ابوالاسود دوئلی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'ابن ابی حاتم' به 'ابن ابیحاتم'
جز (جایگزینی متن - 'ابن ابی حاتم' به 'ابن ابیحاتم') |
|||
خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
وی در دوران [[پیامبری]] [[رسول خدا]] {{صل}} زاده شد<ref>ذهبی، ج۴، ص۸۱.</ref> و اگرچه تنها بنا بر یک نقل، ابتدای [[اسلام]] را، [[درک]] کرده و در [[جنگ بدر]] شرکت داشته است<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۲، ص۳۴۶.</ref> اما از نقش او در [[زمان رسول خدا]] {{صل}} اطلاعی در دست نیست. به [[گمان]] برخی در [[زمان]] [[پیامبر اسلام]] آورد، ولی آن [[حضرت]] را ندید<ref>دولابی، ج۱، ص۳۲۸.</ref>. از این رو، این گروه بر [[صحابی]] نبودن وی تاکید کردهاند <ref>ابن اثیر، ج۳، ص۱۰۲.</ref>. اما [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۳، ص۴۵۵.</ref> او را از، مخضرمین که هم دوره جاهلیت و هم دوره اسلام را درک کردهاند، میداند. | وی در دوران [[پیامبری]] [[رسول خدا]] {{صل}} زاده شد<ref>ذهبی، ج۴، ص۸۱.</ref> و اگرچه تنها بنا بر یک نقل، ابتدای [[اسلام]] را، [[درک]] کرده و در [[جنگ بدر]] شرکت داشته است<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۲، ص۳۴۶.</ref> اما از نقش او در [[زمان رسول خدا]] {{صل}} اطلاعی در دست نیست. به [[گمان]] برخی در [[زمان]] [[پیامبر اسلام]] آورد، ولی آن [[حضرت]] را ندید<ref>دولابی، ج۱، ص۳۲۸.</ref>. از این رو، این گروه بر [[صحابی]] نبودن وی تاکید کردهاند <ref>ابن اثیر، ج۳، ص۱۰۲.</ref>. اما [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۳، ص۴۵۵.</ref> او را از، مخضرمین که هم دوره جاهلیت و هم دوره اسلام را درک کردهاند، میداند. | ||
بیشتر [[تاریخنگاران]] و ادیبان، وی را مبتکر و واضع [[علم]] نحو میدانند<ref>ابن قتیبه، ص۴۳۴؛ عجلی، ص۳۲۸؛ ابن | بیشتر [[تاریخنگاران]] و ادیبان، وی را مبتکر و واضع [[علم]] نحو میدانند<ref>ابن قتیبه، ص۴۳۴؛ عجلی، ص۳۲۸؛ ابن ابیحاتم، روایات ج۴، ص۵۰۳.</ref>. درباره چگونگی [[تصمیم]] او بر [[قرآن]] بنیان نهادن علم نحو، [[روایات]] مختلف است. قرائت آیهای از [[قرآن]] به [[اشتباه]]<ref>ابن خلکان، ج۲، ص۵۳۷.</ref>، به کار بردن جملهای به اشتباه از سوی دختر [[ابوالاسود]]<ref>ابوالفرج کار اصفهانی بردن ج۱۲، ص۳۴۷؛ ابن خلکان، ج۲، ص۵۳۷.</ref>، اشتباه یک [[ایرانی]] در به کار بردن کلمات [[عربی]]<ref>ابن ندیم، ص۴۶.</ref> و مانند آن را، از اسباب پایهگذاری [[علم]] نحو به دست وی میدانند. | ||
بر پایه برخی روایات یاد شده و روایاتی دیگر، ابوالاسود، به پیشنهاد [[امام علی]] {{ع}}<ref>ابوحیان، توحیدی، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۰.</ref> یا پس از اظهار نگرانیاش از اختلاط عربی با زبانهای دیگر نزد آن [[حضرت]] و سپس سفارش و [[تعلیم]] ایشان، به وضع [[قوانین]] علم نحو پرداخت<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۲، ص۳۴۷.</ref>. | بر پایه برخی روایات یاد شده و روایاتی دیگر، ابوالاسود، به پیشنهاد [[امام علی]] {{ع}}<ref>ابوحیان، توحیدی، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۰.</ref> یا پس از اظهار نگرانیاش از اختلاط عربی با زبانهای دیگر نزد آن [[حضرت]] و سپس سفارش و [[تعلیم]] ایشان، به وضع [[قوانین]] علم نحو پرداخت<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۲، ص۳۴۷.</ref>. | ||
خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
موضوع دیگری که - آن نیز با [[اختلاف]] در روایات، تعابیر و الفاظ – به ابوالاسود منسوب شده، نقطه گذاری و [[اعراب]] قرآن است<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۲، ص۳۴۷-۳۴۸؛ یاقوت حموی، ج۱۲، ص۳۴؛ در این باره ر. ک" دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۵، «ابوالاسود».</ref>. | موضوع دیگری که - آن نیز با [[اختلاف]] در روایات، تعابیر و الفاظ – به ابوالاسود منسوب شده، نقطه گذاری و [[اعراب]] قرآن است<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۲، ص۳۴۷-۳۴۸؛ یاقوت حموی، ج۱۲، ص۳۴؛ در این باره ر. ک" دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۵، «ابوالاسود».</ref>. | ||
گفتهاند ابوالاسود در [[جنگ جمل]]<ref>دولابی، ج۱، ص۳۲۸؛ مفید، ص۲۷۴.</ref> و [[صفین]]<ref>ابن قتیبه، ص۴۳۴.</ref> در کنار [[امام علی]] {{ع}} بود و حتی کوشید از راه [[گفتگو]] با [[عایشه]] و سران [[سپاه]] [[جمل]]، آنان را از [[جنگ]] منصرف سازد<ref>مفید، ص۲۷۴.</ref>. وی در [[بصره]]<ref>از سوی ابن عباس؛ ر. ک: ابن حبان، ج۴، ص۴۰۰.</ref> [[منصب قضاوت]] داشت<ref>ابن | گفتهاند ابوالاسود در [[جنگ جمل]]<ref>دولابی، ج۱، ص۳۲۸؛ مفید، ص۲۷۴.</ref> و [[صفین]]<ref>ابن قتیبه، ص۴۳۴.</ref> در کنار [[امام علی]] {{ع}} بود و حتی کوشید از راه [[گفتگو]] با [[عایشه]] و سران [[سپاه]] [[جمل]]، آنان را از [[جنگ]] منصرف سازد<ref>مفید، ص۲۷۴.</ref>. وی در [[بصره]]<ref>از سوی ابن عباس؛ ر. ک: ابن حبان، ج۴، ص۴۰۰.</ref> [[منصب قضاوت]] داشت<ref>ابن ابیحاتم، ج۴، ص۵۰۳.</ref> و امام علی {{ع}} او را پس از [[ابن عباس]] بر [[ولایت]] بصره گمارد<ref>ابوالفرج، ج۱۲، ص۳۴۶.</ref> وی در این [[شهر]] سکونت گزید و گفتهاند در بصره، به سبب، محبتش به امام علی {{ع}} به او سنگ پرتاب، میکردند<ref>ابن خلکان، ج۲، ص۵۳۵.</ref>. | ||
وی پس از آن حضرت، به سراغ [[معاویه]] میرفت و از او جوایزی میگرفت<ref>ذهبی، ج۴، ص۸۲.</ref> همچنین او را از معلمان [[فرزندان]] [[زیاد بن ابیه]] میدانند<ref>یاقوت حموی، ج۱۲، ص۳۵؛ ابن خلکان، ج۲، ص۵۳۶.</ref>. | وی پس از آن حضرت، به سراغ [[معاویه]] میرفت و از او جوایزی میگرفت<ref>ذهبی، ج۴، ص۸۲.</ref> همچنین او را از معلمان [[فرزندان]] [[زیاد بن ابیه]] میدانند<ref>یاقوت حموی، ج۱۲، ص۳۵؛ ابن خلکان، ج۲، ص۵۳۶.</ref>. |