آب در قرآن: تفاوت میان نسخهها
←عرش خدا بر آب
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
آنچه از [[مفسّران]] متقّدم گزارش شده، عرش را موجودی [[مادّی]] معرّفی میکند؛ امّا برخی مفسّران (به طور عمده [[عارفان]] و حکیمان) عرش و ماء را شیء غیرمادّی دانستهاند؛ به طور مثال محیالدینعربی، مراد از عرش در آیه را همه موجودات عالم و مقصود از آب را که عرش (همه ممکنات) از آن برآمده و به واسطه آن وجود یافتهاند، نَفَس رحمانی دانسته است<ref>شرح فصوص قیصری، ص ۹۹۱.</ref> که گاه از آن به "[[حیات]] [[ساریه]]" در موجودات<ref> فرهنگ جهاد، ش ۳ و ۴، ص ۱۰۸.</ref> یا "وجود منبسط" و یا "[[حقیقت محمدیه]]"<ref> تفسیر ملاصدرا، تعلیقات ملاعلی نوری، ج ۱، ص ۴۹۷.</ref> تعبیر میشود. | آنچه از [[مفسّران]] متقّدم گزارش شده، عرش را موجودی [[مادّی]] معرّفی میکند؛ امّا برخی مفسّران (به طور عمده [[عارفان]] و حکیمان) عرش و ماء را شیء غیرمادّی دانستهاند؛ به طور مثال محیالدینعربی، مراد از عرش در آیه را همه موجودات عالم و مقصود از آب را که عرش (همه ممکنات) از آن برآمده و به واسطه آن وجود یافتهاند، نَفَس رحمانی دانسته است<ref>شرح فصوص قیصری، ص ۹۹۱.</ref> که گاه از آن به "[[حیات]] [[ساریه]]" در موجودات<ref> فرهنگ جهاد، ش ۳ و ۴، ص ۱۰۸.</ref> یا "وجود منبسط" و یا "[[حقیقت محمدیه]]"<ref> تفسیر ملاصدرا، تعلیقات ملاعلی نوری، ج ۱، ص ۴۹۷.</ref> تعبیر میشود. | ||
برخی دیگر از [[مفسران]]، عرش را کنایه از [[تدبیر]] [[خداوند]]، یعنی [[علم]] او به [[مصالح]]، [[شایستگیها]] و بایستگیهای هستی دانسته و برآنند که آیه پیشین خبر میدهد پیش از آفرینش آسمان و زمین، [[خدا]] وجود داشت و با او هیچ نبود و خداوند ابتدا آب را آفرید؛ آنگاه آسمانها و [[زمین]] و به طور کلّی موجودات [[مادّی]] را از آب [[خلق]] کرد<ref> الاشارات العلمیة فی الآیات الکونیّه، ص۲۲؛ التمهید، ج۶، ص۳۲.</ref>. این [[تفسیر]] از [[آیه]] با روایتهایی از [[امامان معصوم]] {{عم}} [[تأیید]] میشود که نخستین پدیده مادّی [[آفریده]] [[خداوند]] را که منشأ [[آفرینش]] موجودات دیگر بوده، آب معرّفی میکنند. از [[حضرت باقر]] {{ع}} نقل شده که در پاسخ به مردی شامی درباره [[آغاز آفرینش]] فرمود: نخست، چیزی را آفرید که همه چیزها از آن خلق شده و آن آب است؛ پس خداوند [[نسب]] هر چیزی را به آب میرساند؛ ولی برای آب، نسبی که بدان منسوب شود، قرار نداده است<ref>الکافی، ج۸، ص۹۴؛ بحارالانوار، ج۵۴، ص۹۷.</ref>. در [[حدیث]] دیگری از [[حضرت صادق]] {{ع}} [[عرش]] به [[آفریدگان]] تفسیر شده است: {{متن حدیث|العرش فی وجه هو جملة الخلق}}<ref>معانیالاخبار، ج ۱، ص ۶۷. </ref>. بنابراین بعید نیست که آیه به پدید آمدن همه [[مخلوقات]] از آب اشاره داشته باشد<ref>[[سید محمود دشتی|دشتی، سید محمود]]، [[آب - دشتی (مقاله)|مقاله «آب»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، | برخی دیگر از [[مفسران]]، عرش را کنایه از [[تدبیر]] [[خداوند]]، یعنی [[علم]] او به [[مصالح]]، [[شایستگیها]] و بایستگیهای هستی دانسته و برآنند که آیه پیشین خبر میدهد پیش از آفرینش آسمان و زمین، [[خدا]] وجود داشت و با او هیچ نبود و خداوند ابتدا آب را آفرید؛ آنگاه آسمانها و [[زمین]] و به طور کلّی موجودات [[مادّی]] را از آب [[خلق]] کرد<ref> الاشارات العلمیة فی الآیات الکونیّه، ص۲۲؛ التمهید، ج۶، ص۳۲.</ref>. این [[تفسیر]] از [[آیه]] با روایتهایی از [[امامان معصوم]] {{عم}} [[تأیید]] میشود که نخستین پدیده مادّی [[آفریده]] [[خداوند]] را که منشأ [[آفرینش]] موجودات دیگر بوده، آب معرّفی میکنند. از [[حضرت باقر]] {{ع}} نقل شده که در پاسخ به مردی شامی درباره [[آغاز آفرینش]] فرمود: نخست، چیزی را آفرید که همه چیزها از آن خلق شده و آن آب است؛ پس خداوند [[نسب]] هر چیزی را به آب میرساند؛ ولی برای آب، نسبی که بدان منسوب شود، قرار نداده است<ref>الکافی، ج۸، ص۹۴؛ بحارالانوار، ج۵۴، ص۹۷.</ref>. در [[حدیث]] دیگری از [[حضرت صادق]] {{ع}} [[عرش]] به [[آفریدگان]] تفسیر شده است: {{متن حدیث|العرش فی وجه هو جملة الخلق}}<ref>معانیالاخبار، ج ۱، ص ۶۷. </ref>. بنابراین بعید نیست که آیه به پدید آمدن همه [[مخلوقات]] از آب اشاره داشته باشد<ref>[[سید محمود دشتی|دشتی، سید محمود]]، [[آب - دشتی (مقاله)|مقاله «آب»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱، ص ۳۷-۳۸؛ [[یعقوب علی برجی|برجی، یعقوب علی]]، [[آب - برجی (مقاله)|مقاله «آب»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۱، ص ۱.</ref>. | ||
== منشأ [[حیات]] == | == منشأ [[حیات]] == |