حدیث غدیر از دیدگاه اهل سنت: تفاوت میان نسخه‌ها
←منابع
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
[[ابن تیمیه حرانی]] درباره صحیح بخاری و مسلم می‌گوید: «محتوای صحیح بخاری و مسلم در بین [[پیشوایان]] [[حدیث]] پذیرفته شده و مورد قبول است و همگان بر این مطلب [[اجماع]] دارند که به طور قطع و [[یقین]] [[احادیث]] موجود در این دو کتاب از [[رسول خدا]]{{صل}} است»<ref>قاعدة جلیلة فی التوسل والوسیلة، أحمد بن عبد الحلیم أبو العباس ابن تیمیة، ج۱، ص۸۷. {{عربی|ولكن جمهور متون الصحيحين متفق عليها بين أئمة الحديث تلقوها بالقبول و أجمعوا عليها و هم يعلمون علما قطعيا أن النبي قالها}}.</ref>. | [[ابن تیمیه حرانی]] درباره صحیح بخاری و مسلم می‌گوید: «محتوای صحیح بخاری و مسلم در بین [[پیشوایان]] [[حدیث]] پذیرفته شده و مورد قبول است و همگان بر این مطلب [[اجماع]] دارند که به طور قطع و [[یقین]] [[احادیث]] موجود در این دو کتاب از [[رسول خدا]]{{صل}} است»<ref>قاعدة جلیلة فی التوسل والوسیلة، أحمد بن عبد الحلیم أبو العباس ابن تیمیة، ج۱، ص۸۷. {{عربی|ولكن جمهور متون الصحيحين متفق عليها بين أئمة الحديث تلقوها بالقبول و أجمعوا عليها و هم يعلمون علما قطعيا أن النبي قالها}}.</ref>. | ||
بنابراین [[سند حدیث]] از [[حماد بن سلمة]] تا [[براء بن عازب]]، همان [[سند روایت]] ابن ماجه قزوینی از براء بن عازب درباره [[غدیر]] است که [[البانی]] آن را تصحیح کرده است<ref>سنن ابن ماجه، ج۱، ص۴۳، ح۱۱۶؛ سنن ابن ماجه بتعلیق الألبانی، ج۱، ص۲۶، ح۱۱۳.</ref>.<ref>[[سلیمان امیری|امیری، سلیمان]]، [[امامت و دلائل انتصابی بودن آن (کتاب)|امامت و دلائل انتصابی بودن آن]] ص ۲۹۲.</ref> | بنابراین [[سند حدیث]] از [[حماد بن سلمة]] تا [[براء بن عازب]]، همان [[سند روایت]] ابن ماجه قزوینی از براء بن عازب درباره [[غدیر]] است که [[البانی]] آن را تصحیح کرده است<ref>سنن ابن ماجه، ج۱، ص۴۳، ح۱۱۶؛ سنن ابن ماجه بتعلیق الألبانی، ج۱، ص۲۶، ح۱۱۳.</ref>.<ref>[[سلیمان امیری|امیری، سلیمان]]، [[امامت و دلائل انتصابی بودن آن (کتاب)|امامت و دلائل انتصابی بودن آن]] ص ۲۹۲.</ref> | ||
==[[تفسیر]] {{متن حدیث|أَ لَسْتُ أَوْلَى بِكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ}}== | |||
[[رسول خدا]]{{صل}} قبل از [[ابلاغ ولایت امام علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|أَ لَسْتُ أَوْلَى بِكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ}}؛ «آیا من از خود شما به شما سزاوارتر نیستم»؟ و [[مسلمانان]] پذیرفتند. سپس [[پیامبر]]{{صل}} همین [[ولایت]] را برای [[امام علی]]{{ع}} ثابت کرد و فرمود: {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاهُ}}؛ «پس هر کس من مولای اویم، علی{{ع}} نیز مولای اوست». | |||
جمله {{متن حدیث|أَ لَسْتُ أَوْلَى بِكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ}}؛ در [[حدیث غدیر]] وجود دارد و از دید سند، این [[روایات]] تصحیح شده‌اند؛ چنان‌که در بررسی [[حدیث]] بیان شد<ref>سنن ابن ماجه، ج۱، ص۴۳، ج۱۱۶. {{متن حدیث|فقال أ لست أولى بالمؤمنين من أنفسهم قالوا بلى قال أ لست أولى بكل مؤمن من نفسه قالوا بلى قال فهذا ولي من أنا مولاه...}}. ألبانی گفته است: {{عربی|و إسناده صحيح}}. مسند أحمد، ج۴، ص۳۷۰، ح۱۹۳۲۱. {{متن حدیث|... فقال للناس أتعلمون اني أولي بالمؤمنين من أنفسهم قالوا نعم يا رسول الله قال من كنت مولاه فهذا مولاه...}}. سلسة الأحادیث الصحیحة، ج۴، ص۲۴۹. {{عربی|أخرجه أحمد (۳۷۰/۴) و ابن حبان في صحيحه (۲۲۰۵ - موارد الظمآن) و ابن أبي عاصم (۱۳۶۷ و ۱۳۶۸) و الطبراني (۴۹۶۸) و الضياء في المختارة رقم - ۵۲۷ بتحقيقي. قلت و إسناده صحيح على شرط البخاري و قال الاهيثمي في المجمع، ج۹، ص۱۰۴: رواه أحمد و رجاله رجال الصحيح غير فطر بن خليفة و هو ثقة}}. حاکم بعد از نقل حدیث گفته است: {{عربی|... هذا حديث صحيح الإسناد ولم يخرجاه}}. المستدرک، ج۳، ص۶۱۳، ح۶۲۷۲ ر.ک: البحر الزخار (مسند البزار)، أبوبکر أحمد بن عمرو بن عبد الخالق البزار، ج۳، ص۳۵، ح۷۸۶. مجمع الزوائد و منبع الفوائد، ج۹، ص۱۰۵: {{عربی|رواه البزار و رجاله رجال الصحيح غير فطر بن خليفة وهو ثقة}}. المعجم الکبیر، ج۳، ص۱۸۰، ح۳۰۵۲؛ الصواعق المحرقة علی أهل الرفض والضلال والزندقة، ص۱۰۹. الهیثمی درباره حدیث طبرانی گفته است: {{عربی|الطبراني و غيره بسند صحيح..... المطالب العالية بزوائد المسانيد الثمانية، أحمد بن علي بن حجر أبوالفضل العسقلاني الشافعي، ج۶۱، ص۱۴۲، ح۳۹۴۳. {{متن حدیث|أ لستم تشهدون أن الله تبارك و تعالى ربكم؟ قالوا: بلى. قال: أ لستم تشهدون أن الله و رسوله أولى بكم من أنفسكم و أن الله تعالى و رسوله أولياؤكم؟ فقالوا: بلى. قال: فمن كان الله و رسوله مولاه فإن هذا مولاه...}}. هذا إسناد صحيح}}.</ref>. | |||
جمله {{متن حدیث|أَ لَسْتُ أَوْلَى بِكُمْ}} از دید [[اهل سنت]] همان [[اولویت]] و [[ولایتی]] را ثابت می‌کند که [[خداوند]] در [[آیه]] {{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ}}<ref>«پیامبر بر مؤمنان از خودشان سزاوارتر است» سوره احزاب، آیه ۶.</ref>، برای [[رسول خدا]]{{صل}} [[جعل]] فرموده است و [[مسلمانان]] موظفند که از او در همه [[کارها]] [[اطاعت]] کنند. | |||
[[طبری]] می‌نویسد: «خداوند [[پیامبر]]{{صل}} را سزاوارتر از [[مؤمنان]] بر جانشان دانسته و او را شایسته‌تر می‌داند تا آنچه لازم می‌داند در [[حق]] آنان انجام دهد»<ref>جامع البیان عن تأویل آی القرآن، ج۲۱، ص۱۲۲. {{عربی|{{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ...}} يقول تعالى ذكره النبي محمد أولى بالمؤمنين يقول أحق بالمؤمنين به من أنفسهم أن يحكم فيهم بما يشاء من حكم فيجوز ذلك عليهم. كما حدثني يونس قال أخبرنا بن وهب قال قال بن زيد النبي أولى بالمؤمنين من أنفسهم كما أنت أولى بعبدك ما قضى فيهم من أمر جاز كما كلما قضيت على عبدك جاز}}.</ref>. [[ابن کثیر]] نیز می‌نویسد: «خداوند [[مهربانی]] و [[دلسوزی]] رسولش را درباره امتش می‌داند و لذا او را سزاوارتر از خود آنان می‌داند و [[فرمان]] او را در حق آنان مقدّم دانسته است»<ref>تفسیر القرآن العظیم، ج۳، ص۴۶۸. {{عربی|{{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ...}} قد علم تعالى شفقة رسوله{{صل}} على أمته و نصحه لهم فجعله أولى بهم من أنفسهم و حكمه فيهم كان مقدما على اختيارهم لأنفسهم كما قال تعالى {{متن قرآن|فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لَا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}}}.</ref>. | |||
[[بغوی]] به تصریح می‌گوید: «فرمان رسول خدا{{صل}} بر افراد [[امت]] از فرمان بعضی از آنان نسبت به دیگری نافذتر و اطاعتش بر همگان [[واجب]] است». [[ابن عباس]] و [[عطاء]] گفته‌اند: «معنای [[آیه]] این است که چون [[رسول خدا]]{{صل}} آنان را به کاری فرا خواند و نفس آنان به چیزی دیگر، پس [[اطاعت رسول]] بر آنان واجب و مقدم است.»..<ref>تفسیر البغوی، ج۳، ص۵۰۷. {{عربی|قوله عز وجل {{متن قرآن|أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ}} يعني من بعضهم ببعض في نفوذ حكمه فيهم و وجوب طاعته عليهم و قال ابن عباس و عطاء يعني إذا دعاهم النبي{{صل}} ودعتهم أنفسهم إلى شيء كانت طاعة النبي{{صل}} أولى بهم من أنفسهم قال ابن زيد النبي أولى بالمؤمنين من أنفسهم فيما قضى فيهم كما أنت أولى بعبدك فيها قضيت عليه و قيل هو أولى بهم في الحمل على الجهاد و بذل النفس دونه}}.</ref>. | |||
[[قاضی عیاض]] در [[تفسیر آیه]] می‌نویسد: «[[مفسران]] [[اولویت]] رسول خدا{{صل}} را در [[نفوذ]] فرمانش مانند [[اطاعت]] برده از اربابش دانسته‌اند»<ref>کتاب الشفا، ج۱، ص۴۹. {{عربی|قال أهل التفسير: {{متن قرآن|أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ}}: أي ما أنفذه فيهم من أمر فهو ماض عليهم كما يمضي حكم السيد على عبده}}.</ref>. [[ابن جوزی]] می‌نویسد: «این سخن [[خداوند]] که فرموده است: {{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ}}، به معنای سزاوارتر است؛ یعنی رسول خدا{{صل}} هرگونه که بخواهد می‌تواند، درباره آنان [[فرمان]] دهد.»..<ref>زاد المسیر فی علم التفسیر، ج۶، ص۳۵۲. {{عربی|قوله تعالى {{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ}}، أي احق فله أن يحكم فيهم بما يشاء قال ابن عباس إذا دعاهم إلى شيء ودعتهم أنفسهم إلى شيء كانت طاعته أولى من طاعة أنفسهم و هذا صحيح فان أنفسهم تدعوهم إلى ما فيه هلاكهم و الرسول يدعوهم إلى ما فيه نجاتهم}}.</ref>. | |||
از دید [[مفسران اهل سنت]]، اولویت در این آیه، به معنای [[ولایت]] و [[سرپرستی]] است که خداوند آن را برای [[پیامبر]]{{صل}} قرار داده است تا در همه امور و اداره [[زندگی]] [[مسلمانان]]، ولایتش را به کار گیرد و [[پیروی]] و اطاعت وی را بر همه مسلمانان واجب کرده است. پیامبر{{صل}} در [[خطبه غدیر]] همین [[حقیقت]] را برای [[مردم]] بیان فرمود و بر [[اثبات]] آن از مردم [[اقرار]] گرفت؛ سپس همان [[ولایت]] را برای [[امام علی]]{{ع}} نیز [[جعل]] کرد.<ref>[[سلیمان امیری|امیری، سلیمان]]، [[امامت و دلائل انتصابی بودن آن (کتاب)|امامت و دلائل انتصابی بودن آن]] ص ۲۹۵.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||