بحث:عصمت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←شیخ مفید
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۱۵۰: | خط ۱۵۰: | ||
===== [[شیخ مفید]] ===== | ===== [[شیخ مفید]] ===== | ||
نظریات مرحوم شیخ در مسئله [[عصمت]] را می‌توان این‌گونه بیان [[کرد]]: | |||
۱. عصمت [[معصومان]] [[لطف]] و موهبتی [[الهی]] است؛ | |||
۲. [[عصمت امام]]، منافاتی با [[اختیار]] وی در [[گناه]] کردن ندارد؛ | |||
٣. مفهوم عصمت در آثار شیخ مفید درباره [[عصمت از اشتباه و فراموشی]] نیز به کار رفته است؛ | |||
۴. [[امام]]{{ع}}، در همه [[عمر]] خود از [[گناهان کبیره]] [[معصوم]] است؛ اما ضرورتاً از [[گناهان صغیره]] [[سهوی]] که موجب [[استخفاف]] او نشود، پیش از [[تصدی منصب امامت]] معصوم نیست؛ | |||
۵. امام{{ع}}، از [[اشتباه]] در [[تبیین دین]] و عمل به آن معصوم است؛ | |||
۶. امام{{ع}}، از [[قضا شدن نماز]] معصوم نیست؛ اما دلیلی بر قضا شدن نماز امام وجود ندارد؛ | |||
۷. شیخ مفید برهان‌های [[عقلی]] و [[نقلی]] فراوانی بر [[اثبات عصمت امام]] اقامه کرده است. | |||
حال با توجه به مسائل گفته شده باید [[اذعان]] کرد: | |||
اولاً، شیخ مفید به طور گسترده به تعریف عصمت و بیان ویژگی‌های آن پرداخته است؛ | |||
ثانیاً، می‌توان تبیین‌های شیخ مفید را جهت روشن شدن ویژگی‌های عصمت - به ویژه رابطه اختیار و [[قدرت]] معصوم بر [[ارتکاب گناه]] - از نوآوری‌های این [[متکلم]] عقل‌گرای [[مکتب]] [[بغداد]] دانست؛ | |||
ثالثاً، مسئله [[عصمت امام از گناهان]] سهوی و نیز عصمت از [[ترک مستحبات]]، برای نخستین بار از [[زمان]] مرحوم شیخ مفید و به دست ایشان مطرح شده است؛ | |||
رابعاً، تصریح به امکان اشتباه امام، به دلیل نداشتن [[علم الهی]]، دست‌کم در حوزه [[قضاوت]] را که البته به تنقیح مناط در دیگر امور غیردینی نیز قابل سرایت است، نخستین بار ایشان ابراز کرده است؛ | |||
خامساً، به حسب آثار موجود، اغلب برهان‌های عقلی و نقلی‌ای را که مرحوم شیخ ارائه کرده است، باید از ابتکارات ایشان به شمار آورد؛ هرچند [[متکلمان]] پیشین [[شیعه]] نیز در این باره مسئله عصمت را با برهان‌های دیگری مستدل کرده بودند <ref>ر.ک: فاریاب، محمدحسین، عصمت امام، | |||
ص305-275</ref>. | |||
===== [[سید مرتضی]] ===== | ===== [[سید مرتضی]] ===== | ||
===== [[ابوالصلاح حلبی]] ===== | ===== [[ابوالصلاح حلبی]] ===== | ||