بحث:آیه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف') |
|||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
*[[علامه طباطبایی]] می‌‌گوید: می‌‌توان نزدیک بیست قول در آن یافت. [[محکمات]]، نزد مفسّران، آیاتی است که معنای آنها روشن است و با معنای غیر مراد اشتباه نمی‌شود. به این دسته [[آیات]] باید [[ایمان]] داشت و به آنها عمل کرد. [[متشابهات]]، آیاتی هستند که ظاهرشان مقصود نیست و مراد واقعی آنها را که تأویل‌شان است، جز [[خدا]] کسی نمی‌داند. به این‌گونه [[آیات]] نیز باید [[ایمان]] داشت؛ ولی از [[پیروی]] و عمل به آنها باید خودداری کرد؛ البتّه به نظر [[دانشمندان شیعه]]، [[تأویل آیات]] [[متشابه]] را [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]]{{عم}} نیز می‌‌دانند<ref>المیزان، ج۳، ص۳۲-۴۳.</ref>. | *[[علامه طباطبایی]] می‌‌گوید: می‌‌توان نزدیک بیست قول در آن یافت. [[محکمات]]، نزد مفسّران، آیاتی است که معنای آنها روشن است و با معنای غیر مراد اشتباه نمی‌شود. به این دسته [[آیات]] باید [[ایمان]] داشت و به آنها عمل کرد. [[متشابهات]]، آیاتی هستند که ظاهرشان مقصود نیست و مراد واقعی آنها را که تأویل‌شان است، جز [[خدا]] کسی نمی‌داند. به این‌گونه [[آیات]] نیز باید [[ایمان]] داشت؛ ولی از [[پیروی]] و عمل به آنها باید خودداری کرد؛ البتّه به نظر [[دانشمندان شیعه]]، [[تأویل آیات]] [[متشابه]] را [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]]{{عم}} نیز می‌‌دانند<ref>المیزان، ج۳، ص۳۲-۴۳.</ref>. | ||
*به نظر [[علامه طباطبایی]]، لازمه آشکار جمله {{متن قرآن|هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ}} این است که [[آیات]] [[متشابه]] از جهت مدلول و مراد، به [[محکمات]] برمی‌گردند، و از [[روایات]] به دست می‌‌آید که [[متشابه]] در رساندن مدلول خود [[استقلال]] ندارد و به واسطه ردّ آن به [[محکمات]] روشن می‌‌شود؛ بنابراین در [[قرآن]]، آیه‌ای که هیچ‌گونه دسترس به مقصود واقعی‌اش نباشد، وجود ندارد<ref>قرآن در اسلام، ص ۳۷.</ref>. | *به نظر [[علامه طباطبایی]]، لازمه آشکار جمله {{متن قرآن|هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ}} این است که [[آیات]] [[متشابه]] از جهت مدلول و مراد، به [[محکمات]] برمی‌گردند، و از [[روایات]] به دست می‌‌آید که [[متشابه]] در رساندن مدلول خود [[استقلال]] ندارد و به واسطه ردّ آن به [[محکمات]] روشن می‌‌شود؛ بنابراین در [[قرآن]]، آیه‌ای که هیچ‌گونه دسترس به مقصود واقعی‌اش نباشد، وجود ندارد<ref>قرآن در اسلام، ص ۳۷.</ref>. | ||
*بیشترین [[آیات]] [[متشابه]]، در خصوص صفات و [[افعال]] [[خدا]] است: مانند: {{متن قرآن|اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ...}}<ref>«خداوند، نور آسمان‌ها و زمین است..»؛ سوره نور، آیه ۳۵.</ref>. تشابه در کلمه [[نور]] است که [[خداوند]] با آن | *بیشترین [[آیات]] [[متشابه]]، در خصوص صفات و [[افعال]] [[خدا]] است: مانند: {{متن قرآن|اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ...}}<ref>«خداوند، نور آسمان‌ها و زمین است..»؛ سوره نور، آیه ۳۵.</ref>. تشابه در کلمه [[نور]] است که [[خداوند]] با آن وصف شده. {{متن قرآن|...يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ...}}<ref>«دست خداوند بالای دست‌های آنان است» سوره فتح، آیه ۱۰.</ref>. در این [[آیه]]، تشابه در یَد (دست) است که به [[خدا]] نسبت داده شده است. | ||
*با ارجاع این [[آیات]] به [[محکمات]]، آنها نیز از صفت محکم برخوردار می‌‌شوند؛ محکماتِ آنها مانند: {{متن قرآن|لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ}}<ref>«چیزی مانند او نیست» سوره شوری، آیه ۱۱.</ref>، {{متن قرآن|سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يَصِفُونَ}}<ref>«پاکا و فرا برترا که اوست از آنچه (آنان) وصف می‌کنند» سوره انعام، آیه ۱۰۰.</ref>، {{متن قرآن|لَا تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ}}<ref>«چشم‌ها او را در نمی‌یابند» سوره انعام، آیه ۱۰۳.</ref>. عدد [[آیات]] [[متشابه]] از دویست [[تجاوز]] نمی‌کند<ref>التمهید، ج ۳، ص ۱۴.</ref>. | *با ارجاع این [[آیات]] به [[محکمات]]، آنها نیز از صفت محکم برخوردار می‌‌شوند؛ محکماتِ آنها مانند: {{متن قرآن|لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ}}<ref>«چیزی مانند او نیست» سوره شوری، آیه ۱۱.</ref>، {{متن قرآن|سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يَصِفُونَ}}<ref>«پاکا و فرا برترا که اوست از آنچه (آنان) وصف می‌کنند» سوره انعام، آیه ۱۰۰.</ref>، {{متن قرآن|لَا تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ}}<ref>«چشم‌ها او را در نمی‌یابند» سوره انعام، آیه ۱۰۳.</ref>. عدد [[آیات]] [[متشابه]] از دویست [[تجاوز]] نمی‌کند<ref>التمهید، ج ۳، ص ۱۴.</ref>. | ||
===[[ناسخ و منسوخ]]=== | ===[[ناسخ و منسوخ]]=== | ||
| خط ۱۵۵: | خط ۱۵۵: | ||
==ویژگی [[آیات قرآن]]== | ==ویژگی [[آیات قرآن]]== | ||
*روشنی و قابل [[فهم]] بودن، ویژگی برجسته [[آیات قرآن]] است. این [[حقیقت]] با واژه "بیّن"، {{متن قرآن|وَلَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ}}<ref>«و به سوی تو آیاتی روشن فرو فرستاده‌ایم» سوره بقره، آیه ۹۹.</ref> و "تفصیل"<ref>{{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ وَلَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ}} «و ما این‌گونه آیات خود را روشن می‌داریم و (چنین می‌کنیم) باشد که آنان (به راه راست) باز گردند» سوره اعراف، آیه ۱۷۴.</ref> به معنای جدا کردن آنها از یک‌دیگر آن‌گونه که معنا و مدلول هریک در جای خود روشن شود<ref>المیزان، ج ۸، ص ۳۲۳.</ref> و "تصریف"{{متن قرآن|وَلَقَدْ أَهْلَكْنَا مَا حَوْلَكُمْ مِنَ الْقُرَى وَصَرَّفْنَا الْآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ}}<ref> «و آنچه شهر پیرامونتان بود نابود کرده‌ایم و آیات را گوناگون آورده‌ایم باشد که آنان بازگردند» سوره احقاف، آیه ۲۷.</ref> به معنای بازگویی بیان شده است. [[آیات قرآن]] به روشنگر نیز | *روشنی و قابل [[فهم]] بودن، ویژگی برجسته [[آیات قرآن]] است. این [[حقیقت]] با واژه "بیّن"، {{متن قرآن|وَلَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ}}<ref>«و به سوی تو آیاتی روشن فرو فرستاده‌ایم» سوره بقره، آیه ۹۹.</ref> و "تفصیل"<ref>{{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ وَلَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ}} «و ما این‌گونه آیات خود را روشن می‌داریم و (چنین می‌کنیم) باشد که آنان (به راه راست) باز گردند» سوره اعراف، آیه ۱۷۴.</ref> به معنای جدا کردن آنها از یک‌دیگر آن‌گونه که معنا و مدلول هریک در جای خود روشن شود<ref>المیزان، ج ۸، ص ۳۲۳.</ref> و "تصریف"{{متن قرآن|وَلَقَدْ أَهْلَكْنَا مَا حَوْلَكُمْ مِنَ الْقُرَى وَصَرَّفْنَا الْآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ}}<ref> «و آنچه شهر پیرامونتان بود نابود کرده‌ایم و آیات را گوناگون آورده‌ایم باشد که آنان بازگردند» سوره احقاف، آیه ۲۷.</ref> به معنای بازگویی بیان شده است. [[آیات قرآن]] به روشنگر نیز وصف شده: {{متن قرآن|وَلَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ آيَاتٍ مُبَيِّنَاتٍ}}<ref>«و به راستی به سوی شما آیاتی روشنگر فرو فرستاده‌ایم» سوره نور، آیه ۳۴.</ref>. | ||
==نقش و آثار [[آیات قرآن]]== | ==نقش و آثار [[آیات قرآن]]== | ||