پرش به محتوا

تمدن در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۳
خط ۲۰: خط ۲۰:
پس ما در تمدن اسلامی این را [[هدف]] گرفته‌ایم که دانش را همراه با معنویت پیش ببریم. اینکه دنیای غرب نسبت به [[پایبندی]] ما به معنویت، حساس است؛ بر [[دینداری]] ما اسم [[تعصب]] و [[تحجّر]] می‌گذارد و علاقه‌مندی ما به مبانی [[اخلاقی]] و [[انسانیت]] را [[مخالفت]] با [[حقوق بشر]] قلمداد می‌کند، به خاطر آن است که این روش [[ضد]] روش آنهاست. آنها [[علم]] را پیش بردند اما جدای از [[اخلاق]] و معنویت بود، ما می‌خواهیم علم با اخلاق پیش برود. [[دانشگاه]] همچنان که مرکز علم است، مرکز [[دین]] و [[معنویت]] هم باشد. خروجی دانشگاه‌های [[کشور]] مثل خروجی [[حوزه‌های علمیه]]، [[دین‌دار]] بیرون بیاید. این همان چیزی است که آنها نمی‌پسندند و نمی‌خواهند ولی ما به دنبال آن هستیم و برای رسیدن به آن تلاش می‌کنیم<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با پرستاران و جانبازان به مناسبت روز پرستار، ۱۹/۶/۱۳۷۶.</ref>.<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه]] و [[مهدی شاهرخ اصفهانی|شاهرخ اصفهانی]]، [[تمدن اسلامی ۲ - خسروپناه و اصفهانی (مقاله)|مقاله «تمدن اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۳۱۴.</ref>
پس ما در تمدن اسلامی این را [[هدف]] گرفته‌ایم که دانش را همراه با معنویت پیش ببریم. اینکه دنیای غرب نسبت به [[پایبندی]] ما به معنویت، حساس است؛ بر [[دینداری]] ما اسم [[تعصب]] و [[تحجّر]] می‌گذارد و علاقه‌مندی ما به مبانی [[اخلاقی]] و [[انسانیت]] را [[مخالفت]] با [[حقوق بشر]] قلمداد می‌کند، به خاطر آن است که این روش [[ضد]] روش آنهاست. آنها [[علم]] را پیش بردند اما جدای از [[اخلاق]] و معنویت بود، ما می‌خواهیم علم با اخلاق پیش برود. [[دانشگاه]] همچنان که مرکز علم است، مرکز [[دین]] و [[معنویت]] هم باشد. خروجی دانشگاه‌های [[کشور]] مثل خروجی [[حوزه‌های علمیه]]، [[دین‌دار]] بیرون بیاید. این همان چیزی است که آنها نمی‌پسندند و نمی‌خواهند ولی ما به دنبال آن هستیم و برای رسیدن به آن تلاش می‌کنیم<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با پرستاران و جانبازان به مناسبت روز پرستار، ۱۹/۶/۱۳۷۶.</ref>.<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه]] و [[مهدی شاهرخ اصفهانی|شاهرخ اصفهانی]]، [[تمدن اسلامی ۲ - خسروپناه و اصفهانی (مقاله)|مقاله «تمدن اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۳۱۴.</ref>


==[[تمدن اسلامی]] و [[غربی]]==
== [[تمدن اسلامی]] و غربی ==
===تمدن اسلامی===
=== تمدن اسلامی ===
[[مقام معظم رهبری]] برای بیان تمدن اسلامی و رویاروی آن با [[تمدن]] غرب، اول از [[تاریخ]] تمدن اسلامی شروع می‌کنند و بیان می‌دارند پدیده‌ای در تاریخ اتفاق افتاده است که اگر ما بخواهیم آن را بر اساس معادلات معمولیِ [[تاریخی]] حل کنیم، حل آن محال است و آن اینکه، ملتی که در مدت زمانی، از اوّلیات [[تمدن بشری]] [[محروم]] بوده، بنایی را پی‌ریزی کرده که بزرگ‌ترین [[تمدن‌های بشری]] را به وجود آورده و آن، [[نهضت اسلامی]] است. [[تمدن]] یونان و رُم قدیم، که اروپای امروز در اواخر [[قرن]] بیستم هنوز به آن می‌نازد و در تاریخ و تفسیرهای [[علمی]] خود آن را به رخ همه می‌کشد، هر قدمش مترتّب بر قدم‌های قبلی بوده است. امکان ندارد که یک تمدن [[عظیم]]، دفعتاً از [[دل]] یک کویر بجوشد، اما در مورد [[اسلام]]، چنین شد. عده‌ای که حتی سواد خواندن نداشتند؛ چه رسد به اینکه سواد داشته باشند که بتوانند کتاب‌های گوناگون را بخوانند و به پیدا کردن نظر علمی منتهی شود و بعد این نظر علمی در مسابقه بین نظرات علمیِ [[بشر]] رتبه بالاتر را پیدا کند؛ [[تمدنی]] عظیم را پی‌ریزی کردند!
[[مقام معظم رهبری]] برای بیان تمدن اسلامی و رویاروی آن با [[تمدن]] غرب، اول از [[تاریخ]] تمدن اسلامی شروع می‌کنند و بیان می‌دارند پدیده‌ای در تاریخ اتفاق افتاده است که اگر ما بخواهیم آن را بر اساس معادلات معمولیِ [[تاریخی]] حل کنیم، حل آن محال است و آن اینکه، ملتی که در مدت زمانی، از اوّلیات [[تمدن بشری]] [[محروم]] بوده، بنایی را پی‌ریزی کرده که بزرگ‌ترین [[تمدن‌های بشری]] را به وجود آورده و آن، [[نهضت اسلامی]] است. [[تمدن]] یونان و رُم قدیم، که اروپای امروز در اواخر [[قرن]] بیستم هنوز به آن می‌نازد و در تاریخ و تفسیرهای [[علمی]] خود آن را به رخ همه می‌کشد، هر قدمش مترتّب بر قدم‌های قبلی بوده است. امکان ندارد که یک تمدن [[عظیم]]، دفعتاً از [[دل]] یک کویر بجوشد، اما در مورد [[اسلام]]، چنین شد. عده‌ای که حتی سواد خواندن نداشتند؛ چه رسد به اینکه سواد داشته باشند که بتوانند کتاب‌های گوناگون را بخوانند و به پیدا کردن نظر علمی منتهی شود و بعد این نظر علمی در مسابقه بین نظرات علمیِ [[بشر]] رتبه بالاتر را پیدا کند؛ [[تمدنی]] عظیم را پی‌ریزی کردند!
چطور ممکن است که [[ملت]] و جامعه‌ای این راه‌ها را طی کند و بعد از آنکه نظرات علمی او در همه مسائل بر نظرات علمی مدرن درجه یک [[دنیا]] [[تسلط]] پیدا کرد، به سودِ خود، تمدن‌های دیگر را حذف کند و تمدن منحصر گردد؟! ملت [[عربستان]] نه تنها نظرات علمی برجسته‌ای نداشت بلکه اصلاً نظر علمی نداشت. اصلاً [[علم]] و سواد نداشت. آن‌گاه چنین جمعیتی، در طول ده سال [[حیات]] [[مبارک]] [[پیغمبر]]، بعد از [[هجرت]] و در دوران [[حکومت]]، پایه‌های مدنیتی را چید که آن [[مدنیت]] چندصد سال [[دنیا]] را اداره کرد و تمام مدنیت‌های دنیا را تحت تأثیر قرار داد. در آن قرون - قرون سوم و چهارم و پنجم و ششم میلادی -[[تمدن]] [[غربی]] [[تمدن]] [[برتر]] بود؛ تمدن شرقی [[منقرض شده]] بود و تمدن [[ایرانی]] هم در واقع چیزی نبود. ولی می‌بینیم که [[تمدن اسلامی]]، آن تمدن برترِ غربی را از بین برد. بدین معنا که تمدن غربی در مقابل این تمدن منقرض شد؛ مثل [[ستاره]] که با آمدن [[خورشید]] دیگر [[نور]] ندارد و این یک واقعیتی است که همه چیز اروپا در مقابل تمدن اسلامی رنگ باخت. در [[قرن چهارم هجری]]، کل دنیا تحت [[سیطره اسلام]] بوده است، چه از نظر [[علمی]] و چه از نظر [[اقتصادی]] و مسائل [[روز]]، چنانچه در کتاب «تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری»، نوشته آدام متز، آمده است بازار [[علم]] دنیا در دست [[مسلمانان]] بوده است و [[نسل]] امروز از این همه [[افتخار]] آن‌چنان که باید و شاید باخبر نیستند و این تا قرن‌های چهارم، پنجم و [[ششم هجری]] ادامه داشت. در آن دوران، دانشمندانی [[زندگی]] می‌کرده‌اند و تا قبل از اینکه [[روحانیت]] به صورت صنفی شود در [[علوم روز]] هم تبحر داشته‌اند علمایی همچون [[فارابی]] [[خواجه نصیر]] [[ابوعلی سینا]] در [[طب]] بیرونی در [[ریاضیات]] و [[نجوم]] خوارزمی در ریاضیات و [[شیخ بهایی]] در مهندسی و [[شهرسازی]] [[خبره]] بوده‌اند که خود از [[عالمان دینی]] و گاهی [[عارف]] و [[زاهد]] هم بوده‌اند که [[دانشمندان]] امروز هنوز از نظریات علمی آنها بهره می‌برند و نظریاتشان [[منسوخ]] نشده است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با پرستاران و جانبازان به مناسبت روز پرستار، ۱۹/۶/۱۳۷۶.</ref>.
چطور ممکن است که [[ملت]] و جامعه‌ای این راه‌ها را طی کند و بعد از آنکه نظرات علمی او در همه مسائل بر نظرات علمی مدرن درجه یک [[دنیا]] [[تسلط]] پیدا کرد، به سودِ خود، تمدن‌های دیگر را حذف کند و تمدن منحصر گردد؟! ملت [[عربستان]] نه تنها نظرات علمی برجسته‌ای نداشت بلکه اصلاً نظر علمی نداشت. اصلاً [[علم]] و سواد نداشت. آن‌گاه چنین جمعیتی، در طول ده سال [[حیات]] [[مبارک]] [[پیغمبر]]، بعد از [[هجرت]] و در دوران [[حکومت]]، پایه‌های مدنیتی را چید که آن [[مدنیت]] چندصد سال [[دنیا]] را اداره کرد و تمام مدنیت‌های دنیا را تحت تأثیر قرار داد. در آن قرون - قرون سوم و چهارم و پنجم و ششم میلادی -[[تمدن]] [[غربی]] [[تمدن]] [[برتر]] بود؛ تمدن شرقی [[منقرض شده]] بود و تمدن [[ایرانی]] هم در واقع چیزی نبود. ولی می‌بینیم که [[تمدن اسلامی]]، آن تمدن برترِ غربی را از بین برد. بدین معنا که تمدن غربی در مقابل این تمدن منقرض شد؛ مثل [[ستاره]] که با آمدن [[خورشید]] دیگر [[نور]] ندارد و این یک واقعیتی است که همه چیز اروپا در مقابل تمدن اسلامی رنگ باخت. در [[قرن چهارم هجری]]، کل دنیا تحت [[سیطره اسلام]] بوده است، چه از نظر [[علمی]] و چه از نظر [[اقتصادی]] و مسائل [[روز]]، چنانچه در کتاب «تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری»، نوشته آدام متز، آمده است بازار [[علم]] دنیا در دست [[مسلمانان]] بوده است و [[نسل]] امروز از این همه [[افتخار]] آن‌چنان که باید و شاید باخبر نیستند و این تا قرن‌های چهارم، پنجم و [[ششم هجری]] ادامه داشت. در آن دوران، دانشمندانی [[زندگی]] می‌کرده‌اند و تا قبل از اینکه [[روحانیت]] به صورت صنفی شود در [[علوم روز]] هم تبحر داشته‌اند علمایی همچون [[فارابی]] [[خواجه نصیر]] [[ابوعلی سینا]] در [[طب]] بیرونی در [[ریاضیات]] و [[نجوم]] خوارزمی در ریاضیات و [[شیخ بهایی]] در مهندسی و [[شهرسازی]] [[خبره]] بوده‌اند که خود از [[عالمان دینی]] و گاهی [[عارف]] و [[زاهد]] هم بوده‌اند که [[دانشمندان]] امروز هنوز از نظریات علمی آنها بهره می‌برند و نظریاتشان [[منسوخ]] نشده است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با پرستاران و جانبازان به مناسبت روز پرستار، ۱۹/۶/۱۳۷۶.</ref>.
۱۱۳٬۱۶۱

ویرایش