مسئولیت همگانی: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

تحقق کامل و عملی آموزه‌های [[نبوی]] در گرو سپردن [[مسئولیت]] به همگان، بر اساس توانایی‌های [[علمی]] و عملی و استعدادهای آنان است. توجه و اهتمام به امور [[مسلمانان]] و رفع مشکلاتشان و [[پیش‌گیری]] از [[فساد]] و [[مبارزه]] با [[ناهنجاری‌ها]] از مصداق‌های این شاخصه است. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} همه مسلمانان را نسبت به یکدیگر [[مسئول]] می‌داند و می‌فرماید: {{متن حدیث|كُلُّكُمْ رَاعٍ وَ كُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ‌}}؛ «همه شما [[راهبر]]، ناظر و مسئول جمع خویش هستید»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۷۵، ص۳۸، ح۳۶؛ صحیح بخاری، کتاب الجمعه، ج۱، ص۱۶۰.</ref>. [[رسول اکرم]] {{صل}} با این سخن، [[مردم]] را از [[انزواطلبی]] و [[گوشه‌گیری]] از امور گوناگون [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] و [[غفلت]] و بی‌خبری از امور باز می‌دارد.

حضور در صحنه‌های سیاسی و اجتماعی و [[احساس مسئولیت]] در برابر رخدادهای جامعه موجب کاهش بسیاری از تنش‌ها و بحران‌های اجتماعی و ایجاد [[حرکت‌های اصلاحی]] در جامعه می‌شود. در [[حقیقت]]، بسیاری از اصول و شاخصه‌های [[تمدن نبوی]] مانند اهتمام به امور مسلمانان که به فرموده [[رسول خدا]] {{صل}} [[شرط مسلمانی]] و [[دین‌داری]] است<ref>اصول کافی، کتاب الایمان و الکفر باب الاهتمام بأمور المسلمین، ح۱ و ۵.</ref>، از همین اصل اساسی مسئولیت همگانی سرچشمه می‌گیرد.

حضور مشتاقانه آنها در مسائل گوناگون اجتماعی و شرکت داوطلبانه در [[سریه‌ها]] و [[غزوه‌ها]] برای دفع [[فتنه‌ها]] و [[آشوب‌ها]] و [[اطاعت از رسول خدا]] {{صل}} در همه امور، [[مبیّن]] این [[اشتیاق]] و [[فرمان‌برداری]] است. البته افرادی مانند [[حضرت علی]] {{ع}}، سلمان، [[ابوذر]] و [[مقداد]] همواره گوی [[سبقت]] از دیگران می‌ربودند. در مقابل، افرادی نیز بودند که منافقانه و با ظاهر [[مسلمانی]]، با [[رسول خدا]] {{صل}}، [[مخالفت]] و در پیشبرد هدف‌های والای [[اسلامی]] [[کارشکنی]] می‌کردند..<ref>[[سید رشید صمیمی|صمیمی، سید رشید]]، [[اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی (کتاب)|اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی]]، ص ۶۶.</ref>.