قبله در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

قبله در قرآن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۱۵

۶٬۵۶۴ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۲

←‏جغرافیای قبله

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۳٬۰۹۴

ویرایش

@@ خط ۷۱: / خط ۷۱: @@
 با توجه به آنچه گذشت، از بررسی [[آیات]] مربوط به قبله؛ با سه قبله آشنا شدیم.
 الف. مشرق مربوط به [[مسیحیان]] ب. بیت المقدس مربوط به کلیمیان ج. کعبه متعلق به [[مسلمین]] که از قبله‌های سه‌گانه، فقط می‌توان به توضیح جغرافیای دو قبله؛ یعنی بیت المقدس و کعبه اشاره نمود.<ref>[[محمد حسن عرب|عرب، محمد حسن]]، [[دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید (کتاب)|دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید]]، ص ۳۸۴.</ref>
+==[[قبله]]==
+#{{متن قرآن|...مَا وَلَّاهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِي كَانُوا عَلَيْهَا...}}<ref>«به زودی کم‌خردان از مردم خواهند گفت: چه چیز آنان را از قبله‌ای که بر آن بودند بازگردانید؟ بگو: خاور و باختر از آن خداوند است، هر که را بخواهد به راهی راست رهنمون خواهد شد» سوره بقره، آیه ۱۴۲.</ref>.
+#{{متن قرآن|...وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِي كُنْتَ عَلَيْهَا...}}<ref>«و بدین گونه شما را امّتی میانه کرده‌ایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد؛ و قبله‌ای که بر سوی آن بودی بر نگرداندیم مگر بدین روی که معلوم داریم چه کسی از پیامبر پیروی می‌کند و چه کسی واپس می‌گراید، و بی‌گمان آن جز بر آنان که خداوند رهنمونشان شد، گران بود و خداوند بر آن نیست که ایمانتان را تباه گرداند که خداوند با مردم، به راستی مهربانی است بخشاینده» سوره بقره، آیه ۱۴۳.</ref>.
+#{{متن قرآن|...فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضَاهَا...}}<ref>«گرداندن رؤیت را به آسمان، می‌بینیم پس رؤیت را به قبله‌ای که می‌پسندی خواهیم گرداند؛ اکنون به سوی مسجد الحرام رو کن و (همه) هرجا هستید به سوی آن روی کنید، و اهل کتاب بی‌گمان می‌دانند که آن (حکم) از سوی پروردگارشان، راستین است و خداوند از آنچه انجام می‌دهند غافل نیست» سوره بقره، آیه ۱۴۴.</ref>.
+#{{متن قرآن|...وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«و به موسی و برادرش وحی کردیم که برای قومتان در مصر خانه‌هایی برگزینید و خانه‌هایتان را رویاروی قرار دهید و نماز را بر پا دارید و به مؤمنان نوید دهید» سوره یونس، آیه ۸۷.</ref>.
+المنجد نویسد: القبله: اسم نوع است؛ نوع روی آوردن و رفتن به یک طرف<ref>المنجد، ص۱۳۸۸. </ref>. مفردات گوید: در اصل اسمی است برای حالتی که به آن حالت روی می‌آوردند مثل: {{عربی|جِلسه و قِعده}} حالت نشستن و در سخن معمولی و متعارف قبله به صورت اسم برای مکانی است که در موقع [[نماز]] به آن توجه می‌شود و روی می‌آورند<ref>مفردات، ج۳، ص۱۲۶.</ref>. در لغت‌شناسی می‌خوانیم، قبله؛ در [[غرب]] اسم مکانی است که [[نماز]] گزار به آن رو می‌کند.
+«منظور از «[[قبله]]» تنها جهت جغرافیایی مخصوص نیست و رو کردن به آن تنها جانب صورت و [[جسم]] را به آن گرداندن نمی‌باشد، قبله جهت و هدفی است که روی [[روح]] و [[جان]] و درون را به آن متوجه می‌سازند و سمت و سوئی است که راه [[زندگی]] را توجیه می‌نماید. از این نظر آنچه [[مردم]] [[کعبه]] [[آمال]] قرار داد و به آن «اقبال» می‌نمایند می‌توان «قبله» آنان نامید، هر چند [[سلاطین جور]] را «قبله عالم» نامیده و دربار و دستگاه آنها را «مشابه» خود نمایند، یا آنکه ارباب [[زر و زور]] و [[تزویر]] را [[خانه]] [[امید]] و آرزوهای خود قرار دهند»<ref>نظم قرآن.</ref>.
+«نخستین بار نماز گزاردن به سوی قبله بایسته گشت و [[بیت المقدس]] قبله شد، هنگامی بود که [[پیامبر]] در [[مکه]] بود. او [[دوست]] می‌داشت که رو به سوی کعبه آورد و نماز بگزارد. او در مکه چنان به نماز می‌ایستاد که [[خانه کعبه]] میان وی و بیت المقدس باشد. چون به [[مدینه]] کوچید، نتوانست چنین کند زیرا مکه را در پشت سر خویش داشت. او دوست می‌داشت که وی را به سوی کعبه برگردانند پس [[خدا]] در [[روز]] سه [[شنبه]] در هجده ماهگی از آمدن وی به مدینه (۲۶ فوریه ۶۲۴ م) به او [[فرمان]] داد که در نماز رو به سوی کعبه آورد»<ref>تاریخ کامل، ج۳.</ref>.
+«[[قبله مسلمین]]» در ابتدا، بیت المقدس بود. [[تغییر قبله]] از بیت المقدس به کعبه، به قول اکثر [[سیره]] نویسان، در [[نیمه شعبان]] ۱۸ ماه از [[هجرت]] گذشته اتفاق افتاد و بعضی هم آن را ماه ۱۶ از [[هجری]] گفته‌اند. با توجه به [[آیات]] ۱۴۲، ۱۴۳، ۱۴۴، ۱۴۶، ۱۴۹، ۱۵۰ [[سوره بقره]] دریافت می‌شود که پیامبر{{صل}} از سخنان و [[سرزنش]] [[یهود]] در [[رنج]] بوده است؛ زیرا آنان می‌گفته‌اند او به سوی قبله ما می‌ایستد، [[دین]] جهت [[خداوند]] قبله را از بیت المقدس به کعبه تحویل داده است»<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ص۱۶۲۴.</ref>.
+«پس از مسأله [[تغییر قبله]] از [[بیت المقدس]] به [[کعبه]] برخی [[یهودیان]] [[کوشش]] کردند از این طریق در اذهان [[مسلمانان]] ایجاد [[شبهه]] کنند و تغییر قبله را دلیلی بر عدم [[ثبات]] [[پیامبر]]{{صل}} بر آیینش بشمارند»<ref>مصطفی اسرار و همکاران، فرهنگ و مفاهیم قرآن.</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۶۰۶.</ref>
 == منابع ==