بصره در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

در منابع از دو موضع با نام [[بصره]] یاد شده یکی بصره [[عراق]] و دیگر بصره [[مغرب]]. بصره عراق ـ که [[حموی]] آن را شامل [[کوفه]] هم دانسته ـ در شمار اقلیم سوم قرار داشته است. لفظ «بصرهگ در [[کلام عرب]] به [[زمین]] [[خشن]] و سنگلاخی اطلاق می‌‌شود و چون این [[شهر]] دارای زمینی سنگلاخی و خشک و ستبر بود، بواسطه این [[غلظت]] و شدت، بدان »بصره" گفته‌اند<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۳۰.</ref>. بصره از بزرگترین شهرهای [[صدر اسلام]] بود که به هنگام [[فتح عراق]]، توسط [[مسلمانان]] تأسیس شد و گفته شده که [[قبیله]]‌ای از [[عرب]] نبود که قومی از آن در بصره ساکن نباشد. این شهر به مربدش<ref>از مشهورترین محلات بصره که ابتدا محلی برای نگهداری و فروش شتران بود و سپس از محله‌های بزرگ بصره شد و مردم در آن اقامت گزیدند و اندک بعد، به محفل و باشگاهی بدل گشت برای مفآخرت شعرا و مجالس خطباء. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۹۸.</ref> [[شهرت]] داشت که جایگاه [[عکاظ]] را در [[شعر]] و [[شاعری]] از آن خود کرده بود. گفته شده [[عرب]]، شهری را همتا و بهتر از بصره در نزدیکی همزمان به [[بادیه نشینی]] و [[شهرنشینی]] نمی‌شناختند. این شهر از [[غرب]] به صحرای خشک و لم یزرع عرب که متصل به بیابان بزرگ و وسیعی بود، منتهی می‌‌شد و از سمت [[شرق]] آن به شط العرب و باغات خرمایی که بر آن [[سایه]] افکنده بود، امتداد داشت. بنابراین عرب می‌‌توانست دام‌های خود را در غرب آن بگستراند و در شرق و شمال آن [[زراعت]] کند. و چون [[نهضت]] تدوین آغاز شد، بصره دارای [[مکتب]] نحوی بود که با مکتب کوفه قابل مقایسه بود. تا این که پایگاه [[علمی]] آن در طی اعصار و قرون [[سقوط]] کرد. بصره هم اکنون نیز شهری آباد و بر کرانه [[غربی]] شط العرب و در نزدیکی دهانه آن در [[خلیج فارس]] واقع است. این [[شهر]] در حال حاضر، بزرگترین بندر [[عراق]] محسوب می‌‌شود و مهمترین صادرات آن خرما و ساکنان آن از [[عرب]] اصیل هستند<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص ۴۴.</ref>.

== منابع ==