداخل مرتبط =
| مداخل مرتبط =  
| پرسش مرتبط  = }}
| پرسش مرتبط  = }}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
وی از تیره [[غامد]]، از [[قبیله ازد]] است<ref>نسب کامل وی را بنگرید: مزی، تهذیب الکمال، ج۲۷، ص۳۴۷.</ref> که گاه انتساب وی را «عبدی» گفته‌اند، اما مورد [[تأیید]] [[صحابه نویسان]] قرار نگرفته است<ref>ر.ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۳۰.</ref>. هرچند احتمال داده‌اند که این نسبت می‌توانسته به دلیل [[وابستگی]] و [[پیمان]] ایشان با بنوعبد القیس بوده باشد<ref>ر.ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۳۰.</ref> [[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۱۰۸.</ref> و [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۸۴.</ref> نسبت او را «العمری = الغمری» نوشته‌اند که تصحیف «عبدی» یا «غامدی» است. پدرش [[مخنف بن سلیم ازدی]] از [[یاران امام علی]]{{ع}} در [[صفین]] و [[کارگزار]] آن [[حضرت]] بر [[اصفهان]] بود<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ج۱۱، ص۱۰۴.</ref>. فرد مشهور و شناخته شده این [[خاندان]] [[ابومخنف]] ([[لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف]]) [[مورخ]] است که از [[نوادگان]] مخنف می‌باشد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۰۹.</ref>.
وی از تیره [[غامد]]، از [[قبیله ازد]] است<ref>نسب کامل وی را بنگرید: مزی، تهذیب الکمال، ج۲۷، ص۳۴۷.</ref> که گاه انتساب وی را «عبدی» گفته‌اند، اما مورد [[تأیید]] [[صحابه نویسان]] قرار نگرفته است<ref>ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۳۰.</ref>. هرچند احتمال داده‌اند که این نسبت می‌توانسته به دلیل [[وابستگی]] و [[پیمان]] ایشان با بنوعبد القیس بوده باشد<ref>ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۳۰.</ref> [[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۱۰۸.</ref> و [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۸۴.</ref> نسبت او را «العمری = الغمری» نوشته‌اند که تصحیف «عبدی» یا «غامدی» است. پدرش [[مخنف بن سلیم ازدی]] از [[یاران امام علی]] {{ع}} در [[صفین]] و [[کارگزار]] آن [[حضرت]] بر [[اصفهان]] بود<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ج۱۱، ص۱۰۴.</ref>. فرد مشهور و شناخته شده این [[خاندان]] [[ابومخنف]] ([[لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف]]) [[مورخ]] است که از [[نوادگان]] مخنف می‌باشد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۰۹.</ref>.


حبیب بن مخنف از [[اهل]] [[حجاز]] به شمار آمده است<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۲۹؛ مغلطای، الانابة إلی معرفة المختلف فیهم من الصحابه، ج۱، ص۱۵۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۸۰.</ref> که این محتملاً به جهت سکونت وی در آن منطقه است. بیشتر صحابه نویسان وی را [[صحابی]] دانسته‌اند، اما [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، معرفه، ج۲، ص۸۲۹.</ref> صحابی بودن وی را صحیح ندانسته، می‌گوید: [[حدیثی]] که از وی نقل می‌شود (و پایه صحابی بودن اوست) مربوط به پدرش است، نه خود او. چنان که [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۲۱.</ref> با اینکه شرح حال او را در بخش [[صحابه]] آورده، می‌گوید: [[حدیث]] نقل شده از وی مربوط به [[پدر]] اوست. ابن حجر قرینه و [[شاهد]] دیگری بر صحابی بودن حبیب ارائه نکرده است بنابراین، درج شرح حال وی در بخش اول [[الاصابه]] (صحابه) با مبنای خود وی سازگار نیست. حدیث نقل شده از حبیب بن مخنف چنین است که می‌گوید: در [[روز]] [[عرفان]] و در منطقه [[عرفات]] [[خدمت]] [[رسول خدا]]{{صل}} آمدم. آن حضرت از [[مردم]] می‌پرسید: آیا می‌دانید این چه منطقه‌ای است. پس از آن [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: بر هر خانواده‌ای لازم است که در هر [[ماه رجب]] و [[عید قربان]] گوسفندی [[قربانی]] کنند<ref>احمد بن حنبل، مسند، ج۵، ص۷۶؛ عبدالرزاق بن همام، مصنف، ج۴، ص۳۴۲ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۳۰، ص۳۱۱؛ قربانی ماه رجب را تیره یا رجه گویند؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۴، ص۲۹۷؛ ابن ابی شیبه، المصنف، ج۵، ص۵۳۸.</ref>.
حبیب بن مخنف از [[اهل]] [[حجاز]] به شمار آمده است<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۲۹؛ مغلطای، الانابة إلی معرفة المختلف فیهم من الصحابه، ج۱، ص۱۵۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۸۰.</ref> که این محتملاً به جهت سکونت وی در آن منطقه است. بیشتر صحابه نویسان وی را [[صحابی]] دانسته‌اند، اما [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، معرفه، ج۲، ص۸۲۹.</ref> صحابی بودن وی را صحیح ندانسته، می‌گوید: [[حدیثی]] که از وی نقل می‌شود (و پایه صحابی بودن اوست) مربوط به پدرش است، نه خود او. چنان که [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۲۱.</ref> با اینکه شرح حال او را در بخش [[صحابه]] آورده، می‌گوید: [[حدیث]] نقل شده از وی مربوط به [[پدر]] اوست. ابن حجر قرینه و [[شاهد]] دیگری بر صحابی بودن حبیب ارائه نکرده است بنابراین، درج شرح حال وی در بخش اول [[الاصابه]] (صحابه) با مبنای خود وی سازگار نیست. حدیث نقل شده از حبیب بن مخنف چنین است که می‌گوید: در [[روز]] [[عرفان]] و در منطقه [[عرفات]] [[خدمت]] [[رسول خدا]] {{صل}} آمدم. آن حضرت از [[مردم]] می‌پرسید: آیا می‌دانید این چه منطقه‌ای است. پس از آن [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: بر هر خانواده‌ای لازم است که در هر [[ماه رجب]] و [[عید قربان]] گوسفندی [[قربانی]] کنند<ref>احمد بن حنبل، مسند، ج۵، ص۷۶؛ عبدالرزاق بن همام، مصنف، ج۴، ص۳۴۲ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۳۰، ص۳۱۱؛ قربانی ماه رجب را تیره یا رجه گویند؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۴، ص۲۹۷؛ ابن ابی شیبه، المصنف، ج۵، ص۵۳۸.</ref>.


علاوه بر نقل این [[روایت]] از سوی [[حبیب بن مخنفس]] همین روایت گاه از ابومله فرزند دیگر [[مخنف بن سلیم]] نیز نقل می‌شود<ref>ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۰۳۵؛ ابوداود، سلیمان بن اشعث، سنن، ج۱، ص۶۳۷؛ ترمذی، محمد بن عیسی (م ۲۷۹)، سنن الترمذی، ج۳، ص۳۷؛ ابونعیم، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۷۳.</ref> که نشانگر آن است که نقل کننده اصلی، [[پدر]] ایشان مخنف بن سلیم است. بنابراین، [[صحابی]] دانستن حبیب بن مخنف با تکیه بر این روایت صحیح نیست و قراین دیگری که وی را در جرگه [[صحابه]] قرار دهد در دست نیست.
علاوه بر نقل این [[روایت]] از سوی [[حبیب بن مخنفس]] همین روایت گاه از ابومله فرزند دیگر [[مخنف بن سلیم]] نیز نقل می‌شود<ref>ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۰۳۵؛ ابوداود، سلیمان بن اشعث، سنن، ج۱، ص۶۳۷؛ ترمذی، محمد بن عیسی (م ۲۷۹)، سنن الترمذی، ج۳، ص۳۷؛ ابونعیم، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۷۳.</ref> که نشانگر آن است که نقل کننده اصلی، [[پدر]] ایشان مخنف بن سلیم است. بنابراین، [[صحابی]] دانستن حبیب بن مخنف با تکیه بر این روایت صحیح نیست و قراین دیگری که وی را در جرگه [[صحابه]] قرار دهد در دست نیست.
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش