پرش به محتوا

علم غیب در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۷۹: خط ۱۷۹:


==[[علم غیب]]==
==[[علم غیب]]==
در مورد [[علم غیب امامان]]{{عم}} می‌گوییم: اگر این مسئله ضروری [[شیعه]] نباشد، قریب به [[اتفاق]] [[دانشمندان شیعه]] این صفت و ویژگی را برای [[ائمه]]{{عم}} پذیرفته‌اند. از مسلّمات [[تاریخ]] است که [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به کیفیت [[شهادت]] [[میثم تمار]] خبر داده است<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۴۲، ص۱۲۴.</ref>؛ همانند [[پیش‌بینی]] [[رسول خدا]]{{صل}} در مورد [[عمار یاسر]] که فرموده بود او را گروه [[ستمگر]] به شهادت می‌رسانند<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۱۸، ص۱۱۳، {{متن حدیث|تَقْتُلُكَ الْفِئَةُ الْبَاغِيَةُ}}.</ref>. هنگامی که او در [[جنگ صفین]] به شهادت رسید، این [[حدیث]] رسول خدا{{صل}} زبانزد خاص و عام بود یا [[روایات]] زیادی که از رسول خدا{{صل}} در مورد [[شهادت امام حسین]]{{ع}} و [[اسارت]] [[خانواده]] او وجود دارد، نمونه‌ای از این دسته روایات می‌باشند. حتی [[روایت]] مشتمل بر دعوای [[ابن ابی یعفور]] و [[معلّی بن خنیس]] نمونه‌ای از هزاران قضیه‌ای است که نه از دید [[کلامی]]، بلکه از دید [[اسناد]] [[تاریخی]]، اطلاع ائمه{{عم}} بر [[غیب]] را ثابت می‌کند. از این بالاتر، نه تنها در مورد [[امامان]]{{عم}} بلکه درباره بعضی از [[اصحاب خاص]] نیز علم غیب گزارش شده است که در مورد آنها می‌توان به [[رجال کشی]] و [[جوامع روایی]] دیگر مراجعه کرد.
[[علم غیب امامان]]{{عم}} اگر [[ضروری مذهب|ضروری شیعه]] نباشد، قریب به [[اتفاق]] [[دانشمندان شیعه]] این صفت و ویژگی را برای [[ائمه]]{{عم}} پذیرفته‌اند. از مسلّمات [[تاریخ]] است که [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به کیفیت [[شهادت]] [[میثم تمار]] خبر داده است<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۴۲، ص۱۲۴.</ref>؛ همانند [[پیش‌بینی]] [[رسول خدا]]{{صل}} در مورد [[عمار یاسر]] که فرموده بود او را گروه [[ستمگر]] به شهادت می‌رسانند<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۱۸، ص۱۱۳، {{متن حدیث|تَقْتُلُكَ الْفِئَةُ الْبَاغِيَةُ}}.</ref>. هنگامی که او در [[جنگ صفین]] به شهادت رسید، این [[حدیث]] رسول خدا{{صل}} زبانزد خاص و عام بود یا [[روایات]] زیادی که از رسول خدا{{صل}} در مورد [[شهادت امام حسین]]{{ع}} و [[اسارت]] [[خانواده]] او وجود دارد، نمونه‌ای از این دسته روایات می‌باشند. حتی [[روایت]] مشتمل بر دعوای [[ابن ابی یعفور]] و [[معلّی بن خنیس]] نمونه‌ای از هزاران قضیه‌ای است که نه از دید [[کلامی]]، بلکه از دید [[اسناد]] [[تاریخی]]، اطلاع ائمه{{عم}} بر [[غیب]] را ثابت می‌کند. از این بالاتر، نه تنها در مورد [[امامان]]{{عم}} بلکه درباره بعضی از [[اصحاب خاص]] نیز علم غیب گزارش شده است که در مورد آنها می‌توان به [[رجال کشی]] و [[جوامع روایی]] دیگر مراجعه کرد.
- صاحب این دیدگاه درباره [[نفی]] [[علم غیب ائمه]]{{عم}} به آیاتی از [[قرآن]] تمسّک ورزیده است که ثابت کند [[انبیا]] و ائمه{{عم}} بشرهای عادی بوده‌اند و علم غیب مختص خداست. در پاسخ به این تمسّک بحث [[تفسیری]] مفصّلی می‌توان ارائه کرد که در این مختصر، مجال آن نیست؛ اما آنچه به اختصار می‌توان گفت این است که آنچه را ائمه{{عم}} و [[پیامبر]]{{صل}} از غیب می‌دانند، از ناحیه خداست. آنچه به طورمطلق می‌توان از آنها سلب شود، [[علم]] به غیبِ مستقلِ از خداست؛ یعنی آنچه را که [[خدا]] بخواهد نه تنها ائمه{{عم}} و [[پیامبران]]{{عم}} بلکه افراد عادی غیر [[امام]] و پیامبر نیز می‌توانند به آن [[آگاهی]] یابند و [[عالم به غیب]] گردند و از این مسئله هیچ محال [[عقلی]] و عادی و [[عرفی]] پیش نمی‌آید.
- صاحب این دیدگاه درباره [[نفی]] [[علم غیب ائمه]]{{عم}} به آیاتی از [[قرآن]] تمسّک ورزیده است که ثابت کند [[انبیا]] و ائمه{{عم}} بشرهای عادی بوده‌اند و علم غیب مختص خداست. در پاسخ به این تمسّک بحث [[تفسیری]] مفصّلی می‌توان ارائه کرد که در این مختصر، مجال آن نیست؛ اما آنچه به اختصار می‌توان گفت این است که آنچه را ائمه{{عم}} و [[پیامبر]]{{صل}} از غیب می‌دانند، از ناحیه خداست. آنچه به طورمطلق می‌توان از آنها سلب شود، [[علم]] به غیبِ مستقلِ از خداست؛ یعنی آنچه را که [[خدا]] بخواهد نه تنها ائمه{{عم}} و [[پیامبران]]{{عم}} بلکه افراد عادی غیر [[امام]] و پیامبر نیز می‌توانند به آن [[آگاهی]] یابند و [[عالم به غیب]] گردند و از این مسئله هیچ محال [[عقلی]] و عادی و [[عرفی]] پیش نمی‌آید.


۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش