آزادی اقتصادی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
== | == [[اسلام]] و آزادی اقتصادی == | ||
[[ | در [[اندیشه]] [[اسلامی]]، آزادی اقتصادی در چهارچوب [[بندگی خدا]] و [[احترام]] نهادن به [[حریم]] [[حلال‌ها]] و حرام‌ها [[تفسیر]] می‌‌شود. در فعالیت‌های اقتصادی اسلام به [[مال]] [[پاک]] بسنده می‌‌شود و [[انسان]] باید از بهره‌های [[ناپاک]] [[مالی]] دوری کند. البته بر اساس مبنای [[علمی]] و نظری اصل این است که هر چیزی و هر کاری برای انسان [[مباح]] است، مگر آنکه [[شریعت]] به روشنی منع کرده باشد. در اسلام [[آزادی مالکیت]] برای همه افراد [[امت]] تأمین شده است، گرچه این [[آزادی]] مطلق نیست و به [[توانایی]] [[تصرف]] در آن [[مقید]] است<ref>وسائل الشیعه، ج۱۷، ص ۳۴۵.</ref> این [[مالکیت]] از نهاد [[فطرت انسان]] ریشه می‌‌گیرد و هر فردی این میل [[فطری]] را دارد که از ثروت‌های طبیعی به سود خود استفاده کند. در اسلام هم انسان با داشتن [[حق]] مالکیت میتواند داوطلبانه از اموالش [[جهت]] [[رشد]] مادی و [[معنوی]] [[حیات]] خود استفاده کند<ref>اقتصادنا، ج۱، ص ۱۳۵.</ref>. | ||
اسلام بر اساس پذیرش این حق برای انسان، او را به انجام [[انفاق]]، [[احسان]]، [[ایثار]] و دیگر [[وظایف]] [[مالی]] [[تشویق]] میکند<ref>سوره بقره، آیه ۱۷۷.</ref>. [[آزادی]] [[مردم]] در [[احیای موات]] و حیازت مباحات و بهره‌گیری از [[انفال]] و [[معادن]] نیز دلیل روشن دیگری بر گستردگی [[آزادی اقتصادی]] در [[اسلام]] است. اسلام برای زن [[حق]] [[مالکیت]] قائل شده است و زن میتواند مالک اشیای منقول و غیر منقول باشد، [[حق]] [[خرید و فروش]] و واگذاری [[اموال]] خود را دارد و میتواند آن گونه که می‌‌خواهد [[وصیت]] کند<ref>المیزان، ذیل سوره نساء آیه ۳۲.</ref>. در اسلام [[احترام]] [[مال]] [[مؤمن]]، چه زن و چه مرد، مانند احترام [[خون]] او [[واجب]] است<ref>اصول کافی، ج۲، باب۶.</ref>. از دیدگاه اسلام مقدار مصرفی که برای ادامه [[حیات انسان]] [[ضرورت]] دارد بر افراد واجب است. مصارفی نیز که به افراد تحت تکفل انسان مربوط می‌‌باشد واجب است<ref>فروع کافی، ج۶، ص ۴۴۴.</ref>.<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی]] و [[محمد جواد اصغری|اصغری]]، [[آزادی - اسحاقی و اصغری (مقاله)|مقاله «آزادی»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۵۲-۵۹.</ref> | |||
آزادی اقتصادی | == گستره آزادی اقتصادی == | ||
[[آزادی اقتصادی]] در دو موضوع زیر متصور است: | |||
# عدم [[وابستگی]] [[مالی]] افراد [[جامعه]] به دیگران. | |||
# [[آزادی]] همه [[آحاد]] افراد جامعه به [[انتخاب]] کار و [[تولید]] و [[میزان]] کارکردن و [[مالکیت]] به اندازه توان و علایق خود. | |||
[[اسلام]] [[معتقد]] است همان‌طور که [[خداوند]] [[طبیعت]] را [[آفریده]]، قابلیت بهره‌برداری به آن نیز داده است<ref>سوره اعراف، آیه ۱۰.</ref>. در مرحله بعد به [[انسان]] نیز [[استعداد]] فاعلیت داده است. از طرف دیگر اسلام نمی‌خواهد [[مسلمان]] زیر [[سلطه]] دیگران قرار گیرد؛ زیرا همین که جامعه‌ای نیازمند شد همین نیازمندی ملازم با [[اسارت]] و [[بندگی]] است ولو [[بردگی]] در کار نباشد. بنابراین اصل اولی اسلام این نوع بندگی و اسارت را بر نمی‌تابد و برای [[پیش‌گیری]] از آن توصیه به بهره‌برداری از امکانات [[دنیوی]] میکند. | |||
اسلام کار و تولید را [[حق]] همه افراد بشر می‌داند، یعنی هر فردی از [[انسان‌ها]] به مقدار [[توانایی]] و به دلخواه خود میتواند کار کند و در این مورد [[آزاد]] است. در زمینه [[مالکیت]] نیز مطابق [[نص]] دیدگاه [[اسلام]] هر کسی صاحب [[مالی]] است که خود از راه صحیح به دست آورده است<ref>سوره نساء، آیه ۳۲.</ref>. اسلام با آزادی [[استثمار]] [[اقتصادی]] که [[فقر]] آور است [[مخالفت]] کرده و برای [[پیش‌گیری]] از آن نیز حدودی برای [[آزادی اقتصادی]] تعریف کرده است<ref>[[علی حسن‌زاده|حسن‌زاده، علی]]، [[آزادی اسلامی - حسن‌زاده (مقاله)| مقاله «آزادی اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص۸۰۱.</ref>. | |||
== اقتصاد آزاد از نگاه اسلام و غرب == | |||
اقتصاد آزاد و شکوفا، مرهون کشوری آزاد و [[استقلال]] یافته و به دور از [[وابستگی]] است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱/۹/۱۳۶۸.</ref>. در پرتو جامعه‌ای مهذب، دارای [[تعلیم و تربیت]] صحیح<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، مرتضی، یادداشت‌ها، ج۱، ص۹۵؛ امام خمینی، صحیفه امام، ج۹، ص۳.</ref> و [[آزادی]] [[فکر]] و بیان است که [[رفاه]] و [[آزادی اقتصادی]] پدیدار می‌گردد<ref>ر. ک: [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، مجموعه آثار، ج۱۵، ص۴۶۴-۴۶۵.</ref>. | |||
آزادی، ارمغان [[اسلام]] برای [[انسان‌ها]]ست و [[پیشرفت]] و رونق اقتصادی در اسلام در کنار [[روحیه]] [[مساوات]] و [[عدالت]] و رعایت [[حقوق]] [[مستضعفین]] تحقق می‌پذیرد و در این نوع آزادی، [[تبعیض]] طبقاتی در الگوی اقتصادی کشورهای غربی مطرود است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱۲/۳/۱۳۷۸؛ انصاری، حمید، حدیث بیداری، ص۱۹۴.</ref>. | |||
آزادی اقتصادی در غرب، انحصار و تصاحب موقعیت‌های اقتصادی در دست افراد معدود به وسیله [[تقلب]] و [[زور]] است و آزادی اقتصادی غربی مبتنی بر اصل [[ثروت]] و رسیدن به اوج سرمایه‌داری و [[توانگری]] اقتصادی است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۲۳/۸/۱۳۹۱.</ref>.<ref>[[منصور میراحمدی|میراحمدی، منصور]] و [[رجبعلی اسفندیار|اسفندیار، رجبعلی]]، [[آزادی - میراحمدی (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی]]، ص ۱۰.</ref>. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1100697.jpg|22px]] [[منصور میراحمدی|میراحمدی، منصور]] و [[رجبعلی اسفندیار|اسفندیار، رجبعلی]]، [[آزادی - میراحمدی (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|'''مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی''']] | # [[پرونده:1100697.jpg|22px]] [[منصور میراحمدی|میراحمدی، منصور]] و [[رجبعلی اسفندیار|اسفندیار، رجبعلی]]، [[آزادی - میراحمدی (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|'''مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی''']] | ||
# [[پرونده:1100618.jpg|22px]] [[علی حسن‌زاده|حسن‌زاده، علی]]، [[آزادی اسلامی - حسن‌زاده (مقاله)| مقاله «آزادی اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|'''منظومه فکری امام خمینی''']] | |||
# [[پرونده:440259451.jpg|22px]] [[سید حسین اسحاقی|اسحاقی]] و [[محمد جواد اصغری|اصغری]]، [[آزادی - اسحاقی و اصغری (مقاله)|مقاله «آزادی»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه کلام اسلامی ج۱''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||