عبدالله بن یحیی حضرمی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←شهادت عبدالله بن یحیی
(←منابع) |
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
#وی تنها قَسّام و وَزّان رسمی [[امام علی]]{{ع}} بوده است<ref>مطرزی، المغرب، ص۴۸۹: واژۀ «نجو». «قَسّام»: بسیار قسمت کننده؛ «وَزّان»: بسیار وزن کننده. معمولاً اموال بیت المال یا اموال مورد اختلاف در قضاوت را بین افراد دقیق و عادلانه تقسیم می‌کرد.</ref>. | #وی تنها قَسّام و وَزّان رسمی [[امام علی]]{{ع}} بوده است<ref>مطرزی، المغرب، ص۴۸۹: واژۀ «نجو». «قَسّام»: بسیار قسمت کننده؛ «وَزّان»: بسیار وزن کننده. معمولاً اموال بیت المال یا اموال مورد اختلاف در قضاوت را بین افراد دقیق و عادلانه تقسیم می‌کرد.</ref>. | ||
#وی عضو شرطةالخمیس بوده، که [[امیرالمؤمنین]] به وی فرموده است و در منابع گوناگون، آن [[حدیث]] را بیان کرده‌اند.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج4، ص 344.</ref> | #وی عضو شرطةالخمیس بوده، که [[امیرالمؤمنین]] به وی فرموده است و در منابع گوناگون، آن [[حدیث]] را بیان کرده‌اند.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج4، ص 344.</ref> | ||
==طبقۀ عبدالله بن نُجَی== | |||
به جهت [[احادیث]] عبدالله، [[علمای رجال]] به اظهار نظر در بارۀ وی پرداخته‌اند و کسانی را که وی از آنان [[روایت]] کرده یا از او [[حدیث]] نقل کرده‌اند، معرفی نموده‌اند. او احادیث متعددی را از [[امام علی]]{{ع}} در [[احکام]] و [[تفسیر]] نقل کرده است. در برخی موارد با عنوان [[عبدالله بن یحیی]] و در برخی موارد عبدالله بن نُجَی آمده است. چون [[روایات تفسیری]] و احادیث وی بیشتر، از علی و در بارۀ [[اهل بیت]] و [[امیرالمؤمنین]] و سیرۀ آن حضرت است، به بعضی نمونه‌ها اشاره خواهیم کرد. | |||
عبدالله از پدرش، علی{{ع}}، [[عمّار]]، [[حذیفه]]، [[حسین بن علی]]{{ع}} و دیگران روایت می‌کند و از او [[ابو‌زرعه]]، [[حارث]] عُکْلی، [[شرحبیل]] بن مُدرِک و جابر جُعفی روایت می‌کنند. | |||
بزّار گفته او و پدرش از علی{{ع}} [[حدیث]] شنیده‌اند و [[نسائی]] وی را [[ثقه]] و کنیه‌اش را ابو‌لقمان دانسته است<ref>ابن حجر، تهذیب التّهذیب، ج۶، ص۵۰.</ref>. [[ذهبی]] می‌نویسد: [[عبدالله بن نجی حضرمی]] از پدرش از علی و عمّار روایت می‌کند و از او [[ابو‌زرعه بجلی]]، [[حارث عکلی]] روایت می‌کنند. نسائی او را [[توثیق]] کرده و [[بخاری]] گفته: در او نظر است<ref>ذهبی، الکاشف، ج۱، ص۶۰۳، ش۳۰۲۱.</ref>. دیدگاه نسائی و بخاری را تاج العروس نیز نقل کرده است<ref>زبیدی، تاج العروس، ج۱۶، ص۱۵۶.</ref>. | |||
بنابراین، یکی از کسانی که از وی روایت می‌نماید جابر جُعفی است که روایت [[کافی]] و [[محاسن]] را نیز وی از عبدالله نقل کرده است. [[جابر جعفی]]، کتاب [[تفسیری]]<ref>نجاشی، رجال، ص۱۲۹؛ شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۱۶.</ref> داشته است و بعضی اخبارش را از عبدالله نقل کرده است که گزارش‌هایی از آن در کتاب‌های تفسیر وجود دارد.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج4، ص 344 - 345.</ref> | |||
==نظر [[علمای رجال]] دربارۀ عبدالله== | |||
عبدالله از اولیای [[امام علی]]{{ع}} بود و نامش در منابع رجالی [[شیعه]] آمده است<ref>حر عاملی، وسائل الشّیعه، ج۳۰، ص۴۱۵.</ref>. او را از [[اصحاب]] [[سابقین]] [[مقرّبین]] حضرت دانسته‌اند<ref>خوئی، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۲۷۸.</ref>. | |||
[[ابن حبان]] در کتاب [[ثقات]] می‌نویسد: [[عبدالله بن نجی حضرمی]] از علی{{ع}} [[روایت]] می‌کند. [[اهل کوفه]] از او روایت می‌کنند. او از پدرش، از علی{{ع}} روایت می‌نماید<ref>ابنحِّبان، الثّقات، ج۵، ص۳۰، ش۳۶۹۵.</ref>. | |||
[[عجلی]]، وی را شامی [[تابعی]] و [[ثقه]] و از خِیارِ [[تابعان]] دانسته است<ref>عجلی، معرفة الثّقات، ج۲، ص۶۴، ش۹۸۴؛ تاریخ الثّقات، ص۲۸۲، ش۸۹۹: عبدالله بن نجی شامی تابعی ثَقَةِ مِنْ خِیارِ التّابِعین.</ref>. | |||
[[علامه امینی]] در باره‌اش می‌نویسد: [[عبدالله بن نجی بن سلمه کوفی حضرمی]]، [[نسائی]] وی را [[توثیق]] کرده و ابن حِبّان نامش را در شمار ثقات آورده است<ref>عبدالحسین امینی، سیرتنا و سنّتنا، ص۱۳۰–۱۳۱.</ref>. | |||
از ابن معین نقل شده: [[حدیث]] وی از علی{{ع}} به واسطۀ پدرش است<ref>ابنحجر، تهذیب التّهذیب، ج۶، ص۵۰.</ref>. اما بزّار به نقل از [[احمد حنبل]] نقل می‌کند که: عبدالله بن نجی و پدرش از علی [[حدیث]] شنیده‌اند و شش روایت از [[احادیث]] وی را از علی نقل کرده است<ref>مسند البزار، ج۳، ص۱۰۲، ح۸۸۴: {{عربی|عبد الله بن نجی و أبوه سمعا من علی بن أبی طالب رضی الله عنه}}.</ref> و درواقع ادعای ابن معین را [[نفی]] می‌کند. [[دارقطنی]] وی را صاحب علی{{ع}} یاد می‌کند<ref>دار قطنی، المؤتلف والمختلف، ۲، ص۸۵۴.</ref>. ابن سعد نیز تصریح می‌کند وی از علی روایت می‌کند<ref>ابنسعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۲۳۴.</ref>. | |||
بیان شد که وی یکی از فعالان در [[حکومت علوی]] بوده است. به نظر نویسنده آنچه اندکی بعید می‌نماید، نقل جابر جُعفی از وی است؛ زیرا جابر در سال ۱۲۸ق، از [[دنیا]] رفته و از [[یاران امام صادق]]{{ع}} بوده است، درحالی که [[شهادت]] عبدالله در [[زمان]] [[حکومت]] زیاد بر [[کوفه]] بوده است که [[مرگ]] زیاد را در سال ۵۳ دانسته‌اند. دراین صورت باید در آن زمان جابر حدّاقل ۱۵ سال داشته باشد؛ اما در روایتی که خود از دیدارش با [[امام باقر]]{{ع}} [[سخن]] می‌گوید که ظاهراً اوّلین دیدار اوست، خود را [[جوان]] معرفی می‌نماید<ref>رجال کشّی (إختیار معرفة الرجال)، ص۱۹۲، ح۳۳۹.</ref>. | |||
در نتیجه باید [[جوانی]] با بیش از ۳۵ سال باشد. به نظر می‌رسد او باهوش و خوش حافظه بوده و اطلاعات [[ارزشمندی]] از خردسالی و [[نوجوانی]] بیاد داشته است. البته [[اهل سنت]] در نقل جابر از عبدالله تردید نکرده‌اند و شاید تعبیرِ [[نجاشی]] «[[عربی]] قدیم» دربارۀ جابر<ref>رجال النجاشی، ص۱۲۸.</ref>، اشاره به سابقۀ طولانی و طولِ [[عمر]] او باشد.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج4، ص 344 - 345.</ref> | |||
==شهادت [[عبدالله بن یحیی]]== | ==شهادت [[عبدالله بن یحیی]]== | ||