پرش به محتوا

عدالت سیاسی در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = عدالت اجتماعی
| موضوع مرتبط = عدالت سیاسی
| عنوان مدخل  = عدالت سیاسی
| عنوان مدخل  = عدالت سیاسی
| مداخل مرتبط = [[عدالت سیاسی در قرآن]] - [[عدالت سیاسی در حدیث]] - [[عدالت سیاسی در نهج البلاغه]] - [[عدالت سیاسی در کلام اسلامی]] - [[عدالت سیاسی در فقه سیاسی]] - [[عدالت سیاسی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] - [[عدالت سیاسی در معارف و سیره نبوی]]
| مداخل مرتبط = [[عدالت سیاسی در فقه سیاسی]] - [[عدالت سیاسی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] - [[عدالت سیاسی در معارف و سیره نبوی]]
| پرسش مرتبط  = عدالت سیاسی (پرسش)
| پرسش مرتبط  = عدالت (پرسش)
}}
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
[[اتباع]] [[دولت]] [[دینی]] [[پیامبر]]، به اعتباری به [[مسلمان]]، [[مشرک]] و [[کافر]] و کافر [[اهل کتاب]] تقسیم می‌شد که هر یک دارای [[حقوق]] [[سیاسی]] خاصی بودند. بر این اساس، [[کفار]] [[حربی]] از هیچ حقی در [[جامعه]] و [[حکومت اسلامی]] برخوردار نبودند و در مقابل اهل کتاب از حقوق سیاسی مشترکی با [[مسلمانان]] برخوردار بودند که این حقوق در مفاد [[قانون اساسی]] دولت - [[شهر مدینه]] آمده است، از جمله در قانون اساسی [[مدینه]] بر [[آزادی]] [[مراسم دینی]] اهل کتاب، [[یاری کردن]] مسلمانان توسط اهل کتاب به وقت [[جنگ]] و [[اتحاد]] بینشان در [[دفاع]] از مدینه و... تأکید شده است<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۱۴۳-۱۴۴.</ref>.
[[اتباع]] [[دولت]] [[دینی]] [[پیامبر]]، به اعتباری به [[مسلمان]]، [[مشرک]] و [[کافر]] و کافر [[اهل کتاب]] تقسیم می‌شد که هر یک دارای [[حقوق]] [[سیاسی]] خاصی بودند. بر این اساس، [[کفار]] [[حربی]] از هیچ حقی در [[جامعه]] و [[حکومت اسلامی]] برخوردار نبودند و در مقابل اهل کتاب از حقوق سیاسی مشترکی با [[مسلمانان]] برخوردار بودند که این حقوق در مفاد [[قانون اساسی]] دولت - [[شهر مدینه]] آمده است، از جمله در قانون اساسی [[مدینه]] بر [[آزادی]] [[مراسم دینی]] اهل کتاب، [[یاری کردن]] مسلمانان توسط اهل کتاب به وقت [[جنگ]] و [[اتحاد]] بینشان در [[دفاع]] از مدینه و... تأکید شده است<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۱۴۳-۱۴۴.</ref>. بنابراین [[پیمان]]، مسلمانان با اهل کتاب در مقابل [[تجاوز]] خارجی [[متحد]] شدند.
بنابر این [[پیمان]]، مسلمانان با اهل کتاب در مقابل [[تجاوز]] خارجی [[متحد]] شدند.


نکته حایز اهمیت در [[دولت نبوی]] این است که در آن کسانی [[مناصب]] [[حکومتی]] را به دست می‌گیرند که [[درک]] [[درستی]] از حقوق و [[اوامر الهی]] داشته باشند و [[رفتار]] و کردارشان مطابق با آنها باشد. کما اینکه پیامبر {{صل}} در خصوص صاحب‌منصبان سیاسی دولت دینی می‌فرمایند: «آنکه از [[امت]] من، [[ولایت امری]] از [[مردم]] را داشته باشد، چنانچه همانند [[حفظ خویشتن]] از آن [[حفاظت]] ننماید، رایحه [[بهشت]] را نخواهد یافت»<ref>{{متن حدیث|ما من امتي أحد ولّي من امر الناس شيئا لم يحفظهم بما يحفظ به نفسه إلا لم يجد رائحة الجنة}}؛ محمدحسین جمشیدی، نظریه عدالت، ص۱۶۴.</ref>.
نکته حایز اهمیت در [[دولت نبوی]] این است که در آن کسانی [[مناصب]] [[حکومتی]] را به دست می‌گیرند که [[درک]] [[درستی]] از حقوق و [[اوامر الهی]] داشته باشند و [[رفتار]] و کردارشان مطابق با آنها باشد. کما اینکه پیامبر {{صل}} در خصوص صاحب‌منصبان سیاسی دولت دینی می‌فرمایند: «آنکه از [[امت]] من، [[ولایت امری]] از [[مردم]] را داشته باشد، چنانچه همانند [[حفظ خویشتن]] از آن [[حفاظت]] ننماید، رایحه [[بهشت]] را نخواهد یافت»<ref>{{متن حدیث|ما من امتي أحد ولّي من امر الناس شيئا لم يحفظهم بما يحفظ به نفسه إلا لم يجد رائحة الجنة}}؛ محمدحسین جمشیدی، نظریه عدالت، ص۱۶۴.</ref>.
خط ۱۵: خط ۱۳:
در دولت دینی پیامبر {{صل}} [[آگاهی]] به [[شریعت]] از معیارهای اصلی در توزیع [[قدرت]] بود و به همین دلیل در [[ساختار سیاسی]] این دولت، «[[صحابه]]» از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بودند. البته این جایگاه نشانه [[ارزش]] نیست، بلکه ابزاری برای [[خدمت]] محسوب می‌شود. در این خصوص پیامبر {{صل}} می‌فرمایند: {{متن حدیث|سَيِّدُ الْقَوْمِ خَادِمُهُمْ}}<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۴، ح۵۷۹۱.</ref>.
در دولت دینی پیامبر {{صل}} [[آگاهی]] به [[شریعت]] از معیارهای اصلی در توزیع [[قدرت]] بود و به همین دلیل در [[ساختار سیاسی]] این دولت، «[[صحابه]]» از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بودند. البته این جایگاه نشانه [[ارزش]] نیست، بلکه ابزاری برای [[خدمت]] محسوب می‌شود. در این خصوص پیامبر {{صل}} می‌فرمایند: {{متن حدیث|سَيِّدُ الْقَوْمِ خَادِمُهُمْ}}<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۴، ح۵۷۹۱.</ref>.


[[پیامبر اسلام]] در اشغال مناصب، بر [[شایسته‌سالاری]] تأکید ویژه‌ای داشته و می‌فرمایند: {{متن حدیث| من تقدّم على المسلمين و هو يرى أنّ فيهم من هو افضل منه، فقد خان اللَّه و رسوله و المسلمين‏}}<ref>عبدالحسین امینی، الغدیر، ج۸، ص۲۹۱.</ref>.<ref>[[روح الله دهقانی|دهقانی، روح الله]]، [[نظریه عدالت در دولت نبوی (مقاله)|مقاله «نظریه عدالت در دولت نبوی»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره سیاسی پیامبر اعظم]] ص ۱۸۴.</ref>
[[پیامبر اسلام]] در اشغال مناصب، بر [[شایسته‌سالاری]] تأکید ویژه‌ای داشته و می‌فرمایند: {{متن حدیث| من تقدّم على المسلمين و هو يرى أنّ فيهم من هو افضل منه، فقد خان اللَّه و رسوله و المسلمين‏}}<ref>عبدالحسین امینی، الغدیر، ج۸، ص۲۹۱.</ref>.<ref>[[روح الله دهقانی|دهقانی، روح الله]]، [[نظریه عدالت در دولت نبوی (مقاله)|مقاله «نظریه عدالت در دولت نبوی»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره سیاسی پیامبر اعظم]]، ص۱۸۴.</ref>


== پرسش مستقیم ==
== پرسش مستقیم ==
[[سیره پیامبر خاتم درباره عدالت سیاسی چه بود؟ (پرسش)]]
[[سیره پیامبر خاتم درباره عدالت سیاسی چه بود؟ (پرسش)]]
{{پایان مدخل‌ وابسته}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۹: خط ۲۶:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:عدالت سیاس]]
[[رده:عدالت]]
۱۱۴٬۰۳۶

ویرایش