آیا واژه مولی در حدیث غدیربه معنای دوست یا یاور است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

[[اهل سنت]] می‌گویند: این [[حدیث]] ([[حدیث غدیر]]) بر [[ولایت]]، [[سلطه]] و [[حکومت]] که همان [[امامت]] یا [[خلافت]] است دلالتی ندارد و واژه ولی در [[قرآن]] بدین معنا به کار نرفته، بلکه مقصود از ولایت در آن، ولایت [[نصرت]] و مودتی است که [[خداوند]] آن را میان [[مؤمنان]] با همدیگر و نیز [[کافران]] با همدیگر برقرار دانسته است. آنها اولیای یکدیگرند<ref>{{متن قرآن|...بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ...}} «...آنان (در برابر شما) هوادار یکدیگرند.».. سوره مائده، آیه ۵۱.</ref>. بنابراین معنای سخن [[پیامبر اکرم]] {{صل}} که فرمود: {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ‌}} آن است که هر کس من [[یاور]] و [[پشتیبان]] او بوده‌ام علی {{ع}} نیز یاور و پشتیبان اوست؛ یا هر کس از من [[پشتیبانی]] کرده و یا مرا [[دوست]] داشته است از علی پشتیبانی کند و او را دوست بدارد.

حاصل این معنا آن است که او [علی {{ع}}] گام برجای گام [[پیامبر]] {{صل}} می‌نهد و کسی را [[یاری]] می‌دهد که پیامبر را یاور است و [در مقابل] هر که پیامبر {{صل}} را یاری می‌دهد باید که او را نیز یاری دهد و این مزیتی بزرگ است<ref>تفسیر المنار، ص۳۹۹.</ref>.

# بیان [[دوستی علی]] {{ع}} نیاز به آن همه مقدمات و [[تشکیلات]] و [[خطبه]] خوانی در وسط بیابان خشک و سوزان و نگه داشتن [[جمعیت]] و گرفتن اعتراف‌های پی در پی از آنان ندارد؛ پس موضوع فراتر از بیان یک دوستی ساده و عادی بوده است.

# جمله {{متن حدیث|أَ لَسْتُ أَوْلَى بِكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ‌}} که [[حضرت]] در خطبه خویش بدان استناد کردند به هیچ وجه رابطه‌ای با بیان یک [[دوستی]] ساده ندارد؛ بلکه به روشنی بر معنای "[[اولویت]] در [[تصرف]]" دلالت دارد.

# بر اساس [[نص]] [[حدیث متواتر]] [[غدیر]]، تبریک‌هایی که از سوی [[مردم]] به علی {{ع}} گفته شد جز با [[ولایت]] به معنای [[خلافت]] سازگار نیست.

# پیش از [[واقعه غدیر خم]]، بارها [[لزوم]] [[محبت]] و [[یاری]] علی {{ع}} توسط [[رسول خدا]] {{صل}} به مردم [[ابلاغ]] شده بود.

# سروده [[شاعران]] و [[فهم]] [[اصحاب]] [[گواه]] آن است، که این [[نخبگان]] نیز از [[جریان غدیر]] معنای [[امامت]] را فهم کرده‌اند. اعترافات برخی از علمای [[عامه]] مانند [[گنجی شافعی]] و [[سبط ابن جوزی]] بر [[دلالت حدیث غدیر]] بر [[جانشینی]] تصریح دارد.

# اعلام [[حمایت]] ویژه [[خداوند]] از رسول خدا {{صل}}<ref>{{متن قرآن|وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ}} «و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref> که بر مخاطره‌آمیز بودن موضوع [[تبلیغ]] دلالت دارد. این دریافت با دیدگاه نویسنده المنار تناسبی ندارد؛ زیرا صرف اعلام [[ضرورت]] [[دوست داشتن]] [[امیر مؤمنان]] چنین حساسیتی ندارد که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} از [[اختلاف]] [[مسلمانان]] درباره آن بیمناک باشد و این امر را به تأخیر اندازد تا خداوند به ایشان بفرماید آنچه را که بر تو نازل کرده‌ام، تبلیغ کن و اگر این کار را انجام ندهی، [[رسالت الهی]] را انجام نداده‌ای.

# ظاهر [[آیه شریفه]] می‌رساند که مسئله مورد نظر دارای اهمیت و [[عظمت]] فوق‌العاده‌ای بوده و با کیان [[رسالت]] و [[نبوت]] گره خورده است؛ چراکه خداوند به [[پیامبر]] {{صل}} دستور می‌دهد که آن را ابلاغ کند و اگر چنین نشود رسالت [[پروردگار]] را ابلاغ نکرده است؛ لذا مسئله‌ای که در آیه شریفه همسان نبوت دانسته شده قطعاً با [[تفسیر]] [[مولی]] به دوستی و یاری تناسب ندارد و معنای این چیزی نیست، مگر امامت و [[جانشینی رسول خدا]] {{صل}}<ref>جهت اطلاع بیشتر درباره اراده معنای اولی و سزاوارتر به تصرف از واژه مولی و اعترافات برخی از علما و اندیشمندان عامه بر این مهم ر.ک: سید علی الحسینی المیلانی، نفحات الازهار فی خلاصة عبقات الانوار، ج۸، ص۱۰۹.</ref>.

به هر روی مجموع این قرائن و شواهد حالیه و مقالیه به [[شایستگی]] می‌نمایاند که منظور از موضوع مورد نظر جز [[ابلاغ]] [[جانشین پیامبر اکرم]] {{صل}} نبوده است و هر [[تفسیر]] دیگری جز آنچه که مربوط به [[ولایت]] و [[امامت]] و [[خلافت]] است، نادرست بوده و با آن تناسبی ندارد.»<ref>[[محمد ساعدی|ساعدی، محمد]]، [[آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار (کتاب)|آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار]]، ص ۲۳۴.</ref>