پرش به محتوا

سلیمان بن عبدالملک: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
خط ۱۲: خط ۱۲:
احتمالاً [[اندیشه]] [[تغییر]] [[کارگزاران]] [[حَجّاج]] تحت تأثیر [[عمر بن عبدالعزیز]] و [[رجاء بن حیوه]] به وجود آمد. برخی از مورّخان، این [[تفکّر]] را بد ارزیابی کرده، آن را سیاستی احساسی شمرده‌اند که به سود [[امّت]] نبوده است و سلیمان را متهّم به برکناری کارگزاران حَجّاج و [[تنبیه]] آنان برای [[انتقام]] از آنان و حَجّاج کرده‌اند، در حالی که حَجّاج و کارگزارانش گناهی جز [[تأیید]] برادرش [[ولید]] برای برکناری سلیمان از [[ولایت‌عهدی]] نداشتند<ref>طبری، تاریخ الرسل والملوک، ج۶، ص۵۰۷ - ۵۰۸؛ دیگران از او نقل قول کرده‌اند؛ حماده، محمدماهر، الوثائق السیاسة العائدة للعصر الأموی، ص۶۳؛ بیضون، ملامح التیارات السیاسیة فی القرن الاول الهجری، ص۳۱۵؛ حسن ابراهیم حسن، تاریخ الإسلام السیاسی، والدینی والثقافی والإجتماعی، ج۱، ص۳۲۳ - ۳۲۴.</ref>.
احتمالاً [[اندیشه]] [[تغییر]] [[کارگزاران]] [[حَجّاج]] تحت تأثیر [[عمر بن عبدالعزیز]] و [[رجاء بن حیوه]] به وجود آمد. برخی از مورّخان، این [[تفکّر]] را بد ارزیابی کرده، آن را سیاستی احساسی شمرده‌اند که به سود [[امّت]] نبوده است و سلیمان را متهّم به برکناری کارگزاران حَجّاج و [[تنبیه]] آنان برای [[انتقام]] از آنان و حَجّاج کرده‌اند، در حالی که حَجّاج و کارگزارانش گناهی جز [[تأیید]] برادرش [[ولید]] برای برکناری سلیمان از [[ولایت‌عهدی]] نداشتند<ref>طبری، تاریخ الرسل والملوک، ج۶، ص۵۰۷ - ۵۰۸؛ دیگران از او نقل قول کرده‌اند؛ حماده، محمدماهر، الوثائق السیاسة العائدة للعصر الأموی، ص۶۳؛ بیضون، ملامح التیارات السیاسیة فی القرن الاول الهجری، ص۳۱۵؛ حسن ابراهیم حسن، تاریخ الإسلام السیاسی، والدینی والثقافی والإجتماعی، ج۱، ص۳۲۳ - ۳۲۴.</ref>.


این تحلیل کوته‌بینی، [[سطحی‌نگری]] و دور از [[حقیقت]] است. مسئله عمیق‌تر از کاری احساسی و شخصی است. آن [[سیاست]] کلّی [[حکومت]] بود که سلیمان با [[همکاری]] و [[مشورت]] [[مشاوران]] بزرگش طراحی کرد. این تغییر نتیجه تحوّل اوضاع [[سیاسی]] بود که بعد از فراگیر شدن [[آرامش]] و [[ثبات]] سیاسی و به‌ویژه پس از گسترش [[فتوحات]] صورت گرفت. تغییر [[شیوه]] حَجّاج در [[اداره حکومت]]، [[حکمت]] و تدبیری بود که [[خلیفه]] به وسیله آن می‌توانست [[تمایل]] عمومی بیشتر [[مسلمانان]] را به دست آورد<ref>عبدالشافی، العالم الاسلامی فی العصر الاموی، ص۱۶۳ - ۱۶۴.</ref>. تغییر [[شیوه حکومتی]] با تغییر خلیفه امری طبیعی است و سلیمان نیز آن را به دلیل روی کار آمدن عناصر پشتیبانش، مایه تثبیت حکومتش [[وصف]] کرد.
این تحلیل کوته‌بینی، [[سطحی‌نگری]] و دور از [[حقیقت]] است. مسئله عمیق‌تر از کاری احساسی و شخصی است. آن [[سیاست]] کلّی [[حکومت]] بود که سلیمان با [[همکاری]] و [[مشورت]] [[مشاوران]] بزرگش طراحی کرد. این تغییر نتیجه تحوّل اوضاع [[سیاسی]] بود که بعد از فراگیر شدن [[آرامش]] و [[ثبات]] سیاسی و به‌ویژه پس از گسترش [[فتوحات]] صورت گرفت. تغییر [[شیوه]] حَجّاج در [[اداره حکومت]]، [[حکمت]] و تدبیری بود که [[خلیفه]] به وسیله آن می‌توانست [[تمایل]] عمومی بیشتر [[مسلمانان]] را به دست آورد<ref>عبدالشافی، العالم الاسلامی فی العصر الاموی، ص۱۶۳ - ۱۶۴.</ref>. تغییر [[شیوه حکومتی]] با تغییر خلیفه امری طبیعی است و سلیمان نیز آن را به دلیل روی کار آمدن عناصر پشتیبانش، مایه تثبیت حکومتش وصف کرد.


خلیفه مسلمانان مخالف با [[حکومت اموی]]، به‌ویژه [[موالی]] را از [[زندان]] [[آزاد]] کرد و در [[سپاه اسلام]] شرکت داد. همچنین مقرّری ماهانه را افزایش داد، به‌گونه‌ای که سهم ماهانه هر فرد، حدود ۲۵ [[درهم]] شد. کوچاندن اجباری را - که در دوران حَجّاج معمول بود - متوقف کرد و از فشار [[اقتصادی]] کاست<ref>محمود، حسن احمد و الشریف، احمد ابراهیم، العالم الإسلامی فی العصر العباسی، ص۳۳. </ref>. شاید این سیاست، موجب [[رضایت]] و [[ستایش]] عموم [[مسلمانان]] از سلیمان بوده است<ref>طبری، تاریخ الرسل و الملوک، ج۶، ص۵۴۶.</ref>.
خلیفه مسلمانان مخالف با [[حکومت اموی]]، به‌ویژه [[موالی]] را از [[زندان]] [[آزاد]] کرد و در [[سپاه اسلام]] شرکت داد. همچنین مقرّری ماهانه را افزایش داد، به‌گونه‌ای که سهم ماهانه هر فرد، حدود ۲۵ [[درهم]] شد. کوچاندن اجباری را - که در دوران حَجّاج معمول بود - متوقف کرد و از فشار [[اقتصادی]] کاست<ref>محمود، حسن احمد و الشریف، احمد ابراهیم، العالم الإسلامی فی العصر العباسی، ص۳۳. </ref>. شاید این سیاست، موجب [[رضایت]] و [[ستایش]] عموم [[مسلمانان]] از سلیمان بوده است<ref>طبری، تاریخ الرسل و الملوک، ج۶، ص۵۴۶.</ref>.
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش