دعای امام حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = امام حسین

| پرسش مرتبط  =  

}}

==[[ادعیه]] [[امام حسین]]{{ع}}==

==مفهوم دعا==

فیومی درباره مفهوم لغوی دعا می‌نویسد:

{{عربی|دعوت الله (أدعوه) (دعاء): ابتهلت إلیه بالسؤال و رغبت فیما عنده من الخیر}}<ref>فیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، ص۱۹۴.</ref>.

{{عربی|دعوت الله أدعوه دعاء}}؛ یعنی [[تضرع]] نمودم به سوی او با درخواست و رغبت پیدا کردم در آنچه از خیر نزد اوست.

دعا در اصطلاح عبارت است از درخواست [[عنایت]] و [[فضل خداوند]] و [[استمداد]] از او.

در [[قرآن کریم]] و [[روایات]] با [[صراحت]] به نیایش با [[خداوند متعال]] [[دعوت]] شده است، آنجا که می‌فرماید:

{{متن قرآن|وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ}}<ref>«و چون بندگانم درباره من از تو پرسند من نزدیکم، دعاکننده چون مرا بخواند دعا (ی او) را پاسخ می‌دهم؛ پس باید دعوت مرا پاسخ دهند و به من ایمان آورند باشد که راهیاب شوند» سوره بقره، آیه ۱۸۶.</ref>.

===[[دعای عرفه]]===

علت نسبت این [[دعا]] به «[[عرفه]]» [[تلاوت]] آن از سوی حضرت در [[سرزمین عرفات]] است و نیز تلاوت آن در [[روز عرفه]] در همه جا سفارش شده است.

این دعا ذیلی دارد که در انتساب آن به [[حضرت سیدالشهداء]]{{ع}} [[اختلاف]] است؛ برخی آن را انشاء حضرت دانسته و برخی نیز آن را به [[ابن عطاء الله اسکندرانی]] از [[صوفیان]] [[اهل سنت]] نسبت داده‌اند و ما به زودی درباره آن بحث مفصلی خواهیم نمود.

به نظر می‌رسد این دعا [[روز]] نهم [[ذی حجه]] قبل از [[سال شصت هجری]] از سوی حضرت انشاء و قرائت شده؛ زیرا هشتم ذی حجه از سال شصت هجری حضرت از [[مدینه]] به طرف [[مکه]] حرکت کرده و خروج خود را آغاز نموده است.

ولی در برخی کتاب‌های [[تاریخی]] و تراجم این دعا به [[امام حسین]]{{ع}} نسبت داده شده و این احتمال وجود دارد که به امام هادی{{ع}} رسیده و آن [[حضرت]] [[تلاوت]] می‌کرده است.

{{عربی|و کان من جملة الکرامات التی ظهرت فی شأن الشیخ علی أن محمود بیک مهردار کان من ألد الخصام و أشد الأعداء للشیخ علی، فکان یوماً بتبریز فی میدان صاحب آباد یلاعب بالصولجان بحضرة ذلک السلطان یوم الجمعة وقت العصر، و کان الشیخ علی فی ذلک العصر حیث إن الدعاء فیه مستجاب یشتغل لدفع شره و فتنته و فساده بالدعاء السیفی و دعاء الانتصاف للمظلوم من الظالم المنسوب إلی الحسین{{ع}}، و لم یتم الدعاء الثانی بعد و کان علی لسانه قوله{{ع}}: «[[قرب]] أجله و أیتم ولده» حتی وقع [[محمود]] بیک المذکور عن فرسه فی أثناء ملاعبته بالصولجان واضمحل رأسه بعون [[الله تعالی]]. انتهی ما فی [[تاریخ]] حسن بیک المذکور ملخصاً}}<ref>عبدالله بن عیسی بیگ افندی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۳، ص۴۵۳.</ref>.

===دعای ثقة===

این [[دعا]] را بسیاری از [[مورخان]] از [[امام حسین]]{{ع}} نقل کرده‌اند که [[صبح عاشورا]] دست‌های خود را بلند کرده و این دعا را قرائت نموده که مطلع آن این چنین است:

این دعا در مصادری آمده از قبیل:

#[[الطبقات الکبری (کتاب)|الطبقات الکبری]]، [[ابن سعد]]<ref>محمد بن سعد ابن سعد، الطبقات الکبری: الطبقة الخامسة من الصحابة، ج۱، ص۴۶۸.</ref>.

#[[تاریخ الأمم و الملوک (کتاب)|تاریخ الأمم و الملوک]]»، [[طبری]]<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الطبری: تاریخ الأمم و الملوک، ج۵، ص۴۲۳.</ref>.

#[[الکامل فی التاریخ (کتاب)|الکامل فی التاریخ]]، [[ابن اثیر]]<ref>علی بن محمد ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۳، ص۱۶۹.</ref>.

#[[سیر اعلام النبلاء (کتاب)|سیر اعلام النبلاء]]، [[ذهبی]]<ref>محمد بن احمد ذهبی، سیر أعلام النبلاء، ج۳، ص۳۰۱.</ref>.

===دعای [[سجود]]===

{{متن حدیث|سَيِّدي ومَولايَ! ألِمَقامِعِ الحَديدِ خَلَقتَ أعضائي...}}<ref>اخطب خوارزم، مقتل الحسین{{ع}}، ج۱، ص۲۲۱.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص ۳۷۶.</ref>

===[[دعای فرج]]===

از ربیع نقل شده که [[امام صادق]]{{ع}} هنگام وارد شدن بر منصور آن را قرائت نموده و باعث فرونشستن [[خشم]] منصور شده است. شروع [[دعا]] این گونه است:

{{متن حدیث|اللَّهُمَّ يَا عُدَّتِي عِنْدَ شِدَّتِي‌...}}<ref>ابن صباغ، الفصول المهمة فی معرفة الأئمة، ج۲، ص۹۱۸.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص ۳۷۷.</ref>

===دعای [[استدراج]]===

متن دعا این چنین است:

{{متن حدیث|اللَّهُمَّ لَا تَسْتَدْرِجْنِي بِالْإِحْسَانِ‌، وَ لَا تُؤَدِّبْنِي بِالْبَلَاءِ}}<ref>حلوانی، نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص۸۳، حدیث ۱۰.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص ۳۷۹.</ref>

متن دعا این چنین است:

{{متن حدیث|يا الهى صبراً على قضائك و لا معبود سواك يا غياث المستغيثين}}.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص ۳۸۰.</ref>

== منابع ==

{{پانویس}}

[[رده:مدخل]]