زیارت وداع: تفاوت میان نسخه‌ها

از [[آداب]] [[زیارت]]، وداع در آخرین روز یا آخرین لحظات است. برای زائری که ایامی در جوار یک مرقد [[مقدس]] به سر برده و بارها به [[زیارت]] مشرف شده است، [[دل]] کندن از [[شهر]] [[محبوب]] دشوار است. بگذار تا بگرییم چون [[ابر]] در بهاران کز سنگ ناله خیزد، وقت وداع [[یاران]] حسّ و حال [[زائر]] هنگام وداع، باید به گونه ای باشد که دستاوردهای نفیسی از این [[زیارت]] برداشته باشد و حال او بهتر از گذشته شده باشد و با انسی که به [[حرم]] و صاحب [[حرم]] پیدا کرده، وداع برایش مشکل باشد، ولی به هر حال خداحافظی هنگام برگشت، جزو [[آداب]] [[مسافرت]] و [[زیارت]] است و [[نشانه]] [[احترام]] به صاحب [[خانه]] و صاحب [[مرقد]]. [[زائر]] وقتی [[زیارت]] خود را انجام داد و از نظر [[روحی]] اشباع شد، چه در [[مکه]] و [[مدینه]] باشد، چه در [[نجف]] و [[کربلا]] یا هر [[شهر]] زیارتی دیگر، خوب است که زود خداحافظی کند و برگردد، تا [[شوق]] و علاقه همچنان در [[دل]] بماند و زدگی و خستگی ایجاد نشود. این همان [[گسستن]] برای پیوستن دوباره است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۵۵-۳۵۷.</ref>.

[[امام صادق]] {{ع}} نسبت به [[زیارت]] [[خانه خدا]] فرموده است: {{عربی|«إِذا فَرغْتَ مِنْ نُسُکِکَ فارْجِعْ، فَإِنَّهُ اشْوَقُ لَکَ الی الرُّجُوعِ»}}<ref>الحج والعمره فی الکتاب والسنه، محمدی ری شهری، ص ۲۴۸.</ref>وقتی از [[اعمال]] و عبادت‌هایت فارغ شدی، برگرد، تا [[شوق]] دوباره آمدن را در تو بیشتر کند. [[ادب]]، اقتضا دارد که [[زائر]] پس از اتمام ایام [[زیارت]]، برای خداحافظی به [[حرم]] مشرف شود و ضمن [[سپاس]]، آرزوی خود را برای بازگشت دوباره اعلام کند و از [[خدا]] بخواهد. هم در سفر [[حج]]، [[مستحب]] است «[[طواف]] وداع» انجام دهد، هم در [[زیارت]] [[حرم]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{عم}} و [[ائمه]] [[بقیع]] {{عم}}، [[زیارت]] وداع [[مستحب]] است، هم در حرم‌های دیگر<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۵۵-۳۵۷.</ref>.

[[آداب]] خاصّی برای [[طواف]] وداع [[نقل]] شده است و در [[سیره]] [[معصومین]] {{ع}} هم نمونه‌هایی از عمل آنان [[نقل]] شده است. در وداع [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}}، [[امام کاظم|حضرت کاظم]] {{ع}}، [[امام هادی|حضرت هادی]] {{ع}} نمونه‌هایی از حالت خاشعانه هنگام وداع و سر به [[سجده]] گذاشتن و [[سجده‌های طولانی]] و [[نماز]] و دعای ویژه [[نقل]] شده است<ref>الحج والعمره فی الکتاب والسنه، محمدی ری شهری، ص ۲۶۵.</ref> از خواسته‌های [[زائر]] هنگام وداع، این است که آخرین [[زیارت]] نباشد و دوباره برگردد. مثلًا در [[زیارت]] وداع [[قبر]] [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} دیگر آمده است: {{عربی|«اللّهُمَّ لاتَجْعَلْهُ آخِرَ العَهْدِ مِنّی لِزِیارهِ قَبْرِ نَبِیِّکَ»}}، یا «استَودِعُکَ [[الله]]»، یا {{عربی|«لا جَعَلَهُ اللهُ آخِرَ تَسْلِیمِی عَلَیْکَ»}}، یا {{عربی|«لا جَعَلهُ اللهُ آخِرَ العَهْدِ مِنْ زِیارَهِ قُبُورِکُمْ وإِتیانِ مَشَاهِدِکُم»}}، یا {{عربی|«رَزَقَنِی العَوْدَ ثُمَّ العَوْدَ ثُمّ العَوْدَ مَا ابْقانِی رَبِّی»}} و.... که همه حاکی از این درخواست است که آخرین نوبت [[زیارت]] نباشد، باز هم قسمت شود، آخرین [[سلام]] نباشد، برگشت همراه با [[سلامتی]] و بهره و [[فضل]] و کامیابی و [[رضامندی]] باشد<ref>ر. ک: مفاتیح الجنان، اواخر مفاتیح زیارت وداع، نیز در وداع ائمه بقیع، وداع حضرت رسول.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۵۵-۳۵۷.</ref>.