|
|
| خط ۹۱: |
خط ۹۱: |
|
| |
|
| ==[[ویژگی‌های قرآن]]== | | ==[[ویژگی‌های قرآن]]== |
| امام خمینی مانند دیگر [[اندیشمندان اسلامی]]<ref>ملاصدرا، اسرارالآیات، ص۲۰۸؛ مراغی، احمد بن مصطفی، تفسیرالمراغی، ج۹، ص۱۵۳ - ۱۵۴؛ مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، ج۴، ص۱۷۱؛ ج۵، ص۲۷۴.</ref> برای قرآن ویژگی‌های فراوانی برشمرده است،از جمله:
| | {{اصلی|ویژگی‌های قرآن در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی}} |
| #[[جامعیت]] و [[جاودانگی قرآن]]: کامل‌بودن مجموعه رهنمودها و دستورهای این کتاب [[شریف]] در همه زمینه‌هایی است که به [[سعادت انسان]] [[ارتباط]] دارد<ref>ایازی، سیدمحمدعلی، قرآن اثری جاویدان، ص۱۵.</ref>. بنا بر نظر امام خمینی قرآن دربردارنده همه [[دستورها]] و احکامی است که [[بشر]] برای [[سعادت]] و کمال نیازمند آن است<ref>ولایت فقیه، ص۲۹؛ تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۳، ص۴۵۸.</ref> و هیچ‌یک از [[کتاب‌های آسمانی]] همچون [[تورات]] و [[انجیل]]، مانند [[قرآن]] نیستند که [[حقایق]] را به صورت صریح یا ضمنی بیان کنند<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۲۰، ص۲۹۸.</ref> و [[جامعیت]] آن را ندارند؛ زیرا قرآن تجلی جلال و [[جمال]] [[حق‌تعالی]]<ref>آداب‌الصلاة، ص۳۰۹ - ۳۱۰؛ صحیفه، ج۲۰، ص۴۰۸.</ref> و صورت احدیت همه [[اسما]] و [[صفات الهی]] است<ref>آداب‌الصلاة، ص۳۱۰.</ref>. قرآن که کتابی حرکت‌آفرین و زنده است<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۴، ص۹۸.</ref>، [[جاودانه]] در همه عصرها و نسل‌ها خواهد بود؛ زیرا از ناحیه خداوندی است که محیط و عالم بر همه چیز و همه عصرهاست و آن را دستور و قانونی برای همه زمان‌ها فرستاده است<ref>امام خمینی صحیفه، ج۸، ص۱۷۱؛ ولایت فقیه، ص۲۹.</ref> و ریشه این [[جاودانگی]] نیز از [[جامعیت قرآن]] نشئت می‌گیرد؛ زیرا اگر قرآن در همه جهات جامعیت نداشته باشد، نمی‌تواند جاودانه باشد<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۲۰، ص۹۳.</ref>.
| |
| #[[تحریف‌ناپذیری قرآن]]: [[امام خمینی]] همسو با [[اندیشمندان اسلامی]]<ref>سید مرتضی، علم الهدی، علی بن حسین، الذخیرة فی علم الکلام، ص۳۶۱ - ۳۶۳؛ فخررازی، محمدبن عمر، مفاتیح‌الغیب (التفسیر الکبیر)، ج۲۰، ص۳۰۵؛ ج۲۱، ص۴۱۶؛ طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۲، ص۱۰۷ - ۱۰۸؛ خویی، سیدابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، ص۲۰۰ - ۲۰۱.</ref> بر [[عدم تحریف قرآن]] تأکید کرده و بر این [[باور]] است که [[قرآن کریم]] از [[صدر اسلام]] تا به حال یک کلمه با یک حرف از آن کم یا زیاد نشده است<ref>امام خمینی، کشف‌اسرار، ص۱۱۴؛ تنقیح‌الاصول، ج۳، ص۱۳۰ - ۱۳۲؛ انوارالهدایه، ج۱، ص۲۴۳.</ref>. ایشان با بیان شواهد [[تاریخی]]، به [[نقد]] ادعای [[تحریف قرآن]] پرداخته و [[معتقد]] است این قرآن همان کتابی است که در [[زمان پیامبر]]{{صل}} در دست [[مسلمانان]] بوده و آن را قرائت و [[حفظ]] می‌کردند و اگر تحریفی در قرآن صورت گرفته باشد، باید [[ائمه]]{{عم}} و [[اصحاب]] به آن [[استدلال]] می‌کردند<ref>تنقیح‌الاصول، ج۳، ص۱۳۱؛ انوارالهدایه، ج۱، ص۲۴۵ - ۲۴۶.</ref>. امام خمینی شدت [[تعصب]] مسلمانان به قرآن را مانع امکان وقوع [[تحریف]] در این [[کتاب آسمانی]] می‌داند<ref>تنقیح‌الاصول، ج۳، ص۱۳۱.</ref> و [[مخالفت]] شدید [[مسلمانان]] با برداشتن یک حرف از [[قرآن]] را یکی از شواهد [[عدم تحریف قرآن]] می‌شمارد<ref>امام خمینی، صحیفه، ج۱۸، ص۴۲۳.</ref>.
| |
| #[[اعجاز قرآن]]: قرآن جامع لطایف و [[حقایق]] و دقایق [[توحید]] است که [[عقول]] [[اهل معرفت]] در آن حیران می‌ماند و این [[اعجاز]] بزرگِ این [[صحیفه]] [[نورانی]] است. از دیگر موارد اعجاز قرآن حسن ترکیب، [[لطف]] بیان، [[غایت]] [[فصاحت]] و [[بلاغت]] و چگونگی [[دعوت]] آن است که هر یک جداگانه اعجازی فوق [[طاقت]] و [[خارق عادت]] است؛ اما آنانی که به [[اسرار]] و دقایق [[معارف]] آشنا و از لطایف توحید و تجرید باخبرند، وجه نظرشان در اعجاز، همان معارف آن است که جامع لطایف، حقایق، سرایر و دقایق توحید است<ref>امام‌خمینی، آداب‌الصلاة، ص۲۶۳ - ۲۶۴.</ref>.
| |
| #[[میزان]] و مرجع‌بودن قرآن: [[قرآن کریم]] میزان و [[مرجع]] منابع دیگری چون [[سنت]] به شمار می‌رود؛ از این‌رو یک میزان در [[صحت]] و [[اعتبار حدیث]]، عرضه آن به قرآن است و [[حدیثی]] که مخالف قرآن باشد مردود است<ref>حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، ص۹۲.</ref>؛ همچنین میزان در [[سعادت]] و [[شقاوت]] و اعوجاج و [[استقامت]] افراد، قرآن است و کسی که [[عقاید]] و [[اعمال]] او با قرآن منطبق باشد، [[اهل]] سعادت و بر [[صراط مستقیم]] است و [[رسول خدا]]{{صل}} از آنجاکه [[خُلق]] او قرآن است، خود میزان بوده و بر صراط مستقیم است<ref>امام‌خمینی، آداب‌الصلاة، ص۲۰۸ – ۲۰۹ و ۲۸۷ - ۲۸۸.</ref>؛ از این‌رو [[انسان]] باید خود را به [[موازین]] [[قرآنی]] که میزان اکبر شمرده می‌شوند، عرضه کند؛ برای مثال در خصوص قصه [[آدم]]{{ع}} و [[ابلیس]]، آن را با خود تطبیق کند تا معلوم شود از کدام [[حزب]] است<ref>امام‌خمینی، حدیث‌جنود، ص۵۰.</ref>.
| |
| #هدایت‌بودن قرآن: قرآن مجموعه‌ای است که به صورت‌های مختلف راه‌های [[سعادت بشری]] را بیان کرده است؛ گاهی صریح و گاهی با کنایه، گاهی به صورت [[احکام]] و گاه به صورت [[قصص]] و حکایت<ref>امام‌خمینی، آداب‌الصلاة، ص۱۸۷؛ همو، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۳، ص۳۶۱ – ۳۶۲ و ۴۵۸.</ref>؛ بر همین اساس [[قرآن کریم]] نشان‌دهنده راه وصول به [[مقامات اخروی]] و [[درجات عالی]]<ref>چهل‌حدیث، ص۵۰۴.</ref> و حبل ممدود میان [[آسمان]] و [[زمین]] است که رابطه [[روحانی]] و واسطه [[معنوی]] میان عالم [[قدس]] و [[ارواح]] [[انسانی]] است و چنان‌که از [[کلمات معصومان]]{{عم}} نیز - که از ارواح متعلق به عالم قدس، صدور یافته‌اند - تعبیر به «حبل ممدود» میان آسمان و زمین می‌شود<ref>امام‌خمینی، حدیث‌جنود، ص۴ - ۵.</ref>.
| |
| #[[حجیت ظواهر قرآن]]: [[ظواهر قرآن]] [[کریم]] [[حجت]] است و فرقی میان ظواهر قرآن و غیرقرآن نیست<ref>امام‌خمینی، انوارالهدایه، ج۱، ص۲۴۱.</ref>؛ با این حال، گروهی از اخباریان معتقدند بر فرض انعقاد ظهور برای الفاظ [[قرآن]]، این الفاظ بدون مراجعه به [[روایات اهل بیت]]{{عم}} حجت نیستند<ref>حرّعاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل‌الشیعة الی تحصیل مسائل‌الشریعه، ج۲۷، ص۱۷۶؛ آصفی، محمدمهدی، مقدمه البرهان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۷ - ۸.</ref>. بنا بر نظر [[امام خمینی]] دلیل بر حجیت ظواهر قرآن بنای عقلاست<ref>امام‌خمینی تنقیح‌الاصول، ج۴، ص۴۵۹.</ref>.<ref>[[باقر صاحبی|صاحبی، باقر]]، [[قرآن (مقاله)| مقاله «قرآن»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۸]] ص ۱۶۰.</ref>
| |
|
| |
|
| ==[[آیات]] [[فقهی]]== | | ==[[آیات]] [[فقهی]]== |
