اثبات امامت امام علی در معارف و سیره فاطمی: تفاوت میان نسخهها
←منابع
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۱۴۶: | خط ۱۴۶: | ||
آری! به [[خدا]] [[سوگند]] اگر [[حق]] را به جایگاهش واگذار و از [[خاندان پیامبر]] [[پیروی]] مینمودند، حتی میان دو نفر (در [[اوامر و نواهی]]) [[خداوند]] [[اختلاف]] نمیشد و هر آینه آن را پیشینیان از همدیگر [[ارث]] میبردند تا زمانی که نهمین فرزند حسین{{ع}} [[قیام]] نماید. | آری! به [[خدا]] [[سوگند]] اگر [[حق]] را به جایگاهش واگذار و از [[خاندان پیامبر]] [[پیروی]] مینمودند، حتی میان دو نفر (در [[اوامر و نواهی]]) [[خداوند]] [[اختلاف]] نمیشد و هر آینه آن را پیشینیان از همدیگر [[ارث]] میبردند تا زمانی که نهمین فرزند حسین{{ع}} [[قیام]] نماید. | ||
بنابراین مسئله وراثت پس از رسول اکرم{{صل}} برای امیرالمؤمنین{{ع}} یک امر معروف و ثابت بوده است که هم خود امیرالمؤمنین{{ع}} و هم [[یاران خاص]] آن حضرت و هم [[فاطمه زهرا]]{{س}} در برابر [[مخالفان]] از آن بهره جستهاند.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۱۲۶.</ref> | بنابراین مسئله وراثت پس از رسول اکرم{{صل}} برای امیرالمؤمنین{{ع}} یک امر معروف و ثابت بوده است که هم خود امیرالمؤمنین{{ع}} و هم [[یاران خاص]] آن حضرت و هم [[فاطمه زهرا]]{{س}} در برابر [[مخالفان]] از آن بهره جستهاند.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۱۲۶.</ref> | ||
==آثار [[پیروی]] از [[امامت اهل بیت]]{{عم}} در بیان [[فاطمه]]{{س}}== | |||
یکی از روشهای کاربردی [[حضرت فاطمه]]{{س}} برای [[اثبات امامت امیرالمؤمنین]]{{ع}}، بازگویی آثار امامت اهل بیت بوده است. آن حضرت در هر موقعیت، از این روش در برابر [[حکومت]] بهره جسته است و [[باطل]] بودن حکومت آنان را فریاد مینمود. اینک مناسب است به برخی از گفتار آن حضرت در این زمینه اشاره گردد: | |||
===[[اهل بیت]]{{عم}} مجرای [[فیض]] [[خداوند]] در [[مخلوقات]]=== | |||
فاطمه{{س}}: {{متن حدیث|و نحن وسيلته في خلقه...}}<ref>السقیفة و فدک، ص۹۹.</ref>؛ | |||
فاطمه{{س}} در بخشی از [[خطبه]] خود در [[مسجد پیامبر]]{{صل}}، به [[جایگاه امامت]] پرداخت و اینکه [[امام]] مجرای [[فیض الهی]] به سایر مخلوقات است. ایشان قبل از همه، آیاتی از [[قرآن کریم]] را [[انتخاب]] و [[مردم]] را اینگونه [[نصیحت]] کرد: | |||
{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند چنان که سزاوار پروا از اوست پروا کنید و جز در مسلمانی نمیرید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۲.</ref>. | |||
{{متن حدیث|وَ أَطِيعُوهُ فِيمَا أَمَرَكُمْ بِه}} | |||
{{متن قرآن|إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ}}<ref>«و همچنین از مردم و جنبندگان و چهارپایان که با رنگهای گونه گونند؛ از بندگان خداوند تنها دانشمندان از او میهراسند، بیگمان خداوند پیروزمندی آمرزنده است» سوره فاطر، آیه ۲۸.</ref>. | |||
سپس میفرماید: | |||
{{متن حدیث|فَاحْمَدُوا اللَّهَ الَّذِي بِعَظَمَتِهِ وَ نُورِهِ ابْتَغَى مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ}}؛ | |||
[[حمد]] و [[ستایش]] خدایی را به جا آورید که به جهت [[عظمت]] و [[نور]] او بهره میبرند. آنچه در [[آسمان]] و [[زمین]] است به سوی او وسیله میجویند. | |||
در ادامه ایشان، آن وسیله را معرفی میکند: | |||
{{متن حدیث|فَنَحْنُ وَسِيلَتُهُ فِي خَلْقِهِ، وَ نَحْنُ آلُ رَسُولِهِ، وَ نَحْنُ حُجَّةُ غَيْبِهِ، وَ وَرَثَةُ أَنْبِيَائِهِ}}<ref>دلائل الامامه، ص۱۱۳؛ السقیفة و فدک، ص۹۹؛ شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، ج۱۶، ص۲۱۲؛ ابن میثم، شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۰۵؛ محقق بحرانی، الدرر النجفیه، ج۳، ص۳۵۹؛ منهاج البراعه، ج۲۰، ص۹۷.</ref>؛ | |||
ما (اهل بیت) وسیله [[ارتباط]] [[خدا]] با مخلوقاتیم. ما [[برگزیدگان خدا]] و جایگاه [[پاکیها]] هستیم. ما دلیل روشن [[خدا]] و [[وارث]] [[پیامبران الهی]] هستیم. | |||
بنابراین، [[امامت]] در [[اندیشه]] [[فاطمه]]{{س}} واسطه فیضبخشی و وسیله [[ارتباط]] [[خداوند]] با [[مردم]] است؛ زیرا اگر [[امام]] نباشد، مردم در [[شناخت]] [[اوامر و نواهی]] خداوند دچار مشکل میشوند و به [[گمراهی]] میافتند. مصداق این امام که وسیله [[ارتباط با خدا]] و [[حجت خداوند]] بر مردم و [[وارثان]] [[پیامبران]] است، جز [[خاندان پیامبر]]{{صل}} کسانی دیگر نخواهند بود؛ لذا فاطمه{{س}} با بیان این ویژگیها برای امامت خاندان پیامبر{{صل}}، از [[حق امامت]] و [[پیشوایی]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} [[دفاع]] و [[دشمنان]] آن حضرت را [[توبیخ]] نمود.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۱۳۶.</ref> | |||
===پیجویی اندیشه فاطمه{{س}} در [[روایات]] سایر [[معصومین]]{{عم}}=== | |||
مسئله واسطه بودن امام میان خداوند و [[مخلوقات]]، یکی از مسائل مهم در باب [[امامت الهی]] است که در [[روایات معصومین]] به خوبی بیان شده است. در این زمینه روایات فراوانی را میتوان به دست آورد که به بعضی از آنها اشاره میشود: | |||
در [[حدیثی]] [[امام کاظم]]{{ع}} درباره [[عظمت]] [[خلقت]] [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه معصومین]]{{عم}} میفرماید: | |||
آنها برگزیدگانی بودند که خداوند آنها را برای اداره آفریدگانش، به جای خود، جایگزین ساخت؛ زیرا خود او هرگز نه دیده میشود و نه در ظرف [[ادراک]] جای میگیرد. هیچگاه چگونگی او را نمیتوان دریافت و [[نیت]] محض او را بازشناخت. پس آنها ([[خمسه طیبه]]) سخنگویان و پیرویکنندگان خدایند. آنان هستند که [[دستورات]]، اوامر و نواهی خدا را [[اجرا]] میکنند و با آنان [[قدرت خداوند]] آشکار میشود. از وجود آنان، [[نشانهها]] و [[معجزات الهی]] به چشم میآید و به سبب آنها و با [[حقیقت]] آنان، خداوند معرفی و دستوراتش عملی میگردد. چنانچه اگر [[اهل بیت]] نبودند، خداوند هرگز شناخته نمیشد و هیچکس نمیدانست چگونه خدای بخشایشگر را بپرستند. بدینسان، خداوند خود بهتر میداند چگونه دستوراتش را به تدریج عملی نماید و از چه کانالی به مردم برساند و مجریانش چه کسانی باشند. آری! هرگز آنچه او میکند پرسیده نمیشود؛ بلکه این [[مردمان]] هستند که مورد [[پرسش]] قرار میگیرند<ref>{{متن حدیث|أنهم صفوة الصفوة اصطفاهم لنفسه لأنه لا يرى و لا يدرك و لا تعرف كيفيته و لا إنيته فهؤلاء الناطقون المبلغون عنه المتصرفون في أمره و نهيه فبهم تظهر قدرته و منهم ترى آياته و معجزاته و بهم و منهم عبادة نفسه و بهم يطاع أمره و لولاهم ما عرف الله و لا يدري كيف يعبد الرحمن فالله يجري أمره كيف يشاء فيما يشاء- لا يسئل عما يفعل و هم يسئلون}}. تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة، ص٣٩۵؛ البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۱۹۳؛ بحار الأنوار، ج۳۵، ص۲۸؛ تفسیر کنز الدقائق، ج۹، ص۵١٧.</ref>. | |||
[[امام حسین]]{{ع}} درباره نقش فیّاض بودن [[امام]] میفرماید: ای [[مردم]]، [[خداوند]]، بندگانش را نیافریده است؛ مگر برای آنکه او را بشناسند و هنگامی که او را شناختند، عبادتش میکنند و زمانی که او را [[عبادت]] کردند، از [[پرستش]] غیر او [[بینیاز]] میگردند. مردی در بین [[یاران]] عرضه داشت: ای [[پسر رسول خدا]]! پدر و مادرم به فدای تو باد، [[معرفت]] و [[شناخت خدا]] چیست؟ حضرت فرمودند: آن است که [[اهل]] هر عصر و [[زمان]]، امامی را که اطاعتش بر آنها [[واجب]] است، بشناسند. مقصود امام آن است که اهل هر عصری بدانند که [[خداوند عزّوجلّ]] هیچ زمانی را خالی از امام [[معصوم]] نگذارده است<ref>علل الشرائع، ج۱، ص۹؛ کنز الفوائد، ج۱، ص۳۲۸؛ تفسیر الصافی، ج۵، ص۷۵؛ بحار الأنوار، ج۵، ص۳۱۲.</ref>؛ لذا در [[روایات]] حتی به فیضرسانی امام نسبت به تمام [[مخلوقات]] تأکید شده است. | |||
یکی از [[آثار وجودی]] امام، بقای تمام مخلوقات است؛ چنانچه [[ابوحمزه ثمالی]] از [[امام باقر]]{{ع}} [[روایت]] میکند که آن حضرت فرمود: | |||
به [[خدا]] قسم! خداوند از زمانی که [[آدم]] را [[قبض روح]] نمود، [[زمین]] خود را تاکنون رها نکرده است؛ مگر اینکه در روی آن امامی بوده که به وسیله او [[هدایت]] به سوی خدا انجام میگرفته است و او [[حجّت خدا]] بر بندگانش بوده است. پس از این هم زمین بدون امامی که [[حجت خدا]] برای [[بندگان]] اوست، باقی نمیماند<ref>الکافی، ج۱، ص۱۷۹.</ref>. | |||
[[ابو حمزه ثمالی]] گوید: به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کردم: آیا ممکن است [[زمین]] بدون [[امام]] بماند؟ فرمود: اگر زمین بدون امام بماند، حتماً فرو خواهد رفت<ref>غیببة نعمانی، ص۱۹۳.</ref>. | |||
[[محمد بن فضل]] گوید: به [[امام رضا]]{{ع}} گفتم: آیا زمین بدون امام باقی خواهد ماند؟ فرمود: خیر. گفتم از امام صادق{{ع}} به ما روایتی رسیده که زمین بدون امام باقی نخواهد ماند، جز آنکه [[خداوند]] بر [[اهل]] زمین و یا بر بندگانش [[خشم]] گیرد. فرمود: اگر بدون امام باقی بماند فرو خواهد رفت<ref>الکافی، ج۱، ص١٧٩.</ref>. | |||
[[زرارة بن اعین]] از امام صادق{{ع}} در پایان [[حدیثی]] که درباره [[امام حسین]]{{ع}} است، چنین [[روایت]] میکند: اگر [[حجتهای خداوند]] در زمین نباشند، زمین ساکنانش را بلرزاند و آنچه بر آن است بیفکند، زمین ساعتی خالی از [[حجت]] نخواهد بود<ref>کمال الدین، ج۱، ص٣٨۵.</ref>. | |||
در [[زیارتنامه]] امام حسین{{ع}} که مستند به امام صادق{{ع}} است نیز به مسئله [[واسطه فیض]] بودن [[ائمه]]{{عم}} اینگونه اشاره شده است: | |||
به واسطه شما آنچه را که بخواهد محو میکند و ثابت مینماید، به واسطه شما [[ذلت]] و [[خواری]] را از ما برمیدارد، به واسطه شما، [[خداوند متعال]] [[خونخواهی]] [[خون]] هر مؤمنی را میکند که [[استحقاق]] خونخواهی داشته باشد به واسطه شما زمین درختانش را میرویاند. به واسطه شما درختان میوه میدهند. به واسطه شما [[آسمان]] [[باران]] میبارد. به واسطه شما [[غم]] و [[اندوه]] را خداوند برطرف میکند. به واسطه شما خداوند باران رحمتش را میباراند. به واسطه شما زمینی که ابدان شما را در خود دارد مستقر میباشد و به واسطه شما [[کوهها]] بر پایههای خود مستقر و مستحکم هستند. [[اراده]] [[حقتعالی]] در تقدیر امور، بر شما فرود میآید<ref>{{متن حدیث|وَ بِكُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِكُمْ يَخْتِمُ اللَّهُ وَ بِكُمْ يَمْحُو مَا يَشَاءُ وَ بِكُمْ يُثْبِتُ وَ بِكُمْ يَفُكُّ الذُّلَّ مِنْ رِقَابِنَا وَ بِكُمْ يُدْرِكُ اللَّهُ تِرَةَ كُلِّ مُؤْمِنٍ يُطْلَبُ بِهَا وَ بِكُمْ تُنْبِتُ الْأَرْضُ أَشْجَارَهَا وَ بِكُمْ تُخْرِجُ الْأَشْجَارُ أَثْمَارَهَا وَ بِكُمْ تُنْزِلُ السَّمَاءُ قَطْرَهَا وَ رِزْقَهَا وَ بِكُمْ يَكْشِفُ اللَّهُ الْكَرْبَ وَ بِكُمْ يُنَزِّلُ اللَّهُ الْغَيْثَ وَ بِكُمْ تَسِيخُ الْأَرْضُ الَّتِي تَحْمِلُ أَبْدَانَكُمْ وَ تَسْتَقِرُّ جِبَالُهَا عَنْ مَرَاسِيهَا إِرَادَةُ الرَّبِّ فِي مَقَادِيرِ أُمُورِهِ تَهْبِطُ إِلَيْكُمْ}}. الکافی، ج۴، ص۵٧۶؛ کامل الزیارات، ص٢٠٠.</ref>. | |||
همچنین در [[زیارتنامه جامعه کبیره]] که در [[حقیقت]] شناسنامه [[امامان]] است، به این مسئله به خوبی پرداخته شده است؛ آنجا که این عبارت آمده است: | |||
[[خداوند]] به خاطر شما [[آفرینش]] را آغاز کرد و با شما پایان میدهد. به خاطر شما [[باران]] [[رحمت]] خود را فرو میفرستد و به خاطر شما خداوند [[آسمان]] را نگاه میدارد تا بر [[زمین]] نیفتد، جز به فرمانش<ref>{{متن حدیث|بِكُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِكُمْ يَخْتِمُ وَ بِكُمْ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ بِكُمْ يُمْسِكُ السَّماءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ}}. من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۶٠٩؛ عیون أخبار، ج۲، ص٢٧۶؛ تهذیب الأحکام، ج۶، ص٩٩؛ المزار الکبیر ابن المشهدی، ص۵٣٢.</ref>. | |||
بنابراین، [[امامت]] آنگونه دارای اهمیّت است که حتی [[معرفت خداوند]]، بدون [[شناخت امام]] از دسترس انسانهای عادی خارج است. از این رو است که در [[روایات]] نقل شده که زمین یک لحظه بدون [[حجت]] باقی نمیماند.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۱۳۸.</ref> | |||
===آثار [[اعتقادی]] و [[اجتماعی]] [[امامت اهل بیت]]{{عم}}=== | |||
[[فاطمه]]{{س}}: {{متن حدیث|أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ تَرَكُوا الْحَقَّ عَلَى أَهْلِهِ... لَمَا اخْتَلَفَ فِي اللَّهِ اثْنَانِ}}<ref>کفایة الاثر، ص۱۹۹.</ref>؛ | |||
از دیدگاه فاطمه{{س}}، جریان [[خانهنشینی امیرالمؤمنین]]{{ع}} پس از [[رسول خدا]]{{صل}} در حقیقت مساوی بود با جلوگیری از [[سیر]] [[تکامل معنوی]] و [[هدایت]] [[انسانها]] به سوی [[سعادت]] و معرفت خداوند. به همین دلیل، فاطمه با [[درک]] آسیبها و واقعیتهای [[جامعه]] پیرامونش، عملکرد [[مخالفین]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} را مورد [[نکوهش]] قرار داد و میفرماید: | |||
{{متن حدیث|أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ تَرَكُوا الْحَقَّ عَلَى أَهْلِهِ، وَ اتَّبَعُوا عِتْرَةَ نَبِيِّهِ، لَمَا اخْتَلَفَ فِي اللَّهِ اثْنَانِ، وَ لَوَرِثَهَا سَلَفٌ عَنْ سَلَفٍ، وَ خَلَفٌ بَعْدَ خَلَفٍ، حَتَّى يَقُومَ قَائِمُنَا، التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْنِ}}<ref>الإمامة و التبصرة، ص۱؛ کفایة الاثر، ص۱۹۹؛ الصراط المستقیم، ج۲، ص۱۲۳.</ref>؛ | |||
به [[خدا]] [[سوگند]] اگر [[حق]] را بر اهلش واگذارده بودند و از [[عترت]] پیغمبرشان [[پیروی]] کرده بودند؛ درباره ([[اوامر و نواهی]]) [[خداوند]] دو نفر (با هم) [[اختلاف]] نمیکردند و گذشتگان و آیندگان ([[امامت]]) از هم [[ارث]] میبردند تا [[قائم]] ما که نهمین فرزند حسین{{ع}} است، [[قیام]] کند. | |||
بنابراین در [[اندیشه]] [[فاطمه]]{{س}}، مهمترین پیامد برکناری [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} از [[منصب]] [[پیشوایی]] [[امت اسلامی]]، در خداشناسی بروز نموده است، به گونهای که [[جامعه]] در این زمینه گرفتار [[خرافه]] و خرافهگرایی شد. درباره ی تحقق این [[پیشبینی]] و [[نگرانی]] فاطمه{{س}}، [[امام حسین]]{{ع}} به جریان [[رویارویی]] [[بنی امیه]] با [[اهل بیت]]{{عم}} اشاره نموده و ریشه اختلاف را در مسئله [[خداشناسی]] معرفی نموده است؛ چنانچه نضر بن مالک گوید: به امام حسین{{ع}} گفتم: {{متن حدیث|يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ حَدِّثْنِي عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|هَذَانِ خَصْمَانِ اخْتَصَمُوا فِي رَبِّهِمْ}}<ref>«اینان دو گروه دشمنند که درباره پروردگارشان با هم به دشمنی برخاستند» سوره حج، آیه ۱۹.</ref> قَالَ نَحْنُ وَ بَنُو أُمَيَّةَ اخْتَصَمْنَا فِي اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قُلْنَا صَدَقَ اللَّهُ وَ قَالُوا كَذَبَ اللَّهُ فَنَحْنُ وَ إِيَّاهُمُ الْخَصْمَانِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>تفسیر القمی، ج۲، ص۸۰؛ الخصال، ج۱، ص۴٣.</ref>؛ یا [[اباعبدالله]] اینکه [[خدا]] میفرماید: {{متن قرآن|هَذَانِ خَصْمَانِ اخْتَصَمُوا فِي رَبِّهِمْ}} (اینان دو دشمنند که در مورد خدا [[دشمنی]] کردند) مقصود چیست؟ فرمود: مقصود ماییم و بنی امیه که درباره خدای عزّو جل [[مخاصمه]] کردیم. ما گفتیم خدا راست فرمود و آنان گفتند: خدای [[دروغ]] گفت از این رو ما و آنان در [[روز قیامت]] با یکدیگر [[دشمن]] خواهیم بود. | |||
بر این اساس فاطمه{{س}} در تبیین تاثیرگذاری [[اعتقاد به امامت]] اهل بیت، در [[امور اعتقادی]] و خداشناسی، به آثار [[اجتماعی]] [[امامت اهل بیت]] پرداخت و میفرماید: {{متن حدیث|وَ طَاعَتَنَا نِظَاماً لِلْمِلَّةِ وَ إِمَامَتَنَا أَمَاناً لِلْفُرْقَةِ}}<ref>احتجاج، ج۱، ص١٣۴؛ السقیفة و فدک، ص۱۳۹؛ دلائل الإمامة، ص۱۱۳؛ من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۵۶٨.</ref>. [[اطاعت]] و [[فرمانبری]] از ما اهل بیت، مایه [[نظم]]، [[امنیت]]، [[انسجام]] و [[آرامش]] و [[پذیرش رهبری]] و [[ولایت]] ما [[عامل وحدت]]، [[یگانگی]] و [[نجات]] از هرگونه پراکندگی است. بنابراین، [[امامت اهل بیت]] در [[اندیشه]] [[فاطمه]]{{س}} آثار مهم [[اعتقادی]] و [[اجتماعی]] دارد که [[مردم]] پس از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} با سربرتافتن از [[امامت امیرالمؤمنین]]{{ع}}، [[جامعه اسلامی]] را گرفتار [[تشتت]] و پراکندگی نمودند. | |||
همچنین فاطمه{{س}} در مورد دیگری با اشاره به وجود پیوند میان [[اهداف نبوت]] و [[امامت]] میفرماید: | |||
{{متن حدیث|أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلِيٌّ، يُقِيمَانِ أَوَدَهُمْ وَ يُنْقِذَانِهِمْ مِنَ الْعَذَابِ الدَّائِمِ إِنْ أَطَاعُوهُمَا، وَ يُبِيحَانِهِمُ النَّعِيمَ الدَّائِمَ إِنْ وَافَقُوهُمَا}}<ref>تفسیر منسوب به امام حسن عسکری{{ع}}، ص۳۳۰؛ بحار الأنوار، ج۲۳، ص٢۵٩ و ج٣۶، ص٩؛ البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص٣٠٧.</ref>؛ | |||
[[پدران]] این [[امت]] [[حضرت محمد]]{{صل}} و [[حضرت علی]]{{ع}} هستند. اگر از آن دو [[اطاعت]] کنند، کژیهای آنان را [[اصلاح]] میکنند و از [[عذاب]] دردناک نجاتشان میبخشند و [[همراهی]] با آن دو، [[نعمت]] جاودان را ارزانیشان میدارد.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۱۴۲.</ref> | |||
===پیجویی بیان فاطمه{{س}} در کتاب و [[سنّت]]=== | |||
امامت در [[زندگی]] و [[سرنوشت انسان]] نقش تعیینکنندهای دارد. [[انسان]] در [[دنیا]] هر امامی را که برگزیند، در [[قیامت]] با او فراخوانده میشود<ref>{{متن قرآن|يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ}} «روزی که هر دستهای را با پیشوایشان فرا میخوانیم» سوره اسراء، آیه ۷۱.</ref>. آثار سازنده [[امام حق]]، همانگونه که در اندیشه [[فاطمه زهرا]]{{س}} تبیین گردید، در منابع [[وحیانی]] چون [[قرآن]] و سنّت نیز مورد توجه فراوان قرار گرفته است. [[خداوند]] در [[سوره]] [[انبیا]] میفرماید: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری میکردند و به آنها انجام کارهای نیک و برپا داشتن نماز و دادن زکات را وحی کردیم و آنان پرستندگان ما بودند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref>. | |||
و در [[سوره سجده]] میفرماید: | |||
{{متن قرآن|وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ}}<ref>«و چون شکیب ورزیدند و به آیات ما یقین داشتند برخی از آنان را پیشوایانی گماردیم که به فرمان ما (مردم را) رهنمایی میکردند» سوره سجده، آیه ۲۴.</ref>. | |||
علاوه بر این [[آیات]]، آثار [[هدایت]] [[امام]] در [[روایات معصومین]]{{عم}} نیز مورد توجه فراوان قرار گرفته است. در روایتی از [[پیامبر]]{{صل}} نقل شده است: | |||
{{متن حدیث|تمسكوا بطاعة ائمتكم و لا تخالفوهم فان طاعتهم طاعة الله و معصيتهم معصية الله}}<ref>متقی هندی، کنز العمال، ج۶، ص۵٩.</ref>؛ | |||
[[اطاعت]] [[امامان]] را پیشه خود کنید و با آنها [[مخالفت]] نکنید؛ زیرا اطاعت آنها [[اطاعت خدا]] و [[معصیت]] آنها [[معصیت خدا]] است. | |||
و نیز از پیامبر{{صل}} نقل نموده است که آن حضرت فرمود: | |||
{{متن حدیث|سُمِّيَ الْإِمَامُ إِمَاماً لِأَنَّهُ قُدْوَةٌ لِلنَّاسِ مَنْصُوبٌ مِنْ قِبَلِ اللَّهِ تَعَالَى ذِكْرُهُ مُفْتَرَضُ الطَّاعَةِ عَلَى الْعِبَادِ}}<ref>معانی الاخبار، ص۶۴؛ بحار الانوار، ج٢۵، ص١٠۴.</ref>؛ | |||
[[امام]] به آن جهت، امام نامیده میشود که مقتدای [[مردم]] است و از جانب [[خدای متعال]] [[منصوب]] شده است و [[فرمانبرداری]] او بر [[بندگان]] [[واجب]] است. | |||
[[امیرالمؤمنین]]{{ع}} درباره آثار هدایتگرایانه [[پیشوایان]] برحق، میفرمایند: | |||
{{متن حدیث|إِنَّمَا الْأَئِمَّةُ قُوَّامُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ عُرَفَاءُهُ عَلَى عِبَادِهِ فَلَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ عَرَفَهُمْ وَ عَرَفُوهُ وَ لَا يَدْخُلُ النَّارَ إِلَّا مَنْ أَنْكَرَهُمْ وَ أَنْكَرُوهُ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۵۲، ص۲۸۰.</ref>؛ | |||
امامان (پیشوایان) برپادارنده مردم از جانب [[خدا]] هستند و وسیله [[شناخت]] او و کارشناسان خدا بر بندگانش میباشند. بر [[بهشت]] وارد نمیشوند؛ جز کسانی که امامان را میشناسند و شناخته شده امامان هستند و کسانی وارد [[جهنم]] میشوند که امامان را نشناسند و شناخته شده آنان نباشند. | |||
[[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: | |||
{{متن حدیث|إِنَّ الْإِمَامَةَ عَهْدٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَعْهُودٌ لِرَجُلٍ مُسَمًّى لَيْسَ لِلْإِمَامِ أَنْ يَزْوِيَهَا عَمَّنْ يَكُونُ مِنْ بَعْدِهِ}}<ref>اصول کافی، ج۲، ص۵۴؛ بحارالانوار، ج۲۳، ص۷۲.</ref>؛ | |||
[[امامت]] [[عهد]] و وصیتی است که از ناحیه [[خدای تعالی]] برای شخصی معین واگذار شده است و امام پیشین نمیتواند آن را از امام بعدی پنهان نماید. | |||
[[امام رضا]]{{ع}} در بیانی بسیار جامع و طولانی درباره آثار و [[جایگاه امام]] میفرماید: | |||
{{متن حدیث|إِنَّ الْإِمَامَةَ خِلَافَةُ اللَّهِ وَ خِلَافَةُ الرَّسُولِ{{صل}} وَ مَقَامُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} وَ مِيرَاثُ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ{{عم}} إِنَّ الْإِمَامَةَ زِمَامُ الدِّينِ وَ نِظَامُ الْمُسْلِمِينَ وَ صَلَاحُ الدُّنْيَا وَ عِزُّ الْمُؤْمِنِينَ إِنَّ الْإِمَامَةَ أُسُّ الْإِسْلَامِ النَّامِي وَ فَرْعُهُ السَّامِي}}؛ | |||
امامت، [[خلافت]] و [[جانشینی خدا]] در [[زمین]] و [[جانشین رسول خدا]]{{صل}} است و [[مقام امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[میراث]] حسن و حسین{{عم}} است. [[امامت]] [[زمامدار]] [[دین]] و نظامبخش [[مسلمین]] و [[اصلاحگر]] [[دنیا]] و عزّتبخش [[مؤمنین]] است. امامت بنای [[اساس اسلام]] و شاخه با [[برکت]] آن است. | |||
پس از آن در تعریف واژه [[امام]] میفرماید: | |||
{{متن حدیث|الْإِمَامُ أَمِينُ اللَّهِ فِي خَلْقِهِ وَ حُجَّتُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ خَلِيفَتُهُ فِي بِلَادِهِ وَ الدَّاعِي إِلَى اللَّهِ وَ الذَّابُّ عَنْ حُرَمِ اللَّهِ الْإِمَامُ الْمُطَهَّرُ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الْمُبَرَّأُ عَنِ الْعُيُوبِ الْمَخْصُوصُ بِالْعِلْمِ عَالِمٌ بِالسِّيَاسَةِ مَفْرُوضُ الطَّاعَةِ قَائِمٌ بِأَمْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ نَاصِحٌ لِعِبَادِ اللَّهِ حَافِظٌ لِدِينِ اللَّهِ}}<ref>اصول کافی، ج۱، صص ۲۸۴ و ۲۹۱؛ تحف العقول، صص ٢٢۳ و ٢٢۴.</ref>؛ | |||
امام، [[امین]] [[خداوند]] در میان خلقش و [[حجت]] او بر بندگانش و [[خلیفه]] او در بلادش است. امام [[دعوت]] کننده سوی [[خدا]] و دفاعکننده از [[محرمات الهی]] است امام از [[گناهان]] [[پاک]] و از [[عیبها]] به دور و با [[علم]] و [[دانش]] مخصوص است امام [[آگاه]] به [[سیاست]] و [[فرمانبرداری]] او [[واجب]] و به پادارنده ی [[امر خداوند]] و [[دلسوز]] [[بندگان]] و [[نگهبان دین]] خدا است. | |||
بنابراین، از آنچه گفته شد، میتوان نتیجه گرفت که امامت در بیان [[فاطمه زهرا]]{{س}} دارای آثار [[اعتقادی]] و [[اجتماعی]] مهم و با تأثیرگذاری فراوان در [[سرنوشت انسانها]] بوده است و دیدگاه آن حضرت به عنوان [[حجت خداوند]] و [[تربیت یافته]] در [[مکتب]] [[وحی]]، در دیگر منابع اصیل [[دینی]]، مانند [[قرآن]] و [[سنت]] نیز مورد [[تأیید]] قرار گرفته است.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۱۴۴.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == |