پرش به محتوا

قریش: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۶ آوریل ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
قریش از [[قبایل]] معروف [[مکه]]، به [[فرزندان]] نضر بن [[کنانه]] گفته می‌‌شود که [[بنی هاشم]]، [[پدران]] [[رسول خدا]] {{صل}}، یکی از شاخه‌های آن است و در [[سال هشتم هجری]] که [[مکه]] به دست [[مسلمانان]] [[فتح]] شد، همۀ قریش [[اسلام]] آوردند<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۲۲-۲۲۴؛ [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص ۴۹۷.</ref>.
قریش از [[قبایل]] معروف [[مکه]]، به [[فرزندان]] نضر بن [[کنانه]] گفته می‌‌شود که [[بنی هاشم]]، پدران [[رسول خدا]] {{صل}}، یکی از شاخه‌های آن است و در [[سال هشتم هجری]] که [[مکه]] به دست [[مسلمانان]] [[فتح]] شد، همۀ قریش [[اسلام]] آوردند<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۲۲-۲۲۴؛ [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص ۴۹۷.</ref>.


== [[نسب]] قریش ==
== نسب قریش ==
درباره [[نسب]] قریش [[اختلاف]] نظر وجود دارد و عده‌ای قریش را [[فرزندان]] فهر بن مالک‌ دانسته‌اند، اما بیشتر نسب‌شناسان قریش را [[فرزندان]] نضر بن کنانة می‌‌دانند<ref>خیر الدین زرکلی، الاعلام، ج۷، ص۲۶۶؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۶، ص۳۳۵؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۶۷؛ ابن حزم اندسی، جمهره انساب العرب، ص۱۲؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۳۲؛ سمعانی، الانساب، ج۱۰، ص۳۹۹ به بعد؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۲۵.</ref>. با این حال، برخی معتقدند پیش از قصی بن [[کلاب]] به کسی قریش گفته نشده است<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۲۵.</ref>.
درباره نسب قریش [[اختلاف]] نظر وجود دارد و عده‌ای قریش را [[فرزندان]] فهر بن مالک‌ دانسته‌اند، اما بیشتر نسب‌شناسان قریش را [[فرزندان]] نضر بن کنانة می‌‌دانند<ref>خیر الدین زرکلی، الاعلام، ج۷، ص۲۶۶؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۶، ص۳۳۵؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۶۷؛ ابن حزم اندسی، جمهره انساب العرب، ص۱۲؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۲۳۲؛ سمعانی، الانساب، ج۱۰، ص۳۹۹ به بعد؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۲۵.</ref>. با این حال، برخی معتقدند پیش از قصی بن کلاب به کسی قریش گفته نشده است<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۲۵.</ref>.


== وجه تسمیه قریش ==
== وجه تسمیه قریش ==
خط ۱۱: خط ۱۱:


== آغاز [[ریاست]] قریش بر [[مکه]] ==
== آغاز [[ریاست]] قریش بر [[مکه]] ==
قریش در دوران [[ریاست]] "[[خزاعه]]" بر امور [[کعبه]]، به صورت پراکنده در اطراف [[مکه]] [[زندگی]] می‌‌کردند و در [[سرپرستی]] [[مکه]] و [[بیت‌الله الحرام]] هیچ‌گونه دخالتی نداشتند تا اینکه قصی بن [[کلاب]] به [[مکه]] آمد و با دختر [[رئیس]] [[قبیله]] [[خزاعه]]، [[ازدواج]] کرد و با کمک قریش بر دامنه [[نفوذ]] خود افزود تا اینکه [[ریاست]] کامل [[کعبه]] را به دست گرفت<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۵۷؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۲۵۸؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج۴، ص۱۲۷؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۲۵.</ref>. قصی، [[مکه]] را به صورت کوچه و محله در آورد و قبایلی از قریش را در آنجا ساکن نمود که "قریش بطاح" نامیده شدند و به قریشی‌هایی که در پشت [[شهر]] ساکن شدند، "قریش [[ظواهر]]" گفتند<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۲۶.</ref>.
قریش در دوران [[ریاست]] "[[خزاعه]]" بر امور [[کعبه]]، به صورت پراکنده در اطراف [[مکه]] [[زندگی]] می‌‌کردند و در [[سرپرستی]] [[مکه]] و [[بیت‌الله الحرام]] هیچ‌گونه دخالتی نداشتند تا اینکه قصی بن کلاب به [[مکه]] آمد و با دختر [[رئیس]] [[قبیله]] [[خزاعه]]، [[ازدواج]] کرد و با کمک قریش بر دامنه [[نفوذ]] خود افزود تا اینکه [[ریاست]] کامل [[کعبه]] را به دست گرفت<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۵۷؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۲۵۸؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج۴، ص۱۲۷؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۲۵.</ref>. قصی، [[مکه]] را به صورت کوچه و محله در آورد و قبایلی از قریش را در آنجا ساکن نمود که "قریش بطاح" نامیده شدند و به قریشی‌هایی که در پشت [[شهر]] ساکن شدند، "قریش ظواهر" گفتند<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۲۶.</ref>.


== [[تجارت]] قریش ==
== [[تجارت]] قریش ==
خط ۲۱: خط ۲۱:
== پیمان‌های قریش ==
== پیمان‌های قریش ==
در بین قریش پیمان‌های معروفی وجود داشت که برخی از آنها عبارت‌اند از:
در بین قریش پیمان‌های معروفی وجود داشت که برخی از آنها عبارت‌اند از:
# [[پیمان]] مطیبین: پس از [[مرگ]] [[عبدمناف]] و عبدالدار، بین فرزندانشان در به دست گرفتن امور [[مکه]] [[اختلاف]] افتاد. دسته‌ای قائل به [[ریاست]] [[عبدمناف]] عبدالشمس بن [[عبدمناف]] و دسته دیگر قائل به [[ریاست]] عبدالدار عامر بن [[هاشم بن عبد مناف]] شدند. طرفداران [[عبدمناف]]، [[دست]] خود را در قدحی از طیب فرو بردند و به [[کعبه]] مالیدند و بر استواری‌شان تأکید کردند و حامیان عبدالدار نیز دستان خود را در قدحی از [[خون]] فرو برده بر [[دیوار کعبه]] مالیدند و قسم خوردند که [[تسلیم]] نشوند<ref>ابن حبیب بغدادی، المنمق فی اخبار القریش، ص۱۸۹-۱۹۰؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج۴، ص۱۲۸؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۳۱-۱۳۲؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۵۵-۵۶.</ref>. البته سرانجام دو طرف به [[صلح]] [[رضایت]] دادند و [[مناصب]] [[مکه]] را بین خود تقسیم کردند<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۳۰.</ref>.
# [[پیمان]] مطیبین: پس از [[مرگ]] عبدمناف و عبدالدار، بین فرزندانشان در به دست گرفتن امور [[مکه]] [[اختلاف]] افتاد. دسته‌ای قائل به [[ریاست]] عبدمناف عبدالشمس بن عبدمناف و دسته دیگر قائل به [[ریاست]] عبدالدار عامر بن [[هاشم بن عبد مناف]] شدند. طرفداران عبدمناف، [[دست]] خود را در قدحی از طیب فرو بردند و به [[کعبه]] مالیدند و بر استواری‌شان تأکید کردند و حامیان عبدالدار نیز دستان خود را در قدحی از [[خون]] فرو برده بر دیوار کعبه مالیدند و قسم خوردند که [[تسلیم]] نشوند<ref>ابن حبیب بغدادی، المنمق فی اخبار القریش، ص۱۸۹-۱۹۰؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج۴، ص۱۲۸؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۳۱-۱۳۲؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۵۵-۵۶.</ref>. البته سرانجام دو طرف به [[صلح]] [[رضایت]] دادند و [[مناصب]] [[مکه]] را بین خود تقسیم کردند<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۳۰.</ref>.
#[[حلف الفضول]]: مردی از [[یمن]] به [[مکه]] آمده بود و کالایی را به عاص بن وائل فروخته بود؛ اما عاص در پرداخت [[پول]] آن تعلل می‌ورزید. مرد ناچار به کوه ابوقبیس رفت و [[شکایت]] خود را ضمن اشعاری اعلام کرد. عده‌ای از [[قریشیان]] از این واقعه شرمنده شده، به [[فکر]] چاره افتادند. [[زبیر بن عبدالمطلب]]، طوایف قریش را جمع کرد و [[پیمان]] بستند که اجازه ندهند در [[مکه]] به احدی [[ستم]] شود. قریش، این [[پیمان]] را "[[حلف الفضول]]" نامید<ref>ابن حبیب بغدادی، المنمق فی اخبار القریش، ص۵۲-۵۳؛ علی بن حسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، اصفهانی ص۲۷۱؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۸؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۰۳؛ ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۷، ص۲۸۸-۲۹۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۳۰.</ref>
#[[حلف الفضول]]: مردی از [[یمن]] به [[مکه]] آمده بود و کالایی را به عاص بن وائل فروخته بود؛ اما عاص در پرداخت [[پول]] آن تعلل می‌ورزید. مرد ناچار به کوه ابوقبیس رفت و [[شکایت]] خود را ضمن اشعاری اعلام کرد. عده‌ای از [[قریشیان]] از این واقعه شرمنده شده، به [[فکر]] چاره افتادند. [[زبیر بن عبدالمطلب]]، طوایف قریش را جمع کرد و [[پیمان]] بستند که اجازه ندهند در [[مکه]] به احدی [[ستم]] شود. قریش، این [[پیمان]] را "[[حلف الفضول]]" نامید<ref>ابن حبیب بغدادی، المنمق فی اخبار القریش، ص۵۲-۵۳؛ علی بن حسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، اصفهانی ص۲۷۱؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۸؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۰۳؛ ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۷، ص۲۸۸-۲۹۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۳۰.</ref>


خط ۲۸: خط ۲۸:


== طوایف قریش ==
== طوایف قریش ==
قریش [[هنگام ظهور]] [[اسلام]]، ۲۵ [[طایفه]] بودند که عبارت‌اند از: [[بنی‌هاشم بن عبدمناف]]، [[بنی‌مطلب بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن عبدالمطلب]]، [[بنی‌امیة بن عبدشمس]]، [[بنی‌نوفل بن عبد مناف]]، [[بنی‌حارث بن فهر]]، [[بنی‌اسد بن عبدالعزی]]، [[بنی‌عبدالدار بن قصی]]، [[بنی‌زهرة بن کلاب]]، [[بنی‌تیم بن مرّه]]، [[بنی‌مخزوم بن یقظه]]، [[بنی‌یقظه بن مره]]، [[بنی‌مرة بن کعب]]، [[بنی‌عدی بن کعب]]، [[بنی‌سهم بن عمرو]]، [[بنی‌جمح بن عمرو]]، [[بنی‌مالک بن حنبل]]، [[بنی‌معیط بن عامر]]، [[بنی‌نزار بن عامر]]، [[بنی‌سامة بن لؤی]]، [[بنی‌أدرم تیم بن غالب بن فهر]]، [[بنی‌محارب بن فهر]]، [[بنی‌حارث بن عبدالله بن کنانه]]، [[بنی‌نباته]] و [[بنی‌عائذه]]<ref>علی بن حسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۲۶۹.</ref>.
قریش هنگام ظهور [[اسلام]]، ۲۵ طایفه بودند که عبارت‌اند از: [[بنی‌هاشم بن عبدمناف]]، [[بنی‌مطلب بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن عبدالمطلب]]، [[بنی‌امیة بن عبدشمس]]، [[بنی‌نوفل بن عبد مناف]]، [[بنی‌حارث بن فهر]]، [[بنی‌اسد بن عبدالعزی]]، [[بنی‌عبدالدار بن قصی]]، [[بنی‌زهرة بن کلاب]]، [[بنی‌تیم بن مرّه]]، [[بنی‌مخزوم بن یقظه]]، [[بنی‌یقظه بن مره]]، [[بنی‌مرة بن کعب]]، [[بنی‌عدی بن کعب]]، [[بنی‌سهم بن عمرو]]، [[بنی‌جمح بن عمرو]]، [[بنی‌مالک بن حنبل]]، [[بنی‌معیط بن عامر]]، [[بنی‌نزار بن عامر]]، [[بنی‌سامة بن لؤی]]، [[بنی‌أدرم تیم بن غالب بن فهر]]، [[بنی‌محارب بن فهر]]، [[بنی‌حارث بن عبدالله بن کنانه]]، [[بنی‌نباته]] و [[بنی‌عائذه]]<ref>علی بن حسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۲۶۹.</ref>.


از [[بنی‌هاشم]] تا [[بنی‌جمح]]، بطون قریش بطاح، و از [[بنی‌مالک]] تا آخر، جزء بطون قریش ظواهرند<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۳۲.</ref>.
از [[بنی‌هاشم]] تا [[بنی‌جمح]]، بطون قریش بطاح، و از [[بنی‌مالک]] تا آخر، جزء بطون قریش ظواهرند<ref>ر.ک: [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[قریش (مقاله)|قریش]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ص۲۳۲.</ref>.
۱۱۲٬۹۹۵

ویرایش