جز
جایگزینی متن - 'اهل مدینه' به 'اهل مدینه'
جز (جایگزینی متن - 'جمع آوری' به 'جمع‌آوری') |
|||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[زید بن ثابت بن ضحاک]]، از [[انصار]] و از [[اهل | [[زید بن ثابت بن ضحاک]]، از [[انصار]] و از [[اهل مدینه]] و از [[قبیله خزرج]] است<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۲، ص۵۳۷؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۱۹، ص۲۹۵؛ معجم الصحابه، این قانع، ج۵، ص۲۵۵.</ref>. او را [[انصاری]] نجاری نیز گفته‌اند؛ زیرا وی از [[طایفه]] بنی نجار [[خزرج]] است. [[کنیه]] وی را «ابوسعید»، «ابوسعد»، «ابو عبدالرحمن»، «ابوخارجه» و «ابو ثابت» نیز گفته‌اند<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۲، ص۵۳۷.</ref>. او در مدینه به [[دنیا]] آمد و در [[مکه]] بزرگ شد<ref>الاعلام، زرکلی، ج۳، ص۵۷.</ref>.<ref>[[محمد علی نقدی|نقدی، محمد علی]]، [[زید بن ثابت (مقاله)|مقاله «زید بن ثابت»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص۱۸۴؛ [[سید غلام رضا تهامی|تهامی، سید غلام رضا]]، [[فرهنگ اعلام تاریخ اسلام ج۲ (کتاب)|فرهنگ اعلام تاریخ اسلام]]، ج۲، ص۱۱۷۶.</ref> | ||
== [[زید]] و [[کتابت وحی]] == | == [[زید]] و [[کتابت وحی]] == | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
آنگاه که [[عثمان]] [[مسلمانان]] را تنها به خواندن [[مصحف]] زید بن ثابت مجبور می‌کرد، [[عبدالله بن مسعود]] [[امر]] او را نپذیرفت و گفت: "مصحف و قرائت من صحیح‌تر از مصحف و قرائت زید است؛ آنگاه که زید، با [[کودکان]] [[مکه]] [[بازی]] می‌کرد، من هفتاد [[سوره]] از [[قرآن]] را از [[زبان]] [[پیامبر]] {{صل}} از بر داشتم"<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۱، ص۳۰۴.</ref>. [[عمار بن ابی عمار]] می‌گوید: "روزی که زید بن ثابت [[دفن]] شد، با ابن عباس در سایه قصر نشسته بودیم. ابن عباس گفت: "این چنین [[علم]] از بین می‌رود؛ امروز علم فراوانی دفن شد"<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۲، ص۲۷۶؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۱۹، ص۳۳۳-۳۳۵.</ref>. | آنگاه که [[عثمان]] [[مسلمانان]] را تنها به خواندن [[مصحف]] زید بن ثابت مجبور می‌کرد، [[عبدالله بن مسعود]] [[امر]] او را نپذیرفت و گفت: "مصحف و قرائت من صحیح‌تر از مصحف و قرائت زید است؛ آنگاه که زید، با [[کودکان]] [[مکه]] [[بازی]] می‌کرد، من هفتاد [[سوره]] از [[قرآن]] را از [[زبان]] [[پیامبر]] {{صل}} از بر داشتم"<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۱، ص۳۰۴.</ref>. [[عمار بن ابی عمار]] می‌گوید: "روزی که زید بن ثابت [[دفن]] شد، با ابن عباس در سایه قصر نشسته بودیم. ابن عباس گفت: "این چنین [[علم]] از بین می‌رود؛ امروز علم فراوانی دفن شد"<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۲، ص۲۷۶؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۱۹، ص۳۳۳-۳۳۵.</ref>. | ||
بعضی مانند [[نسائی]] درباره وی [[غلو]] کرده‌اند، وی در شمارش فقهای [[شهرها]] از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} و بعد از آنها از [[اهل | بعضی مانند [[نسائی]] درباره وی [[غلو]] کرده‌اند، وی در شمارش فقهای [[شهرها]] از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} و بعد از آنها از [[اهل مدینه]] نام آنها را این چنین آورده است: [[عمر بن خطاب]]، زید بن ثابت، [[عبدالله بن عمر]] و [[عایشه]]<ref>تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۱۹، ص۳۲۸.</ref>. [[عمر بن سلیمان]] از زید بن ثابت [[روایت]] کرده است که زید گفت: [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: "هر کس [[علی]] را در [[زندگی]] و پس از مرگش [[دوست]] بدارد [[خدای عزوجل]] برایش [[امن]] و [[ایمان]] بنویسد تا آنجا که [[آفتاب]] بر آن بتابد و غروب کند و هر کس او را در زندگی و پس از مرگش [[دشمن]] بدارد به [[مرگ جاهلیت]] بمیرد و به آنچه انجام دهد [[محاسبه]] می‌شود"<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَحَبَّ عَلِيّاً فِي حَيَاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ كَتَبَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ مِنَ اَلْأَمْنِ وَ اَلْإِيمَانِ مَا طَلَعَتْ عَلَيْهِ شَمْسٌ وَ غَرَبَتْ وَ مَنْ أَبْغَضَهُ فِي حَيَاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ مَاتَ مَوْتَةً جَاهِلِيَّةً وَ حُوسِبَ بِمَا عَمِلَ}}؛ الأمالی، شیخ صدوق، ص۶۷۹.</ref>. | ||
یکی از القابی که به زید بن ثابت داده‌اند، حِبر امت است<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۲، ص۲۷۶-۲۷۵؛ الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۲، ص۵۳۹؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۱۹، ص۳۱۶؛ تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۴، ص۵۷؛ الاصابه، ابن حجر، ج۲، ص۴۹۲.</ref>. [[حبر]]؛ یعنی [[عالم دین]] [[یهود]] و جمع آن [[احبار]] است؛ زیرا او به خاطر [[هم نشینی]] با [[قوم یهود]] مدینه و [[تعلیم]] در مدارس آنها<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۲، ص۵۳۸؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۱۹، ص۳۰۵.</ref> تبحر زیادی در [[فهم]] کتب [[سریانی]] پیدا کرده بود. به همین [[دلیل]] بعد از [[پیامبر]]، او را در [[قضاوت]] به دادن [[حکم]] دوره [[جاهلیت]] متهم کرده‌اند<ref>فروع کافی، کلینی، ج۷، ص۴۰۷.</ref>.<ref>[[محمد علی نقدی|نقدی، محمد علی]]، [[زید بن ثابت (مقاله)|مقاله «زید بن ثابت»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص۱۸۵-۱۸۸.</ref> | یکی از القابی که به زید بن ثابت داده‌اند، حِبر امت است<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۲، ص۲۷۶-۲۷۵؛ الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۲، ص۵۳۹؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۱۹، ص۳۱۶؛ تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۴، ص۵۷؛ الاصابه، ابن حجر، ج۲، ص۴۹۲.</ref>. [[حبر]]؛ یعنی [[عالم دین]] [[یهود]] و جمع آن [[احبار]] است؛ زیرا او به خاطر [[هم نشینی]] با [[قوم یهود]] مدینه و [[تعلیم]] در مدارس آنها<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۲، ص۵۳۸؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۱۹، ص۳۰۵.</ref> تبحر زیادی در [[فهم]] کتب [[سریانی]] پیدا کرده بود. به همین [[دلیل]] بعد از [[پیامبر]]، او را در [[قضاوت]] به دادن [[حکم]] دوره [[جاهلیت]] متهم کرده‌اند<ref>فروع کافی، کلینی، ج۷، ص۴۰۷.</ref>.<ref>[[محمد علی نقدی|نقدی، محمد علی]]، [[زید بن ثابت (مقاله)|مقاله «زید بن ثابت»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص۱۸۵-۱۸۸.</ref> | ||