قرآن در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

قرآن در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۴۳

۴ بایت حذف‌شده ، ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۲

جز

جایگزینی متن - 'ابوابی' به 'ابوابی'

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۹۳۹

ویرایش

@@ خط ۹۵: / خط ۹۵: @@
 ==[[آیات]] [[فقهی]]==
 قرآن کریم به همراه [[سنّت]]، [[عقل]] و [[اجماع]] یکی از منابع چهارگانه [[استنباط احکام شرعی]] است<ref>حلی، علامه، قواعد‌الاحکام، ج۳، ص۴۲۳.</ref>. این [[کتاب الهی]] دارای آیاتی است که به [[بیان احکام شریعت]] می‌پردازند و به [[آیات‌الاحکام]] معروف‌اند و برای استنباط احکام شرعی به آنها استناد می‌شود. سابقه آیات‌الاحکام به [[ابی‌نصر محمدبن سائب بشر کلبی]] (م ۱۴۷) می‌رسد که از [[اصحاب امام باقر]]{{ع}} و [[امام صادق]]{{ع}} بود<ref>آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، الذریعة إلی تصانیف‌الشیعه، ج۱، ص۴۰.</ref>. برخی از [[فقها]] و [[مفسران]] در این زمینه کتاب مستقلی نیز تدوین کرده‌اند<ref>استرآبادی، آیات‌الاحکام؛ جرجانی، سیدشریف، کتاب التعریفات، آیات‌الأحکام.</ref>. از مجموعه آثار امام خمینی نیز مباحثی که مربوط به [[احکام]] بوده، در کتابی به نام آیات‌الاحکام قبسات من تراث الإمام الخمینی جمع‌آوری شده است. دلالت [[آیات قرآن]] بر [[احکام شرعی]] یا به صورت [[نص]] است یا به صورت ظاهر؛ یعنی در استفاده از عمومیت یا اطلاق آیات نیاز به مقدماتی است که نخستین مقدمه آن [[حجیت]] ظهور است. غالب فقها قائل به حجیت ظهور آیات‌اند<ref>مفید، التذکره، ص۲۹؛ حلی، علامه، نهایة‌الوصول، ج۱، ص۳۴۲.</ref>. برخی نیز [[حجیت ظواهر قرآن]] را منوط به [[همراهی]] این [[آیات]] با [[روایات]] صحیحه از [[اهل بیت]]{{عم}} می‌دانند<ref>حرّعاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل‌الشیعة الی تحصیل مسائل‌الشریعه، ج۲۷، ص۷۶؛ آصفی، محمدمهدی، مقدمه البرهان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۸.</ref>. آیاتی که مربوط به [[احکام]] شرعی‌اند در بسیاری از [[ابواب فقه]] مانند [[نماز]]، [[روزه]]، [[حج]]، [[زکات]] و ابواب [[معاملات]] و [[شهادات]] بررسی شده‌اند. برخی شمار این آیات را حدود پانصد و برخی آن را دوهزار [[آیه]] می‌دانند<ref>معرفت، محمد هادی، التفسیر، ج۲، ص۲۲۸.</ref>.
-[[امام خمینی]] نیز در [[ابوابی]] از کتاب‌های [[فقهی]] و اصولی خود به برخی آیات در [[استنباط احکام شرعی]] استناد کرده است، مانند باب نماز<ref>امام خمینی، الخلل، ص۱۵۰؛ تهذیب‌الاصول، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۵۶؛ تنقیح‌الاصول، ج۲، ص۱۱۹.</ref>، روزه<ref>امام خمینی، الطهاره، ج۲، ص۱۲۴؛ جواهرالاصول، ج۴، ص۳۰۶.</ref>، حج<ref>امام خمینی، مکاسب، ج۲، ص۲۹۷؛ امام خمینی، تهذیب‌الاصول، ج۳، ص۵۱۸.</ref>، [[بیع]]<ref>امام خمینی، البیع، ج۱، ص۹۲؛ همو، تنقیح‌الأصول، ج۳، ص۱۵۸.</ref> و [[حکومت]] و [[ولایت]]<ref>امام خمینی، البیع، ج۲، ص۶۳۹ - ۶۴۰؛ ولایت فقیه، ص۸۳ - ۸۶.</ref>.
+[[امام خمینی]] نیز در ابوابی از کتاب‌های [[فقهی]] و اصولی خود به برخی آیات در [[استنباط احکام شرعی]] استناد کرده است، مانند باب نماز<ref>امام خمینی، الخلل، ص۱۵۰؛ تهذیب‌الاصول، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۵۶؛ تنقیح‌الاصول، ج۲، ص۱۱۹.</ref>، روزه<ref>امام خمینی، الطهاره، ج۲، ص۱۲۴؛ جواهرالاصول، ج۴، ص۳۰۶.</ref>، حج<ref>امام خمینی، مکاسب، ج۲، ص۲۹۷؛ امام خمینی، تهذیب‌الاصول، ج۳، ص۵۱۸.</ref>، [[بیع]]<ref>امام خمینی، البیع، ج۱، ص۹۲؛ همو، تنقیح‌الأصول، ج۳، ص۱۵۸.</ref> و [[حکومت]] و [[ولایت]]<ref>امام خمینی، البیع، ج۲، ص۶۳۹ - ۶۴۰؛ ولایت فقیه، ص۸۳ - ۸۶.</ref>.
 خود [[قرآن]] نیز احکامی دارد، همانند [[حرمت]] قرائت سوره‌های سجده‌دار برای جنب، حایض و [[زن]] در حال نفاس<ref>نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع‌الاسلام، ج۳، ص۴۲؛ مفید، الاعلام، ص۱۸؛ حلی، علامه، تحریر‌الاحکام، ج۱، ص۱۰۵؛ امام‌خمینی، تحریرالوسیله، ج۱، ص۴۱، ۵۳، ۶۲.</ref>، [[کراهت]] قرائت سوره‌های دیگر برای این افراد<ref>نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع‌الاسلام، ج۳، ص۲۲۲؛ امام‌خمینی، تعلیقه‌عروه، ص۱۶۹.</ref>، [[وجوب]] [[طهارت]] برای لمس قرآن و [[استحباب]] آن در حال [[قرائت قرآن]]<ref>حلی، فخرالمحققین، محمد بن حسن، ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات‌القواعد، ج۱، ص۱۰.</ref>.<ref>[[باقر صاحبی|صاحبی، باقر]]، [[قرآن (مقاله)| مقاله «قرآن»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۸]] ص ۱۶۲.</ref>