ولایت فقیه - امام خمینی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۲، بخش دوم
جز (جایگزینی متن - '| تعداد جلد = ↵|' به '|') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان = | | عنوان پیشین = | ||
| عنوان | | عنوان = <big>ولایت فقیه </big> | ||
| عنوان پسین = ([[حکومت اسلامی (کتاب)|حکومت اسلامی]]) | |||
| شماره جلد = | |||
| عنوان اصلی = | |||
| تصویر = 11146.jpg | | تصویر = 11146.jpg | ||
| اندازه تصویر = 200px | | اندازه تصویر = 200px | ||
| خط ۱۸: | خط ۲۱: | ||
| موضوع = [[ولایت فقیه]] و [[حکومت اسلامی]] | | موضوع = [[ولایت فقیه]] و [[حکومت اسلامی]] | ||
| مذهب = شیعه | | مذهب = شیعه | ||
| ناشر = | | ناشر = مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی | ||
| به همت = | | به همت = | ||
| وابسته به = | | وابسته به = | ||
| خط ۲۸: | خط ۳۱: | ||
| شماره ملی = | | شماره ملی = | ||
}} | }} | ||
'''ولایت فقیه'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی موضوع حکومت اسلامی می‌پردازد. این کتاب اثر [[سید روح الله موسوی خمینی |امام خمینی]] است و [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]] | '''ولایت فقیه'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی موضوع حکومت اسلامی می‌پردازد. این کتاب اثر [[سید روح الله موسوی خمینی |امام خمینی]] است و [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]] انتشار آن را به عهده داشته است.<ref name=p1>[http://www.fa.downloadbook.org/Book/246/%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87-(-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-) وبگاه مرکز دانلود کتب الکترونیکی]</ref> | ||
== دربارهٔ کتاب == | == دربارهٔ کتاب == | ||
| خط ۴۸: | خط ۵۱: | ||
امام خمینی با [[نقد]] چگونگی تهیه [[قانون اساسی]] [[مشروطه]] در [[ایران]]<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۱۳.</ref>، [[نظام سلطنتی]] و [[ولایت عهدی]] را خلاف اسلام می‌داند و [[معتقد]] است [[مبارزه]] با نظام سلطنتی و [[تشکیل حکومت اسلامی]]، امری [[واجب]] و [[وظیفه دینی]] همه مسلمانان است<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۲۱ – ۲۲.</ref>. | امام خمینی با [[نقد]] چگونگی تهیه [[قانون اساسی]] [[مشروطه]] در [[ایران]]<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۱۳.</ref>، [[نظام سلطنتی]] و [[ولایت عهدی]] را خلاف اسلام می‌داند و [[معتقد]] است [[مبارزه]] با نظام سلطنتی و [[تشکیل حکومت اسلامی]]، امری [[واجب]] و [[وظیفه دینی]] همه مسلمانان است<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۲۱ – ۲۲.</ref>. | ||
ایشان با اشاره به [[جامعیت]] [[قوانین]] و [[احکام اسلامی]] [[معتقد]] است [[سیره پیامبر]]{{صل}} و [[امام علی]]{{ع}} و مفاد [[روایات]]<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۲۶ – ۲۸.</ref>، [[لزوم]] [[نجات]] انسان‌های مذلاوم و [[محروم]] و [[اجرای قوانین]] جامع [[اسلام]]، [[ضرورت]] برقراری [[حکومت اسلامی]] را می‌رساند. ایشان [[انقلاب]] [[سیاسی]] را [[وظیفه]] همه می‌داند و دستیابی به [[وحدت اسلامی]] و نجات [[مظلومان]] را لازم می‌شمرد و [[برپایی حکومت اسلامی]] را تنها راه قطع [[نفوذ]] [[استعمار]] و ایادی آن می‌داند<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۲۵ – ۴۱.</ref>. | ایشان با اشاره به [[جامعیت]] [[قوانین]] و [[احکام اسلامی]] [[معتقد]] است [[سیره پیامبر]] {{صل}} و [[امام علی]] {{ع}} و مفاد [[روایات]]<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۲۶ – ۲۸.</ref>، [[لزوم]] [[نجات]] انسان‌های مذلاوم و [[محروم]] و [[اجرای قوانین]] جامع [[اسلام]]، [[ضرورت]] برقراری [[حکومت اسلامی]] را می‌رساند. ایشان [[انقلاب]] [[سیاسی]] را [[وظیفه]] همه می‌داند و دستیابی به [[وحدت اسلامی]] و نجات [[مظلومان]] را لازم می‌شمرد و [[برپایی حکومت اسلامی]] را تنها راه قطع [[نفوذ]] [[استعمار]] و ایادی آن می‌داند<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۲۵ – ۴۱.</ref>. | ||
به [[اعتقاد]] [[امام خمینی]]، تفاوت حکومت اسلامی با دیگر [[حکومت‌ها]] در آن است که در اسلام [[اختیار]] [[قانون‌گذاری]] و [[تشریع]] به [[خداوند]] اختصاص دارد و هیچ‌کس جز خداوند [[حق]] قانون‌گذاری ندارد و هیچ قانونی جز [[حکم شرع]] را نمی‌توان به [[اجرا]] گذاشت؛ بدین معنا که حکومت اسلامی، [[حکومت مطلقه]] و [[استبدادی]] نیست، بلکه [[مشروطه]] است؛ یعنی حکومت‌کنندگان در [[اجرای احکام]] و [[اداره جامعه]] [[مقید]] به [[قرآن کریم]] و [[سنت رسول اکرم]]{{صل}} هستند. از این‌رو حکومت اسلامی [[حکومت]] [[قانون الهی]] بر [[مردم]] است؛ براین اساس [[شارع مقدس]] یگانه [[قدرت]] [[مقننه]] است؛ اما در حکومت‌های دیگر، کسانی که خود را [[نماینده]] [[اکثریت]] مردم می‌دانند، خواسته‌های خود را به نام [[قانون]] تصویب و بر مردم [[تحمیل]] می‌کنند<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۴۳ – ۴۴.</ref>. | به [[اعتقاد]] [[امام خمینی]]، تفاوت حکومت اسلامی با دیگر [[حکومت‌ها]] در آن است که در اسلام [[اختیار]] [[قانون‌گذاری]] و [[تشریع]] به [[خداوند]] اختصاص دارد و هیچ‌کس جز خداوند [[حق]] قانون‌گذاری ندارد و هیچ قانونی جز [[حکم شرع]] را نمی‌توان به [[اجرا]] گذاشت؛ بدین معنا که حکومت اسلامی، [[حکومت مطلقه]] و [[استبدادی]] نیست، بلکه [[مشروطه]] است؛ یعنی حکومت‌کنندگان در [[اجرای احکام]] و [[اداره جامعه]] [[مقید]] به [[قرآن کریم]] و [[سنت رسول اکرم]] {{صل}} هستند. از این‌رو حکومت اسلامی [[حکومت]] [[قانون الهی]] بر [[مردم]] است؛ براین اساس [[شارع مقدس]] یگانه [[قدرت]] [[مقننه]] است؛ اما در حکومت‌های دیگر، کسانی که خود را [[نماینده]] [[اکثریت]] مردم می‌دانند، خواسته‌های خود را به نام [[قانون]] تصویب و بر مردم [[تحمیل]] می‌کنند<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۴۳ – ۴۴.</ref>. | ||
در [[حکومتی]] که بر پایه اسلام بنا شده است، از تشریفات و [[فساد]] و [[حیف]] و میل [[بیت‌المال]] خبری نیست و [[زمامدار]] حکومت اسلامی نیز افزون بر شرایط عام، باید دو شرط [[علم]] به قانون و [[عدالت]] را داشته باشد و در [[شناخت]] احکام اسلامی [[برتر]] از دیگران باشد<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۴۷ - ۵۰.</ref>. ایشان با اشاره به اینکه حکومت، جدا از [[اجرای احکام الهی]] و [[خدمت به مردم]]، فی نفسه ارزشی ندارد<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۵۴ – ۵۵.</ref>. معتقد است بر این حکومت، قانون الهی [[حاکم]] است و [[فقیه]] تنها موخلف به [[اجرای احکام اسلامی]] است و اگر بر خلاف [[موازین اسلامی]] کاری انجام دهد، خودبه خود از [[حکومت]] [[عزل]] می‌شود<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۷۲ – ۷۳.</ref>. | در [[حکومتی]] که بر پایه اسلام بنا شده است، از تشریفات و [[فساد]] و [[حیف]] و میل [[بیت‌المال]] خبری نیست و [[زمامدار]] حکومت اسلامی نیز افزون بر شرایط عام، باید دو شرط [[علم]] به قانون و [[عدالت]] را داشته باشد و در [[شناخت]] احکام اسلامی [[برتر]] از دیگران باشد<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۴۷ - ۵۰.</ref>. ایشان با اشاره به اینکه حکومت، جدا از [[اجرای احکام الهی]] و [[خدمت به مردم]]، فی نفسه ارزشی ندارد<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۵۴ – ۵۵.</ref>. معتقد است بر این حکومت، قانون الهی [[حاکم]] است و [[فقیه]] تنها موخلف به [[اجرای احکام اسلامی]] است و اگر بر خلاف [[موازین اسلامی]] کاری انجام دهد، خودبه خود از [[حکومت]] [[عزل]] می‌شود<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۷۲ – ۷۳.</ref>. | ||
سبک [[امام خمینی]] در این موضوع همان سبک متدوال دروس عالی [[حوزه‌های علمیه]] است. ایشان افزون بر ذکر [[ادله عقلی]] در [[اثبات ولایت فقیه]]، [[روایات]] مربوط در این باب را به عنوان مؤید مطرح و بررسی می‌کند و با استناد به روایات، در [[اثبات ولایت]] [[فقها]]، [[فقیهان]] را [[منصوب]] [[امامان معصوم]]{{عم}} به امر حکومت و [[قضاوت]] می‌داند و آنان را در [[اداره حکومت]] صاحب همان اختیارات و [[ولایتی]] می‌شمارد که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[امامان]]{{عم}} در امر حکومت داشتند<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۵۹ – ۱۲۵.</ref>. | سبک [[امام خمینی]] در این موضوع همان سبک متدوال دروس عالی [[حوزه‌های علمیه]] است. ایشان افزون بر ذکر [[ادله عقلی]] در [[اثبات ولایت فقیه]]، [[روایات]] مربوط در این باب را به عنوان مؤید مطرح و بررسی می‌کند و با استناد به روایات، در [[اثبات ولایت]] [[فقها]]، [[فقیهان]] را [[منصوب]] [[امامان معصوم]] {{عم}} به امر حکومت و [[قضاوت]] می‌داند و آنان را در [[اداره حکومت]] صاحب همان اختیارات و [[ولایتی]] می‌شمارد که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[امامان]] {{عم}} در امر حکومت داشتند<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۵۹ – ۱۲۵.</ref>. | ||
در بخش پایانی کتاب، امام خمینی به [[ضرورت]] [[برنامه‌ریزی]] و [[مبارزه]] طولانی برای [[تشکیل حکومت اسلامی]] پرداخته و در این زمینه، [[تبلیغ]] و [[تعلیم]] و بهره‌گیری از اجتماعات و [[مقاومت]] و [[اصلاح]] حوزه را [[راهبرد]] [[مبارزه برای تشکیل حکومت]] [[اسلامی]] شمرده و فقیهان را برخوردار از توان [[نظارت]] و اداره [[کشور]] و [[بسط عدالت]] و [[حفظ]] [[آزادی]] و [[استقلال]] دانسته است<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۱۲۷ – ۱۴۲.</ref>. ایشان به مقدس‌نماها و آخوندهای درباری [[انتقاد]] کرده و خاطرنشان می‌کند آنان مانع ارائه درست [[اسلام]] شده و [[پرهیز]] از دخالت در [[امور سیاسی]] را رواج داده‌اند<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۱۴۳ – ۱۴۹.</ref>. پس از مطرح‌شدن دیدگاه امام خمینی و عینیت‌یافتن آن با [[پیروزی انقلاب اسلامی ایران]]، مسئله [[ولایت فقیه]] در جایگاه اصلی خود شکوفا شد و بر [[فقه]] سایه افکند و نتایج فراوانی به بار آورد<ref>جوادی آملی، عبدالله، بنیان مرصوص، ص۲۴۴ – ۲۴۵.</ref>. مباحث کتاب ولایت فقیه در [[ایران]] پیش از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] با وجود سخت‌گیری‌های [[سازمان]] اطلاعات و [[امنیت]] کشور (ساواک)، مورد استقبال گسترده قشرهای گوناگون قرارگرفت<ref>امام خمینی، کتاب البیع، ج۱، ص۱۳۲ - ۱۳۴ و ۱۴۱.</ref> و نظرهای امام خمینی در این کتاب به نقطه عطفی در روند [[مخالفت]] [[علما]] با [[رژیم]] پهلوی تبدیل شد؛ زیرا امام خمینی در این مباحث، بر نابودی [[حکومت سلطنتی]] و [[جایگزینی]] آن با یک [[نظام دینی]] تأکید کرده است<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب ولایت فقیه، ص۴ ۔ ۵.</ref>. | در بخش پایانی کتاب، امام خمینی به [[ضرورت]] [[برنامه‌ریزی]] و [[مبارزه]] طولانی برای [[تشکیل حکومت اسلامی]] پرداخته و در این زمینه، [[تبلیغ]] و [[تعلیم]] و بهره‌گیری از اجتماعات و [[مقاومت]] و [[اصلاح]] حوزه را [[راهبرد]] [[مبارزه برای تشکیل حکومت]] [[اسلامی]] شمرده و فقیهان را برخوردار از توان [[نظارت]] و اداره [[کشور]] و [[بسط عدالت]] و [[حفظ]] [[آزادی]] و [[استقلال]] دانسته است<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۱۲۷ – ۱۴۲.</ref>. ایشان به مقدس‌نماها و آخوندهای درباری [[انتقاد]] کرده و خاطرنشان می‌کند آنان مانع ارائه درست [[اسلام]] شده و [[پرهیز]] از دخالت در [[امور سیاسی]] را رواج داده‌اند<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، ص۱۴۳ – ۱۴۹.</ref>. پس از مطرح‌شدن دیدگاه امام خمینی و عینیت‌یافتن آن با [[پیروزی انقلاب اسلامی ایران]]، مسئله [[ولایت فقیه]] در جایگاه اصلی خود شکوفا شد و بر [[فقه]] سایه افکند و نتایج فراوانی به بار آورد<ref>جوادی آملی، عبدالله، بنیان مرصوص، ص۲۴۴ – ۲۴۵.</ref>. مباحث کتاب ولایت فقیه در [[ایران]] پیش از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] با وجود سخت‌گیری‌های [[سازمان]] اطلاعات و [[امنیت]] کشور (ساواک)، مورد استقبال گسترده قشرهای گوناگون قرارگرفت<ref>امام خمینی، کتاب البیع، ج۱، ص۱۳۲ - ۱۳۴ و ۱۴۱.</ref> و نظرهای امام خمینی در این کتاب به نقطه عطفی در روند [[مخالفت]] [[علما]] با [[رژیم]] پهلوی تبدیل شد؛ زیرا امام خمینی در این مباحث، بر نابودی [[حکومت سلطنتی]] و [[جایگزینی]] آن با یک [[نظام دینی]] تأکید کرده است<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه کتاب ولایت فقیه، ص۴ ۔ ۵.</ref>. | ||
| خط ۶۸: | خط ۷۱: | ||
== فهرست کتاب == | == فهرست کتاب == | ||
{{فهرست اثر}} | {{فهرست اثر}} | ||
*ضرورت و بداهت ولايت فقيه؛ | * ضرورت و بداهت ولايت فقيه؛ | ||
*نقش استعمار در معرفى ناقص و نادرست اسلام؛ | * نقش استعمار در معرفى ناقص و نادرست اسلام؛ | ||
*خودباختگى افراد جامعه در برابر پيشرفت‌هاى مادى غرب؛ | * خودباختگى افراد جامعه در برابر پيشرفت‌هاى مادى غرب؛ | ||
*اعتقاد به ضرورت تشكيل حكومت جزء ولايت است. | * اعتقاد به ضرورت تشكيل حكومت جزء ولايت است. | ||
===دلايل لزوم تشكيل حكومت=== | === دلايل لزوم تشكيل حكومت === | ||
*لزوم مؤسسات اجرايى؛ | * لزوم مؤسسات اجرايى؛ | ||
*سنت و رويه رسول اكرم {{صل}}؛ | * سنت و رويه رسول اكرم {{صل}}؛ | ||
*ضرورت استمرار اجراى احكام؛ | * ضرورت استمرار اجراى احكام؛ | ||
*رويه اميرالمؤمنين على بن ابى طالب {{ع}}؛ | * رويه اميرالمؤمنين على بن ابى طالب {{ع}}؛ | ||
*ماهيت و كيفيت قوانين اسلام. | * ماهيت و كيفيت قوانين اسلام. | ||
===بررسى نمونههايى از احكام اسلامى=== | === بررسى نمونههايى از احكام اسلامى === | ||
*احكام مالى؛ | * احكام مالى؛ | ||
*احكام دفاع ملى؛ | * احكام دفاع ملى؛ | ||
*احكام احقاق حقوق و احكام جزايى: | * احكام احقاق حقوق و احكام جزايى: | ||
:۱. لزوم انقلاب سياسى؛ | :۱. لزوم انقلاب سياسى؛ | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۴: | ||
:۴. لزوم حكومت از نظر اخبار. | :۴. لزوم حكومت از نظر اخبار. | ||
===طرز حكومت اسلامى=== | === طرز حكومت اسلامى === | ||
*اختلاف آن با ساير طرز حكومت‌ها؛ | * اختلاف آن با ساير طرز حكومت‌ها؛ | ||
*شرايط زمامدار؛ | * شرايط زمامدار؛ | ||
*شرايط زمامدار در دوره غيبت؛ | * شرايط زمامدار در دوره غيبت؛ | ||
*ولايت فقيه؛ | * ولايت فقيه؛ | ||
*ولايت اعتبارى؛ | * ولايت اعتبارى؛ | ||
*ولايت تكوينى؛ | * ولايت تكوينى؛ | ||
*حكومت وسيلهاى است براى تحقق بخشيدن به هدف‌هاى عالى؛ | * حكومت وسيلهاى است براى تحقق بخشيدن به هدف‌هاى عالى؛ | ||
*هدف‌هاى عالى حكومت؛ | * هدف‌هاى عالى حكومت؛ | ||
*خصال لازم براى تحقق اين هدف‌ها. | * خصال لازم براى تحقق اين هدف‌ها. | ||
===ولايت فقيه به استناد اخبار=== | === ولايت فقيه به استناد اخبار === | ||
*جانشينان رسول اكرم فقهاى عادلند؛ | * جانشينان رسول اكرم فقهاى عادلند؛ | ||
*بحث در روايت {{عربی|«اذا مات المؤمن»}}؛ | * بحث در روايت {{عربی|«اذا مات المؤمن»}}؛ | ||
*بحث در روايت {{عربی|«الفقهاء امناء الرّسل»}}؛ | * بحث در روايت {{عربی|«الفقهاء امناء الرّسل»}}؛ | ||
*هدف بعثت‌ها و وظايف انبياء؛ | * هدف بعثت‌ها و وظايف انبياء؛ | ||
*فقها در اجراى قوانين و فرماندهى سپاه و اداره جامعه و دفاع از كشور و دادرسى و قضاوت مورد اعتماد پيامبرند؛ | * فقها در اجراى قوانين و فرماندهى سپاه و اداره جامعه و دفاع از كشور و دادرسى و قضاوت مورد اعتماد پيامبرند؛ | ||
*حكومت بر وفق قانون؛ | * حكومت بر وفق قانون؛ | ||
*منصب قضا متعلق به كيست؛ | * منصب قضا متعلق به كيست؛ | ||
* دادرسى با فقيه عادل است؛ | * دادرسى با فقيه عادل است؛ | ||
*در رويدادهاى اجتماعى به كه رجوع كنيم؛ | * در رويدادهاى اجتماعى به كه رجوع كنيم؛ | ||
*بحث در روايت مقبوله عمر بن حنظله؛ | * بحث در روايت مقبوله عمر بن حنظله؛ | ||
*بحث پيرامون آياتى از قرآن مجيد؛ | * بحث پيرامون آياتى از قرآن مجيد؛ | ||
*مقبوله عمر بن حنظله؛ | * مقبوله عمر بن حنظله؛ | ||
*تحريم دادخواهى از قدرت‌هاى ناروا؛ | * تحريم دادخواهى از قدرت‌هاى ناروا؛ | ||
*حكم سياسى اسلام؛ | * حكم سياسى اسلام؛ | ||
*مرجع امور علماى اسلامند؛ | * مرجع امور علماى اسلامند؛ | ||
*علما منصوب به فرمانروايیاند؛ | * علما منصوب به فرمانروايیاند؛ | ||
*بحث در روايت ابى خديجه؛ | * بحث در روايت ابى خديجه؛ | ||
*آيا علما از منصب حكومت معزولند؟ | * آيا علما از منصب حكومت معزولند؟ | ||
*منصبهاى علما هميشه محفوظ است؛ | * منصبهاى علما هميشه محفوظ است؛ | ||
*بحث در صحيحه قَدّاح؛ | * بحث در صحيحه قَدّاح؛ | ||
*بحث در روايت ابوالبخترى؛ | * بحث در روايت ابوالبخترى؛ | ||
*بررسى روايت ابوالبخترى؛ | * بررسى روايت ابوالبخترى؛ | ||
*اثبات ولايت فقيه از طريق نص؛ | * اثبات ولايت فقيه از طريق نص؛ | ||
*مؤيدى از فقه رضوى؛ | * مؤيدى از فقه رضوى؛ | ||
*ساير مؤيدات. | * ساير مؤيدات. | ||
===برنامه مبارزه براى تشكيل حكومت اسلامى=== | === برنامه مبارزه براى تشكيل حكومت اسلامى === | ||
*اجتماعات در خدمت تبليغات و تعليمات؛ | * اجتماعات در خدمت تبليغات و تعليمات؛ | ||
*عاشورايى به وجود آوريد؛ | * عاشورايى به وجود آوريد؛ | ||
*مقاومت در مبارزهاى طولانى؛ | * مقاومت در مبارزهاى طولانى؛ | ||
*اصلاح حوزههاى روحانيت؛ | * اصلاح حوزههاى روحانيت؛ | ||
*از بين بردن آثار فكرى و اخلاقى استعمار؛ | * از بين بردن آثار فكرى و اخلاقى استعمار؛ | ||
*اصلاح مقدس‌نماها؛ | * اصلاح مقدس‌نماها؛ | ||
*تصفيه حوزهها؛ | * تصفيه حوزهها؛ | ||
*آخوندهاى دربارى را طرد كنيد؛ | * آخوندهاى دربارى را طرد كنيد؛ | ||
*حكومت‌هاى جائر را براندازيم؛ | * حكومت‌هاى جائر را براندازيم؛ | ||
*منابع.<ref name=p1></ref> | * منابع.<ref name=p1></ref> | ||
{{پایان فهرست اثر}} | {{پایان فهرست اثر}} | ||