برادری در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

برادری در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۶ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۲۵

۱۰٬۸۹۸ بایت حذف‌شده ، ‏۱۶ اکتبر ۲۰۲۲

←‏برادری میان نیروهای داخلی کشور

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۷٬۴۹۱

ویرایش

@@ خط ۲۷: / خط ۲۷: @@
 [[امام خمینی]] با توجه به اینکه یکی از جلوه‌گاه‌های برادری میان مسلمانان را [[موسم حج]] می‌دانست، [[فلسفه حج]] را گستراندن [[اخوت]] و [[وحدت]] میان مسلمانان ارزیابی می‌کرد و آن را موجب ایجاد [[تعهد]] در میان مسلمانان در قبال [[برادران دینی]] می‌شمرد<ref>همان، ج۱۶، ص۴۰۱ و ۵۱۳.</ref>. ایشان [[معتقد]] بود [[ملت ایران]] بر پایه اخوت و برادری [[اسلامی]] همواره به دنبال این بوده که همراه با دیگر [[ملت‌های مسلمان]] علیه [[دشمن]] اصلی و قدرت‌های بزرگ [[متحد]] شود تا با این [[اتحاد]] کشورهای اسلامی را [[نجات]] دهد<ref>همان، ج۱۶، ص۱۳۹۱- ۱۳۹۲.</ref>. در این چارچوب، اختلاف‌های میان [[شیعه]] و [[سنی]] در [[جهان اسلام]] را مغایر با اصل برادری و پیشبرد [[منافع]] مشترک [[جوامع اسلامی]] می‌شمرد و آن را موجب بهره‌برداری [[دشمنان اسلام]] می‌دانست<ref>همان، ج۶، ص۱۳۳ و ج۱۳، ص۱۵۲ – ۱۵۳.</ref>.<ref>[[اسماعیل رضوانی‌فر|رضوانی‌فر، اسماعیل]]، [[برادری (مقاله)| مقاله «برادری»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۲]] ص ۶۰۶.</ref>
-===برادری میان نیروهای داخلی [[کشور]]===
-تقویت برادری در سال‌های [[نهضت اسلامی]] و پس از [[پیروزی انقلاب]]، [[جنگ]] تحمیلی و همچنین برادری میان [[دولت]] و [[ملت]] همواره یکی از دغدغه‌های مهم امام خمینی بود:
-#'''دوران [[مبارزه]]''': با آغاز دهه ۱۳۴۰ و شکل‌گیری نهضت اسلامی، کشور نیازمند انسجام میان گروه‌های مخالف [[رژیم پهلوی]] به ویژه نیروهای مذهبی بود؛ بنابراین گسترش [[روحیه برادری]] میان مبارزان، از جمله سیاست‌های امام خمینی شد<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۳، ص۲۴۶- ۲۴۷.</ref>؛ به ویژه اینکه بروز دیدگاه‌هایی مانند [[اسلام]] منهای [[روحانیت]] و برخوردهای [[فکری]] میان [[روحانیان]] و [[روشنفکران]] غیردینی یکی از مسائلی بود که ایشان آن را موجب [[تضعیف]] [[روحیه برادری]] میان نیروهای [[مبارز]] می‌دانست<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۶، ص۱۸۷؛ روحانی، سید حمید، نهضت امام خمینی، ج۳، ص۳۶۶- ۳۶۸.</ref>. [[امام خمینی]] «[[نعمت]]» در [[آیه]] ۱۰۳ [[آل عمران]]، را همان [[برادری]] می‌دانست که میان [[نخبگان]] حوزه و [[دانشگاه]] ایجاد گردید و آن را از [[عنایات]] [[الهی]] می‌شمرد<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۶، ص۱۶۰- ۱۶۱.</ref>. ایشان در مقطعی دیگر و برای جلوگیری از [[کشتار]] [[مردم]] در دوران [[مبارزه]] و [[انقلاب]] به دست [[ارتش]]، از همه اقشار خواست ارتش را [[برادر]] خود بدانند و ارتش را در برابر یک [[قیام]] همگانی علیه [[رژیم پهلوی]] [[تشویق]] کنند<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۳، ص۴۸۷.</ref>. این دیدگاه موجب جداشدن بسیاری از نیروهای ارتش از صف حامیان رژیم پهلوی و پیوستن به صفوف انقلابیان شد<ref>آقاجری، سیدهاشم، انقلاب و ارتش، مجله حضور، ص۱۵۲ – ۱۵۳.</ref>. تجلی تأکیدهای امام خمینی در خصوص برادری را در شعارهای انقلابی، نظیر «برادر ارتشی چرا برادر کشی؟» و همدیگر را برادر خطاب کردن نیروهای انقلابی می‌توان به خوبی [[مشاهده]] کرد.
-#'''دوران [[پیروزی انقلاب اسلامی]]''': پس از [[پیروزی انقلاب]]، نیاز به تثبیت و [[حراست]] از دستاوردهای آن [[احساس]] می‌شد؛ به همین دلیل امام خمینی در نخستین روزهای [[پیروزی انقلاب اسلامی ایران]] [[معتقدان]] به [[اسلام]]، [[کشور]] و [[ملت]] را ملزم به [[حفظ]] و تقویت روحیه برادری کرد<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۶، ص۲۲۳. </ref> و برای جلوگیری از [[هرج و مرج]] و شکاف میان ارکان [[اجتماع]] تأکید کرد باید نقیصه جدایی ارتش و ملت حل شود و آنان با یکدیگر برادر باشند<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۶، ص۴۱۷. </ref>. ایشان از ملت می‌خواست [[اختلافات]] را کنار بگذارند و به [[مصالح]] [[برادران]] خود توجه کنند<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۶، ص۴۱۹. </ref>. در همان دوران، امام خمینی با [[آگاهی]] از اهمیت مسئله برادری ضمن اعزام نماینده‌ای به کردستان در پیامی به مردم این منطقه اعلام کرد، [[نهضت اسلامی]] و اهداف آن [[مظهر]] برادری [[اقوام]] و [[مذاهب]] گوناگون است<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۶، ص۱۸۴ - ۱۸۵، ۴۱۸، ۴۳۴ و ۴۵۳.</ref>. ایشان از همه [[ملت]] خواست مراقب [[توطئه]] [[تفرقه افکنان]] باشند<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۷، ص۱۵۸. </ref>؛ چنان که در اول فروردین ۱۳۶۱، در جمع [[مسئولان]] [[نظام]]، آنان را به [[برادری]] و دوری از درگیری سفارش و تأکید کرد [[قرآن کریم]]<ref>حجر، ۴۷.</ref> نیز [[مؤمنان]] را در [[بهشت]] [[برادر]] یکدیگر شمرده است و تحقق این امر، به شرط محقق شدن آن در این [[دنیا]] است؛ زیرا در [[آخرت]]، صورت [[غیبی]] آنچه [[انسان]] در این دنیا به دست آورده را کسب خواهد کرد؛ از این رو برادری در آخرت، بازتاب استوارکردن برادری در این دنیا، خواهد بود<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۶، ص۱۴۰.</ref>. [[امام خمینی]] برای تقویت [[روحیه برادری]] میان تمامی اقشار، به خطر [[استبداد]] برآمده از [[اختلاف]] میان [[روشنفکران]] و [[روحانیان]] در [[نهضت]] [[مشروطه]] اشاره کرده و آن را درسی [[عبرت‌آموز]] خوانده است<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۸، ص۱۷۰- ۱۷۲.</ref>.
-#'''دوران [[جنگ]] تحمیلی''': از موضوعات مهم مورد اشاره امام خمینی، [[لزوم]] تقویت برادری در [[زمان]] جنگ تحمیلی [[عراق]] علیه [[ایران]] بود که با آغاز جنگ و وجود [[مشکلات]] داخلی و نوپا بودن [[انقلاب]] [[ضرورت]] تقویت آن بیشتر [[احساس]] می‌شد. امام خمینی گسترش روحیه برادری را که در دوران جنگ موجب [[وحدت]] [[قلوب]] میان [[نیروهای نظامی]] شد، از [[الطاف الهی]] می‌شمرد و این برادری را موجب [[پشتیبانی]] هرچه بیشتر ملت از [[قوای مسلح]] می‌دانست<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۵، ص۲۶۹.</ref> و تأکید داشت [[ارتش]] و [[سپاه]] در تمامی صحنه‌های [[جبهه]] با یکدیگر همفکر و هم‌خط باشند تا از کمک [[نیروی غیبی]] و [[الهی]] برخوردار شوند<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۶، ص۲۰۲ – ۲۰۳.</ref>. ایشان بر این نکته تأکید می‌ورزید که هر دو نیرو با هم برادرند و باید در ذیل یک [[هدف]] مشترک [[همکاری]] کنند<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۲۰، ص۲۳۳. </ref>. ایشان که [[معتقد]] بود در جنگ، [[حس]] برادری در همه افراد [[جامعه]] متجلی شد و آن را یکی از دستاوردهای مهم ارزیابی می‌کرد، بر [[حفظ]] این [[روحیه]] پس از پایان [[جنگ]] نیز تأکید داشت<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۲۱، ص۲۸۳ و ۳۵۷.</ref>.
-#'''[[ملت]] و [[نظام اسلامی]]''': [[امام خمینی]] همچنین [[برادری]] میان ملت و [[دولت]] را مهم می‌دانست و در مقاطع مختلف به آن تأکید می‌کرد. ایشان به دولت متذکر می‌شد، پیشتیبانی ملت از آن و استمرار [[انقلاب اسلامی]] و [[شکست]] نخوردن آن زمانی محقق می‌شود که میان ملت و دولت، برادری [[حاکم]] باشد<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۸، ص۸۷.</ref> و در هشداری به [[مسئولان]] از آنان خواست با [[مردم]] و دیگر مسئولان برادرانه [[رفتار]] کنند؛ زیرا در غیر این صورت همانند [[زمان]] [[رژیم پهلوی]] مردم با رفتن آنان خوشحال خواهند شد. ایشان تأکید می‌کرد که باید میان دولت، مجلس و دیگر [[نهادهای حکومتی]] نیز [[همدلی]] و برادری حاکم شود و [[مخالفت]] با برادرانی که خالصانه [[خدمت]] می‌کنند جایز نیست<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۶، ص۱۴۱. </ref>. ایشان در توصیه‌ای به [[نمایندگان]] مجلس از آنان خواست برادرانه و محترم با یکدیگر رفتار کنند و در تدوین و تصویب [[قوانین]] مجلس به [[احکام اسلام]] پایبند باشند<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۲۱، ص۴۲۱.</ref>.
-اهمیت و [[لزوم]] حفظ برادری میان نیروهای انقلابی برای امام خمینی به حدی بود که طی نامه‌ای جداگانه در سال ۱۳۶۷ که به منشور برادری [[شهرت]] یافت، بر این امر تأکید [[مجدد]] کند. ایشان در این [[نامه]] [[اختلاف]] [[رأی]] و فتوای [[علما]] را عادی و اختلاف در مباحث [[علمی]] دانست و درباره [[اختلافات]] میان [[احزاب]] و جریان‌های موجود نیز نوشت اختلافات میان آنها در اصول کلی [[اسلام]] و [[قرآن]] و [[انقلاب]] نیست، بلکه ناشی از عدم [[وحدت]] در بیان دیدگاه‌ها می‌باشد؛ بنابراین راه رسیدن به وحدت نظر، تبادل و [[احترام]] گذاشتن به نظریات یکدیگر، [[تألیف قلوب]]، از میان بردن کدورت‌ها و دوری از [[هوای نفس]] است<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۲۱، ص۱۷۶- ۱۸۰.</ref>. به [[اعتقاد]] ایشان هر دو [[جناح سیاسی]] به [[استقلال]] و [[پیشرفت]] [[کشور]] اعتقاد دارند؛ بنابراین باید از اشخاصی که به دنبال ایجاد القای [[بدبینی]] و [[فتنه‌انگیزی]] در جامعه‌اند دوری جست؛ زیرا [[کشور]] برای [[سازندگی]] به [[تفکر]] سالم و [[وحدت]] نظر و [[برادری]] نیازمند است<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۲۱، ص۱۸۰.</ref>.<ref>[[اسماعیل رضوانی‌فر|رضوانی‌فر، اسماعیل]]، [[برادری (مقاله)| مقاله «برادری»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۲]] ص ۶۰۷.</ref>
 == منابع ==