غنیمت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

غنیمت - سود به‌دست آمده -<ref>مجمع البحرین، ج۶، ص۱۲۹.</ref> [[اموال]] منقول و غیر منقولی است که در [[جنگ]]، با [[غلبه]] به دست فاتحان افتد<ref>نهج البلاغه، نامه ۱۱ و خطبه ۱۲۴؛ سلوک الملوک، ص۴۷۷؛ ردّ المختار، ج۴، ص۱۳۷؛ ابویعلی، الاحکام السلطانیه، ص۱۳۶؛ جواهرالکلام، ج۲۱، ص۱۸۴ به بعد.</ref>. [[غنایم]] [[جنگی]] در [[اسلام]] دو گونه است: یکم. غنایمی که در [[جنگ]] با [[کافران]] و [[مشرکان]] و [[ملحدان]] بر جای بماند. دوم: غنایمی که در [[جنگ]] با [[محاربان]] داخلی و [[اهل بغی]] به [[تصرف]] [[مسلمین]] در آید. پس از [[پیکار]] [[بدر]]، [[مسلمانان]] در تقسیم [[غنایم]] به دست آمده [[اختلاف]] کردند و آنها که [[غنایم]] را جمع‌آوری کرده بودند، آن را از آنِ خود دانسته و عده‌ای هم که پیرامون [[پیامبر]] {{صل}} بودند و حراست از آن [[حضرت]] را به عهده داشتند، [[غنایم]] را از آنِ خود می‌دانستند. با این [[اختلاف]]، [[آیه]] یکم از [[سوره]] [[مبارکه]] [[انفال]]<ref>{{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفَالِ قُلِ الْأَنْفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَصْلِحُوا ذَاتَ بَيْنِكُمْ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}} «از تو از انفال می‌پرسند بگو: انفال از آن خداوند و پیامبر است پس، از خداوند پروا کنید و میانه خود را سازش دهید و اگر مؤمنید از خداوند و پیامبرش فرمان برید» سوره انفال، آیه ۱.</ref>، جهت [[رفع نزاع]] نازل شد و [[غنایم]] را از آن [[خدا]] و [[رسول]] او دانست<ref>المغازی، ج۱، ص۱۳۱.</ref>. یعنی [[متصرّف]] و صاحب [[اختیار]] در [[غنائم]] آنها هستند. [[پیامبر]] {{صل}} [[غنایم]] مزبور را به "[[عبدالله بن کعب]]" سپرد، تا میان [[مسلمانان]] تقسیم کند و او نیز نزدیکی [[مدینه]] چنین کرد<ref>فروغ ابدیت، ج۱، ص۵۱۴.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۴۱.</ref>.

== غنیمت در فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم ==

== غنیمت در فقه سیاسی اسلام ==

چنان‌که [[امام علی بن ابی طالب]] {{ع}} در [[جنگ جمل]] چنین عمل نمود؛ یعنی پس از [[پیروزی]] و پایان جنگ، [[اسیران]] را [[آزاد]] کرد و اموال کسی را نیز اجازه نداد که مجاهدان، به عنوان “غنیمت جنگی” [[تصرف]] نمایند و عمل آن [[حضرت]] برای [[مسلمین]]، [[حجت]] و [[سند]] می‌باشد. البته عده‌ای از [[فقها]] نظرشان بر این است که قسمتی از اموال اهل بغی که در معرکه و محل [[نبرد]] می‌باشد به عنوان غنیمت، قابل اخذ می‌باشد<ref>[[ابوالفضل شکوری|شکوری، ابوالفضل]]، [[فقه سیاسی اسلام (کتاب)|فقه سیاسی اسلام]]، ص ۳۷۷.</ref>