پرش به محتوا

عقیده زرتشتی‌ها درباره موعود و منجی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - 'کلیه' به 'کلیه')
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات پرسش
{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع فرعی = [[عقیده]] زرتشتی‌ها درباره [[موعود]] و [[منجی]] چیست؟
| تصویر = 7626626268.jpg
| تصویر = 7626626268.jpg
| اندازه تصویر = 200px
| نمایه وابسته =  
| نمایه وابسته =  
| مدخل اصلی = [[مهدویت]]
| مدخل اصلی = [[مهدویت]]
| موضوعات وابسته =  
| موضوعات وابسته =  
| پاسخ‌دهنده =
| تعداد پاسخ =  ۷
| پاسخ‌دهندگان =  ۷ پاسخ
}}
}}
'''[[عقیده]] زرتشتی‌ها درباره [[موعود]] و [[منجی]] چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
'''[[عقیده]] زرتشتی‌ها درباره [[موعود]] و [[منجی]] چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
خط ۲۷: خط ۲۴:
به هر‌حال بنابر آموزه‌های [[آیین زرتشت]]، [[تولد]] [[پیامبر]] این [[آیین]]، در پایان هزاره نهم و یا آغاز هزاره دهم بود و بعد از وی سه پسر [[آینده]] او که موعود‌های [[نجات‌بخش]] در این [[آیین]] معرفی شدند، به فاصله‌ هزار سال خواهند آمد که آخرین آنان [[سوشیانس]]، در پایان هزاره دوازدهم [[ظهور]] خواهد کرد. او [[موعود]] اصلی [[زرتشتیان]] محسوب می‌شود.
به هر‌حال بنابر آموزه‌های [[آیین زرتشت]]، [[تولد]] [[پیامبر]] این [[آیین]]، در پایان هزاره نهم و یا آغاز هزاره دهم بود و بعد از وی سه پسر [[آینده]] او که موعود‌های [[نجات‌بخش]] در این [[آیین]] معرفی شدند، به فاصله‌ هزار سال خواهند آمد که آخرین آنان [[سوشیانس]]، در پایان هزاره دوازدهم [[ظهور]] خواهد کرد. او [[موعود]] اصلی [[زرتشتیان]] محسوب می‌شود.


البته در جاماسب‌نامه شکل دیگری نیز آمده است: [[پیغمبر]] [[عرب]]، آخر [[پیغمبران]] باشد که در میان کوه‌های [[مکه]] پیدا شود. او با [[بندگان]] خود چیز خورد و به روش [[بندگان]] نشیند و [[دین]] او اشرف [[ادیان]] باشد و کتاب او [[باطل]] گرداند همه کتاب‌ها را... و از [[فرزندان]] دختر آن [[پیغمبر]] که [[خورشید]] [[جهان]] و شاه‌زنان نام دارد، کسی [[پادشاه]] شود در [[دنیا]] به [[حکم]] یزدان که [[جانشین]] آخر آن [[پیغمبر]] باشد... و [[دولت]] او به [[قیامت]] متصل باشد... و همه [[جهان]] را یک [[دین]] کند و دین‌گبری و [[زردشتی]] نماند و [[پیغمبران]] [[خدا]] و حکیمان.... و ابرها و بادها و مردان سفید رویان در [[خدمت]] او باشند<ref>ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} از دیدگاه اسلام، مذاهب و ملل جهان، ص ۳۵۲ و ۳۵۶.</ref>»<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۱۴۰، ۱۴۱.</ref>.
البته در جاماسب‌نامه شکل دیگری نیز آمده است: [[پیغمبر]] [[عرب]]، آخر [[پیغمبران]] باشد که در میان کوه‌های [[مکه]] پیدا شود. او با [[بندگان]] خود چیز خورد و به روش [[بندگان]] نشیند و [[دین]] او اشرف [[ادیان]] باشد و کتاب او [[باطل]] گرداند همه کتاب‌ها را... و از [[فرزندان]] دختر آن [[پیغمبر]] که [[خورشید]] [[جهان]] و شاه‌زنان نام دارد، کسی [[پادشاه]] شود در [[دنیا]] به [[حکم]] یزدان که [[جانشین]] آخر آن [[پیغمبر]] باشد... و [[دولت]] او به [[قیامت]] متصل باشد... و همه [[جهان]] را یک [[دین]] کند و دین‌گبری و [[زردشتی]] نماند و [[پیغمبران]] [[خدا]] و حکیمان.... و ابرها و بادها و مردان سفید رویان در [[خدمت]] او باشند<ref>ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} از دیدگاه اسلام، مذاهب و ملل جهان، ص ۳۵۲ و ۳۵۶.</ref>»<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۱۴۰، ۱۴۱.</ref>.


== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
خط ۳۶: خط ۳۳:
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:


«برخلاف [[گمان]] برخی، که [[باور]] به [[منجی]] را برخاسته از پندارهای زخم دیدگان بشری دانسته‌‏اند، این [[باور]]، [[اعتقادی]] سترگ است که ریشه در [[امید]] بخشی‌‏های [[پیامبران الهی]]{{عم}} و [[اندیشوران]] بزرگ [[تاریخ]] دارد<ref>  ناگفته نماند که ما نمی‌‏خواهیم برای اثبات مهدی موعود{{ع}}، به بشارت‌‏های کتاب‌‏های ادیان و آیین‌های دیگر، استدلال کنیم و به طور اصولی نیازی بدان نداریم. بلکه می‏‌خواهیم بگوییم که عقیده به ظهور یک نجات ‏دهنده فوق‏ العاده‏ جهانی، یک عقیده مشترک دینی است که از مصدر [[وحی]] سرچشمه گرفته و همه پیامبران بدان بشارت داده‏‌اند. و همه ملت‌‏ها در انتظار آن هستند لکن در تطبیق آن خطا شده است.</ref>.
«برخلاف [[گمان]] برخی، که [[باور]] به [[منجی]] را برخاسته از پندارهای زخم دیدگان بشری دانسته‌‏اند، این [[باور]]، [[اعتقادی]] سترگ است که ریشه در [[امید]] بخشی‌‏های [[پیامبران الهی]] {{عم}} و [[اندیشوران]] بزرگ [[تاریخ]] دارد<ref>  ناگفته نماند که ما نمی‌‏خواهیم برای اثبات مهدی موعود {{ع}}، به بشارت‌‏های کتاب‌‏های ادیان و آیین‌های دیگر، استدلال کنیم و به طور اصولی نیازی بدان نداریم. بلکه می‏‌خواهیم بگوییم که عقیده به ظهور یک نجات ‏دهنده فوق‏ العاده‏ جهانی، یک عقیده مشترک دینی است که از مصدر [[وحی]] سرچشمه گرفته و همه پیامبران بدان بشارت داده‏‌اند. و همه ملت‌‏ها در انتظار آن هستند لکن در تطبیق آن خطا شده است.</ref>.


از این‏‌رو برخی از نویسندگان معاصر از این [[باور]] با عنوان [[فتوریسم]] یاد کرده، چنین نوشته است: "[[فوتوریسم]] <ref>msirutuf .</ref>، یعنی [[اعتقاد]] به دوره [[آخر الزمان]] و [[انتظار ظهور]] [[منجی]] غیبی و [[مصلح جهانی]] و بزرگ، از جمله مسائلی است که در [[اصول عقاید]] ما، جای مهمّی را اشغال کرده است.
از این‏‌رو برخی از نویسندگان معاصر از این [[باور]] با عنوان [[فتوریسم]] یاد کرده، چنین نوشته است: "[[فوتوریسم]] <ref>msirutuf .</ref>، یعنی [[اعتقاد]] به دوره [[آخر الزمان]] و [[انتظار ظهور]] [[منجی]] غیبی و [[مصلح جهانی]] و بزرگ، از جمله مسائلی است که در [[اصول عقاید]] ما، جای مهمّی را اشغال کرده است.
خط ۴۴: خط ۴۱:
[[فتوریسم]] یکی از مسائلی است که در بحث‌‏های تئولوژیک تمام [[مذاهب]] آسمانی "رشته تئولوژی بیبلیکال) درباره آن بحث و [[گفتگو]] شده است.
[[فتوریسم]] یکی از مسائلی است که در بحث‌‏های تئولوژیک تمام [[مذاهب]] آسمانی "رشته تئولوژی بیبلیکال) درباره آن بحث و [[گفتگو]] شده است.


دار مستتر در طی کنفرانس‌‏هایی که به مناسبت [[ظهور]] "[[مهدی]] [[متمهدی]]" در سودان در فوریه سال ۱۸۸۵ میلادی در حضور عده کثیری برگزار گردید و سپس گفتارهای وی به شکل کتابی مستقل چاپ شد، می‌‏گوید: "می‌‏دانید که [[پیامبر خاتم|محمّد]]{{صل}} چگونه [[شریعت]] خود را بنیان نهاد؟ وقتی که او [[ظهور]] کرد، در [[عربستان]] افزون بر [[شرک]] ملی باستانی! سه [[دیانت]] [[بیگانه]] موجود بود: [[آیین یهود]]، [[دیانت]] عیسوی، [[کیش]] [[زردشت]]... نکته مشترکی که در این سه [[دیانت]] یافت می‌‏شد عبارت از [[اعتقاد]] به یک وجود فوق الطبیعه بود که بایستی در [[آخر الزمان]] [[ظهور]] کند و [[نظم]] و [[عدالت]] رفته را به [[جهان]] باز آرد و مقدمه خلود و [[سعادت]] دائم [[انسان]] را فراهم سازد.
دار مستتر در طی کنفرانس‌‏هایی که به مناسبت [[ظهور]] "[[مهدی]] [[متمهدی]]" در سودان در فوریه سال ۱۸۸۵ میلادی در حضور عده کثیری برگزار گردید و سپس گفتارهای وی به شکل کتابی مستقل چاپ شد، می‌‏گوید: "می‌‏دانید که [[پیامبر خاتم|محمّد]] {{صل}} چگونه [[شریعت]] خود را بنیان نهاد؟ وقتی که او [[ظهور]] کرد، در [[عربستان]] افزون بر [[شرک]] ملی باستانی! سه [[دیانت]] [[بیگانه]] موجود بود: [[آیین یهود]]، [[دیانت]] عیسوی، [[کیش]] [[زردشت]]... نکته مشترکی که در این سه [[دیانت]] یافت می‌‏شد عبارت از [[اعتقاد]] به یک وجود فوق الطبیعه بود که بایستی در [[آخر الزمان]] [[ظهور]] کند و [[نظم]] و [[عدالت]] رفته را به [[جهان]] باز آرد و مقدمه خلود و [[سعادت]] دائم [[انسان]] را فراهم سازد.


شما همگی در کتاب یسوع بحثی را که مربوط به این موضوع است خوانده‌‏اید: مطابق آموزه‌‏های این سه [[دیانت]] [[پیش از ظهور]] [[منجی]] باید نیروی بد بر [[جهان]] حکم‌فرما شود<ref>  پیشین، به نقل از: دار مستتر، مهدی در ۱۳ قرن، ترجمه محسن جهان‏سوز.</ref>.
شما همگی در کتاب یسوع بحثی را که مربوط به این موضوع است خوانده‌‏اید: مطابق آموزه‌‏های این سه [[دیانت]] [[پیش از ظهور]] [[منجی]] باید نیروی بد بر [[جهان]] حکم‌فرما شود<ref>  پیشین، به نقل از: دار مستتر، مهدی در ۱۳ قرن، ترجمه محسن جهان‏سوز.</ref>.
خط ۵۱: خط ۴۸:


[[دین]] [[زردشت]] به عنوان یکی از دین‏‌های مطرح که دارای پیروانی است، همچون دیگر [[ادیان]] به [[موعود]] و [[منجی]] [[آخر الزمان]] اشاره کرده است. حال بدون در نظر گرفتن این‏که این [[دین]] آسمانی است یا خیر، در پاره‌‏ای از متون موجود این [[دین]] فرازهایی به مطلب یاد شده اشاره کرده است.، که البته این خود نیز دارای اهمیت است. از جمله می‌‏توان به کتاب‌‏های زیر اشاره کرد:
[[دین]] [[زردشت]] به عنوان یکی از دین‏‌های مطرح که دارای پیروانی است، همچون دیگر [[ادیان]] به [[موعود]] و [[منجی]] [[آخر الزمان]] اشاره کرده است. حال بدون در نظر گرفتن این‏که این [[دین]] آسمانی است یا خیر، در پاره‌‏ای از متون موجود این [[دین]] فرازهایی به مطلب یاد شده اشاره کرده است.، که البته این خود نیز دارای اهمیت است. از جمله می‌‏توان به کتاب‌‏های زیر اشاره کرد:
#'''[[اوستا]]؛''' در بخش "کات‏ها" که یکی از بخش‏های چهارگانه "[[اوستا]]" است، در صفحات ۲۴ و ۹۸ نویدهایی درباره [[موعود]] جهانی، [[مصلح]] پایه‌‏گذار [[حکومت]] واحد جهانی دیده می‌‏شود.
# '''[[اوستا]]؛''' در بخش "کات‏ها" که یکی از بخش‏های چهارگانه "[[اوستا]]" است، در صفحات ۲۴ و ۹۸ نویدهایی درباره [[موعود]] جهانی، [[مصلح]] پایه‌‏گذار [[حکومت]] واحد جهانی دیده می‌‏شود.
#'''زند؛''' در کتاب "زند" که از [[کتب مقدس]] [[زرتشتیان]] است، پس از آن‏که مقداری درباره [[شیوع فساد]] در [[آخر الزمان]] سخن به میان آورده، می‌‏گوید: "...آن‏گاه [[پیروزی]] بزرگ از طرف ایزدان می‌‏شود و اهریمنان را منقرض می‌سازند... پس از [[پیروزی]] ایزدان و برانداختن تبار اهریمنان، [[عالم]] کیهان به [[سعادت]] اصلی خود رسیده، بنی [[آدم]] بر تخت نیکبختی خواهند نشست..."<ref>  محمّد بهشتی، ادیان و مهدویت، ص ۱۸.</ref>.
# '''زند؛''' در کتاب "زند" که از [[کتب مقدس]] [[زرتشتیان]] است، پس از آن‏که مقداری درباره [[شیوع فساد]] در [[آخر الزمان]] سخن به میان آورده، می‌‏گوید: "...آن‏گاه [[پیروزی]] بزرگ از طرف ایزدان می‌‏شود و اهریمنان را منقرض می‌سازند... پس از [[پیروزی]] ایزدان و برانداختن تبار اهریمنان، [[عالم]] کیهان به [[سعادت]] اصلی خود رسیده، بنی [[آدم]] بر تخت نیکبختی خواهند نشست..."<ref>  محمّد بهشتی، ادیان و مهدویت، ص ۱۸.</ref>.
#'''جاماسب‏‌نامه؛''' جاماسب در کتاب [[معروف]] خود "جاماسب‏‌نامه" از [[زرتشت]] [[نقل]] می‏‌کند که: "از [[فرزندان]] دختر [[پیامبر خاتم|پیغمبر]] که "[[خورشید]] [[جهان]]" و شاه‏ زمان نام دارد، کسی [[پادشاه]] شود در [[دنیا]] به [[حکم]] یزدان که [[جانشین]] آخر آن [[پیامبر خاتم|پیغمبر]] باشد.
# '''جاماسب‏‌نامه؛''' جاماسب در کتاب [[معروف]] خود "جاماسب‏‌نامه" از [[زرتشت]] [[نقل]] می‏‌کند که: "از [[فرزندان]] دختر [[پیامبر خاتم|پیغمبر]] که "[[خورشید]] [[جهان]]" و شاه‏ زمان نام دارد، کسی [[پادشاه]] شود در [[دنیا]] به [[حکم]] یزدان که [[جانشین]] آخر آن [[پیامبر خاتم|پیغمبر]] باشد.


باز در جاماسب‏‌نامه می‏‌خوانیم: "مردی بیرون آید از [[زمین]] تازیان، از [[فرزندان]] [[هاشم]]، مردی بزرگ سر و بزرگ تن و بزرگ ساق، و بر [[دین]] جد خویش باشد، با [[سپاه]] بسیار، روی به [[ایران]] نهد و [[آبادانی]] کند و [[زمین]] را پر از داد کند"<ref>  علی اکبر مهدی‏پور، او خواهد آمد، ص ۱۰۶- ۱۰۷؛ و نیز ر. ک: ناصر مکارم شیرازی، مهدی عجل اللّه تعالی فرجه الشریف انقلابی بزرگ، ص ۵۳.</ref>.
باز در جاماسب‏‌نامه می‏‌خوانیم: "مردی بیرون آید از [[زمین]] تازیان، از [[فرزندان]] [[هاشم]]، مردی بزرگ سر و بزرگ تن و بزرگ ساق، و بر [[دین]] جد خویش باشد، با [[سپاه]] بسیار، روی به [[ایران]] نهد و [[آبادانی]] کند و [[زمین]] را پر از داد کند"<ref>  علی اکبر مهدی‏پور، او خواهد آمد، ص ۱۰۶- ۱۰۷؛ و نیز ر. ک: ناصر مکارم شیرازی، مهدی عجل اللّه تعالی فرجه الشریف انقلابی بزرگ، ص ۵۳.</ref>.
خط ۸۱: خط ۷۸:


از موارد یاد شده استفاده می‌شود که در [[اوستا]]، علاوه بر [[بشارت]] [[ظهور]] [[مصلح]] در [[آخر الزمان]]، به صفاتی چون پیروزگر بودن [[موعود]]، [[قیام با شمشیر]] و دارای یارانی با خصال [[نیک]] اشاره دارد. برای [[آگاهی]] بیشتر، باید به دیگر کتاب‌های [[زرتشتیان]]، که در [[تفسیر]] [[اوستا]] و [[تبیین]] این [[آیین]] نوشته شده‌اند، [[رجوع]] کرد؛ از جمله:
از موارد یاد شده استفاده می‌شود که در [[اوستا]]، علاوه بر [[بشارت]] [[ظهور]] [[مصلح]] در [[آخر الزمان]]، به صفاتی چون پیروزگر بودن [[موعود]]، [[قیام با شمشیر]] و دارای یارانی با خصال [[نیک]] اشاره دارد. برای [[آگاهی]] بیشتر، باید به دیگر کتاب‌های [[زرتشتیان]]، که در [[تفسیر]] [[اوستا]] و [[تبیین]] این [[آیین]] نوشته شده‌اند، [[رجوع]] کرد؛ از جمله:
#در کتاب [[معروف]] "زند"<ref>زند؛ شرح، بیان، گزارش و تفسیر اوستا است که در عهد ساسانیان به زبان پهلوی نوشته شده است. محمد معین، فرهنگ معین، ج ۵، ص ۶۵۶.</ref> پس از ذکر [[مبارزه]] همیشگی "ایزدان" و "اهریمنان" آمده است: "... آنگاه [[پیروزی]] بزرگ از طرف ایزدان ([[خداپرستان]]) می‌شود و اهریمنان را منقرض می‌سازند ... پس از [[پیروزی]] ایزدان و برانداختن تبار اهریمنان، عالم کیهان به [[سعادت]] اصل خود رسیده بنی [[آدم]] بر تخت نیکبختی خواهند نشست<ref>محمد صادقی، بشارات عهدین، ص ۲۳۸. این کتاب که در اواخر حیات آیت الله العظمی بروجردی تألیف شد به شدت از سوی آن بزرگوار مورد استقبال و مؤلفش بارها مورد تشویق قرار گرفت. در چاپ‌های بعدی، برخی علما تقریظ‌هایی بر این کتاب نوشتند؛ مثلا مرحوم علامه طباطبایی در مقدمه این کتاب می‌نویسد: "آری خداوند عز اسمه این افتخار را نصیب عالم فاضل، محقق بارع، خطیب شهیر اقای محمد صادقی- لسان المحققین لازال مویدا فی لسانه و بیانه- نمود که کتاب شریف بشارات عهدین را تألیف و بشارات نبوت را با تحقیقی انیق و بحثی عمیق از مصادر اصلیه با مدارک کافیه استخراج نموده و ... این بنده، به نوبه خود، در برابر این شاهکار گرانبها از معظم له شکرگزاری نموده و ..."</ref>. در این متن، همانند [[اوستا]] به [[ظهور]] [[مصلح]] [[آخر الزمان]] و به ذکر کلی مسئله [[ظهور]] [[مصلح]] [[موعود]] اشاره نموده است.
# در کتاب [[معروف]] "زند"<ref>زند؛ شرح، بیان، گزارش و تفسیر اوستا است که در عهد ساسانیان به زبان پهلوی نوشته شده است. محمد معین، فرهنگ معین، ج ۵، ص ۶۵۶.</ref> پس از ذکر [[مبارزه]] همیشگی "ایزدان" و "اهریمنان" آمده است: "... آنگاه [[پیروزی]] بزرگ از طرف ایزدان ([[خداپرستان]]) می‌شود و اهریمنان را منقرض می‌سازند ... پس از [[پیروزی]] ایزدان و برانداختن تبار اهریمنان، عالم کیهان به [[سعادت]] اصل خود رسیده بنی [[آدم]] بر تخت نیکبختی خواهند نشست<ref>محمد صادقی، بشارات عهدین، ص ۲۳۸. این کتاب که در اواخر حیات آیت الله العظمی بروجردی تألیف شد به شدت از سوی آن بزرگوار مورد استقبال و مؤلفش بارها مورد تشویق قرار گرفت. در چاپ‌های بعدی، برخی علما تقریظ‌هایی بر این کتاب نوشتند؛ مثلا مرحوم علامه طباطبایی در مقدمه این کتاب می‌نویسد: "آری خداوند عز اسمه این افتخار را نصیب عالم فاضل، محقق بارع، خطیب شهیر اقای محمد صادقی- لسان المحققین لازال مویدا فی لسانه و بیانه- نمود که کتاب شریف بشارات عهدین را تألیف و بشارات نبوت را با تحقیقی انیق و بحثی عمیق از مصادر اصلیه با مدارک کافیه استخراج نموده و ... این بنده، به نوبه خود، در برابر این شاهکار گرانبها از معظم له شکرگزاری نموده و ..."</ref>. در این متن، همانند [[اوستا]] به [[ظهور]] [[مصلح]] [[آخر الزمان]] و به ذکر کلی مسئله [[ظهور]] [[مصلح]] [[موعود]] اشاره نموده است.
#جاماسب<ref>در سنت زردتشتیان، جاماسب از خاندان هوگوه و بردار فر شوشتر بود که هردو برادر، وزیر گشتاسب بودند. جاماسب با دختر زردتشت به نام پورچیست ازدواج کرد. وی در ادبیات ایران و عرب به لقب فرزانه و حکیم خوانده شده است و پیش‌گویی‌هایی بدو نسبت داده‌اند که در رساله پهلوی "یادگار زریران" و "گشتاسب‌نامه دقیقی" و "جاماسب‌نامه" آمده است. فرهنگ معین، ج ۵، ص ۴۱۹.</ref> در کتاب "جاماسبنامه" از [[زرتشت]] [[نقل]] می‌کند: از [[زمین]] تا زیان ([[عرب]]) از [[فرزندان]] [[هاشم]]، مردی بزرگ سر و بزرگتن و بزرگساق بیرون آید و بر [[آیین]] جد خویش و با [[سپاه]] بسیار روی به [[ایران]] نهد و [[آبادانی]] کند و [[زمین]] را پر از داد کند<ref>بشارات عهدین، ص ۲۴۳- ۲۴۴. مؤلف کتاب مذکور در پاورقی نوشته است که آن‌چه از جاماسب‌نامه در این کتاب نقل می‌شود از نسخه خطی است که در کتابخانه ملی ملک دیده‌ام که در ده قرن گذشته نوشته شده است."</ref>.
# جاماسب<ref>در سنت زردتشتیان، جاماسب از خاندان هوگوه و بردار فر شوشتر بود که هردو برادر، وزیر گشتاسب بودند. جاماسب با دختر زردتشت به نام پورچیست ازدواج کرد. وی در ادبیات ایران و عرب به لقب فرزانه و حکیم خوانده شده است و پیش‌گویی‌هایی بدو نسبت داده‌اند که در رساله پهلوی "یادگار زریران" و "گشتاسب‌نامه دقیقی" و "جاماسب‌نامه" آمده است. فرهنگ معین، ج ۵، ص ۴۱۹.</ref> در کتاب "جاماسبنامه" از [[زرتشت]] [[نقل]] می‌کند: از [[زمین]] تا زیان ([[عرب]]) از [[فرزندان]] [[هاشم]]، مردی بزرگ سر و بزرگتن و بزرگساق بیرون آید و بر [[آیین]] جد خویش و با [[سپاه]] بسیار روی به [[ایران]] نهد و [[آبادانی]] کند و [[زمین]] را پر از داد کند<ref>بشارات عهدین، ص ۲۴۳- ۲۴۴. مؤلف کتاب مذکور در پاورقی نوشته است که آن‌چه از جاماسب‌نامه در این کتاب نقل می‌شود از نسخه خطی است که در کتابخانه ملی ملک دیده‌ام که در ده قرن گذشته نوشته شده است."</ref>.


این سخن به صراحت اوصاف [[مصلح]] [[موعود]] را ذکر می‌کند که:
این سخن به صراحت اوصاف [[مصلح]] [[موعود]] را ذکر می‌کند که:
#از سرزمین [[عرب]] [[ظهور]] خواهد کرد؛  
# از سرزمین [[عرب]] [[ظهور]] خواهد کرد؛  
#از [[اولاد]] [[هاشم]] است؛  
# از [[اولاد]] [[هاشم]] است؛  
#بر [[آیین]] جد خویش بوده و در نهایت، با [[قدرت]] و به نیروی [[قهر]]، [[نهضت]] خود را آغاز خواهد کرد. این اوصاف، همان اوصافی است که در [[احادیث]] برای [[امام مهدی]]{{ع}} ذکر شده و منطبق بر آن [[حضرت]] است؛ لذا اگرچه مطالب [[اوستا]] و زند تنها به [[ظهور منجی]] [[آخر الزمان]] اشاره دارند، ولی با توجه به متن جاماسبنامه می‌توان ادعا نمود که [[موعود]] [[آیین زرتشت]]، همان [[موعود]] [[دین اسلام]] است»<ref>[[رسول رضوی|رضوی، رسول]]، [[امام مهدی (کتاب)|امام مهدی]]، ص ۳-۶.</ref>.
# بر [[آیین]] جد خویش بوده و در نهایت، با [[قدرت]] و به نیروی [[قهر]]، [[نهضت]] خود را آغاز خواهد کرد. این اوصاف، همان اوصافی است که در [[احادیث]] برای [[امام مهدی]] {{ع}} ذکر شده و منطبق بر آن [[حضرت]] است؛ لذا اگرچه مطالب [[اوستا]] و زند تنها به [[ظهور منجی]] [[آخر الزمان]] اشاره دارند، ولی با توجه به متن جاماسبنامه می‌توان ادعا نمود که [[موعود]] [[آیین زرتشت]]، همان [[موعود]] [[دین اسلام]] است»<ref>[[رسول رضوی|رضوی، رسول]]، [[امام مهدی (کتاب)|امام مهدی]]، ص ۳-۶.</ref>.
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
خط ۱۱۳: خط ۱۱۰:
جاماسب در کتاب "جاماسبنامه" از [[زردشت]] [[نقل]] کرده که فرمود: "مردی از سرزمین تازیان از ذریه‌هاشم [[خروج]] خواهد کرد،او مردی بزرگ سر، با جسمی [[عظیم]]، ساقی طولانی، بر [[دین]] جدش و با لشکری فراوان رو به [[ایران]] خواهد نمود، [[زمین]] را آباد کرده و آن را پر از [[عدل و داد]] خواهد نمود"<ref>بشارت العهدین، ص۲۴۳، ۲۴۴.</ref>.
جاماسب در کتاب "جاماسبنامه" از [[زردشت]] [[نقل]] کرده که فرمود: "مردی از سرزمین تازیان از ذریه‌هاشم [[خروج]] خواهد کرد،او مردی بزرگ سر، با جسمی [[عظیم]]، ساقی طولانی، بر [[دین]] جدش و با لشکری فراوان رو به [[ایران]] خواهد نمود، [[زمین]] را آباد کرده و آن را پر از [[عدل و داد]] خواهد نمود"<ref>بشارت العهدین، ص۲۴۳، ۲۴۴.</ref>.


در همان کتاب بعد از [[بشارت]] به [[نبوت]] [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]{{صل}}  می‌گوید: "و از ذریه دختر آن [[پیامبر]] که به ([[خورشید]] عالم و شاه زمان) [[معروف]] است، مردی به [[خلافت]] خواهد رسید که در [[دنیا]] به [[حکم]] یزدان [[حکم]] خواهد نمود، او آخرین [[خلیفه]] آن [[پیامبر]] در وسط عالم یعنی [[مکه]] است، و دولتش تا [[روز قیامت]] دوام خواهد داشت"<ref> بشارت العهدین، ص۲۷۳؛ بشاره الظهور، ص۲۰.</ref>.
در همان کتاب بعد از [[بشارت]] به [[نبوت]] [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]] {{صل}}  می‌گوید: "و از ذریه دختر آن [[پیامبر]] که به ([[خورشید]] عالم و شاه زمان) [[معروف]] است، مردی به [[خلافت]] خواهد رسید که در [[دنیا]] به [[حکم]] یزدان [[حکم]] خواهد نمود، او آخرین [[خلیفه]] آن [[پیامبر]] در وسط عالم یعنی [[مکه]] است، و دولتش تا [[روز قیامت]] دوام خواهد داشت"<ref> بشارت العهدین، ص۲۷۳؛ بشاره الظهور، ص۲۰.</ref>.


در کتاب "زند بهمن یسن" شرح کتاب "[[اوستا]]" [[کلام]] جاماسب را از قول استادش [[زردشت]] این چنین [[نقل]] می کند: "[[قبل از ظهور]] [[سوشیانس]] [[خلف]] [[وعده]]، [[دروغ]]، [[بی دینی]] و بی بند و باری در عالم گسترش می‌یابد، [[مردم]] از [[خداوند]] دور شده و [[ظلم]] و [[فساد]] عالم را فرا می‌گیرد. این امور، احوال عالم را دگرگون کرده و زمینه را برای [[ظهور منجی]] جهانی فراهم می‌آورد و علائمی که [[هنگام ظهور]] اتفاق می‌افتد عبارت است از حادثه عجیب و غریبی در [[آسمان]] ظاهر می‌شود که دلالت بر آمدن "خردشهر ایزد" دارد. [[ملائکه]] از طرف [[مشرق]] و [[مغرب]] به [[اذن]] او فرستاده می‌شوند تا خبرها و اعلان‌ها را به عالم برسانند"<ref>جاماسب نامه، ص۲۵.</ref>. و نیز در کتاب "زند بهمن یسن" می خوانیم: "و بعد از آن، [[سوشیانس]] عالم را [[پاک]] خواهد نمود، آن گاه [[قیامت]] برپا خواهد شد"<ref> زند بهمن یسن، ص ۱۹</ref>. در همان کتاب در [[تفسیر]] کلمه [[سوشیانس]] آمده است: [[سوشیانس]] آخرین کسی است که می‌آید و [[زردشت]] را در عالم [[نجات]] خواهد داد»<ref>زند بهمن یسن، ص۱۵۰.</ref><ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۱۰۸، ۱۰۹.</ref>.
در کتاب "زند بهمن یسن" شرح کتاب "[[اوستا]]" [[کلام]] جاماسب را از قول استادش [[زردشت]] این چنین [[نقل]] می کند: "[[قبل از ظهور]] [[سوشیانس]] [[خلف]] [[وعده]]، [[دروغ]]، [[بی دینی]] و بی بند و باری در عالم گسترش می‌یابد، [[مردم]] از [[خداوند]] دور شده و [[ظلم]] و [[فساد]] عالم را فرا می‌گیرد. این امور، احوال عالم را دگرگون کرده و زمینه را برای [[ظهور منجی]] جهانی فراهم می‌آورد و علائمی که [[هنگام ظهور]] اتفاق می‌افتد عبارت است از حادثه عجیب و غریبی در [[آسمان]] ظاهر می‌شود که دلالت بر آمدن "خردشهر ایزد" دارد. [[ملائکه]] از طرف [[مشرق]] و [[مغرب]] به [[اذن]] او فرستاده می‌شوند تا خبرها و اعلان‌ها را به عالم برسانند"<ref>جاماسب نامه، ص۲۵.</ref>. و نیز در کتاب "زند بهمن یسن" می خوانیم: "و بعد از آن، [[سوشیانس]] عالم را [[پاک]] خواهد نمود، آن گاه [[قیامت]] برپا خواهد شد"<ref> زند بهمن یسن، ص ۱۹</ref>. در همان کتاب در [[تفسیر]] کلمه [[سوشیانس]] آمده است: [[سوشیانس]] آخرین کسی است که می‌آید و [[زردشت]] را در عالم [[نجات]] خواهد داد»<ref>زند بهمن یسن، ص۱۵۰.</ref><ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۱۰۸، ۱۰۹.</ref>.
خط ۱۲۴: خط ۱۲۱:


«در کتاب‌ها و آثار [[زردشت]] و [[زردشتی]]، درباره [[آخر الزمان]]، و [[ظهور]] [[موعود]]، مطالب بسیاری آمده است، از جمله در این کتاب‌ها:
«در کتاب‌ها و آثار [[زردشت]] و [[زردشتی]]، درباره [[آخر الزمان]]، و [[ظهور]] [[موعود]]، مطالب بسیاری آمده است، از جمله در این کتاب‌ها:
#کتاب [[اوستا]]
# کتاب [[اوستا]]
#کتاب زند
# کتاب زند
#کتاب جاماسب‌نامه<ref>از آثار منسوب به مزدیسنان، مشتمل بر پرسش و پاسخی چند، که میان گشتاسب شاه و جاماسب حکیم، رد و بدل شده است. جاماسب را داماد زردشت دانسته‌اند - «دایرة المعارف فارسی».</ref>.
# کتاب جاماسب‌نامه<ref>از آثار منسوب به مزدیسنان، مشتمل بر پرسش و پاسخی چند، که میان گشتاسب شاه و جاماسب حکیم، رد و بدل شده است. جاماسب را داماد زردشت دانسته‌اند - «دایرة المعارف فارسی».</ref>.
#کتاب داتستان دینیک<ref>از موبد بزرگ منوچهر.</ref>.
# کتاب داتستان دینیک<ref>از موبد بزرگ منوچهر.</ref>.
#کتاب زراتشت‌نامه<ref>از شاعر زردشتی، زردشت بهرام پژدو.</ref>.
# کتاب زراتشت‌نامه<ref>از شاعر زردشتی، زردشت بهرام پژدو.</ref>.


در [[دین]] [[زردشت]]، موعودهایی معرفی شده‌اند که آنان را سوشیانت می‌نامند. این موعودها سه تن بوده‌اند که مهم‌ترین آنان آخرین ایشان است. و او "سوشیانت پیروزگر" خوانده شده است. و این سوشیانت، همان [[موعود]] است، چنان‌که گفته‌اند: سوشیانت مزدیسنان، به منزله کریشنای برهمنان، بودای پنجم بودائیان، [[مسیح]] [[یهودیان]]، [[فارقلیط]] عیسویان، و [[مهدی]] [[مسلمانان]] است<ref>دایرة المعارف فارسی، ج۱، ص۱۳۷۳.</ref>»<ref>[[محمد رضا حکیمی|حکیمی، محمد رضا]]، [[خورشید مغرب (کتاب)|خورشید مغرب]]، ص ۵۳.</ref>.
در [[دین]] [[زردشت]]، موعودهایی معرفی شده‌اند که آنان را سوشیانت می‌نامند. این موعودها سه تن بوده‌اند که مهم‌ترین آنان آخرین ایشان است. و او "سوشیانت پیروزگر" خوانده شده است. و این سوشیانت، همان [[موعود]] است، چنان‌که گفته‌اند: سوشیانت مزدیسنان، به منزله کریشنای برهمنان، بودای پنجم بودائیان، [[مسیح]] [[یهودیان]]، [[فارقلیط]] عیسویان، و [[مهدی]] [[مسلمانان]] است<ref>دایرة المعارف فارسی، ج۱، ص۱۳۷۳.</ref>»<ref>[[محمد رضا حکیمی|حکیمی، محمد رضا]]، [[خورشید مغرب (کتاب)|خورشید مغرب]]، ص ۵۳.</ref>.
خط ۱۳۸: خط ۱۳۵:
| پاسخ = نویسندگان کتاب ''«[[نگین آفرینش ج۲ (کتاب)|نگین آفرینش]]»'' در این باره گفته‌اند:
| پاسخ = نویسندگان کتاب ''«[[نگین آفرینش ج۲ (کتاب)|نگین آفرینش]]»'' در این باره گفته‌اند:


«در هزاره‌گرایی [[زردشتی]]، [[انتظار ظهور]] سه [[منجی]] از [[نسل]] [[زردشت]] مطرح شده است که [[ظهور]] ایشان سبب تقویت این [[آیین]] گردیده و [[بدی‌ها]] و زشتی‌های [[اخلاقی]] را برطرف خواهد ساخت. سه [[منجی]] بزرگ [[زردشتی]] که در طول سه هزار پایانی، [[ظهور]] می‌کنند، عبارتند از: هوشیدَر، هوشیدَرماه و [[سوشیانس]] (یعنی سودمند). آخرین [[موعود]] [[زردشتی]]، [[سوشیانس]] برگزیده‌ای از [[نسل]] [[زردشت]] است. او مأموریّت دارد [[دین]] او را به کمال رساند و از پیراهه‌ها و [[بدعت‌ها]] [[پاک]] کند و [[ظلم و ستم]] را از [[جهان]] برداشته، [[کارها]] را بر مبنای "گاهان" (= گاتها، مقدس‌ترین بخش [[اوستا]]) قرار دهد. پس از آن همه [[مردم]]، [[مطیع]] فرمان‌های [[دینی]] و با یک‌دیگر [[دوست]] و [[مهربان]] خواهند بود. [[خشکسالی]] و [[فقر]] و [[بدبختی]] از میان خواهد رفت و جهانِ ِآرمانی شکل خواهد گرفت. بنابراین [[موعود]] [[زردشتی]] اولاً فردی مشخص است که در [[اوستا]] به نام، معرفی شده است و ثانیاً [[هدف]] نجاتِ جمعیِ [[بشر]] [[ظهور]] خواهد کرد. البته بشارت‌های آشکار به [[ظهور]] [[سوشیانس]] به عنوان [[منجی موعود]] [[بشر]]، نه در "گاتها" بلکه در بخش‌های دیگر موجود است. در جاماسب‌نامه آمده است: [[پیغمبر]] [[عرب]]، آخر [[پیغمبران]] باشد که در میان کوه‌های [[مکه]] پیدا شود. او با [[بندگان]] خود چیز خورد و به روش [[بندگان]] نشیند و [[دین]] او اشراف [[ادیان]] باشد و کتاب او [[باطل]] گرداند همه کتاب‌ها را... و از [[فرزندان]] دختر آن [[پیغمبر]] که [[خورشید]] [[جهان]] و شاه‌زنان نام دارد، کسی پادشان شود در [[دنیا]] به [[حکم]] یزدان که [[جانشین]] آخر آن [[پیغمبر]] باشد... و [[دولت]] او تا به [[قیامت]] متصل باشد.... و همه [[جهان]] را یک [[دین]] کند و [[دین]] گبری و [[زردشتی]] نماند و [[پیغمبران]] [[خدا]] و حکیمان ... و ابرها و بادها و مردان سفید رویان درخدمت او باشند<ref> ظهور [[حضرت مهدی]]{{ع}} از دیدگاه اسلام، مذاهب و ملل جهان،ص ۳۵۲ و ۳۵۶.</ref>»<ref>[[محمد امین بالادستان|بالادستان، محمد امین]]؛ [[محمد مهدی حائری‌‎پور|حائری‌‎پور، محمد مهدی]]؛ [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[نگین آفرینش ج۲ (کتاب)|نگین آفرینش]]، ج۱، ص ۶۸ - ۶۹.</ref>.
«در هزاره‌گرایی [[زردشتی]]، [[انتظار ظهور]] سه [[منجی]] از [[نسل]] [[زردشت]] مطرح شده است که [[ظهور]] ایشان سبب تقویت این [[آیین]] گردیده و [[بدی‌ها]] و زشتی‌های [[اخلاقی]] را برطرف خواهد ساخت. سه [[منجی]] بزرگ [[زردشتی]] که در طول سه هزار پایانی، [[ظهور]] می‌کنند، عبارتند از: هوشیدَر، هوشیدَرماه و [[سوشیانس]] (یعنی سودمند). آخرین [[موعود]] [[زردشتی]]، [[سوشیانس]] برگزیده‌ای از [[نسل]] [[زردشت]] است. او مأموریّت دارد [[دین]] او را به کمال رساند و از پیراهه‌ها و [[بدعت‌ها]] [[پاک]] کند و [[ظلم و ستم]] را از [[جهان]] برداشته، [[کارها]] را بر مبنای "گاهان" (= گاتها، مقدس‌ترین بخش [[اوستا]]) قرار دهد. پس از آن همه [[مردم]]، [[مطیع]] فرمان‌های [[دینی]] و با یک‌دیگر [[دوست]] و [[مهربان]] خواهند بود. [[خشکسالی]] و [[فقر]] و [[بدبختی]] از میان خواهد رفت و جهانِ ِآرمانی شکل خواهد گرفت. بنابراین [[موعود]] [[زردشتی]] اولاً فردی مشخص است که در [[اوستا]] به نام، معرفی شده است و ثانیاً [[هدف]] نجاتِ جمعیِ [[بشر]] [[ظهور]] خواهد کرد. البته بشارت‌های آشکار به [[ظهور]] [[سوشیانس]] به عنوان [[منجی موعود]] [[بشر]]، نه در "گاتها" بلکه در بخش‌های دیگر موجود است. در جاماسب‌نامه آمده است: [[پیغمبر]] [[عرب]]، آخر [[پیغمبران]] باشد که در میان کوه‌های [[مکه]] پیدا شود. او با [[بندگان]] خود چیز خورد و به روش [[بندگان]] نشیند و [[دین]] او اشراف [[ادیان]] باشد و کتاب او [[باطل]] گرداند همه کتاب‌ها را... و از [[فرزندان]] دختر آن [[پیغمبر]] که [[خورشید]] [[جهان]] و شاه‌زنان نام دارد، کسی پادشان شود در [[دنیا]] به [[حکم]] یزدان که [[جانشین]] آخر آن [[پیغمبر]] باشد... و [[دولت]] او تا به [[قیامت]] متصل باشد.... و همه [[جهان]] را یک [[دین]] کند و [[دین]] گبری و [[زردشتی]] نماند و [[پیغمبران]] [[خدا]] و حکیمان ... و ابرها و بادها و مردان سفید رویان درخدمت او باشند<ref> ظهور [[حضرت مهدی]] {{ع}} از دیدگاه اسلام، مذاهب و ملل جهان،ص ۳۵۲ و ۳۵۶.</ref>»<ref>[[محمد امین بالادستان|بالادستان، محمد امین]]؛ [[محمد مهدی حائری‌‎پور|حائری‌‎پور، محمد مهدی]]؛ [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[نگین آفرینش ج۲ (کتاب)|نگین آفرینش]]، ج۱، ص ۶۸ - ۶۹.</ref>.
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش