پرش به محتوا

وظیفه امام در معارف و سیره رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:
#استفاده [[امام]]{{ع}} از [[فرصت]] پیش‌آمده برای تقویت بعد ارتباطی با عموم [[مردم]]. این بعد از [[برخورد امام]] از همان ابتدای [[سفر]] از [[مدینه]] آغاز شد و به رغم مسیری که [[مأمون]] برای این سفر در نظر گرفته بود تا به شهرهای معروف به [[محبت اهل بیت]]{{عم}} مانند [[کوفه]] و [[قم]] برنخورد، در [[اهواز]]، [[بصره]] و در شکلی ممتاز، در [[نیشابور]] [[خودنمایی]] کرد.
#استفاده [[امام]]{{ع}} از [[فرصت]] پیش‌آمده برای تقویت بعد ارتباطی با عموم [[مردم]]. این بعد از [[برخورد امام]] از همان ابتدای [[سفر]] از [[مدینه]] آغاز شد و به رغم مسیری که [[مأمون]] برای این سفر در نظر گرفته بود تا به شهرهای معروف به [[محبت اهل بیت]]{{عم}} مانند [[کوفه]] و [[قم]] برنخورد، در [[اهواز]]، [[بصره]] و در شکلی ممتاز، در [[نیشابور]] [[خودنمایی]] کرد.
بنابراین [[شناخت]] نداشتن و حتی [[بغض به اهل بیت]]{{عم}} در آن [[زمان]]، مبدل به [[شایستگی]] اینان به [[علم]] و [[تقوا]] و حتی [[خلافت]] گردید و زبان‌ها به [[ستایش]] همه‌جانبه آنها گشوده شد و تلاش مأمون در تخریب جایگاه آنان ناکام ماند.<ref>[[سید ابوالقاسم حسینی زیدی|حسینی زیدی]] و [[علی خیاط|خیاط]]، [[جایگاه امامت از دیدگاه امام رضا (کتاب)|جایگاه امامت از دیدگاه امام رضا]] ص ۱۱۵.</ref>
بنابراین [[شناخت]] نداشتن و حتی [[بغض به اهل بیت]]{{عم}} در آن [[زمان]]، مبدل به [[شایستگی]] اینان به [[علم]] و [[تقوا]] و حتی [[خلافت]] گردید و زبان‌ها به [[ستایش]] همه‌جانبه آنها گشوده شد و تلاش مأمون در تخریب جایگاه آنان ناکام ماند.<ref>[[سید ابوالقاسم حسینی زیدی|حسینی زیدی]] و [[علی خیاط|خیاط]]، [[جایگاه امامت از دیدگاه امام رضا (کتاب)|جایگاه امامت از دیدگاه امام رضا]] ص ۱۱۵.</ref>
==[[پاسداری از دین]]==
به [[عقیده شیعه]]، امام [[معصوم]] فقط پاسدار [[دین الهی]] است که از سوی [[خداوند]] [[مقام]] [[حفاظت]] و [[نگهداری دین]] [[خدا]] را عهده‌دار است و اگر دیگران چنین وظیفه‌ای دارند، به [[اجازه]] و فرموده اوست، وگرنه هیچ‌کس [[حق]] ندارد بیش از امام برای [[دین خدا]] [[دل]] بسوزاند و حتی غمناک گردد، چنان که عده‌ای چنان بوده و هستند که دایه مهربان‌تر از مادرند. فقط امام است که [[صلاح]] [[دین]] را می‌داند و هرکس ذره‌ای پس یا پیش از او رود، به [[خطا]] رفته است<ref>زبیر در مخالفت با غاصبان خلافت شمشیر کشید و تعصب بی‌جا نشان داد و در آخر، همو مقابل امام علی{{ع}} ایستاد (ابن قتیبه دینوری، الامامة و السیاسة، ج۱، ص۱۸؛ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۱؛ امینی، عبدالحسین، الغدیر، ج۵، ص۳۶۹). اما سلمان، ابوذر و مقداد، چشم به فرمان امام داشتند. نک: انصاری، محمد، شعاع نور امامت، ص۵۹.</ref>.
[[ثامن الحجج]]{{ع}} به این نکته اشاره دارد و مقام [[پاسداری]] و [[محافظت از دین]] را برای امام بیان داشته است تا [[حدود الهی]] رعایت شود و حرامی [[حلال]] نگردد و حلالی [[حرام]] نشود:
{{متن حدیث|وَ الْإِمَامُ يُحِلُّ حَلَالَ اللَّهِ وَ يُحَرِّمُ حَرَامَ اللَّهِ وَ يُقِيمُ حُدُودَ اللَّهِ وَ يَذُبُّ عَنْ دِينِ اللَّهِ وَ يَدْعُو إِلَى سَبِيلِ رَبِّهِ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ}}؛
[[امام]] [[حلال]] [[خدا]] را [[حلال و حرام]] خدا را [[حرام]] می‌کند و حدود او را جاری می‌نماید و از [[دین خدا]] [[دفاع]] می‌کند و با [[حکمت]] و [[موعظه]] [[نیکو]] و دلیل [[قاطع]]، [[مردم]] را به راه پروردگارش فرامی‌خواند.
امام{{ع}} [[مبیّن]] و مجری [[دین]] است و [[ولیّ]] [[مؤمنین]] است. او نه چیزی را به خواست خود حلال می‌کند و نه حرام، بلکه حلال و حرام [[الهی]] را تبیین و [[تفسیر]] می‌کند و به دیگران [[ابلاغ]] می‌نماید و از آن‌رو که یکی از اساسی‌ترین [[وظایف امامت]] [[حفظ دین]] خداست، امام در [[مقام]] [[پاسداری]] از آن، با تمام وجود دفاع و [[حمایت]] می‌کند.
مقصود از [[اقامه حدود]]، بیان [[تعلیم]] و اجرای آن از طرف [[معصومان]]{{عم}} است، البته در هر زمانی و به حسب آن [[زمان]]<ref>شبر، عبدالله، الأنوار اللامعة فی شرح زیارة الجامعه، ص۱۳۲.</ref>. بنابراین، امام{{ع}} آن‌گونه که پسند الهی باشد، به اقامه حدود می‌پردازد و این خود یکی از راه‌های [[پاسداری از دین]] است.
امام{{ع}} مدافع مجموعه دین و [[حرم الهی]] است و این مسئولیتی است [[عظیم]] بر دوش او. بنابراین، از [[وظایف امام]]{{ع}} دفاع و پاسداری از دین خدا و [[حراست]] و [[حفاظت]] [[اسلام]] از [[انحراف]] است. [[ابو نصر بزنطی]] از [[امام رضا]]{{ع}} نقل می‌کند که فرمود:
{{متن حدیث|مَنْ ذُكِرَ عِنْدَهُ الصُّوفِيَّةُ وَ لَمْ يُنْكِرْهُمْ بِلِسَانِهِ وَ قَلْبِهِ فَلَيْسَ مِنَّا وَ مَنْ أَنْكَرَهُمْ فَكَأَنَّمَا جَاهَدَ الْكُفَّارَ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}}}<ref>نوری، حسین، مستدرک الوسائل، ج۱۲، ص۳۲۳؛ بروجردی، حسین، جامع أحادیث الشیعه، ج۱۴، ص۴۵۰؛ حر عاملی، محمد بن حسن، الاثنا عشریه، ص۳۲.</ref>؛
کسی که نزد او نام [[صوفیه]] برده شود و آنها را به زبان و [[قلب]] [[انکار]] نکند، از ما نیست و کسی که انکارشان کند، به منزله کسی است که در رکاب [[پیامبر]]{{صل}} با [[کفّار]] [[جهاد]] کرده است.
وقتی مردم در برداشت [[دینی]] دچار انحراف می‌شوند، [[وظیفه امام]]{{ع}} اقتضا می‌کند که [[سد]] راه انحراف شود؛ لذا می‌بینیم که در [[عصر امام رضا]]{{ع}} وقتی عوامل [[انحراف فکری]] به اوج خود می‌رسد و [[ترجمه]] کتب [[بیگانگان]] در [[جامعه]] جا باز می‌کند و گروه‌های [[کلامی]] برای [[دفاع]] از موقعیت خود افکارشان را به شدت رواج می‌دهند، [[امام رضا]]{{ع}} برای از بین بردن این [[انحرافات]]، دست به اقداماتی می‌زند، از جمله [[مسافرت]] به مراکز پخش این‌گونه [[اندیشه‌ها]] مانند [[بصره]] و [[مناظره]] با طرفداران مکاتب و اندیشه‌های مختلف.
در دوره [[حکمرانی]] [[مأمون]] فرق و [[مذاهب]] گوناگونی پدید آمد و در اثر برخورد [[مسلمانان]] با [[عقاید]] و آرای [[اهل کتاب]] و نیز [[دانشمندان]] یونان، [[شبهات]] و اشکالات مختلفی پدیدار شد، چه مأمون [[گرایش]] به [[مذهب]] عقل‌گرای اعتزال داشت و همین امر موجب شد که به ترجمه کتب [[منطق]] و [[فلسفه]] [[تمایل]] نشان دهد. اما در واقع، [[هدف]] او آن بود که با رونق‌بخشی به اندیشه‌های وارداتی و اوهام و [[افکار]] [[فلاسفه]] یونان، از رونق بازار توجه به [[مقام علمی]] [[امامان]]، که پس از [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}} چشمگیر شده بود، بکاهد.
در میان مترجمان، [[پیروان]] [[متعصب]] مذاهب دیگر نیز بودند که همه آنان حسن‌نیت نداشتند و می‌کوشیدند در بازار داغ انتقال اندیشه‌های [[بیگانه]] به [[جامعه اسلامی]] فرصتی برای نشر عقاید نادرست خود بیابند؛ لذا عقایدشان را در کتب به ظاهر [[علمی]]، به مسلمانان منتقل کردند و این عقاید به سرعت در افکار گروهی از [[جوانان]] و ساده‌دلان رخنه کرد. از این‌رو امام رضا{{ع}} در مناظره با [[سلیمان مروزی]]، وقتی سخن از [[اعتقاد]] به [[جبر]] به میان می‌آید، به او هشدار می‌دهد که نظرات سلیمان ریشه در [[تفکر]] [[یهود]] دارد نه [[حقایق]] [[اسلام]]<ref>ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق)، عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۱۵۹؛ طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، ج۲، ص۱۷۸.</ref>. این شرایط خاص [[فکری]] و [[فرهنگی]] [[وظیفه]] سنگینی بر دوش [[امام هشتم]]{{ع}} به عنوان [[حافظ]] و پاسدار [[دین خدا]] نهاد و ایشان با [[آگاهی]] کامل از وضع خطرناک موجود، کمر [[همت]] بست و با شرکت در [[مناظرات]] [[آزاد]] با [[فلاسفه]] و [[متکلمان]] و علمای [[اهل کتاب]] و... بی‌پایگی [[افکار]] و [[شبهات]] آنان را روشن ساخت و اصالت [[عقیده]] و [[فرهنگ اسلامی]] را [[حفظ]] کرد<ref>طاهری، مرتضی، امام یگانه دوران، ص۱۵۱.</ref>.<ref>[[سید ابوالقاسم حسینی زیدی|حسینی زیدی]] و [[علی خیاط|خیاط]]، [[جایگاه امامت از دیدگاه امام رضا (کتاب)|جایگاه امامت از دیدگاه امام رضا]] ص ۱۲۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۷۳٬۳۴۳

ویرایش