پرش به محتوا

رستگاری در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه. ق.' به 'ﻫ.ق'
جز (جایگزینی متن - 'ه. ق.' به 'ﻫ.ق')
خط ۹: خط ۹:
اصل در معنای این لغت «شکافتن» است؛ لذا در [[مَثَل]] [[عرب]] گفته می‌شود: {{عربی|الحدید بالحدید یفلح}}؛ یعنی آهن با آهن شکافته می‌شود<ref>المحیط فی اللغة (ط. عالم الکتب، بی‌تا)، ج۳، ص۱۰۵.</ref>. به برزگر، چون [[زمین]] را با شخم زدن می‌شکافد، «فلّاح» گفته شده. بنابراین، واژه «[[فلاح]]» به معنای [[نجات]] از [[شرور]] و [[ادراک]] خیر و [[صلاح]] و قرار گرفتن در نعمت‌های گوناگون و [[خیرات]] است<ref>المحکم والمحیط الأعظم (ط. دارالکتب العلمیة، بی‌تا)، ج۳، ص۳۵۱.</ref>. در [[فرهنگ قرآن]]، [[سعادت حقیقی]] که فنا و ذلتی در آن نیست، به معنی قرارگرفتن دائمی تحت [[ولایت الهی]] و رسیدن به [[حیات طیبه]] است؛ چنان‌که [[خداوند]] با بیان‌های گوناگونی در [[قرآن]] به آن اشاره فرموده: {{متن قرآن|اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ}}<ref>«خداوند سرور مؤمنان است که آنان را به سوی روشنایی از تیرگی‌ها بیرون می‌برد» سوره بقره، آیه ۲۵۷.</ref>.
اصل در معنای این لغت «شکافتن» است؛ لذا در [[مَثَل]] [[عرب]] گفته می‌شود: {{عربی|الحدید بالحدید یفلح}}؛ یعنی آهن با آهن شکافته می‌شود<ref>المحیط فی اللغة (ط. عالم الکتب، بی‌تا)، ج۳، ص۱۰۵.</ref>. به برزگر، چون [[زمین]] را با شخم زدن می‌شکافد، «فلّاح» گفته شده. بنابراین، واژه «[[فلاح]]» به معنای [[نجات]] از [[شرور]] و [[ادراک]] خیر و [[صلاح]] و قرار گرفتن در نعمت‌های گوناگون و [[خیرات]] است<ref>المحکم والمحیط الأعظم (ط. دارالکتب العلمیة، بی‌تا)، ج۳، ص۳۵۱.</ref>. در [[فرهنگ قرآن]]، [[سعادت حقیقی]] که فنا و ذلتی در آن نیست، به معنی قرارگرفتن دائمی تحت [[ولایت الهی]] و رسیدن به [[حیات طیبه]] است؛ چنان‌که [[خداوند]] با بیان‌های گوناگونی در [[قرآن]] به آن اشاره فرموده: {{متن قرآن|اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ}}<ref>«خداوند سرور مؤمنان است که آنان را به سوی روشنایی از تیرگی‌ها بیرون می‌برد» سوره بقره، آیه ۲۵۷.</ref>.


{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان! (ندای) خداوند و پیامبر را هر گاه شما را به چیزی فرا خوانند که به شما زندگی می‌بخشد پاسخ دهید و بدانید که خداوند میان آدمی و دل او میانجی می‌شود و (بدانید که) به نزد وی گرد آورده می‌شوید» سوره انفال، آیه ۲۴.</ref><ref>المیزان فی تفسیر القرآن (ط. جامعه مدرسین، ۱۴۱۷ه. ق.)، ج۶، ص۱۵ و ج۲۰، ص۲۹۸.</ref>.
{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان! (ندای) خداوند و پیامبر را هر گاه شما را به چیزی فرا خوانند که به شما زندگی می‌بخشد پاسخ دهید و بدانید که خداوند میان آدمی و دل او میانجی می‌شود و (بدانید که) به نزد وی گرد آورده می‌شوید» سوره انفال، آیه ۲۴.</ref><ref>المیزان فی تفسیر القرآن (ط. جامعه مدرسین، ۱۴۱۷ﻫ.ق)، ج۶، ص۱۵ و ج۲۰، ص۲۹۸.</ref>.


در نتیجه، می‌توان گفت [[انسان]] «مفلح» کسی است که به [[نور ایمان]] [[شرح صدر]] یافته و از [[تنگ‌نظری]] [[کفر]] به [[سعه صدر]] [[ایمان]] راه یافته است:
در نتیجه، می‌توان گفت [[انسان]] «مفلح» کسی است که به [[نور ایمان]] [[شرح صدر]] یافته و از [[تنگ‌نظری]] [[کفر]] به [[سعه صدر]] [[ایمان]] راه یافته است:
{{متن قرآن|فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ وَمَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ كَذَلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ}}<ref>«خداوند هر کس را که بخواهد راهنمایی کند دلش را برای (پذیرش) اسلام می‌گشاید و هر کس را که بخواهد در گمراهی وانهد دلش را تنگ و بسته می‌دارد گویی به آسمان فرا می‌رود؛ بدین گونه خداوند عذاب را بر کسانی که ایمان نمی‌آورند؛ برمی‌گمارد» سوره انعام، آیه ۱۲۵.</ref>.
{{متن قرآن|فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ وَمَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ كَذَلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ}}<ref>«خداوند هر کس را که بخواهد راهنمایی کند دلش را برای (پذیرش) اسلام می‌گشاید و هر کس را که بخواهد در گمراهی وانهد دلش را تنگ و بسته می‌دارد گویی به آسمان فرا می‌رود؛ بدین گونه خداوند عذاب را بر کسانی که ایمان نمی‌آورند؛ برمی‌گمارد» سوره انعام، آیه ۱۲۵.</ref>.


و [[فطرت توحیدی]] او، به تعبیر [[امیرالمؤمنین]] {{ع}}، برانگیخته شده و گسترش یافته است»<ref>{{متن حدیث|فَبَعَثَ‏ فِيهِمْ‏ رُسُلَهُ‏ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ‏ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُولِ}} (نهج البلاغة (للصبحی صالح) (ط. هجرت، ۱۴۱۴ه. ق.)، خطبه۱).</ref>.<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۵ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۵ ص ۱۹.</ref>
و [[فطرت توحیدی]] او، به تعبیر [[امیرالمؤمنین]] {{ع}}، برانگیخته شده و گسترش یافته است»<ref>{{متن حدیث|فَبَعَثَ‏ فِيهِمْ‏ رُسُلَهُ‏ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ‏ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُولِ}} (نهج البلاغة (للصبحی صالح) (ط. هجرت، ۱۴۱۴ﻫ.ق)، خطبه۱).</ref>.<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۵ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۵ ص ۱۹.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۱۵۹

ویرایش