پرش به محتوا

فطرت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱ دسامبر ۲۰۲۲
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۷: خط ۷:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
به [[اعتقاد]] [[اهل]] [[تفسیر]] و لغت چنانکه در [[صحاح]] جوهری نیز آمده است، «فطرت» به معنای [[خلقت]] است. مراد از [[فطریات]] أموری است که همه افراد [[بشر]] در آنها مشترک و متفق هستند و هیچ [[عادت]]، [[مذهب]]، محیط و [[اخلاقی]]، تأثیری در اصل وجود آنها نداشته، سبب [[تغییر]] در آنها نشود. اگر در این زمینه اختلافاتی نیز [[مشاهده]] می‌شود، مربوط به [[اختلاف]] در تعیین مصداق است نه اصل [[امور فطری]]. مراد از [[فطرت الهی]] نیز حالت و هیئتی است که [[خداوند متعال]] [[خلق]] را بر آن قرار داده و این حالت و هیئت از لوازم وجود آنهاست، به گونه‌ای که خمیره آنها بر آن سرشته شده است<ref>امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۹۸؛ شرح چهل حدیث، ص۱۸۰.</ref>. خداوند متعال [[انسان]] را دارای فطرتی [[الهی]] و [[توحیدی]] [[آفریده]] است. به گونه‌ای که همه اصول و ارکان [[ایمان]] که عبارت است از [[معرفت]] و [[توحید]] و [[ولایت]] و [[ایمان به رسل]] و کتب الهی، [[معاد]] و [[ملائکه]] از فطریات انسان است. به همین دلیل انسان دارای [[سرشت]] و [[طبیعت]] [[پاک]] است. اگر در برخی از [[انسان‌ها]] [[آلودگی]] یا فسادهایی دیده می‌شود، در نتیجه تأثیرات ناشی از [[تربیت]] غیرالهی است که مانع [[شکوفایی]] فطرت الهی در او می‌شود<ref>امام خمینی، تقریرات فلسفه، ص۱۸۵ - ۱۸۷؛ شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۹۸؛ صحیفه امام، ج۱۴، ص۳۳.</ref>.
به [[اعتقاد]] [[اهل]] [[تفسیر]] و لغت چنانکه در [[صحاح جوهری]] نیز آمده است، «فطرت» به معنای [[خلقت]] است. مراد از [[فطریات]] أموری است که همه افراد [[بشر]] در آنها مشترک و متفق هستند و هیچ [[عادت]]، [[مذهب]]، محیط و [[اخلاقی]]، تأثیری در اصل وجود آنها نداشته، سبب [[تغییر]] در آنها نشود. اگر در این زمینه اختلافاتی نیز [[مشاهده]] می‌شود، مربوط به [[اختلاف]] در تعیین مصداق است نه اصل [[امور فطری]]. مراد از [[فطرت الهی]] نیز حالت و هیئتی است که [[خداوند متعال]] [[خلق]] را بر آن قرار داده و این حالت و هیئت از لوازم وجود آنهاست، به گونه‌ای که خمیره آنها بر آن سرشته شده است<ref>امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۹۸؛ شرح چهل حدیث، ص۱۸۰.</ref>. خداوند متعال [[انسان]] را دارای فطرتی [[الهی]] و [[توحیدی]] [[آفریده]] است. به گونه‌ای که همه اصول و ارکان [[ایمان]] که عبارت است از [[معرفت]] و [[توحید]] و [[ولایت]] و [[ایمان به رسل]] و کتب الهی، [[معاد]] و [[ملائکه]] از فطریات انسان است. به همین دلیل انسان دارای [[سرشت]] و [[طبیعت]] [[پاک]] است. اگر در برخی از [[انسان‌ها]] [[آلودگی]] یا فسادهایی دیده می‌شود، در نتیجه تأثیرات ناشی از [[تربیت]] غیرالهی است که مانع [[شکوفایی]] فطرت الهی در او می‌شود<ref>امام خمینی، تقریرات فلسفه، ص۱۸۵ - ۱۸۷؛ شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۹۸؛ صحیفه امام، ج۱۴، ص۳۳.</ref>.


خداوند متعال با [[عنایت]] و [[رحمت]] خود برای انسان دو نوع فطرت قرار داده است: الف. فطرت اصلی؛ ب. فطرت تبعی. فطرت اصلی، فطرتی است که در وجود همه انسان‌ها به [[ودیعت]] نهاده شده است چه عالم و سعید باشند و چه [[جاهل]] و [[شقی]]. [[عشق به کمال]] مطلق و [[عشق]] به خیر و [[سعادت]] مطلقه از امور مربوط به فطرت اصلی است. کسی را نمی‌توان یافت که بر اساس فطرتش متوجه به کمال و [[عاشق]] خیر و سعادت نباشد. همه انسان‌ها بلکه همه موجودات دارای [[فطرت توحیدی]] هستند. هر چیزی که به آن توجهی شود؛ چه در [[علوم]] و [[معارف]] و [[فضایل]] باشد و چه در [[شهوات]] و [[هواهای نفسانی]]، چه از قبیل بت‌های [[معابد]] و محبوب‌های [[دنیوی]] باشد و چه [[اخروی]]؛ مانند [[حب]] به [[زن]]، فرزند، شاهان، [[دانشمندان]]، [[اولیاء]] و [[انبیاء]] همه و همه عین توجه به واحد کامل مطلق است. هیچ حرکتی در این عالم واقع نمی‌شود جز برای رسیدن به کامل مطلق و هیچ قدمی برداشته نمی‌شود جز اینکه به سوی او باشد<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۳۸ - ۴۳۹.</ref>. اختلاف‌های موجود در بین افراد [[بشر]] که ناشی از تفاوت محیط‌ها، عادات، [[مذاهب]] و [[عقاید]] است، [[اختلاف]] در تشخیص متعلق [[فطرت]] و مراتب آن و در واقع اختلاف در تعیین مصداق [[محبوب]] است<ref>امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۸۰-۸۲.</ref>.
خداوند متعال با [[عنایت]] و [[رحمت]] خود برای انسان دو نوع فطرت قرار داده است: الف. فطرت اصلی؛ ب. فطرت تبعی. فطرت اصلی، فطرتی است که در وجود همه انسان‌ها به [[ودیعت]] نهاده شده است چه عالم و سعید باشند و چه [[جاهل]] و [[شقی]]. [[عشق به کمال]] مطلق و [[عشق]] به خیر و [[سعادت]] مطلقه از امور مربوط به فطرت اصلی است. کسی را نمی‌توان یافت که بر اساس فطرتش متوجه به کمال و [[عاشق]] خیر و سعادت نباشد. همه انسان‌ها بلکه همه موجودات دارای [[فطرت توحیدی]] هستند. هر چیزی که به آن توجهی شود؛ چه در [[علوم]] و [[معارف]] و [[فضایل]] باشد و چه در [[شهوات]] و [[هواهای نفسانی]]، چه از قبیل بت‌های [[معابد]] و محبوب‌های [[دنیوی]] باشد و چه [[اخروی]]؛ مانند [[حب]] به [[زن]]، فرزند، شاهان، [[دانشمندان]]، [[اولیاء]] و [[انبیاء]] همه و همه عین توجه به واحد کامل مطلق است. هیچ حرکتی در این عالم واقع نمی‌شود جز برای رسیدن به کامل مطلق و هیچ قدمی برداشته نمی‌شود جز اینکه به سوی او باشد<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۴۳۸ - ۴۳۹.</ref>. اختلاف‌های موجود در بین افراد [[بشر]] که ناشی از تفاوت محیط‌ها، عادات، [[مذاهب]] و [[عقاید]] است، [[اختلاف]] در تشخیص متعلق [[فطرت]] و مراتب آن و در واقع اختلاف در تعیین مصداق [[محبوب]] است<ref>امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۸۰-۸۲.</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش