مردم ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

== [[ایران]] جاده [[ولایت]] ==

[[ایرانیان]] از اولین اقوامی بودند که به [[دین مبین اسلام]] گرویدند. اسناد [[تاریخی]] و [[روایات معصومین]] {{عم}} نیز [[گواه]] این مطلب می‌باشد در کتاب [[صحیح مسلم]] چند [[روایت]] در این رابطه وجود دارد.

مسلم از [[ابو هریره]] روایت می‌کند: هنگامی‌که [[سوره جمعه]] نازل شد، ما [[خدمت]] [[رسول خدا]] {{صل}} نشسته بودیم. وقتی [[حضرت]] این [[آیه]] را خواندند {{متن قرآن|وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ}}<ref>«و نیز دیگرانی از ایشان که هنوز به آنان نپیوسته‌اند» سوره جمعه، آیه ۳.</ref> شخصی از خدمت ایشان پرسید: یا [[رسول الله]]! منظور آیه چه کسانی هستند؟ حضرت پاسخی ندادند تا دوبار و سه بار سوال تکرار شد. [[سلمان فارسی]] هم آنجا بودند. حضرت دست به شانه [[سلمان]] گذاشتند و فرمودند: اگر [[ایمان]] در ثریا هم باشد، مردانی از اینان به آن خواهند رسید<ref>صحیح مسلم. </ref>.

[[مذهب تشیع]]، مذهبی که [[اعتقاد به امامت]] حضرت [[امیر المؤمنین علی]] {{ع}} و یازده فرزند ایشان را رکنی اصیل در ایده خود می‌داند، از [[کوفه]] طلوع کرد؛ زیرا کوفه محل [[حکومت امیرالمؤمنین]] {{ع}} و [[مجمع]] [[شیعیان]] و [[یاران]] حضرت بوده است. این [[مذهب]]، تا مدتی پس از [[قیام]] شیعیان به [[رهبری]] مختار در کوفه، بر ایرانیان تاثیری نگذاشت. هاشمیه یکی از حرکات [[فرقه]] که از درون این قیام بر آمد، اولین فرقه [[شیعی]] بود که [[پیام]] انقلابی خود را در ایران منتشر ساخت. پس از آن مرحله جدید توسعه [[شیعه]] با نشر [[معارف]] بلند آن از سوی [[امام باقر]] {{ع}} و [[امام صادق]] {{ع}} شروع شد. بیشترین [[پیروان]] این دو [[امام]]، [[اهل کوفه]] بودند، اما [[تشیع]] در [[حیات]] امام صادق {{ع}} در [[قم]] انتشار یافت؛ لذا [[شهر قم]] را باید نخستین [[شهر]] شیعی دانست که به نام ایران شناخته می‌شود<ref>بحارالانوار، ج۶۰، ص۲۱۳.</ref>.

== ایرانیان و اهل بیت ==

[[امام علی]] {{ع}} از روزهای نخستین [[اسلام]]، ایرانیانی را که اسلام می‌آوردند، پیوسته مورد [[ستایش]] و [[محبت]] خود قرار می‌دادند. [[سلمان فارسی]] که از بزرگان [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} بود، [[دوست]] و همدم [[امام]] {{ع}} بشمار می‌رفت. یکی از عادات امام علی {{ع}} این بود که سهم نقدی خود را از [[غنایم]]، در راه [[آزاد]] کردن [[اسیران]] ویژه می‌ساخت. در موارد بسیاری، [[خلیفه دوم]] را قانع کرده بود که بار [[وظایف]] رعایای [[ایرانی]] را سبک گرداند. این گونه بود که [[ایرانیان]] به [[اولاد]] امام علی {{ع}} مهر می‌ورزیدند و این امری بسیار واضح است<ref>روح الاسلام، ص۳۰۶.</ref>.

وان ولوتن [[معتقد]] است: «یکی از علل [[تمایل]] [[اهل]] [[خراسان]] و دیگر ایرانیان نسبت به [[علویان]] این بود که هیچگاه با آنان خوش [[رفتاری]] نمی‌شد و هرگز روی [[عدالت]] را نمی‌دیدند، مگر در ایام [[حکومت امام علی]] {{ع}}»<ref>به نقل از: السیادة العربیة و الشیعة و الاسرائیلیات.</ref>.

ایرانیان [[پیش از ظهور]] اسلام، دارای منطقی بودند که می‌پنداشتند [[مردم]] برای [[خدمتگزاری]] طبقه [[حاکم]] [[آفریده]] شده‌اند و لذا باید [[اوامر]] را بدون هیچ چون و چرایی به کار ببندند. اما با آمدن اسلام [[تعالیم]] آسان و هماهنگ با [[فطرت]] عرضه شد، ایرانیان با کمال خوشنودی آن را پذیرفتند و در راه ایجاد یک [[حکومت]] [[راستین]] [[اسلامی]] [[کوشش]] کردند. سپس دیدند کسانی که زمام امور را به دست گرفته‌اند که به استثنای امام علی {{ع}}، همه [[منحرف]] از راه اسلام و تعالیم آن بودند. عادات [[جاهلی]] خود و تبعیض‌های قبیله‌ای و [[نژادی]] را در [[لباس]] اسلام زنده کرده، شکل قانونی نیز به آن دادند. در این چیزها، ایرانیان [[اهداف]] اسلامی را گم شده و جای تعالیمش را در این نوع [[حکومت‌ها]] خالی یافتند. از این‌رو دیگر طبیعی بود که آنان به آستان امام علی {{ع}} و پیشوایانی که از اولاد او بودند، روی بیاورند<ref>یاد بود هشتمین امام {{ع}}، تاریخ تمدن اسلامی، ج۲، بخش ۴، ص۲۳۲.</ref>. بنا به به نوشته دکتر شیبی: «... پارسیان به [[تشیع]] [[پناه]] بردند، و این پس از آن بود که نخست از سوی [[سفاح]] و سپس [[منصور]] و بعد هم از [[رشید]] ضربه بسیار دیدند»<ref>الصلة بین التصوف و التشیع، ص۱۰۱.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۱۳۵.</ref>

== [[ایرانیان]] و [[حکومت بنی عباس]] ==

به تدریج، در اواخر [[حکومت بنی امیه]]، [[خراسان]] پایگاهی برای [[مخالفان]] آنها شد؛ لذا [[بنی عباس]] برای [[نفوذ]] خود به ایرانی‌ها [[متوسل]] شدند. [[خلافت]] [[عباسیان]] دوره تازه‌ای را در [[تاریخ اسلام]] گشود و بحق، [[دولت]]، خوانده شد. از همان ابتدای [[دعوت سری]]، عباسیان برای پیشبرد اهداف خویش، به خراسان که [[غیر عرب]] بودند، نظر انداختند؛ زیرا که آنان [[دوستدار]] [[علویان]] و [[اهل بیت]] {{عم}} بودند. در ثانی در [[ایران]] خاندانی چون «[[برمکیان]]» [[زندگی]] می‌کردند که از [[دانش]] خوبی برخوردار بودند و عباسیان دانستند که برای اداره [[کشور]] و ممالک خویش تنها می‌توانند از [[ایرانیان]] کمک بگیرند. در [[زمان]] خلافت [[مأمون]]، او مقر [[حکومت]] خویش را خراسان قرار داد و گروهی از مأموران و وزیرانش را از ایرانیان [[انتخاب]] نمود. همین امر سبب گردید که تفوق [[اعراب]] از بین برود و قسمت عمده‌ای از اعراب که در ایران بسر می‌بردند، از آنجا رانده شوند. گذشته از اینها، تاثیر و نفوذ ایران در [[تشکیلات]] تازه دولت عباسیان چندان بارز و [[قوی]] شد که ترتیبات [[عربی]] [[عهد]] [[اموی]] تا حدی به کنار رفت، چون در دولت تازه به [[قدرت]] رسیده، ملاک [[برتری]] [[مسلمانی]] بود، نه [[برتری نژادی]]؛ لذا همه [[قوانین]]، حاکی از آن بود که از این پس، ایرانیان در کار اداره مملکت و [[امور سیاسی]] [[یار]] و انباز [[خلفا]] خواهند بود.