قرآن در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

قرآن در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۷ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۰

۶٬۴۸۸ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۷ اکتبر ۲۰۲۲

←‏منابع

Jaafari

مدیران

۷۶٬۳۱۱

ویرایش

@@ خط ۶۱: / خط ۶۱: @@
 # قرآن در هر سال در شب قدر به قدر نیاز [[مردم]] در آن سال بر [[پیامبر]]{{صل}} نازل می‌شد و سپس [[جبرئیل]] به تدریج موارد مورد نیاز را بر پیامبر{{صل}} نازل می‌کرد<ref>سیوطی، الدرالمنثور، ج۱، ص۱۸۹؛ همو، الاتقان، ج۱، ص۱۵۸.</ref>.
 [[امام خمینی]] درباره چگونگی [[نزول قرآن]] با استناد به [[حدیثی]]<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۶۲۹.</ref> [[نزول]] دفعی قرآن بر [[رسول خدا]]{{صل}} را در بیت‌المعمور می‌داند<ref>امام خمینی، آداب‌الصلاة، ص۳۴۳.</ref>. به [[باور]] ایشان [[قرآنی]] که به صورت دفعی نازل شده، همان قرآن در سرّ مکنون در نشئه [[علمی]] است که در یک [[مقام]]، [[متحد]] با ذات و از تجلیات اسمائی است<ref>امام خمینی، آداب‌الصلاة، ص۳۲۳.</ref>؛ اما نزول تدریجی آن، در مدت ۲۳ سال بوده که [[پاداش]] [[سیر و سلوک]] و ریاضت‌های پیامبر{{صل}} است<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۷، ص۴۹۰ - ۴۹۱.</ref>. ایشان [[معتقد]] است نزول قرآن، به [[قدرت]] پیامبر{{صل}} که ولی اعظم است، می‌باشد و [[فرشته وحی]] نقش واسطه‌ای دارد<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۹، ص۲۸۵.</ref>.<ref>[[باقر صاحبی|صاحبی، باقر]]، [[قرآن (مقاله)| مقاله «قرآن»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۸]] ص ۱۵۶.</ref>
+==[[حقیقت]] و ماهیت قرآن==
+[[اهل معرفت]] و [[حکما]] بر این باورند که [[حقیقت قرآن]]، مجموع [[حقایق]] [[عالم هستی]]<ref>گنابادی، سلطان محمد، تفسیر بیان‌السعادة فی مقامات‌العباده، ج۱، ص۴۵.</ref>، ظهور کتبی عالم و [[انسان کامل]]<ref>آملی، سیدحیدر، المقدمات من کتاب نص‌النصوص، ص۳۰۹.</ref>، [[عقل]] بسیط، کلید درهای [[غیب الهی]]<ref>ملاصدرا، تفسیرالقرآن، ج۵، ص۲۸۸.</ref> و مقام جمع و [[اجمال]] است که همان حقیقت [[محمدی]]{{صل}} است<ref>ملاصدرا، تفسیرالقرآن، ج۶، ص۲۲.</ref>. به سبب [[عظمت]] سرّ قرآن، این سرّ و [[روح]] برای هر کس قابل [[ادراک]] نیست؛ مگر صاحبان عقل و [[بصیرت]]<ref>ملاصدرا، الحکمة‌المتعالیه، ج۷، ص۴۰.</ref>.
+امام خمینی به بیان حقیقت دو مرتبه از قرآن پرداخته است: یکی پیش از [[تنزّل]] و مقام بطون قرآن و دیگری پس از تنزّل و مرتب نازله قرآن. اما در مرتبه نخست [[حقیقت قرآن]] پیش از [[تنزّل]] به منازل خلقی، کتابی [[تکوینی]] و از [[شئون]] ذاتی و [[حقایق]] [[علمی]] در [[حضرت]] واحدیت است و [[حقیقت]] آن [[کلامی]] نفسی و ذاتی است. این حقیقت برای کسی حاصل نمی‌شود، مگر برای ذات [[مبارک]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} با [[مکاشفه]] [[الهی]]، در [[مقام]] «قاب قوسین»، بلکه در مقام «اَو اَدنی»<ref>امام خمینی، آداب‌الصلاة، ص۱۸۱.</ref>. در حقیقت، [[قرآن]] مقام ظهور اسم «[[الله]]» به ظهور رحمانیت و رحیمیت است که جامع جمع و تفصیل<ref>امام خمینی، آداب‌الصلا، ص۳۳۳.</ref> و صحیفه‌ای است که بیانگر [[اسم اعظم]] الهی است؛ همچنان‌که [[انسان کامل]] صورت اسم اعظم است و قرآن و انسان کامل هرئدو، در جلوه‌بودن آن مقام، در یک رتبه‌اند. از این جهت، [[نسخ]] و [[انقطاع]] در حقیقت قرآن راه ندارد؛ زیرا اسم اعظم و مظاهر او [[ازلی]] و ابدی‌اند<ref>امام خمینی، آداب‌الصلا، ص۳۲۱.</ref>.
+[[امام خمینی]] با استناد به [[روایت]] [[ثقلین]]<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۲۰۹؛ ج۲، ص۴۱۵.</ref> انسان کامل را همان قرآن [[حقیقی]] می‌داند که در عالم کثرت از هم جدا شده‌اند؛ ولی به حسب [[وحدت]] و عالم معنا، یکی‌اند<ref>امام خمینی، آداب‌الصلاة، ص۳۲۱.</ref>. در حقیقت، قرآن سرّی میان [[حق‌تعالی]] و [[پیامبر]] او<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۸، ص۲۶۲؛ ج۱۹، ص۲۸۵.</ref> و سرّ و رازی است که با رازهای دیگر پوشیده شده است<ref>امام خمینی، تفسیرحمد، ص۱۶۲.</ref>. اما در مرتبه دوم قرآن [[رقیقه]] و تنزل‌یافته از [[عوالم]] بالاتر است که با هزاران [[حجاب]] تنزّل می‌یابد. این کتاب تدوینی الهی، تنزّل و رقیقه آن [[کتاب تکوینی]] الهی است<ref>امام خمینی، دعاءالسحر، ص۵۸.</ref> و پس از عبور از حجاب‌های نوری، برقلب پیامبر{{صل}} وارد می‌گردد و از آنجا متنزّل می‌شود و به مرحله‌ای می‌رسد که با زبان گفته می‌شود<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۸، ص۴۹۸.</ref>. البته امام خمینی [[نزول]] [[کلام الهی]] بر [[قلب]] پیامبر{{صل}} به الفاظ و اصوات بدون واسطه را نمی‌پذیرد؛ بر خلاف [[معتزله]] که به آن قائل‌اند؛ زیرا مستلزم [[تغییر]] و تجدد در [[ذات الهی]] است<ref>امام خمینی، الطلب و الاراده، ص۱۴ – ۱۶.</ref>.
+[[امام خمینی]] [[قرآن]] را کتاب معرفة‌اللّه و طریق [[سلوک]] به سوی او<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۶، ص۲۰۹.</ref> و معرِّف [[ذات مقدس]] [[حق‌تعالی]] به تمام [[شئون]] و تجلیات می‌داند<ref>امام خمینی، آداب‌الصلاة، ص۳۲۱.</ref> که [[جاهلان]] آن را به [[انزوا]] کشیده‌اند و آرای [[انحرافی]] و [[تفسیر]] به رأی‌هایی در آن راه یافته و هر شخصی با نفسانیت خود، در معنای آن [[تصرف]] کرده است. این کتاب در عصری نازل شد که تاریک‌ترین محیط بود و عقب‌افتاده‌ترین [[مردم]] در آن [[زندگی]] می‌کردند، لکن در آن [[حقایق]] و معارفی است که در آن [[روز]] سابقه نداشته است؛ چنان‌که مسائل عرفانی‌ای که در قرآن است، در یونان و نزد [[فلاسفه]] آن نبوده و افرادی چون ارسطو و [[افلاطون]] از رسیدن به آن عاجر بودند و حتی فلاسفه و عرفای بزرگ [[اسلامی]] نیز که در مهد قرآن [[رشد]] کرده‌اند، مسائل خود را از قرآن می‌گرفتند<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۶، ص۲۰۹ – ۲۱۰.</ref>. به [[اعتقاد]] ایشان حقایق قرآن به زبان [[عرفی]] نازل شده و این از باب [[شفقت]] و [[رحمت]] بر انسان‌هاست تا هر شخصی به مقدار [[فهم]] خود از حقایق آن [[نصیبی]] داشته باشد<ref>امام خمینی، حدیث‌جنود، ص۶۰ – ۶۱.</ref>.<ref>[[باقر صاحبی|صاحبی، باقر]]، [[قرآن (مقاله)| مقاله «قرآن»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۸]] ص ۱۵۷.</ref>
 == منابع ==