آیات الاحکام در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۷
، ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲←پیشینه
(←پیشینه) |
|||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
مهمترین کتابهای نوشته شده در این زمینه عبارتاند از: [[فقه القرآن فی شرح آیات الاحکام (کتاب)|فقه القرآن فی شرح آیات الاحکام]] تألیف [[قطب راوندی]] (م ۵۷۳)، [[کنز العرفان]] تألیف [[فاضل مقداد سیوری]] (م۸۲۶)، [[زبدة البیان فی براهین أحکام القرآن (کتاب)|زبدة البیان فی براهین أحکام القرآن]] تألیف [[محقق اردبیلی]] (م۹۹۳)؛ [[مسالک الافهام إلی آیات الاحکام (کتاب)|مسالک الافهام إلی آیات الاحکام]] تألیف [[جواد کاظمی]] (م سده ۱۱). از [[عالمان اهل سنت]] نیز آثار مختلفی دراینباره گزارش شده است، مانند [[احکام القرآن (کتاب)|احکام القرآن]] [[احمد بن علی جصاص]]، احکام القرآن ابنالعربی، الجامع لاحکام القرآن [[قرطبی]]<ref>ابنندیم، محمد بن اسحاق، کتاب الفهرست، ترجمه محمدرضا تجدید، ص۴۱.</ref> که [[تفسیری]] با [[گرایش]] [[فقهی]] است اما محدود به مباحث فقهی نیست. در دوران معاصر نیز آثار فراوانی دراین باره نگارش شده است<ref>هاشمی شاهرودی، سیدمحمود، موسوعة الفقه الإسلامی، ج۲، ص۴۸۹-۵۰۶.</ref>. تنظیم و تفسیر آیات الاحکام به شیوههای گوناگونی صورت گرفته که شیوه رایج بر اساس [[ابواب فقهی]] است<ref>هاشمی شاهرودی، سیدمحمود، فرهنگ جامع فقه، ج۱،ص۱۵۵.</ref>. کتابهای نگاشته شده منحصر در موارد یادشده نیستند؛ زیرا بسیاری از [[اندیشمندان]] در [[کتابهای تفسیری]] و [[فقهی]] خود به بررسی [[آیات الاحکام]] پرداختهاند<ref>غفوری، خالد، مدخل عام لدراسة فقه القرآن المقارن، ص۲۳۷.</ref>. | مهمترین کتابهای نوشته شده در این زمینه عبارتاند از: [[فقه القرآن فی شرح آیات الاحکام (کتاب)|فقه القرآن فی شرح آیات الاحکام]] تألیف [[قطب راوندی]] (م ۵۷۳)، [[کنز العرفان]] تألیف [[فاضل مقداد سیوری]] (م۸۲۶)، [[زبدة البیان فی براهین أحکام القرآن (کتاب)|زبدة البیان فی براهین أحکام القرآن]] تألیف [[محقق اردبیلی]] (م۹۹۳)؛ [[مسالک الافهام إلی آیات الاحکام (کتاب)|مسالک الافهام إلی آیات الاحکام]] تألیف [[جواد کاظمی]] (م سده ۱۱). از [[عالمان اهل سنت]] نیز آثار مختلفی دراینباره گزارش شده است، مانند [[احکام القرآن (کتاب)|احکام القرآن]] [[احمد بن علی جصاص]]، احکام القرآن ابنالعربی، الجامع لاحکام القرآن [[قرطبی]]<ref>ابنندیم، محمد بن اسحاق، کتاب الفهرست، ترجمه محمدرضا تجدید، ص۴۱.</ref> که [[تفسیری]] با [[گرایش]] [[فقهی]] است اما محدود به مباحث فقهی نیست. در دوران معاصر نیز آثار فراوانی دراین باره نگارش شده است<ref>هاشمی شاهرودی، سیدمحمود، موسوعة الفقه الإسلامی، ج۲، ص۴۸۹-۵۰۶.</ref>. تنظیم و تفسیر آیات الاحکام به شیوههای گوناگونی صورت گرفته که شیوه رایج بر اساس [[ابواب فقهی]] است<ref>هاشمی شاهرودی، سیدمحمود، فرهنگ جامع فقه، ج۱،ص۱۵۵.</ref>. کتابهای نگاشته شده منحصر در موارد یادشده نیستند؛ زیرا بسیاری از [[اندیشمندان]] در [[کتابهای تفسیری]] و [[فقهی]] خود به بررسی [[آیات الاحکام]] پرداختهاند<ref>غفوری، خالد، مدخل عام لدراسة فقه القرآن المقارن، ص۲۳۷.</ref>. | ||
[[امام خمینی]] کتاب مستقلی در موضوع آیات الاحکام تألیف نکرده است؛ اما بیش از معاصران خود، به آیات الاحکام توجه کرده و ضمن پژوهشهای اصولی و فقهی خود به صورت مفصل از این [[آیات]] در زمینههای مختلف مثل [[استنباط احکام]] فرعی تکلیفی<ref>امام خمینی، کتاب البیع، ج۲، ص۱۲۵؛ همو، کتاب الطهاره، ج۲، ص۱۲۸.</ref> و [[احکام وضعی]]<ref>امام خمینی، کتاب البیع، ج۲، ص۱۳۳.</ref>، [[استنباط]] مباحث اصولی<ref>امام خمینی، تهذیب الاصول، ج۲، ص۱۶۹-۱۷۲.</ref> و [[قواعد]] فقهی مانند [[نفی حرج]]<ref>امام خمینی، کتاب الطهاره، ج۱، ص۴۰۹؛ ج۲، ص۷۴-۷۵ و ۱۰۲.</ref>، [[نفی ضرر]]<ref>امام خمینی، بدائع الدرر، ص۱۰۵ - ۱۰۶؛ تهذیب الاصول، ج۳، ص۵۲۰-۵۲۶.</ref> و [[حرمت]] کمک به [[گناه]]<ref>امام خمینی، المکاسب المحرمه، ج۱، ص۱۹۶-۲۰۲.</ref> استفاده کرده است؛ چنان که مباحث مرتبط با آیات الاحکام از کتابهای استدلالی و فتوایی و همچنین از تقریرات دروس ایشان، جمعآوری و به صورت کتابی مستقل با عنوان آیات الاحکام فی تراث الامام الخمینی تدوین و منتشر شده است | [[امام خمینی]] کتاب مستقلی در موضوع آیات الاحکام تألیف نکرده است؛ اما بیش از معاصران خود، به آیات الاحکام توجه کرده و ضمن پژوهشهای اصولی و فقهی خود به صورت مفصل از این [[آیات]] در زمینههای مختلف مثل [[استنباط احکام]] فرعی تکلیفی<ref>امام خمینی، کتاب البیع، ج۲، ص۱۲۵؛ همو، کتاب الطهاره، ج۲، ص۱۲۸.</ref> و [[احکام وضعی]]<ref>امام خمینی، کتاب البیع، ج۲، ص۱۳۳.</ref>، [[استنباط]] مباحث اصولی<ref>امام خمینی، تهذیب الاصول، ج۲، ص۱۶۹-۱۷۲.</ref> و [[قواعد]] فقهی مانند [[نفی حرج]]<ref>امام خمینی، کتاب الطهاره، ج۱، ص۴۰۹؛ ج۲، ص۷۴-۷۵ و ۱۰۲.</ref>، [[نفی ضرر]]<ref>امام خمینی، بدائع الدرر، ص۱۰۵ - ۱۰۶؛ تهذیب الاصول، ج۳، ص۵۲۰-۵۲۶.</ref> و [[حرمت]] کمک به [[گناه]]<ref>امام خمینی، المکاسب المحرمه، ج۱، ص۱۹۶-۲۰۲.</ref> استفاده کرده است؛ چنان که مباحث مرتبط با آیات الاحکام از کتابهای استدلالی و فتوایی و همچنین از تقریرات دروس ایشان، جمعآوری و به صورت کتابی مستقل با عنوان آیات الاحکام فی تراث الامام الخمینی تدوین و منتشر شده است<ref>[[خالد غفوری الحسنی|غفوری الحسنی، خالد]]، [[آیات الاحکام - غفوری (مقاله)|مقاله «آیات الاحکام»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۱]] ص ۳۷۴.</ref>. | ||
==اهمیت آیات الاحکام== | ==اهمیت آیات الاحکام== |