ذوالمعارج (اسم الهی): تفاوت میان نسخه‌ها

مادّه عرج در معنای بالا رفتن با مادّه‌های ارتقاء،<ref> معجم مقاییس اللغه، ج ۴، ص۳۰۲؛ القاموس المحیط، ج ۱، ص۴۱۳، «عرج».</ref> صعود <ref>معجم مقاییس اللغه، ج ۴، ص۳۰۴؛ القاموس المحیط، ج ۱، ص۴۱۳، «عرج».</ref> و رقی <ref>جامع البیان، ج ۱۴، ص۹؛ لسان العرب، ج ۲، ص۳۲۱.</ref> پیوند دارد و گرچه صعود بالا رفتن [[مادّی]] و [[معنوی]] است،<ref> التحقیق، ج ۸، ص۷۶.</ref> دفعی یا تدریجی باشد،<ref>التحقیق، ج ۴، ص۲۰۴، «رقی»، ج ۸، ص۷۶، «عرج».</ref> و رقی بالا رفتن تدریجی است،<ref>معجم الفروق اللغویه، ص۲۶۰؛ التحقیق، ج ۴، ص۲۰۴؛ ج ۸، ص۷۶.</ref> مادّه عرج را می‌توان بر تمام این معانی حمل کرد.<ref>من هدی القرآن، ج ۱۶، ص۳۴۵.</ref> ذوالمعارج از [[اسماء]] <ref>شرح الاسماء الحسنی، درود آبادی، ص۹۵؛ النهج الأسمی، ج ۲، ص۳۴ـ۳۴۵.</ref> مضاف <ref>روح البیان، ج ۱۰، ص۱۵۴.</ref> [[الهی]] است؛ اما از اسمای نود و نه‌گانه مصطلح [[خدا]] نیست.<ref>التوحید، ص۱۹۴ ـ ۱۹۵؛ السنن الکبری، ج ۱۰، ص۲۷.</ref>

برپایه این [[تفسیر]]، مضمون ذوالمعارج با {{متن قرآن|رَفِيعُ الدَّرَجَاتِ }}<ref>«(او) برفرازنده رتبگان» سوره غافر، آیه ۱۵.</ref> یکی است،<ref>فی ظلال القرآن، ج ۶، ص۳۶۹۵؛ التفسیر الکاشف، ج ۷، ص۴۱۴.</ref> زیرا [[رفیع الدرجات]] نیز بیانگر [[تسلط]] خدا بر [[جهان]] است؛ بدین معنی که او صاحب [[حکومت]] بر [[کائنات]] و مراد از درجات، [[صفات جلال]] و [[جمال]] است <ref> المیزان، ج ۱۷، ص۳۱۷ ـ ۳۱۸؛ احسن الحدیث، ج ۹، ص۳۴۸.</ref> و خدا عالی‌ترین موجود در صفات جلال و [[جمال]] است، [[واجب الوجود]] لذاته است <ref>مراح لبید، ج ۲، ص۳۴۴.</ref>؛ همچنین [[مفسران]] در بیان [[راز]] نامگذاری [[خدا]] به ذوالمعارج، احتمالات دیگری نیز یاد کرده‌اند که موضوع این مقاله است؛ همچون صاحب درجاتی که به [[انبیاء]] و اولیایش عطا می‌کند <ref>التبیان، ج ۱۰، ص۱۱۴؛ التفسیر الکبیر، ج ۳۰، ص۶۳۸.</ref> و صاحب راه‌هایی که [[ملائکه]] از آنها صعود می‌کنند.<ref>مجمع‌البیان، ج ۱۰، ص۵۳۰؛ التفسیر الکبیر، ج ۳۰، ص۶۳۸.</ref>