بغی در قرآن: تفاوت میان نسخهها
←بغی در اصطلاح فقهی
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
=== معنای اصطلاحی === | === معنای اصطلاحی === | ||
=== بغی در اصطلاح فقهی=== | ==== بغی در اصطلاح فقهی==== | ||
{{اصلی|بغی در فقه سیاسی}} | {{اصلی|بغی در فقه سیاسی}} | ||
در اصطلاح [[فقه]] آرای متفاوتی میان [[فقیهان]] مطرح است؛ عموم [[فقهای اهل سنت]] بغی را خروج گروهی از [[مسلمانان]] دارای [[قدرت]] و [[شوکت]] بر ضدّ [[حاکم]] [[عادل]] یا غیر عادل [[اسلامی]] یا ندادن حق واجبی همچون [[زکات]] به او دانستهاند که این خروج و [[مخالفت]] از نظر [[باغی]] غالباً بر اساس [[اجتهاد]] و [[تأویل]] صحیح بوده است<ref>الفقهالاسلامی، ج ۷، ص ۵۴۷۸ ـ ۵۴۷۹؛ الفقه علی المذاهب الاربعه، ج ۵، ص ۴۱۸؛ التشریع الجنایی الاسلامی، ج ۲، ص ۶۷۳.</ref>. در اصطلاح فقه [[امامیه]] بغی عبارت است از خروج بر ضدّ [[امام]] یا حاکم [[مشروع]]<ref>الروضة البهیه، ج ۲، ص ۶۵؛ مجمع الفایده، ج ۷، ص ۵۲۴؛ مصطلحات الفقه، ص ۱۰۱.</ref>، اعم از خروج و [[تعدی]] گروهی یا فردی<ref>مصطلحات الفقه، ص ۱۰۱؛ ولایة الفقیه، ج ۳، ص ۲۸۰ ـ ۲۸۱.</ref>. برخی فقیهان دیگر امامیه دایره بغی را گستردهتر دانسته و خروج [[حکومتی]] اسلامی بر ضدّ [[حکومت اسلامی]] دیگر یا [[تعدی]] [[حکومت اسلامی]] [[جور]] بر ضدّ [[امت اسلامی]] یا خروج و [[جنگ]] گروهی از [[مسلمانان]] با مسلمانان دیگر را نیز مصداقی از [[بغی]] شمردهاند<ref>ولایة الفقیه، ج ۳، ص ۲۸۰ ـ ۲۸۱؛ الفقه، ج ۴۸، ص ۱۳۱؛ جهاد در اسلام، ص ۱۱۶ ـ ۱۱۷.</ref>. به آنان که در برابر [[امام]] و حکومت اسلامی یا مسلمانان [[قیام]] کنند "بُغاة" ([[باغیان]]) یا "[[اهل بغی]]" میگویند<ref>جواهرالکلام، ج ۲۱، ص ۳۲۲ ـ ۳۲۳؛ مصطلحات الفقه، ص ۱۰۱ ـ ۱۰۲.</ref>. وجه این نامگذاری آن است که اینان با [[طغیان]] کردن در برابر [[حاکم اسلامی]] از حد [[تجاوز]] کرده، یا مرتکب [[ظلم]] میشوند<ref>تذکرة الفقهاء، ج ۱، ص ۴۵۲؛ ج ۹، ص ۳۹۱؛ فتح الوهاب، ج ۲، ص ۲۶۵.</ref><ref>[[سید جعفر صادقی فدکی|صادقی فدکی، سید جعفر]]، [[بغی - صادقی فدکی (مقاله)|مقاله «بغی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | در اصطلاح [[فقه]] آرای متفاوتی میان [[فقیهان]] مطرح است؛ عموم [[فقهای اهل سنت]] بغی را خروج گروهی از [[مسلمانان]] دارای [[قدرت]] و [[شوکت]] بر ضدّ [[حاکم]] [[عادل]] یا غیر عادل [[اسلامی]] یا ندادن حق واجبی همچون [[زکات]] به او دانستهاند که این خروج و [[مخالفت]] از نظر [[باغی]] غالباً بر اساس [[اجتهاد]] و [[تأویل]] صحیح بوده است<ref>الفقهالاسلامی، ج ۷، ص ۵۴۷۸ ـ ۵۴۷۹؛ الفقه علی المذاهب الاربعه، ج ۵، ص ۴۱۸؛ التشریع الجنایی الاسلامی، ج ۲، ص ۶۷۳.</ref>. در اصطلاح فقه [[امامیه]] بغی عبارت است از خروج بر ضدّ [[امام]] یا حاکم [[مشروع]]<ref>الروضة البهیه، ج ۲، ص ۶۵؛ مجمع الفایده، ج ۷، ص ۵۲۴؛ مصطلحات الفقه، ص ۱۰۱.</ref>، اعم از خروج و [[تعدی]] گروهی یا فردی<ref>مصطلحات الفقه، ص ۱۰۱؛ ولایة الفقیه، ج ۳، ص ۲۸۰ ـ ۲۸۱.</ref>. برخی فقیهان دیگر امامیه دایره بغی را گستردهتر دانسته و خروج [[حکومتی]] اسلامی بر ضدّ [[حکومت اسلامی]] دیگر یا [[تعدی]] [[حکومت اسلامی]] [[جور]] بر ضدّ [[امت اسلامی]] یا خروج و [[جنگ]] گروهی از [[مسلمانان]] با مسلمانان دیگر را نیز مصداقی از [[بغی]] شمردهاند<ref>ولایة الفقیه، ج ۳، ص ۲۸۰ ـ ۲۸۱؛ الفقه، ج ۴۸، ص ۱۳۱؛ جهاد در اسلام، ص ۱۱۶ ـ ۱۱۷.</ref>. به آنان که در برابر [[امام]] و حکومت اسلامی یا مسلمانان [[قیام]] کنند "بُغاة" ([[باغیان]]) یا "[[اهل بغی]]" میگویند<ref>جواهرالکلام، ج ۲۱، ص ۳۲۲ ـ ۳۲۳؛ مصطلحات الفقه، ص ۱۰۱ ـ ۱۰۲.</ref>. وجه این نامگذاری آن است که اینان با [[طغیان]] کردن در برابر [[حاکم اسلامی]] از حد [[تجاوز]] کرده، یا مرتکب [[ظلم]] میشوند<ref>تذکرة الفقهاء، ج ۱، ص ۴۵۲؛ ج ۹، ص ۳۹۱؛ فتح الوهاب، ج ۲، ص ۲۶۵.</ref><ref>[[سید جعفر صادقی فدکی|صادقی فدکی، سید جعفر]]، [[بغی - صادقی فدکی (مقاله)|مقاله «بغی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> |