منابع علم معصوم چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'تاویل' به 'تأویل'
جز (جایگزینی متن - 'امکان پذیر' به 'امکانپذیر') |
جز (جایگزینی متن - 'تاویل' به 'تأویل') |
||
خط ۳۱۰: | خط ۳۱۰: | ||
'''[[آگاهی]] کامل از [[قرآن]]''': یکی از [[منابع علم امام]] [[قرآن کریم]] است که منشأ تمام [[احکام]] و [[معارف دین]] است؛ البته همهکس [[قادر]] نیستند به عمق و [[باطن]] آن راه یابند، بلکه [[تأویل]] و [[فهم قرآن]] مستلزم [[افاضه]] [[الهی]] است و همهکس نمیتوانند [[قرآن]] را به سخن را دارند. [[امام علی|امیر المؤمنینن]]{{ع}} میفرماید: "[[قرآن]] را به سخن در آورید؛ امّا سخنی برای شما نمیگوید، من به شما اعلام میکنم که [[علوم]] گذشته و [[آینده]] در آن [[کتاب آسمانی]] موجود است، [[احکام]] و مسائلی که به آنها [[نیاز]] دارید و [[تفسیر]] مواردی که موجب [[اختلاف]] شما میشود در [[قرآن]] آمده است، اگر از من بپرسید، شما را [[آموزش]] خواهم داد"<ref>اصول کافی، ج۱، ص۶۱.</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: "یکی از [[علوم]]، [[علم]] [[تفسیر قرآن]] و [[احکام]] مربوط به آن است و نیز دانشی که به تحولات زمان و رویدادهای آن ربط پیدا میکند،... اگر کسانی مییافتیم که ظرفیتهای [[روحی]] مناسبی داشتند، مسایل [[علمی]] را به آنان منتقل میکردیم و [[خداوند]] نگهبان و [[پناهگاه]] ما است"<ref>اصول کافی، ج۱، ص۲۲۹.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "در [[قرآن کریم]] خبرهای گذشته و [[آینده]] و [[احکام]] داوریها، انعکاس یافته و ما به همه آنها آگاهیم"<ref>اصول کافی، ج۱، ص۶۱.</ref>. یکی از [[اصحاب امام]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} به [[حضرت]] گفت: آیا همه چیز در [[قرآن]] و [[سنّت پیامبر]] وجود دارد یا شما از خودتان میگویید؟ فرمود: "ممکن نیست چیزی از خود بیان کنیم، آری! همه چیز در [[قرآن]] و [[سنّت پیامبر]] آمده است"<ref>اصول کافی، ج۱، ص۶۳.</ref><ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امامشناسی ۵ (کتاب)|امامشناسی]]، ص:۶۴-۶۵.</ref><ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امامشناسی ۵ (کتاب)|امامشناسی]]، ص:۶۴-۶۵.</ref>. | '''[[آگاهی]] کامل از [[قرآن]]''': یکی از [[منابع علم امام]] [[قرآن کریم]] است که منشأ تمام [[احکام]] و [[معارف دین]] است؛ البته همهکس [[قادر]] نیستند به عمق و [[باطن]] آن راه یابند، بلکه [[تأویل]] و [[فهم قرآن]] مستلزم [[افاضه]] [[الهی]] است و همهکس نمیتوانند [[قرآن]] را به سخن را دارند. [[امام علی|امیر المؤمنینن]]{{ع}} میفرماید: "[[قرآن]] را به سخن در آورید؛ امّا سخنی برای شما نمیگوید، من به شما اعلام میکنم که [[علوم]] گذشته و [[آینده]] در آن [[کتاب آسمانی]] موجود است، [[احکام]] و مسائلی که به آنها [[نیاز]] دارید و [[تفسیر]] مواردی که موجب [[اختلاف]] شما میشود در [[قرآن]] آمده است، اگر از من بپرسید، شما را [[آموزش]] خواهم داد"<ref>اصول کافی، ج۱، ص۶۱.</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: "یکی از [[علوم]]، [[علم]] [[تفسیر قرآن]] و [[احکام]] مربوط به آن است و نیز دانشی که به تحولات زمان و رویدادهای آن ربط پیدا میکند،... اگر کسانی مییافتیم که ظرفیتهای [[روحی]] مناسبی داشتند، مسایل [[علمی]] را به آنان منتقل میکردیم و [[خداوند]] نگهبان و [[پناهگاه]] ما است"<ref>اصول کافی، ج۱، ص۲۲۹.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "در [[قرآن کریم]] خبرهای گذشته و [[آینده]] و [[احکام]] داوریها، انعکاس یافته و ما به همه آنها آگاهیم"<ref>اصول کافی، ج۱، ص۶۱.</ref>. یکی از [[اصحاب امام]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} به [[حضرت]] گفت: آیا همه چیز در [[قرآن]] و [[سنّت پیامبر]] وجود دارد یا شما از خودتان میگویید؟ فرمود: "ممکن نیست چیزی از خود بیان کنیم، آری! همه چیز در [[قرآن]] و [[سنّت پیامبر]] آمده است"<ref>اصول کافی، ج۱، ص۶۳.</ref><ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امامشناسی ۵ (کتاب)|امامشناسی]]، ص:۶۴-۶۵.</ref><ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امامشناسی ۵ (کتاب)|امامشناسی]]، ص:۶۴-۶۵.</ref>. | ||
این [[دانش]] به گونهای است که شامل ظاهر و [[باطن]] و [[تفسیر]] و | این [[دانش]] به گونهای است که شامل ظاهر و [[باطن]] و [[تفسیر]] و تأویل و [[محکم و متشابه]] و [[ناسخ و منسوخ]] [[قرآن]] میباشد. درباره [[آگاهی]] کامل [[امامان]] و [[پیشوایان الهی]] به کتاب [[الله]] تعالی، به آیاتی از [[قرآن مجید]]- که به [[علم]] و [[دانایی]] ویژه برای [[امام]] اشاره دارد- استناد شده است؛ به چند مورد توجه میدهیم: | ||
[[آیه کریمه]] {{متن قرآن|وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ}}<ref>«و کافران میگویند: تو فرستاده (خداوند) نیستی؛ بگو: میان من و شما خداوند و کسی که دانش کتاب نزد اوست، گواه بس» سوره رعد، آیه ۴۳.</ref>. از این [[آیه]] به خوبی روشن میشود کسی وجود دارد که تمام [[علم کتاب]] نزد او است زیرا "[[علم کتاب]]" به صورت مطلق آمده است و شامل تمام [[علوم]] مربوط به [[کتاب الهی]] میشود<ref>ر.ک: پیام قرآن، ج ۹، ص ۱۱۴.</ref>. در [[آیه]] دیگر آمده: {{متن قرآن|قَالَ الَّذِي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ}}<ref>«آن که دانشی از کتاب (آسمانی) با خویش داشت گفت: من پیش از آنکه چشم بر هم زنی آن را برایت میآورم» سوره نمل، آیه ۴۰.</ref> بین "[[علم کتاب]]" و "[[علم من الکتاب]]" فرق است و در [[روایات]] به این تفاوت تنبیه داده شده است<ref>ر.ک: کافی ج۱، ص ۲۵۷.</ref>. [[قرطبی]] در [[تفسیر]] این [[آیه]] به [[نقل]] از [[عبدالله بن عطاء]] مینویسد: [[خدمت]] [[امام باقر]] عرضه داشتم برخی میپندارند {{متن قرآن|الَّذِي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتَابِ}} [[عبدالله بن سلام]] است. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: مصداق [[آیه]] [[علی بن ابی طالب]] است. این سخن را [[محمد بن حنفیه]] نیز گفته است<ref>الجامع الأحکام القرآن ج۹، ص ۳۳۶.</ref>. و نیز [[قندوزی حنفی]] از [[ثعلبی]] و [[ابن مغازلی]] از [[عبدالله بن عطا]] [[نقل]] میکند: با [[امام محمد باقر]]{{ع}} در [[مسجد]] بودم [[فرزند]] [[عبدالله بن سلام]] را دیدم، گفتم این [[فرزند]] کسی است که [[علم الکتاب]] نزد اوست، فرمود: این [[آیه]] درباره [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} است<ref>ینابیع المودة لذوی القربی- ج۱-، ص ۳۰۵ الباب الثلاثون فی تفسیر قوله تعالی: {{متن قرآن|قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ}}؛ «بگو: میان من و شما خداوند و کسی که دانش کتاب نزد اوست، گواه بس» سوره رعد، آیه ۴۳.</ref>. | [[آیه کریمه]] {{متن قرآن|وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ}}<ref>«و کافران میگویند: تو فرستاده (خداوند) نیستی؛ بگو: میان من و شما خداوند و کسی که دانش کتاب نزد اوست، گواه بس» سوره رعد، آیه ۴۳.</ref>. از این [[آیه]] به خوبی روشن میشود کسی وجود دارد که تمام [[علم کتاب]] نزد او است زیرا "[[علم کتاب]]" به صورت مطلق آمده است و شامل تمام [[علوم]] مربوط به [[کتاب الهی]] میشود<ref>ر.ک: پیام قرآن، ج ۹، ص ۱۱۴.</ref>. در [[آیه]] دیگر آمده: {{متن قرآن|قَالَ الَّذِي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ}}<ref>«آن که دانشی از کتاب (آسمانی) با خویش داشت گفت: من پیش از آنکه چشم بر هم زنی آن را برایت میآورم» سوره نمل، آیه ۴۰.</ref> بین "[[علم کتاب]]" و "[[علم من الکتاب]]" فرق است و در [[روایات]] به این تفاوت تنبیه داده شده است<ref>ر.ک: کافی ج۱، ص ۲۵۷.</ref>. [[قرطبی]] در [[تفسیر]] این [[آیه]] به [[نقل]] از [[عبدالله بن عطاء]] مینویسد: [[خدمت]] [[امام باقر]] عرضه داشتم برخی میپندارند {{متن قرآن|الَّذِي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتَابِ}} [[عبدالله بن سلام]] است. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: مصداق [[آیه]] [[علی بن ابی طالب]] است. این سخن را [[محمد بن حنفیه]] نیز گفته است<ref>الجامع الأحکام القرآن ج۹، ص ۳۳۶.</ref>. و نیز [[قندوزی حنفی]] از [[ثعلبی]] و [[ابن مغازلی]] از [[عبدالله بن عطا]] [[نقل]] میکند: با [[امام محمد باقر]]{{ع}} در [[مسجد]] بودم [[فرزند]] [[عبدالله بن سلام]] را دیدم، گفتم این [[فرزند]] کسی است که [[علم الکتاب]] نزد اوست، فرمود: این [[آیه]] درباره [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} است<ref>ینابیع المودة لذوی القربی- ج۱-، ص ۳۰۵ الباب الثلاثون فی تفسیر قوله تعالی: {{متن قرآن|قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ}}؛ «بگو: میان من و شما خداوند و کسی که دانش کتاب نزد اوست، گواه بس» سوره رعد، آیه ۴۳.</ref>. |